Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5966 przypisów.

żaglów (daw. forma) — dziś: żagli. [przypis edytorski]

żaglów — dziś popr.: żagli. [przypis edytorski]

żaglościg — inaczej albatros. [przypis edytorski]

żagwić się (neol.) — czas. utworzony od rzecz. żagiew (płonący kawał drewna; pochodnia), synonim: płonąć. [przypis edytorski]

żagwienie się — żarzenie się, powolne spalanie (tu przen.). [przypis edytorski]

żakarda — tu zapewne: tkanina żakardowa, o bardzo rozbudowanych wzorach, najczęściej motywach roślinnych, wykonywana na krosnach wyposażonych w mechanizm Żakarda (Jacquarda). [przypis edytorski]

żak (daw.) — uczeń a. student. [przypis edytorski]

Żakeria — powstanie ludowe, które wybuchło w 1358 r. we Francji (w czasie wojny stuletniej), spowodowane wyniszczeniem wsi wojną i epidemiami oraz wzrostem podatków i danin. [przypis edytorski]

żakieta — dziś: żakiet; dopasowana marynarka. [przypis edytorski]

żakostwo — tu: zachowanie niepoważne, dziecinada; ryzykanctwo. [przypis edytorski]

żak — student, uczeń. [przypis edytorski]

żak — uczeń, tu ogólnie: chłopak. [przypis edytorski]

żałoba (tu daw.) — skarga, oskarżenie. [przypis edytorski]

żałobny — tu: przynoszący śmierć i smutek. [przypis edytorski]

Żałość na widok stawiana — żałość (żałoba) na pokaz. [przypis edytorski]

żałoście (daw., gw.) — żałości (M.,B.lm). [przypis edytorski]

żałośnemi jęki — dziś popr. forma N. lm: żałosnymi jękami. [przypis edytorski]

żałośny — dziś popr.: żałosny. [przypis edytorski]

żałośny — dziś: żałosny. [przypis edytorski]

żałosnemi słowy (starop. forma) — dziś popr. N.lm: żałosnymi słowami. [przypis edytorski]

żałosno (daw.) — dziś popr.: żałośnie. [przypis edytorski]

żałosny (daw.) — z powodu którego odczuwa się żal. [przypis edytorski]

żałosny (starop.) — przejęty żalem; rozżalony. [przypis edytorski]

żałosny — tu: przepełniony żalem, rozżalony. [przypis edytorski]

żałosny — tu: rozżalony. [przypis edytorski]

żałosny — tu: zasmucony. [przypis edytorski]

żałować się (tu daw.) — skarżyć się. [przypis edytorski]

żałowali (…) kapitańską parkę — dziś popr.: żałowali kapitańskiej parki, tj. Stasia i Helci. [przypis edytorski]

żałujta (gw.) — forma 2 os. lm: żałujcie. [przypis edytorski]

żaleć — dziś: użalać się; żałować czegoś. [przypis edytorski]

żale — naczynia służące do obrzędów pogrzebowych. [przypis edytorski]

żali a. zali (daw.) — czy; czy też. [przypis edytorski]

żali a. zali (daw.) — czyż, czyżby. [przypis edytorski]

żali a. zali (daw.) — czyż. [przypis edytorski]

żali a. zali (daw.) — tu: jeśli. [przypis edytorski]

żaliby (daw.) — czy, czyby. [przypis edytorski]

żalić (daw., starop.) — konstrukcja złożona z zaimka pytajnego zali: czy, czyż oraz partykuły -ci (skróconej do ) w funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]

żalić się straty — dzisiejsza składnia: żalić się na stratę. [przypis edytorski]

żaliś (…) przybył (daw.) — konstrukcja z partykułą -li- oraz ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: czy przybyłeś, czyż przybyłeś. [przypis edytorski]

żaliż a. zaliż — czy; czy też (konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż). [przypis edytorski]

żaliż (daw., starop.) — konstrukcja złożona z zaimka pytajnego zali: czy, czyż oraz partykuły -że (skróconej do ) w funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]

żali, zali a. azali (daw.) — czy, czyż; czyżby. [przypis edytorski]

żal zaczął przejmować jej sercem — dziś popr.: przejmować jej serce. [przypis edytorski]

żandarmeria — formacja policyjna; w czasie drugiej wojny światowej na terenach okupowanych przez III Rzeszę działała Policja Porządkowa (niem. Ordnungspolizei, tzw. Orpo) a jej część stanowiła żandarmeria (niem. Gendarmerie), działająca w mniejszych miejscowościach. [przypis edytorski]

żardinierka — stolik a. podstawka na kształt skrzyni, na której ustawia się rośliny doniczkowe. [przypis edytorski]

żardinierka (z fr. jardinière) — półka a. wydłużony stolik z zagłębieniem w blacie przeznaczonym na rośliny doniczkowe; początkowo także rodzaj misy na nóżce używanej w tym samym celu. [przypis edytorski]

żardinierka (z fr.) — ozdobna stojąca półka pokojowa na kwiaty doniczkowe. [przypis edytorski]

żardinierka (z fr.) — półka lub stolik z wgłębieniem na rośliny doniczkowe. [przypis edytorski]

żardynierka (z fr.) — ozdobna stojąca półka pokojowa na rośliny doniczkowe. [przypis edytorski]

żargon (daw., pogard.) — tu: w języku jidysz; w międzywojniu używano tego określenia, odmawiając jidysz rangi pełnowartościowego języka. [przypis edytorski]

żargon (fr.) — odmiana ogólnonarodowego języka, którą posługuje się jakaś grupa środowiskowa, np. młodzież, więźniowie. [przypis edytorski]

żargon — jidisz; język europejskiej diaspory żydowskiej. [przypis edytorski]

żargonowy (daw., pogard.) — tu: w języku jidysz. [przypis edytorski]

żargon — tu: język jidysz, używany przez Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej, powstały ok. X wieku w płd. Niemczech na bazie jednego z dialektów niemieckich z dodatkiem elementów hebrajskich, słowiańskich i romańskich. [przypis edytorski]

żarko (ros.) — gorąco. [przypis edytorski]

żarkość — ogień, zapalczywość, żarliwość, zapał; por. żar, żarzyć się. [przypis edytorski]

żarna — daw. przyrząd do mielenia ziarna, składający się z dwóch trących o siebie kamieni. [przypis edytorski]

żarna — kamienie dawniej używane do mielenia zboża. [przypis edytorski]

żarna — kamienie służące do ręcznego mielenia zboża. [przypis edytorski]

żarna (przestarz.) — urządzenie do mielenia ziarna, składające się z dwóch płaskich kamieni. [przypis edytorski]

żarna — przyrząd do ręcznego mielenia zboża, złożony z dwóch kamieni: dolnego, nieruchomego, często wgłębionego dla pomieszczenia ziarna oraz górnego, ruchomego, służącego do miażdżenia ziarna na mąkę. [przypis edytorski]

żarna — urządzenia do ręcznego mielenia ziarna, rozcieranego na kamiennej płycie. [przypis edytorski]

żarnówka — mąka zmielona na żarnach. [przypis edytorski]

Żarnower, Teresa (1897–1949) — rzeźbiarka i graficzka, tworząca pod wpływem konstruktywizmu, zajmowała się również architekturą. [przypis edytorski]

żarnowiec miotlasty (łac. Cytisus scoparius) — krzew kwitnący na żółto; inaczej: szczodrzeniec. [przypis edytorski]

żarnowiec — rodzaj roślin z rodziny bobowatych. [przypis edytorski]

żarny (daw.) — gorący. [przypis edytorski]

żarny — żarna; kamienie do ucierania ziaren na mąkę. [przypis edytorski]

Żarski, Władysław — właśc. Władysław Szajer; aktor. [przypis edytorski]

żarstwa (daw.) — piasek gruboziarnisty. [przypis edytorski]

Żart… jak z Attyki — ironiczne poczucie humoru. [przypis edytorski]

żartki a. żardki (starop.) — żwawy, rączy; ognisty. [przypis edytorski]

żartki (daw.) — chyży, żwawy, prędki. [przypis edytorski]

żartki — żwawy, energiczny, pełen życia; porywczy. [przypis edytorski]

żartko (daw.) — szybko. [przypis edytorski]

żartkość (starop.) — żwawość, żarliwość. [przypis edytorski]

żarty (gw.) — obżerający się, żarłoczny. [przypis edytorski]

żarzewie — dziś: zarzewie; tu: łuna pożaru. [przypis edytorski]

żarz (neol.) — żar a. jaskrawy blask. [przypis edytorski]

żarz wieczorna — zorza wieczorna. [przypis edytorski]