Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 479 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 2759 przypisów.

Fałat, Julian (1853–1929) — polski malarz, jeden z najwybitniejszych polskich akwarelistów; wśród jego obrazów dominują sceny myśliwskie, dzikie zwierzęta i pejzaże. W latach 1886–1895 pracował na dworze cesarza Wilhelma II. [przypis edytorski]

fał — lina służąca do podnoszenia i opuszczania żagla lub ruchomej części omasztowania bądź wyposażenia statku żaglowego. [przypis edytorski]

fały — liny służące do podnoszenia żagli lub ruchomych części omasztowania. [przypis edytorski]

falaflem — dziś popr. forma N.: falafelem; falafel: kuliste kotleciki z ciecierzycy smażone w głębokim tłuszczu, popularna arabska potrawa wegetariańska. [przypis edytorski]

falanga — oddział; pierwotnie: oddział bojowy piechoty w staroż. Grecji. [przypis edytorski]

„Falanga” — pismo wydawane przez RNR Falanga (Ruch Narodowo-Radykalny Falanga) w latach 1936–1939. [przypis edytorski]

falanga — typ szyku bojowego piechoty greckiej, w którym ustawioną równolegle do przeciwnika linię bojową stanowiło 8–16 zwartych rzędów hoplitów. [przypis edytorski]

falanga — w staroż. Grecji zwarty szyk ciężkozbrojnej piechoty; dziś przen.: zbity, zwarty szereg ludzi; tu: gromada. [przypis edytorski]

falanga — zwarty szyk ciężkozbrojnej piechoty w staroż. Grecji; dziś przen.: zbity, zwarty szereg ludzi. [przypis edytorski]

falanga — zwarty szyk stosowany w staroż. Grecji. [przypis edytorski]

falangista — członek Falangi Hiszpańskiej, faszystowskiego ugrupowania, założonego w 1933; podczas wojny domowej w armii prawicowych rebeliantów przeciwko siłom rządowym służyło 150 tys. falangistów, którzy tworzyli zmilitaryzowane oddziały. [przypis edytorski]

falanstera — popr.: falanster, osiedle zamieszkiwane przez wspólnotę zwaną falangą, forma organizacji zaproponowana przez francuskiego socjalistę utopijnego Charles'a Fouriera (1772–1837) zamiast państwa; na falanster miały się składać obszary rolne, park, zabudowania gospodarcze i obszerny budynek, gdzie żyłoby i wspólnie pracowało półtora tysiąca osób obojga płci i wszystkich potrzebnych wspólnocie profesji. [przypis edytorski]

falanster — forma organizacji mająca zastąpić państwo w wizji francuskiego socjalisty utopijnego Charles'a Fouriera (1772–1837), wielki internat, gdzie żyłoby i pracowało wspólnie półtora tysiąca osób obojga płci i wszystkich potrzebnych społeczeństwu profesji. [przypis edytorski]

falanster — forma organizacji mająca zastąpić państwo w wizji francuskiego socjalisty utopijnego Charles'a Fouriera (1772–1837), wielki internat, gdzie żyłoby i pracowało wspólnie półtora tysiąca osób obojga płci i wszystkich potrzebnych społeczeństwu profesji. [przypis edytorski]

falanster — osiedle zamieszkiwane przez wspólnotę zwaną falangą, forma organizacji zaproponowana przez francuskiego socjalistę utopijnego Charles'a Fouriera (1772–1837) zamiast państwa; na falanster miały się składać obszary rolne, park, zabudowania gospodarcze i obszerny budynek, gdzie żyłoby i wspólnie pracowało półtora tysiąca osób obojga płci i wszystkich potrzebnych wspólnocie profesji. [przypis edytorski]

fala Trytona w swej libijskiej dziedzinie — Jeziorem Trytońskim (gr. Τριτωνίδα λίμνην, łac. lacus Tritonis), od imienia morskiego boga Trytona, syna Posejdona i Amfitryty, nazywano w tekstach starożytnych wielki zbiornik słodkowodny w staroż. Libii, zapewne w ob. południowej Tunezji, obecnie nieistniejący. Jednym z epitetów Ateny było Tritonia a. Tritonis, wiązane z miejscem jej narodzin, którym miały być brzegi tego jeziora. [przypis edytorski]

Falb, Rudolf (1838–1903) — zajmował się trzęsieniami ziemi, meteorologią, astronomią i językoznawstwem. Twórca teorii, że księżyc wpływa na podziemne ruchy lawy, co powoduje trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów, odrzuconej przez społeczność naukową jeszcze za jego życia. [przypis edytorski]

falcgraf — palatyn reński, jeden z elektorów Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. [przypis edytorski]

falcgraf reński (daw.) — elektor palatynatu reńskiego, historycznej krainy w zachodnich Niemczech na zachód od Renu. [przypis edytorski]

Falc — Palatynat, państwo wchodzące w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego, istniejące od średniowiecza do r. 1777. obecnie jest to część kraju związkowego Nadrenia-Palatynat. [przypis edytorski]

falę, proszę (starop.) — forma imiesłowowa: chwaląc, prosząc. [przypis edytorski]

falendysz (z niderl. vijn londisch: doskonały londyński) — tkanina wysokiej jakości (początkowo nazywano tak tylko wełniane sukno angielskie). [przypis edytorski]

falern a. falerno — wino z południowych Włoch. [przypis edytorski]

falerneńskie wino — gatunek wina uważany za najlepszy w starożytności. [przypis edytorski]

falerneńskie wino — wino z okolic Neapolu. [przypis edytorski]

falern — mocne, złociste wino włoskie, cenione przez starożytnych Rzymian. [przypis edytorski]

falerno — rodzaj włoskiego wina. [przypis edytorski]

falerno (wł., z łac.) — mocne, złociste wino włoskie, cenione przez starożytnych Rzymian. [przypis edytorski]

falerno (z łac.) — najlepsze wino starożytnej Italii. [przypis edytorski]

Faleron — najstarszy port staroż. Aten, położony nad Zat. Sarońską, ok. 5 km na płd.-zach. od Akropolu; po rozbudowie przez Temistoklesa portu w Pireusie (pocz. V w. p.n.e.) stracił znaczenie. [przypis edytorski]

fale, skąd twój ród (mit. rzym.) — o Wenerze jako tej, która wynurzyła się z piany morskiej. [przypis edytorski]

falić (starop.) — chwalić. [przypis edytorski]

faliszować (z ang. foolish) — uważać za głupiego. [przypis edytorski]

Falk — bohater powieściowej trylogii Przybyszewskiego Homo Sapiens. [przypis edytorski]

Falkenberg, Paul (1848–1925) — niemiecki botanik. [przypis edytorski]

Fal Ksantu, Symoentu — Ksantus (Skamander) i Symoent, rzeki w Troadzie. [przypis edytorski]

fallacia non causae ut causae (łac.) — potraktowanie czegoś, co nie jest przyczyną, jako przyczyny. [przypis edytorski]

Fallières, Armand (1841–1931) — francuski polityk, prezydent Senatu (od 1899), premier (1883) i prezydent Francji (1906–1913). [przypis edytorski]

Fallopiusz, właśc. Falloppio, Gabriele (1523–1562) — lekarz, wybitny badacz ludzkiej anatomii, gł. budowy głowy; wykładowca anatomii w Ferrarze i Pizie, od 1551 prowadził katedrę anatomii i chirurgii w Padwie. [przypis edytorski]

fallus — członek męski, zwłaszcza jako symbol płodności lub seksualności. [przypis edytorski]

falmi — dziś: falami. [przypis edytorski]

falsch gesungen (niem.) — fałszywie zaśpiewane, sfałszowane. [przypis edytorski]

falset — wysoki głos męski. [przypis edytorski]

Falsgrafstwo — Palatynat, państwo wchodzące w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego, istniejące od średniowiecza do r. 1777. obecnie jest to część kraju związkowego Nadrenia-Palatynat. [przypis edytorski]

falsi christiani trans Albeam (łac.) — fałszywi chrześcijanie za Łabą. [przypis edytorski]

Falstaff — fikcyjna postać ze sztuk Szekspira o Henryku IV i w Wesołych kumoszkach z Windsoru: stary, otyły szlachcic, rubaszny, gadatliwy i dowcipny opój. [przypis edytorski]

Falstaff — fikcyjna postać ze sztuk Szekspira: otyły szlachcic, przechwalający się, gadatliwy i dowcipny opój; przepiwszy pieniądze, za które miał zaciągnąć żołnierzy, zwerbował w zamian „urwiszów dziesięć razy obszarpańszych od starej, połatanej chorągwi” (Henryk IV, akt IV, scena 2, tł. L. Ulrich). [przypis edytorski]

Falstaff — fikcyjna postać ze sztuk Szekspira: stary, otyły szlachcic, rubaszny, gadatliwy i dowcipny opój. [przypis edytorski]

Falstaff, Jagon, Kaliban — fikcyjne postacie ze sztuk Szekspira; Falstaff ze sztuk o Henryku IV i z Wesołych kumoszek z Windsoru: stary, otyły szlachcic, rubaszny, gadatliwy i dowcipny opój; Jagon z Otella: intrygant, za sprawą którego Otello niesłusznie posądza swoją żonę o cudzołóstwo i staje się obsesyjnie zazdrosny; Kaliban z Burzy: dziki, zdeformowany syn wiedźmy. [przypis edytorski]

Falstaff, John — fikcyjna postać ze sztuk Shakespeare'a o Henryku IV i w Wesołych kumoszkach z Windsoru; otyły, tchórzliwy, rubaszny, gadatliwy i dowcipny opój jest towarzyszem młodego księcia Henryka, który zostanie w przyszłości królem Anglii, Henrykiem V. [przypis edytorski]

Falstaff — żołnierz samochwał ze sztuk Williama Shakespeare'a. [przypis edytorski]

fama (z łac.) — rozgłos. [przypis edytorski]

famdiumondy — zapis spolszczonej wymowy wyrażenia fr.: femmes du monde: kobiety światowe, kobiety z towarzystwa. [przypis edytorski]

fameux filou (fr.) — sławny oszust. [przypis edytorski]

famieliant (gw.) — familiant, członek rodziny. [przypis edytorski]

famiglia de Indios — rodziny Indian. [przypis edytorski]

familią — dziś popr. forma B. lp: familię. [przypis edytorski]

familia in pleno — rodzina w całości. [przypis edytorski]

familia (łac.) — rodzina. [przypis edytorski]

familia (łac.) — w staroż. Rzymie: domownicy, ogół osób podległych panu domu, w szczególności służba, niewolnicy domowi. [przypis edytorski]

Familia — nazwa stronnictwa utworzonego w XVIII w. przez rodzinę Czartoryskich i magnatów z nią spokrewnionych. [przypis edytorski]

familiant — członek dobrej szlacheckiej rodziny. [przypis edytorski]

familiant — członek rodziny. [przypis edytorski]

familiant — członek rodziny. [przypis edytorski]

familiant — członek rodziny; tu: skoligacony z wielkimi rodami szlacheckimi. [przypis edytorski]

familiant (daw.) — członek rodziny. [przypis edytorski]

familiant — szlachcic z bogatego i wpływowego rodu. [przypis edytorski]

familiant (z łac.) — tu: przyjaciel. [przypis edytorski]

familiarnie — poufale, tak jak w rodzinie (z łac.: familia). [przypis edytorski]

familias principales (hiszp.) — główne rodziny. [przypis edytorski]

familia (z łac.) — rodzina; szczególnie: zamożna i znana, szlachecka rodzina; ród. [przypis edytorski]

familiendrama (z niem.) — dramat rodzinny (odmiana dramatu obyczajowego). [przypis edytorski]

familijny — rodzinny. [przypis edytorski]

familijny (z łac. familia: rodzina) — rodzinny. [przypis edytorski]

famuła (żart.) — familia, rodzina. [przypis edytorski]

famulus (łac.) — służący. [przypis edytorski]

famulus — zaufany sługa. [przypis edytorski]

famurały a. femurały (starop.; z łac. femoralia) — gacie, pludry, zarówno męskie, jak i damskie. [przypis edytorski]

fanał — latarnia. [przypis edytorski]

fanal (z niem. a. wł.) — znak, sygnał, szczególnie świetlny. [przypis edytorski]

fanariotka — należąca do jednego z możnych rodów greckich. [przypis edytorski]