Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5449 przypisów.

na despekt (daw.) — na złość, na przekór. [przypis edytorski]

nadeszłe — dawna forma imiesłowu przymiotnikowego, dziś zastępowana raczej zdaniem podrzędnym: te, które nadeszły. [przypis edytorski]

nadeszły (daw.) — tu: forma imiesłowowa: ten, który nadszedł. [przypis edytorski]

nadeszły — tu: nadesłany. [przypis edytorski]

nadeszle — dziś popr. forma: nadeśle. [przypis edytorski]

nadewszystkie (starop.) — dziś w formie bezosobowej: nade wszystko; bardziej niż wszyscy. [przypis edytorski]

nad głowy — dziś popr. forma N.lm: nad głowami. [przypis edytorski]

nadgradzać (daw.) — nagradzać. [przypis edytorski]

nad Greki — dziś popr. forma N.lm: nad Grekami. [przypis edytorski]

Nadgrobek — nad grobem, nagrobek. Tytuł zapowiada, że utwór będzie epitafium. [przypis edytorski]

nadgroda (daw., gw.) — nagroda; tu: odszkodowanie. [przypis edytorski]

Nad grzech nie lża się człeku kaiać — Sens: człowiek nie powinien spowiadać się z grzechów, których nie popełnił. [przypis edytorski]

Nadieżda Lebiedziewa — zapewne mowa o Tatianie Iwanownie Lebiediewej (1850–1887), rosyjskiej rewolucjonistce, działaczce Narodnej Woli, aresztowanej po udanym zamachu na cara w 1881, skazanej na karę śmierci, zamienioną potem na dożywotnią katorgę. [przypis edytorski]

nad inwentarz — ponad to, co ustalone jako powinność chłopa i zapisane w inwentarzu. [przypis edytorski]

nadir — kierunek przeciwny do zenitu. [przypis edytorski]

Nadir — kierunek sfery niebieskiej przeciwległy do zenitu. [przypis edytorski]

nadir — najniższy punkt sklepienia niebieskiego, przeciwieństwo zenitu. [przypis edytorski]

nadir — niewidoczny z Ziemi punkt na sklepieniu nieba, usytuowany naprzeciw zenitu, czyli pionowo w dół. [przypis edytorski]

nadirowo-seksualny — od: nadir: przeciwieństwo zenitu, punkt sfery niebieskiej położony dokładnie naprzeciwko zenitu, najniżej położony na niebie. [przypis edytorski]

nadir — punkt na niebie przeciwległy zenitowi. [przypis edytorski]

nadir — punkt na sferze niebieskiej położony naprzeciwko zenitu. Znajduje się prostopadle pod horyzontem i jest najniżej położonym punktem sfery niebieskiej. [przypis edytorski]

Nadir Szach (1688–1747) — władca Iranu, utalentowany wódz, zdobywca, twórca rozległego imperium z ogromną armią; dla finansowania swoich kampanii wojennych nakładał coraz wyższe podatki, wsławił się okrucieństwem w tłumieniu buntów i prawdziwych lub urojonych spisków; zginął zamordowany. [przypis edytorski]

Nadir Szach — Thamas Kouli Chan, (1688–1747), zdobywca Indii. [przypis edytorski]

nadjeli ji (starop.) — znaleźli go, spotkali go. [przypis edytorski]

Nad Kapuletich i Montekich domem — w XIX w. w Rzymie pokazywano turystom ruiny rzekomych domów obydwu rodów pojawiających się w dramacie Romeo i Julia. [przypis edytorski]

nad Kaspią — nad Morzem Kaspijskim (będącym w istocie bezodpływowym słonym jeziorem, zasilanym wodami rzek: Wołgi, Uralu i Kury); w starożytności nazywane było również Oceanem Hyrkańskim a. Morzem Azarskim (od nazw zamieszkujących u jego wybrzeży ludów). [przypis edytorski]

nad królmi — dziś popr. forma N. lm: nad królami. [przypis edytorski]

na długi przeciąg czasu — dziś popr.: na długi czas. [przypis edytorski]

nadleśny (daw.) — dziś popr.: nadleśniczy, starszy leśniczy. [przypis edytorski]

nadmęski — nadludzki, wymagający nadludzkiego męstwa. [przypis edytorski]

nadmiar — ponad zwykłą miarę, nadmiernie. [przypis edytorski]

nadmiar — tu: nadmiernie, zbyt. [przypis edytorski]

nadmiar — tu: nazbyt. [przypis edytorski]

nad morzami dwiema — dziś popr.: nad dwoma morzami. [przypis edytorski]

Nad Niemnem — pozytywistyczna powieść z 1888 r. autorstwa Elizy Orzeszkowej, podejmująca problematykę polskiego społeczeństwa drugiej połowy XIX wieku, nawiązująca do powstania styczniowego. [przypis edytorski]

nad nieprzyjacioły — dziś popr. forma N. lm: nad nieprzyjaciółmi. [przypis edytorski]

Na dnie — tytuł powieści Maksyma Gorkiego opowiadającej o ludziach zepchniętych na margines społeczeństwa, wegetujących w domu noclegowym. [przypis edytorski]

na dniu jasnym — dziś popr. w dzień jasny. [przypis edytorski]

na dół pośli okiem (starop.) — poszli na dół wzrokiem; spuścili wzrok; spuścili oczy. [przypis edytorski]

nadół (starop. forma) — na dół. [przypis edytorski]

na dół — w tłumaczeniu brak słowa: trug: zaniósł. [przypis edytorski]

na dobie (daw.) — teraz, niedługo. [przypis edytorski]

na dobie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]

na dobie (daw.) — tu: niedawno. [przypis edytorski]

na dobie (daw.) — w odpowiednim momencie. [przypis edytorski]

na dobie (daw.) — w porę, tu: potrzebny w tym właśnie momencie. [przypis edytorski]

na dobie (daw.) — w tym momencie. [przypis edytorski]

na dobie — na czasie; to wtedy (w domyśle: przydaje się). [przypis edytorski]

na dobie — na czas; we właściwym czasie. [przypis edytorski]

na dobie — tu: obecnie, w tym momencie; dopiero co. [przypis edytorski]

na dobie — tu: w tym momencie, obecnie. [przypis edytorski]

na dobie/ Wyprzęży wołów — tj. wieczorem, gdy kończy się pracę na polu. [przypis edytorski]

nad obima — nad oboma. [przypis edytorski]

nadobłoczny — znajdujący się nad obłokami. [przypis edytorski]

Nadobna Paskwalina — barokowy poemat alegoryczny Samuela ze Skrzypny Twardowskiego, opublikowany w 1655 roku. [przypis edytorski]

nadobnie (daw.) — ładnie, pięknie. [przypis edytorski]

nadobniś (daw.) — człowiek nadobny, pełen powabu, wdzięku. [przypis edytorski]

nadobny (daw.) — pełen wdzięku, uroczy. [przypis edytorski]

nadobny (starop.) — ładny. [przypis edytorski]

nadojeść — prawdop.: zdenerwować. [przypis edytorski]

nadojeść (reg. wsch.) — dokuczyć; obrzydnąć. [przypis edytorski]

nadolny doktor (starop.) — podziemny doktor; diabeł. [przypis edytorski]

na domie — dziś popr. forma Msc.lp: domu. [przypis edytorski]

na domie — dziś popr. forma Ms. lp: domu. [przypis edytorski]

nadoprawdy (daw. gw.) — doprawdy, naprawdę. [przypis edytorski]

nadpis (daw.) — napis; podpis. [przypis edytorski]

nadpis — to, co jest napisane nad tekstem, nagłówek. [przypis edytorski]

nadpowietrzny (daw.) — dziś: napowietrzny, unoszący się wysoko ponad ziemię. [przypis edytorski]

„nad poziomy” się wznosić — aluzja do fragmentu Ody do młodości Adama Mickiewicza:

Młodości! ty nad poziomy
Wylatuj, a okiem słońca
Ludzkości całe ogromy
Przeniknij z końca do końca.

[przypis edytorski]

nad przyrodzenie (daw.) — niezgodnie z naturą. [przypis edytorski]

nadradca — wyższy urzędnik administracji państwowej. [przypis edytorski]

nad raniem — dziś popr.: nad ranem. [przypis edytorski]

nadra (starop.) — zanadrze; wetknąć za nadrę: wsadzić w zanadrze, wsadzić za pazuchę. [przypis edytorski]

na drewnie (daw., pot.) — na szubienicy. [przypis edytorski]

na drodze do dzielności bogowie znój położyli. Ale skoroś jej szczyt raz osiągnął, potem już łatwo ci stąpać jej ścieżką, choć ciężko ją było zdobywać — por. Hezjod, Prace i dnie 289–292. [przypis edytorski]

Na drogach duszy — zbiór rozpraw krytycznych o literaturze i sztuce Stanisława Przybyszewskiego, zawierający m.in. wykład teorii „nagiej duszy”; pierwodruk po niem.: Auf den Wegen der Seele, Berlin 1896. [przypis edytorski]

nadrosnąć coś — wyrosnąć ponad coś. [przypis edytorski]

nad światy — dziś N.lm: nad światami (panuje). [przypis edytorski]

nadspodzianem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: nadspodziewanym. [przypis edytorski]

nad spodziw — nad spodziewanie. [przypis edytorski]

nadstawnik — dozorca robotników. [przypis edytorski]

nadstawował (starop. forma) — nadstawiał. [przypis edytorski]