Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3883 przypisów.

Linkischen Bade — eine Ausflugsgaststätte mit Gartenwirtschaft außerhalb Dresdens, Sommertheater und Konzertsaal und eines der ersten Freiluftbäder. [przypis edytorski]

linksmesniai — dab. Linksmiau. [przypis edytorski]

linksmesniai — linksmiau. [przypis edytorski]

linksmuos sodnuos — linksmuose soduose. [przypis edytorski]

Links, zwei, drei, vier! Mützen ab (niem.) — W lewo, dwa, trzy cztery! Ściągać czapki! [przypis edytorski]

Linné, Carl von, pol. Karol Linneusz (1707–1778) — szwedzki przyrodnik i lekarz; sformalizował współczesny, dwuczłonowy system nazewnictwa gatunków, stworzył nowy, uporządkowany i przejrzysty system klasyfikacji organizmów. [przypis edytorski]

Linnean Society, Towarzystwo Linneuszowskie — londyńskie stowarzyszenie naukowe poświęcone przyrodoznawstwu. [przypis edytorski]

Linneusz, właśc. Carl von Linné (1707–1778) — szwedzki przyrodnik i lekarz; sformalizował współczesny, dwuczłonowy system nazewnictwa gatunków, stworzył nowy, uporządkowany i przejrzysty system klasyfikacji organizmów. [przypis edytorski]

Linneusz, właśc. Carl von Linné (1707–1778) — szw. przyrodnik, profesor Uniwersytetu w Uppsali, twórca systemu klasyfikacji organizmów żywych, zastosowanego w jego dziełach opisujących system natury oraz gatunki (gł. roślin): Systema Naturae (1735–1770), Genera Plantarum (1737) i Species Plantarum (1753). [przypis edytorski]

Linneusz zwiedziony zewnętrznym pozorem umieścił rzeczywiście owada równoskrzydłego pomiędzy motylami — chodzi o pluskwiaka Aleyrodes proletella zaklasyfikowanego przez Linneusza jako Phaleana (Tinea) proletella. [przypis edytorski]

linoleum — tkanina jutowa pokryta warstwą masy podobnej do gumy, używana jako wykładzina podłogowa. [przypis edytorski]

linon (fr.) — batyst, cienka tkanina z bawełny lub z lnu. [przypis edytorski]

linoskok — dziś popr.: linoskoczek; artysta cyrkowy posiadający umiejętność chodzenia po linie. [przypis edytorski]

linotyp — dawne urządzenie do składania i odlewania całych wierszy tekstu, używane od końca XIX w. do lat 80. XX w. [przypis edytorski]

Linowski, Rupert — podporucznik korpusu artylerii koronnej, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej. [przypis edytorski]

Linro — anagram nazwiska Rolin (Rollin), Charlesa Rollina (1661–1741), francuskiego historyka i pedagoga, który często używał wyrażenia „dusza i serce” w popularnym dziele Traite des Etudes (1726–1728), z czego Wolter żartował w swoich powiastkach filozoficznych. [przypis edytorski]

Linsmayer, Max (1907–1940) — Standartenfuhrer SA w Gdańsku, po roku 1935 pełnił podobne funkcje w różnych regionach Niemiec. [przypis edytorski]

Linu — prawdop. zniekształcone Linn., oznaczające uwzględnienie nazwy gatunkowej w atlasach Karola Linneusza. [przypis edytorski]

li panu — tylko panu. [przypis edytorski]

Lipari — sycylijska miejscowość w regionie Mesyna. [przypis edytorski]

li — partykuła pytająca; czyż. [przypis edytorski]

li — partykuła pytająca, znaczenie: czy, czyż (wymusza charakterystyczny szyk, występując po rzeczowniku, do którego się odnosi). [przypis edytorski]

li — partykuła pytajna (czy). [przypis edytorski]

li — partykuła pytajna. [przypis edytorski]

li — partykuła użyta tu w funkcji wzmacniającej wymowę zdania; znaczenie: tylko, wyłącznie. [przypis edytorski]

lipiec — tu: miód lipowy. [przypis edytorski]

lipień — słodkowodna, zimnolubna ryba, zamieszkująca czyste rzeki. [przypis edytorski]

lipoidy — lipidy, grupa naturalnych związków organicznych służących gł. do magazynowania energii lub jako składnik budulcowy komórek i tkanek, obejmująca m.in. tłuszcze i woski. [przypis edytorski]

Lipps, Theodor (1851–1914) — niemiecki filozof, starał się zredukować filozofię do psychologii. [przypis edytorski]

lipšnus — malonus, mandagus. [przypis edytorski]

Lipska, Ewa (ur. 1945) — poetka i felietonistka. [przypis edytorski]

Lipski, Jan Józef (1926–1991) — historyk literatury, publicysta i krytyk, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników, przewodniczący Polskiej Partii Socjalistycznej. [przypis edytorski]

Lipsk — miasto powiatowe w niemieckiej Saksonii. [przypis edytorski]

Lipsk — miasto w Niemczech. W Lipsku wydane zostały niektóre z dzieł Norwida, a także utwory innych polskich autorów, które ze względu na cenzurę nie mogły ukazać się w kraju. [przypis edytorski]

Liptów — właśc. Liptowski Mikułasz nad Wagiem, obecnie na Słowacji. [przypis edytorski]

liptowska — Liptów to kraina historyczna i region, dawniej na Węgrzech, a obecnie na Słowacji, w dorzeczu górnego Wagu. [przypis edytorski]

lipynė — lentelė ar laipteliai per tvorą perlipti. [przypis edytorski]

Liquefacto tempora plumbo… (łac.) — [i w głowę wroga] miecąc roztopiony ołów,/ Rozbił czaszkę. Ów runął na piaski spłowiałe (Wergiliusz, Eneida IX 588–589, tłum. T. Karyłowski; opis strzału Mezencjusza z procy w syna Arcensa). [przypis edytorski]

Liquor — Flüssigkeit. [przypis edytorski]

lira — instrument strunowy; z uwagi na ludowy charakter kolędy można przypuszczać, iż chodzi tu o lirę korbową. [przypis edytorski]

lira — jednostka monetarna w Wenecji. [przypis edytorski]

Lir a. Ler — bóg morza w mitologii irlandzkiej. [przypis edytorski]

lira — strunowy instrument muzyczny. [przypis edytorski]

lirische Dummheiten (niem.) — głupstwa liryczne [przypis edytorski]

Lirnes i Pedaz — miasta w pobliżu Troi, które Achilles podbił. [przypis edytorski]

Lirnessos — miasto w Myzji, położone niedaleko Troi. [przypis edytorski]

lirogony (biol.) — rodzina ptaków z rzędu wróblowych, żyjących w Australii, mających charakterystyczny długi, ozdobny ogon i potrafiących naśladować różne dźwięki. [przypis edytorski]

lir, właśc. lira (wł.) — dawna waluta włoska. [przypis edytorski]

liść bobkowy — liść laurowy. [przypis edytorski]

liść bobkowy — liść laurowy, używany jako przyprawa do zup, sosów itp. [przypis edytorski]

liściami — dziś N.lm: liśćmi. [przypis edytorski]

liściech — dziś popr. forma Msc.lm: listach. [przypis edytorski]

liście (daw.) — r.n. [tj. to liście; dziś: M. lp ten liść, M. lm te liście; M. lp to listowie]. [przypis edytorski]

liście — tu lp, r.n.; jak dziś: listowie. [przypis edytorski]

Liście żółkniało (daw.) — liście żółkły. [przypis edytorski]

liściów (daw.) — dziś popr. D. lm: liści. [przypis edytorski]

Lisia Góra — wieś w powiecie tarnowskim. [przypis edytorski]

lisięty — dziś popr. forma N. lm: lisiętami. [przypis edytorski]

Lisiecka, Alicja (ur. 1931) — krytyczka literacka. [przypis edytorski]

lisiura (daw.) — futro z lisa, okrycie wierzchnie podbite futrem lisa lub czapka męska z lisiego futra. [przypis edytorski]

lisiura — dawne określenie na futro z lisa, okrycie wierzchnie podbite futrem lisa lub czapkę męską, najczęściej z lisiego futra. [przypis edytorski]

lisiura (daw.) — płaszcz podbity lisim futrem. [przypis edytorski]

lisiurka (daw.) — płaszcz podbity lisim futrem. [przypis edytorski]

Lis i winogrona — staroż. bajka Ezopa, opracowana również przez La Fontaine'a i in. bajkopisarzy, opowiadająca o lisie, który będąc głodny, spostrzegł winogrona; wydały mu się apetyczne i próbował je dosięgnąć; kiedy mu się to jednak nie udało, pocieszał się twierdząc, że na pewno winogrona są kwaśne i niesmaczne. [przypis edytorski]

Lisowczycy — najemna ochotnicza formacja lekkiej jazdy polskiej powstała na początku XVII w. [przypis edytorski]

lisowczycy — najemne oddziały lekkiej jazdy, zorganizowane przez Aleksandra Lisowskiego w latach 1607–1611, w okresie jego służby u Dymitra II Samozwańca, pretendenta do tronu carskiego; wsławiły się brawurą w walkach z Rosjanami, Turkami, Węgrami i in., ale także okrucieństwami i grabieżami na bronionych terenach. [przypis edytorski]

lisowczycy — najemne oddziały lekkiej jazdy, zorganizowane w początkach XVII w. przez Aleksandra Lisowskiego (ok. 1575–1616), wsławiły się brawurą w walkach z Rosjanami, Turkami, Węgrami i in., ale także okrucieństwami i grabieżami na bronionych terenach; po spaleniu Radomska formację rozwiązały polskie władze ok. 1635 r. [przypis edytorski]

Lisowski, Aleksander Józef (ok. 1575–1616) — pułkownik królewski, twórca i dowódca tzw. lisowczyków, oddziału lekkiej jazdy powstałego w 1611 r. i prowadzącego walkę podjazdową na wsch. i płn. rubieżach Rzeczypospolitej podczas wojny polsko-rosyjskiej (1609–1618); oddział złożony był z Kozaków, różnego rodzaju wykolejeńców i desperatów (pierwszy oddział Lisowskiego przyjął nazwę „straceńców”), którzy służyli za zysk z łupów, nie obciążając skarbu państwa kosztami żołdu. [przypis edytorski]

Lisowski, Aleksander Józef (ok. 1575–1616) — pułkownik królewski, twórca i dowódca tzw. lisowczyków, oddziału lekkiej jazdy powstałego w 1611 r. i prowadzącego walkę podjazdową na wschodnich i północnych rubieżach Rzeczypospolitej podczas wojny polsko-rosyjskiej (1609–1618); oddział złożony był z Kozaków, różnego rodzaju wykolejeńców i desperatów (pierwszy oddział Lisowskiego przyjął nazwę straceńców), którzy służyli za zysk z łupów, nie obciążając skarbu państwa kosztami żołdu. [przypis edytorski]

Lisowski, Aleksander Józef (ok. 1575–1616) — pułkownik królewski, twórca i dowódca tzw. lisowczyków, oddziału lekkiej jazdy powstałego w 1611 i prowadzącego walkę podjazdową na wsch. i płn. rubieżach Rzeczypospolitej podczas wojny polsko-rosyjskiej (1609–1618); oddział złożony był z Kozaków, różnego rodzaju wykolejeńców i desperatów, którzy służyli za zysk z łupów, nie obciążając skarbu państwa kosztami żołdu. [przypis edytorski]

Lissowski, Aleksander (ok. 1575/1580–1616) — pułkownik, uczestnik dymitriady, tj. rosyjskiej wojny domowej spowodowanej próbą osadzenia na tronie Dymitra Samozwańca, twórca i dowódca lisowczyków. [przypis edytorski]

lis stepowy (Canis azarae) — w ob. klasyfikacji: Cerdocyon thous, majkong a. lis krabojad, drapieżny ssak z rodziny psowatych, zamieszkujący sawanny i rzadkie lasy Ameryki Południowej. [przypis edytorski]

lista cywilna — fundusze państwowe przeznaczone na utrzymanie władcy. [przypis edytorski]

List CL — w przekładzie Tadeusza „Boy'a” Żeleńskiego, którego wkład, jako tłumacza i popularyzatora w upowszechnienie najcenniejszych dzieł literatury francuskiej w Polsce pozostaje niezwykle cenny, zabrakło listów numerowanych w oryginale CL, CLX i CLXI oraz fragmentów innych listów, a także Przedmowy redaktora i Przypisu nakładcy kończącego utwór; z tego powodu numeracja różni się od pierwotnej. [przypis edytorski]

List CXXIX — ten list w wersji fr. figuruje pod numerem LXXIX. Najprawdopodobniej tłumacz przeniósł go pod numer 129, bo uznał pierwotną lokalizację za omyłkę ze względu na datę i tematykę listu. [przypis edytorski]

list elizejski — list XI części IV Nowej Heloizy, z opisem przechadzki po ogrodzie nazwanym Elizjum, od miejsca pośmiertnej szczęśliwości i wiecznej wiosny w krainie zmarłych w mit. greckiej. [przypis edytorski]

listewka (daw.) — taśma, ozdobne obramowanie, obszywka. [przypis edytorski]

List, który Wolter napisał do mnie po mym ostatnim dziele — list Woltera z 30 sierpnia 1755 na temat Rozprawy o nierówności. [przypis edytorski]

List LXXII. Rika do Usbeka — w wersji fr. ten list jest adresowany przez Rikę do Ibbena w ***. Tłumacz przypisał go Usbekowi najprawdopodobniej ze względu na brak lokalizacji (bo wszystkie pozostałe listy do Ibbena adresowane są do Smirny). [przypis edytorski]

List LXXIX — listy 79-129 mają inną numerację w wersji fr., a inną w niniejszym tłumaczeniu. Po fr. pod numerem 79 figuruje list Usbeka do Rhediego, datowany na 18 dzień księżyca Gemmadi 1719 roku i poświęcony zagadnieniom bardziej złożonym niż opisywane w listach z 1715 r., co stało się prawdopodobnie przyczyną decyzji tłumacza o przeniesieniu tego listu w miejsce chronologicznie właściwe, tj. jako list CXXIX. [przypis edytorski]