Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zoologia

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 4742 przypisów.

gmerzący — tu: wijący się, pełzający we wszystkie strony. [przypis edytorski]

gmina kmieca — jednostka dawnego samorządu chłopskiego. [przypis edytorski]

gmina — tj. żydowska gmina wyznaniowa (kahał). [przypis redakcyjny]

Gminem nazywa Krasicki, zależnie od okoliczności, zarówno pospólstwo wiejskie i miejskie, jak i ogół szlachty; tu mowa o gminie szlacheckim. [przypis redakcyjny]

gmin — lud, ludność niższych stanów. [przypis edytorski]

gmin — ludzie z niższej warstwy społecznej; tłum. [przypis edytorski]

gmin — ludzie z niższych warstw społecznych. [przypis edytorski]

gmin — lud; zwykli mieszkańcy. [przypis edytorski]

gmin — mowa o gminie szlacheckim. [przypis redakcyjny]

gminnie — tu: pospolicie, potocznie. [przypis edytorski]

gmin — niższe warstwy społeczne. [przypis edytorski]

gminność — pospolitość, prymitywizm. [przypis edytorski]

gminność — pospolitość, prymitywizm. [przypis edytorski]

gminny (daw.) — właściwy pospólstwu, pospolity, prostacki. [przypis edytorski]

gminny — pospolity, nie arystokratyczny. [przypis edytorski]

gminny (tu daw.) — pospolity, niski; ludowy, zabobonny. [przypis edytorski]

gminny — tu: pochodzący z gminu, tj. pospólstwa, ludowy, wiejski; pospolity, wulgarny. [przypis edytorski]

gminny — tu: pospolity, potoczny; gminne wyrażenie — zwrot używany w niskim stylu, charakterystyczny dla mowy ludzi niewykształconych. [przypis edytorski]

gminny — tu: prostacki. [przypis edytorski]

gminoruchy (daw. neol.) — ruchy ludowe, rewolucje. [przypis edytorski]

gmin szaraczkowy — szlachta szaraczkowa, uboga, zaściankowa szlachta (nosząca żupany szare, domowej roboty a nie karmazynowe, jak zamożne ziemiaństwo). [przypis edytorski]

gminy — jednostki organizacyjne polskiej emigracji popowstaniowej na Zachodzie. [przypis edytorski]

gminy (starop. forma) — dziś N.lm r.ż.: (pomiędzy) gminami. [przypis edytorski]

Gmunden — uzdrowiskowe miasto w Austrii, w Alpach Salzburskich, nad jeziorem Traunsee. [przypis edytorski]

gnaciasta — koścista. [przypis edytorski]

Gnädige Frau (niem.) — Szanowna Pani. [przypis edytorski]

gnädige Frau (niem.) — szanowna pani. [przypis edytorski]

Gnaeus Pompeius Magnus (106–48 p.n.e) — zwany Wielkim, polityk i dowódca wojskowy, współtwórca I triumwiratu, przegrał wojnę domową z Juliuszem Cezarem. [przypis edytorski]

Gnaeus Pompeius Magnus (106 p.n.e.–48 p.n.e) — zwany Wielkim, polityk i dowódca wojskowy, współtwórca I triumwiratu, przegrał wojnę domową z Juliuszem Cezarem. [przypis edytorski]

Gnaeus Pompeius Magnus (106 p.n.e.–48 p.n.e) — zwany Wielkim, polityk i dowódca wojskowy, współtwórca I triumwiratu, przegrał wojnę domową z Juliuszem Cezarem. [przypis edytorski]

gnajs — minerał nieszlachetny. [dziś popr.: gnejs, lm: gnejsy; red. WL] [przypis autorski]

gnan (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

gnan losem (…) pamiętny gniew znosząc Junony — los wybrał Eneasza na założy­ciela nowego państwa w Lacjum i parł go do wypełnienia przeznaczonej misji; z drugiej strony wszystkie poczynania Eneasza hamował zapamiętały gniew Junony, mściwie prześladującej Trojan. [przypis edytorski]

gnarować się (z niem. nähren: karmić, żywić) — żywić, utrzymywać się, żywić się. [przypis edytorski]

gnębił — w innej wersji: zniemczył („Nie damy, by nas zniemczył wróg”). [przypis edytorski]

gnejs — skała metamorficzna o krystalicznej strukturze, zwykle pstra. [przypis edytorski]

Gnejusz Marcjusz Koriolan (V–IV w. p.n.e.) — wódz rzymski, zwycięzca spod Corioli, zaangażowany w spór polityczny sprzymierzył się z wrogami i zaatakował Rzym. [przypis redakcyjny]

Gnejusz Pompejusz Magnus (106–48 p.n.e.) — rzymski polityk i wódz, jeden z twórców I triumwiratu, zamordowany na rozkaz władcy Egiptu, który jego głowę przesłał Juliuszowi Cezarowi. [przypis redakcyjny]

Gnejusz Pompejusz zw. Magnus (Wielki) (106–48 p.n.e.) — rzymski polityk i wódz, jeden z twórców I triumwiratu (razem z Juliuszem Cezarem i Markiem Krassusem); po rozpadzie triumwiratu konflikt między nim i Cezarem przerodził się w otwartą wojnę domową, zakończoną bitwą pod Farsalos, w której Pompejusz odniósł druzgoczącą klęskę. [przypis edytorski]

Gnejusz Pompejusz zw. Magnus (Wielki) (106–48 p.n.e.) — rzymski polityk i wódz, jeden z twórców I triumwiratu (razem z Juliuszem Cezarem i Markiem Krassusem). [przypis edytorski]

gniadoszka — klacz o jasnobrązowej sierści. [przypis edytorski]

gniadosz — koń maści gniadej, tj. mający sierść brązową, a grzywę, ogon i dolne odcinki kończyn czarne. [przypis edytorski]

gniadosz — koń o brązowej sierści, z czarną grzywą i czarnym ogonem. [przypis edytorski]

gniadosz — koń o maści jasnobrązowej z odcieniem czerwonobrunatnym, z czarną grzywą i czarnym ogonem. [przypis edytorski]

gniady — (o koniu) jasnobrązowy z czarną grzywą i ogonem. [przypis edytorski]

gniady — określenie maści konia; maść gniada to taka, w której włosy tułowia są barwy brązowej, czekoladowej lub złocistobrązowej, zaś sierść nóg i pyska ciemniejsza lub całkowicie czarna, a włosy grzywy i ogona czarne lub ciemnobrązowe. [przypis edytorski]

gniaździe (starop. forma) — dziś: gnieździe. [przypis edytorski]

gniaździe (starop. forma) — (w) gnieździe. [przypis edytorski]

Gniazda Sokole — oddziały Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. [przypis edytorski]

Gniazdo cnoty i Herby rycerstwa — tytuły publikacji heraldycznych Bartosza Paprockiego: Gniazdo Cnoty, zkąd herby Rycerstwa Polskiego swój początek mają, Kraków 1578; Herby rycerstwa polskiego na pięcioro ksiąg rozdzielone, Kraków 1584. [przypis edytorski]

gniazdo Ledy — Tak poeta nazywa konstelację Bliźniąt, która tą nazwę wzięła od Kastora i Polusa. Obaj wylęgli się z jednego jaja, jakim Jowisz w postaci łabędzia zapłodnił Ledę. [przypis redakcyjny]

gniazdo (przen.) — siedziba rodu. [przypis edytorski]

gniazdy — dziś popr. forma N. lm: gniazdami. [przypis edytorski]

gniazdy — dziś popr. N. lm: gniazdami. [przypis edytorski]

gniecie niewidzialna, aż wreszcie zjadaczy chleba w aniołów przerobi — niedokładny cytat z wiesza Juliusza Słowackiego Testament mój. [przypis edytorski]

gniewem ducha przeciw niedoskonałości ciałList apostolski. [przypis autorski]

gniew (ira) (…) mściwość (vindicta) — Zob. także Przyp. do Tw. 40. [przypis redakcyjny]

gniew jego świadczy (…) jego boleść — tzn. jego gniew poświadcza jego boleść; jego gniew świadczy o boleści. [przypis edytorski]

…gniew, który nawet mądrego bywa, że nieraz opada / I bywa słodszy od miodu, który się sączy kroplami — Homer, Iliada XVIII 108–109. [przypis edytorski]

gniewliwy (daw.) — skłonny do gniewu, gniewny. [przypis edytorski]

gniewliwy (daw.) — skłonny do gniewu. [przypis edytorski]

gniew małżonka — tu: małżonka Heleny, Menelausa. [przypis edytorski]

gnieźnieńskich — okazja gnieźnieńska, tj. bitwa pod Gnieznem 5 maja 1656. [przypis redakcyjny]

gniezdny — górny żagiel. [przypis edytorski]

gniłka (gw.) — zgniły owoc a. ulęgałka; tu przen.: stara panna; kobieta zgorzkniała i bezdzietna lub zepsuta, „upadła”. [przypis edytorski]

gniłka — mała, dzika gruszka, ulęgałka. [przypis edytorski]

gniłka — mała, dzika gruszka, ulęgałka. [przypis redakcyjny]

Gniły Tykicz (ukr. Гнилий Тікич) — rzeka w środkowej części Ukrainy. [przypis edytorski]

gnil (daw.) — zgnilizna, coś zgniłego. [przypis edytorski]

Gniński, Jan — podkomorzy pomorski, wojewoda chełmiński; 1681 podkanclerzy koronny; 1683 był na wyprawie wiedeńskiej, zm. 1685. [przypis redakcyjny]

gniotło się — w oryg. niem. drängte sich: przepychało się, tłoczyło się. [przypis edytorski]

gniot — tu: ciężar. [przypis edytorski]

gnip a. gnyp (daw.) — krzywy, krótki nóż; nóż szewski. [przypis edytorski]

gnip a. gnyp (daw.) — krzywy, krótki, ostro zakończony nóż; nóż szewski. [przypis edytorski]

gnip — silny nóż ogrodniczy. [przypis tłumacza]

Gnohti seauton (gr.) — Znaj siebie samego. [przypis redakcyjny]

gnoj a. gnój (daw.) — tu: plugastwo, nieczystość. [przypis edytorski]

gnojawki a. gnojnice — deski zakładane po bokach wozu, używane podczas wożenia gnoju. [przypis edytorski]

gnojek — chłop, tu pogardliwie o Turkach zabitych przez Kozaków. [przypis redakcyjny]

gnoma (gr. gnome) — sentencja, zwięzłe zdanie wyrażające jakąś myśl ogólną, zwykle o charakterze moralno-dydaktycznym; jedna z najstarszych form greckiej poezji. [przypis edytorski]

gnomon — zegar słoneczny. [przypis edytorski]