Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2739 przypisów.
Fryderyk I Barbarossa (Rudobrody) (1122–1190) — król niemiecki, cesarz rzymsko-niemiecki (od 1155) cieszący się legendarną sławą, jeden z największych średniowiecznych cesarzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego; wskutek roszczeń papieskich od 1157 do 1177 skonfliktowany z papiestwem. [przypis edytorski]
Fryderyk II a. Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus w latach 1740–1786. [przypis edytorski]
Fryderyk II Hohenstauf (1194–1250) — król Sycylii (1198), król niemiecki (od 1215), cesarz rzymsko-niemiecki (od 1220), król Jerozolimy (od 1229); w 1228 poprowadził niewielką liczebnie krucjatę i na drodze negocjacji z sułtanem egipskim odzyskał dla chrześcijan Jerozolimę, Nazaret, Betlejem i skrawki wybrzeża; jako władca rozległego obszaru toczył wojnę z papiestwem, które znajdowało się pomiędzy jego ziemiami w płn. Włoszech a jego Królestwem Sycylii na południu, był trzykrotnie ekskomunikowany i często oczerniany w propapieskich kronikach. [przypis edytorski]
Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus (od 174), które pod jego rządami stały się jednym z najpotężniejszych państw w Europie. [przypis edytorski]
Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus z dynastii Hohenzollernów, panował w latach 1740–1786, stał się twórcą potęgi państwa pruskiego. [przypis edytorski]
Fryderyk II Wielki (1712–1786) — w latach 1740–1786 król Prus, które pod jego rządami stały się jednym z najpotężniejszych państw w Europie. [przypis edytorski]
Fryderyk II Wielki a. Friedrich II von Hohenzollern (1712–1786) — król Prus w latach 1740–1786. [przypis edytorski]
Fryderyk — imię znaczące, odsyłające do filozofii Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]
Fryderyk Karol Hohenzollern (1828–1885) — książę pruski, dowódca armii podczas wojny francusko-pruskiej. [przypis edytorski]
Fryderyk Schelling (1775–1854) — filozof niem., jeden z głównych przedstawicieli klasycznego idealizmu niemieckiego, inicjator romantyzmu. [przypis edytorski]
fryderyksdor (z fr. le frédéric d'or) — złota moneta pruska, będąca w obiegu w okresie 1741–1855. [przypis edytorski]
Fryderyk Szlegel — Karl Wilhelm Friedrich von Schlegel (1772–1829), niemiecki krytyk literacki i poeta, uczony, filozof oraz językoznawca, który wraz ze swym bratem, Augustem Wilhelmem Schleglem w sposób znaczący wpłynął na ukształtowanie nowego, charakterystycznego dla romantyzmu, stylu myślenia o literaturze. Nazwisko jego zostało tu spolszczone, zgodnie z manierą przyjętą w XIX w. [przypis edytorski]
Fryderyk Wilhelm I (1688–1740) — król prusko-branderburski, członek dynastii Hohenzollernów. [przypis edytorski]
Frydman — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]
Frydrych — Fryderyk Wittelsbach (1596–1632), elektor Palatynatu Reńskiego, przywódca Unii Ewangelickiej, tj. protestanckiego przymierza politycznego w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. W latach 1619-1620 król protestanckich Czech, z racji krótkiego panowania nazywany królem zimowym. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Frydrychów figiel (daw.) — podstęp Fryderyka. [przypis edytorski]
frydrychsdor — (z fr. le frédéric d'or) — złota moneta pruska, będąca w obiegu w okresie 1741–1855. [przypis edytorski]
Frydryszanie — zwolennicy Fryderyka; Fryderyk Wittelsbach (1596–1632), elektor Palatynatu Reńskiego, przywódca Unii Ewangelickiej, tj. protestanckiego przymierza politycznego w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. W latach 1619-1620 król protestanckich Czech, z racji krótkiego panowania nazywany królem zimowym. [przypis edytorski]
fryga — (daw.) bąk. [przypis edytorski]
fryga (daw.) — bąk (zabawka dziecięca kręcąca się wokół własnej osi). [przypis edytorski]
fryga (daw.) — bąk, zabawka dziecięca. [przypis edytorski]
fryga (daw.) — wirująca zabawka dziecięca, podobna do bąka. [przypis edytorski]
fryga (daw.) — zabawka dziecięca: bączek; w przenośni: ktoś zwinny, ruchliwy. [przypis edytorski]
fryga — ktoś zwinny i ruchliwy. [przypis edytorski]
fryga — wirująca zabawka dziecięca, podobna do bąka. [przypis edytorski]
fryga — wirująca zabawka dziecięca, rodzaj bączka. [przypis edytorski]
fryga — zabawka dziecięca, bąk na sznurku. [przypis edytorski]
Frygia — kraina hist. w zachodniej części Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja. [przypis edytorski]
Frygia — kraj w zachodniej części Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja. [przypis edytorski]
Frygia — staroż. kraina w zach. części Azji Mniejszej; Rzymian, którzy chętnie przyjmowali i czcili bogów frygijskich: przede wszystkim Kybele, Wielką Matkę Bogów, boginię płodności i odradzającej się przyrody, sprowadzoną do Rzymu w 204 r. p.n.e. przez wyrocznię sybillińską, a wraz z nią jej kochanka, Attisa. [przypis edytorski]
Frygia — staroż. kraina w zach. części środkowej Azji Mniejszej, na wsch. od Lidii, na płn.-wsch. od Likaonii. [przypis edytorski]
Frygia — starożytne państwo w Azji Mniejszej (tereny obecnej Turcji), słynące m.in. z orgiastycznych kultów religijnych. [przypis edytorski]
Frygia — w starożytności kraina w zach. części dzisiejszej Turcji. [przypis edytorski]
Frygi — Frygowie, mieszkańcy Frygii w zach. cz. Azji Mniejszej; tu: synonim Trojan. [przypis edytorski]
Frygijczyk — człowiek pochodzący z Frygii, staroż. krainy w zach. części Azji Mniejszej. [przypis edytorski]
frygijska czapeczka — stożkowate nakrycie głowy, wełniane lub filcowe. [przypis edytorski]
frygijska czapka — miękkie, wełniane, stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki (gr. pilos) był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w staroż. sztuce rzymskiej frygijkę nosiła bogini Roma, a także Mitra, bóstwo solarne czczone w epoce hellenistycznej; później, w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa), początkowo czapka sankiulotów, nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji: uosobienie wolności (Liberté), tzw. Marianna, przedstawiana była w czapce frygijskiej. [przypis edytorski]
frygijska czapka — stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa), początkowo czapka sankiulotów, nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji. [przypis edytorski]
frygijska czapka — stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa) nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji. [przypis edytorski]
frygijska skala (muz.) — jedna z trzech bazowych skal muzycznych używanych w starożytnej Grecji; jej nazwa pochodzi od spokrewnionego z Grekami ludu Frygijczyków (Frygów), osiadłego w Azji Mniejszej; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się od dźwięku D. [przypis edytorski]
frygijski kamień — lekki, gąbczasty kamień z Frygii w Azji Mniejszej, przypominający pumeks, używany przez starożytnych do farbowania, podobno mający działanie wysuszające i ściągające. [przypis edytorski]
fryjerka (daw.) — kochanka. [przypis edytorski]
fryjor (daw.) — spław wiosenny; przewożenie towarów rzeką na tratwach. [przypis edytorski]
fryjowny — chętny do zalotów. [przypis edytorski]
frykando z karczochów (wł. fricandò di carciofi) — włoska potrawa. [przypis edytorski]
frykas — wyszukana, smakowita potrawa. [przypis edytorski]
frykas — wyszukana, smakowita potrawa. [przypis edytorski]
frymarczyć (daw.) — handlować, kupczyć. [przypis edytorski]
frymarczyć (daw.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]
frymarczyć (daw.) — kupczyć. [przypis edytorski]
frymarczyć (daw.) — targować się, handlować czymś, czym się nie powinno. [przypis edytorski]
frymarczyć — handlować, kupczyć. [przypis edytorski]
frymarczyć — handlować. [przypis edytorski]
frymarczyć (pogardl.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]
frymarczyć (starop.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]
frymarka a. frymarka(daw.) — kupczenie, handlowanie. [przypis edytorski]
frymarka a. frymark (daw.) — kupczenie; handel czymś, czym się nie powinno. [przypis edytorski]
frymark (daw.) — nieuczciwy handel. [przypis edytorski]
frymark — handel. [przypis edytorski]
frymark — interes, handel. [przypis edytorski]
frymark (przestarz.) — handel, kupczenie. [przypis edytorski]
Fryne (IV w. p.n.e.) — słynna hetera (kurtyzana grecka) z Aten, znana z licznych starożytnych anegdot; wg jednej z nich kiedy oskarżoną o bezbożność Fryne postawiono przed sądem, broniący jej mówca Hyperejdes miał odsłonić jej piersi, apelując do sędziów, aby darowali życie pięknej „kapłance Afrodyty”, czym uzyskał jej uniewinnienie. [przypis edytorski]
Fryne (IV w. p.n.e.) — słynna z piękności hetera (kurtyzana) grecka, modelka Praksytelesa (posąg Afrodyta Knidyjska) i Apellesa (obraz Afrodyta Anadyomene), znana z licznych starożytnych anegdot. [przypis edytorski]
Fryne — słynna z piękności kurtyzana grecka z IV w. p.n.e. [przypis edytorski]
fryska Macierz — frygijska Wielka Matka, bogini Cybele. [przypis edytorski]
fryski — frygijski; od: Frygia (kraj w zach. cz. Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja). [przypis edytorski]
fryszerka (z niem.) — zakład hutniczy, w którym świeżono surówkę żelaza, czyli oczyszczano ją z domieszek. [przypis edytorski]
fryszt (daw.) — czas wolny, urlop. [przypis edytorski]
fryszt (daw., z niem.) — odłożenie sprawy, zawieszenie broni. [przypis edytorski]
fryszt (daw., z niem.) — tu: rozejm, pokój. [przypis edytorski]
fryszt (z niem.) — czas wolny; odwłoka (termin sądowniczy). [przypis edytorski]
frytura — mieszanina tłuszczów jadalnych odporna na działanie wysokich temperatur. [przypis edytorski]
frytur — mieszanina tłuszczów jadalnych odpornych na działanie wysokich temperatur. [przypis edytorski]
Fryt (z niem. Friede, pokój) — przerwanie walki, pardon. [przypis edytorski]
frywolność — swobodny i żartobliwy stosunek do spraw erotycznych. [przypis edytorski]
frywolny — wesoły, o lekkim zabarwieniu erotycznym. [przypis edytorski]
Fryz a. Fryzyjczyk — mieszkaniec Fryzji, krainy nad Morzem Północnym, obecnie stanowiącej pogranicze Niemiec, Danii i Holandii. [przypis edytorski]
fryz (a. koń fryzyjski) — ciężki koń maści karej, bardzo popularny w Średniowieczu, uważany za najlepszego konia bojowego; jedna z najstarszych ras w Europie. [przypis edytorski]
fryza — marszczony kołnierz; falbana noszona dawniej przy kobiecych kołnierzach i czepcach. [przypis edytorski]
fryz (daw.) — kosmate, grube sukno. [przypis edytorski]
fryz — dekoracyjny pas pod gzymsem budynku. [przypis edytorski]
fryz — dekoracyjny pas pod gzymsem. [przypis edytorski]
Fryzja — kraina nad M. Północnym, obecnie stanowiąca pogranicze Niemiec, Danii i Holandii. [przypis edytorski]
fryzować — układać włosy. [przypis edytorski]
Fryzowie — lud germański z Fryzji, z wybrzeży Morza Północnego (dziś tereny Holandii, Danii i Niemiec). [przypis edytorski]
Fryzura twoja, pani, nadzwyczaj mi się podoba, gdyby tylko włosy okruszynę były ciemniejsze — w oryg. tire, tj. zdobiona, wykonana z drucików siateczka, będąca wyszukaną ozdobą głowy kobiecej; mogła zawierać splecione włosy jako uzupełnienie fryzury. [przypis edytorski]
fryzyjski — pochodzący z Fryzji, krainy nad Morzem Północnym, obecnie stanowiącej pogranicze Niemiec, Danii i Holandii. [przypis edytorski]
fryzyjski — pochodzący z Fryzji, krainy nad Morzem Północnym, obecnie stanowiącej pogranicze Niemiec, Danii i Holandii. [przypis edytorski]
Ftyja — miasto lub region w starożytnej Tesalii, ojczyzna Achillesa, często wzmiankowana w Iliadzie. [przypis edytorski]
Ftyjoci — mieszkańcy położonej w Tesalii Ftyi, miasta, którym rządził Peleus, ojciec Achillesa. [przypis edytorski]
Ftyjoci — obywatele Ftyi, poddani Peleusa i rodacy Achillesa. [przypis edytorski]
Ftyjotowie — obywatele Ftyi, miasta, którym rządził Peleus, ojciec Achillesa. [przypis edytorski]
Ftyjoty — dziś popr. forma M. lm.: Ftyjoci; mieszkańcy Ftyi, miasta rządzonego przez Peleusa, ojca Achillesa. [przypis edytorski]
fuchs a. fuks— tu: początkujący student. [przypis edytorski]
Fucinus — jezioro w Apeninach; dziś: Lago di Celano. [przypis edytorski]
Fudźijama, właśc. Fudżi — także: Fudżi-san; góra Fudźi, będąca właśc. czynnym stratowulkanem, a zarazem najwyższym szczytem Japonii (o wys. 3776 m n.p.m.), położonym na wyspie Honsiu, na płd.-zach. od stolicy kraju, Tokio; tradycyjnie uznawana za miejsce święte. [przypis edytorski]
Führer (niem. wódz) — tytuł używany przez Adolfa Hitlera, przywódcę nazistowskich Niemiec po przejęciu władzy. [przypis edytorski]
Fünfzig (niem.) — pięćdziesiąt. [przypis edytorski]
für Deutsche (niem.) — dla Niemców. [przypis edytorski]
für die obere (właśc. oberen) zehn tausend kołtunen (niem.) — dla górnych (zapewne w znaczeniu pozycji społecznej) dziesięciu tysięcy kołtunów; ostatnie słowo jest połączeniem polskiego rdzenia i niemieckiej końcówki. [przypis edytorski]
