Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3678 przypisów.

Foerster, Friedrich Wilhelm (1869–1966) — niemiecki pedagog i socjolog, głosiciel potrzeby moralnego-religijnego odrodzenia ludzkości na gruncie chrześcijaństwa. [przypis edytorski]

Foe — (Sakya-Muni, Budda) chce sprowadzić serce do czystej próżni. „Mamy oczy i uszy; ale doskonałość jest wtedy, kiedy te członki są bezczynne”. [przypis autorski]

foetor judaicus (łac.) — smród żydowski. W średniowieczu wierzono, że Żydzi wydzielają odór, który miał być karą za zbrodnię, której dopuścili się na Jezusie, i mogą się go pozbyć tylko przez chrzest. Przekonanie o charakterystycznym odrażającym zapachu Żydów przez kolejne stulecia uprawomocniało ich wykluczanie i antysemityzm. Tu i dalej jako ponawiany przez autora epitet pod adresem wad religii żydowskiej i religii od niej pochodzących. [przypis edytorski]

Fogazzaro, Antonio (1842–1911) — pisarz włoski; zwolennik liberalnego katolicyzmu; autor m.in. zbioru artykułów Ascensioni umane (1899). [przypis edytorski]

Foges, Arthur (1868–1920) — wiedeński lekarz specjalizujący się w medycynie reprodukcyjnej; w 1897 przeprowadził serię eksperymentów z kastrowaniem kogutów, wykazujących, że po operacji ich zachowania były odmienne, ale niepodobne do zachowań kur. [przypis edytorski]

Fogg, Mieczysław — właśc. Mieczysław Fogiel (1901–1990), polski wokalista i producent muzyczny, którego kariera trwała ponad 60 lat. Uczestnik Powstania warszawskiego, wcześniej w czasie wojny zdołał uratować kilku żydowskich przyjaciół. [przypis edytorski]

Fogo — jedna z wysp Zielonego Przylądka, znajduje się tam najwyższy szczyt archipelagu, wulkan Pico del Fogo. [przypis edytorski]

Foitsberg — Zamek Rheinstein w średnich wiekach zwał się Foitsbergiem. [przypis redakcyjny]

Fojbe (gr.: promienna; mit. gr.) — córka Gai (Ziemi) i Uranosa (Nieba), bogini proroctw, matka Leto (Latony), której dziećmi byli Apollo i Artemida. Znana też pod zlatynizowanym imieniem Febe (łac. Phoebe). [przypis edytorski]

Fojbos — Apollo. [przypis edytorski]

Fojbos (gr.: promienny; mit. gr.) — przydomek Apolla, bardziej znany w zlatynizowanej formie „Feb”. [przypis edytorski]

Fojbos (mit. gr.) — przydomek Apolla, boga słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnika dziewięciu muz; bardziej znany w zlatynizowanej formie „Feb”. [przypis edytorski]

Fojniks (mit. gr.) — syn Amyntora, król Dopolów, opiekun i doradca Achillesa. [przypis edytorski]

Fojniks — opiekun i doradca Achillesa, przyjęty na dwór Peleusa jako uciekinier przed gniewem ojca. [przypis edytorski]

Fojniks — syn Amyntora z Tesalii, wygnany z rodzicielskiego domu znalazł przytułek u króla Myrmidonów, Peleusa; tutaj zajmował się wychowaniem jego syna, Achillesa (por. Iliada IX 432 i n.). [przypis tłumacza]

Fojniks — wyruszył do walki razem z Patroklesem. [przypis edytorski]

fojsa — rodzaj narzędzia rolniczego przypominającego kosę w połączeniu z siekierą. [przypis edytorski]

Fokaja — miasto jońskie na wybrzeżu Lidii. [przypis tłumacza]

Fokaja — w Azji Mniejszej, na południe od Arginuz. [przypis tłumacza]

Fokara — góra blisko Katoliki skąd często wiejące wiatry i burze mitrężą żeglugę. Ponieważ zginęli, nie potrzebują już obawiać się tych wichrów. [przypis redakcyjny]

Fokas (ok. 570–610) — wojskowy, później cesarz wschodniorzymski (602–610); przejął władzę w wyniku jako buntu wojskowego, na jego rozkaz zabito poprzedniego cesarza, Maurycjusza, oraz jego krewnych. [przypis edytorski]

fok — główny żagiel na przednim maszcie; na jednostkach jednomasztowych: trójkątny żagiel przedni. [przypis edytorski]

Fokida — kraina w środkowej Grecji nad Zatoką Koryncką, na zachód od Beocji. [przypis edytorski]

Fokijczyk (hist.) — mieszkaniec Fokidy (Focydy), krainy w środkowej Grecji nad Zat. Koryncką, znanej z sanktuarium Apollina w Delfach, u podnóży Parnasu. [przypis edytorski]

Fokion zw. Dobrym (402–318 p.n.e.) — ateński wódz i polityk, uczeń Platona, przywódca stronnictwa promacedońskiego, przeciwnik Demostenesa; skazany przez Ateńczyków za zdradę. [przypis edytorski]

Fokion, zw. Dobrym (402–318 p.n.e.) — ateński wódz i polityk, uczeń Platona, słynny z uczciwości przywódca stronnictwa promacedońskiego, przeciwnik Demostenesa. [przypis edytorski]

Fokis [a. Fokida] — górzysta kraina granicząca z Beocją, sławna z wyroczni Apollona w Delfach. [przypis tłumacza]

Foki zwłaszcza, o rozumnych, dobrych, trochę smutnych oczach, szczególnie budzą współczucie w sercu Micheleta… — [Michelet], La mer, s. 324–55. [przypis autorski]

Fokker — samolot z wytwórni lotniczej założonej przez Holendra Antona Fokkera (1890–1939). [przypis edytorski]

fok, kliwer i spinaker — trójkątne żagle rozpinane przed przednim masztem. [przypis edytorski]

fokmaszt — przedni maszt żaglowca. [przypis edytorski]

foków — dziś popr. forma D.lm: fok. [przypis edytorski]

fok — przedni żagiel. [przypis edytorski]

foksal (z ang. Fox Hall: nazwa domu handlowego) — sala, hala; dworzec. [przypis edytorski]

foksfaty — zniekształcone: fosfaty, tu: nawozy sztuczne. [przypis edytorski]

foksik — foksterier, jedna z ras psów. [przypis edytorski]

fokus — tu: sztuczka magiczna; por. hokus-pokus. [przypis edytorski]

Fokylides z Miletu (VI w. p.n.e.) — poeta grecki, autor dystychów elegijnych i heksametrów ze zwięzłymi wskazówkami moralnymi. [przypis edytorski]

fokżagiel — a. fok, pierwszy od dołu żagiel na przednim maszcie. [przypis edytorski]

fok — żagiel przedni. [przypis redakcyjny]

folady (łac. Pholas) — rodzaj jadalnych małży morskich. [przypis redakcyjny]

folblut (z niem.) — rasowy, pełnokrwisty. [przypis edytorski]

folga (daw.) — folia, bardzo cienka blacha z metali nieżelaznych. [przypis edytorski]

folga (daw.) — luz, puste miejsce a. podkładka blaszana mocująca kamienie szlachetne w wyrobach jubilerskich. [przypis edytorski]

folga (daw.) — tu: łagodne traktowanie. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga, odpoczynek; pobłażanie; czynić sobie folgę: folgować sobie, pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga, odpoczynek; pobłażanie; dać sobie folgę: folgować sobie, pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga, odpoczynek; pobłażanie; dawać sobie folgę: folgować sobie, pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folga (daw.) — wytchnienie. [przypis edytorski]

folga — pobłażanie, łagodniejsze traktowanie. [przypis edytorski]

folga — ulga, ujście, upust (np. emocji). [przypis edytorski]

folga — upust, poluzowanie. [przypis edytorski]

folgować — dawać upust. [przypis edytorski]

folgować (daw.) — nie ograniczać się, pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folgować (daw.) — pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folgować (daw.) — pozwalać (sobie). [przypis edytorski]

folgować (daw.) — traktować łagodniej. [przypis edytorski]

folgować — nie ograniczać, pozwalać (sobie) na coś. [przypis edytorski]

folgować — (o uczuciach, pragnieniach itp.) przestać hamować. [przypis edytorski]

folgować — pozwalać na coś, nie ograniczać się. [przypis edytorski]

folgować — rezygnować z ograniczeń. [przypis edytorski]

folgować sobie — ulżyć sobie; używać sobie. [przypis edytorski]

folgują (starop.) — wzgląd mają. [przypis redakcyjny]

foliał (daw.) — księga dużego formatu. [przypis edytorski]

foliał — gruba książka dużych rozmiarów, przen.: obszerne dzieło. [przypis edytorski]

foliał — gruba książka dużych rozmiarów; przen.: obszerne dzieło. [przypis edytorski]

foliał — gruba księga (pierwotnie określenie formatu). [przypis edytorski]

foliał — gruba księga. [przypis edytorski]

foliał — gruby tom wielkiego formatu. [przypis edytorski]

foliał — książka w dużym formacie. [przypis edytorski]

foliał — tu: gruba księga. [przypis edytorski]

foliał — wielka, gruba księga. [przypis edytorski]

foliał — wielka, najczęściej stara księga. [przypis edytorski]

foliał (z łac. folium: liść) — stara księga wielkich rozmiarów (o formacie arkusza złożonego na pół, czyli ok. 40 na 50 cm.; dziś format taki oznacza się jako A2). [przypis redakcyjny]

foliał (z łac.) — księga wielkich rozmiarów. [przypis edytorski]

foliant — a. foliał wielka, najczęściej stara księga, wielkości połowy arkusza (wg dziś stosowanych norm jest to format A1, a więc arkusz o rozmiarach 594 na 841 mm). [przypis edytorski]

foliant a. foliant (daw.) — księga dużego formatu. [przypis edytorski]

folie circulaire (fr.) — psychoza okresowa, cyklofrenia (także ang. circular insanity); choroba psychiczna po raz pierwszy opisana w 1851 r. przez fr. psychiatrę Jean-Pierre'a Falreta (1794–1870). [przypis edytorski]

folie et génie sont congénères in radice conveniunt (fr.) — geniusz i obłąkanie są nierozłączne. [przypis edytorski]

Folies Bergère — paryska sala koncertowa, najbardziej popularna na przełomie XIX i XX w.; zyskała sławę dzięki wystawianym tam przedstawieniom muzycznym, w których często kobiety pokazywały się w skąpych kostiumach. [przypis edytorski]

folijałach — dziś popr.: foliałach; foliał: wielka, gruba księga. [przypis edytorski]