Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | norweski | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3208 przypisów.

historia Mancocapa lub wód Titicaca — Zobacz Historię Inków. [przypis autorski]

Historia narożnej kamienicy — właśc. Powieść prawdziwa o narożnej kamienicy w Kukorowcach pióra Ignacego Krasickiego, napisana w 1794 r. alegoryczna opowiastka o kilkusetletnich losach budynku w małym miasteczku, symbolizujących dzieje Polski. [przypis edytorski]

historia naturalna (daw.) — przyrodoznawstwo, ogół dziedzin nauki zajmujących się badaniem przyrody ożywionej i nieożywionej; termin popularny szczególnie w XVIII–XIX w. [przypis edytorski]

historia owego kartagińskiego pilota, który, widząc zbliżający okręt rzymski, osiadł na mieliźnie, aby nie pokazać mu drogi do Anglii — nagrodził senat kartagiński. [przypis autorski]

historia pani Michelin mąciła sen księcia de Richelieu — młodziutka i cnotliwa żona rzemieślnika paryskiego, znalazłszy się na liście podbojów księcia i zmuszona dzielić jego serce ze swą przyjaciółką, przypłaciła to życiem. [przypis redakcyjny]

Historia Płazów — por. G. Kreuzmann, Geschichte der Molche; Hans Tietze, Der Molch des XX. Jahrhunderts; Kurt Wolff, Der Molch und das deutsche Volk; Sir Herbert Owen, The Salamanders and the British Empire; Giovanni Focaja, L'evoluzione degli anfibii durante il Fascismo; Léon Bonnet, Les Urodèles et la Société des Nations; S. Madariaga, Las Salamandras y la Civilización i wiele innych. [przypis autorski]

Historia pochodząca z Kronik króla Asioki (skr. Aśokarājâvadāna, chiń. Ayuwang zhuan, jap. Aikuō den), przetłumaczonych na język chiński na początku IV w. przez An Faqina (jap. An Hōkin), partyjskiego tłumacza buddyjskiej literatury. Pewnego dnia, kiedy Budda Siakjamuni z Anandą udali się na żebraninę do miasta Rājagṛha, napotkali bawiących się dwóch chłopców. Jeden miał na imię Zwycięska Cnota, drugi Niezwyciężony. Chłopcy zapragnęli ofiarować jakiś podarunek Buddzie, ale nie mieli nic co mogliby dać. Zwycięska Cnota w pośpiechu ulepił z mokrego piasku placek i włożył go do miseczki Buddy, a Niezwyciężony okazując cześć, złożył razem dłonie. Dzięki zasłudze tej ofiary sto lat po śmierci Buddy Zwycięska Cnota odrodził się jako król Aśoka, a Niezwyciężony jako jego partnerka. [przypis tłumacza]

Historia polska — właśc. Historya Polska : zebrana w krótkości z małemi objaśnieniami jeografii i żywotami niektórych świętych i bohaterów polskich, książka autorstwa Ludwiki Leśniowskiej (1814–1890), opublikowana w 1859 r. [przypis edytorski]

historia Polski Wacława Sobieskiego — chodzi o Dzieje Polski, tomy 1–3 (wyd. 1923–1925). [przypis edytorski]

Historia Powszechna — tu: niem. Weltgeschichte, 9-tomowe dzieje regionów geograficznych świata, napisane przez niemieckiego historyka Hansa Ferdinanda Helmolta, wyd. 1899–1907. [przypis edytorski]

Historia „Prawicy Narodowej” od Bolesława Chrobrego aż do jej wskrzeszenia w Roku Pańskim 1907 — w wydaniu źródłowym pod tytułem podano melodię w zapisie nutowym. Tadeusz Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]

historia psychologii zacznie od niego nowy okres — w łączności z krytyką etyki Schopenhauera por. zajmujący artykuł Baucha Die Ethik w Philosophie des XX Jh, wyd. Windelband, gdzie przeciwstawiono (s. 54 i n.) dogmatycznej etyce „immoralistyczną etykę Nietzschego”, a tej ostatniej „etykę krytyczną”. [przypis redakcyjny]

Historia ptaków brytyjskich — ang. History of British Birds, publikacja Thomasa Bewicka (1753–1828) z lat 1797–1804. [przypis edytorski]

Historia Rzymu — właśc. (ang.) Roman History Abridged by Himself for the Use of Schools, książka Olivera Goldsmitha (1728–1774) opublikowana w 1772 r. [przypis edytorski]

Historia ślepego od urodzenia — J 9, 1 n. [przypis tłumacza]

Historia Trade Unionów — tyt. oryg. History of Trade Unionism, 1894. [przypis edytorski]

historia tych obrad przedstawia się w sposób następujący (…)Sprawa włościańska na sejmie 1831, Paryż (1859), s. 6 i nast. [przypis redakcyjny]

Historia wojny trzydziestoletniej — dzieło historyczne autorstwa Friedricha Schillera (1759–1805). [przypis edytorski]

Historia zanotowała już wprawdzie, jak obito jednego króla angielskiego — 12 lipca 1174 król Anglii Henryk II poddał się w Canterbury ceremonii pokutnej za zainspirowanie rycerzy do zamordowania arcybiskupa Tomasza Becketa: po publicznym wyznaniu swoich grzechów został wychłostany przez biskupów i mnichów przy grobie zabitego. [przypis edytorski]

historię Gertrudy Komorowskiej słyszał prawdopodobnie w chłopięcych latach — Niewiele starszy od Malczewskiego Wołynianin Andrzejowski opowiada w Ramotach starego Detiuka (1, 10), że smutną tę powieść w dzieciństwie swoim, jako ciągle po kraju krążącą, wielokrotnie i rozmaicie słyszał opowiadaną. [przypis redakcyjny]

Historię miłości Zariadresa i Odaty podaje pisarz hellenistyczny, Ateneus, w XIII księdze encyklopedycznego dzieła Uczta mędrców (po r. 192 p.n.e.), stanowiącego kopalnię cytat, anegdot i szczegółów obyczajowych. [przypis redakcyjny]

historię owego człowieka, który wierzył, że ma zamkniętą w butelce księżniczkę chińską — nawiązanie do opowiastki o człowieku, który wierzył, że w butelce trzyma zamkniętą chińską księżniczkę, póki przypadkiem butelka się nie stłukła. [przypis edytorski]

historię Polski Rulhière'a — Claude de Rulhière jest autorem wydanej w 1807 r. 4-tomowej Histoire de l'anarchie polonaise. [przypis redakcyjny]

„Historię powszechną” Cezara Cantu (w przekładzie Leona Rogalskiego) — chodzi o Historię powszechną francuskiego historyka Cezara Cantu, wydaną w Polsce przez warszawskiego księgarza S. Orgelbranda, w 1853 r. [przypis edytorski]

Historię rozwoju fonografii i przemysłu muzycznego można prześledzić m.in. w M. Kominek, Zaczęło się od fonografu… s.34 i n., Kraków 1986, R. Sanjek, American Popular Music and Its Business: The First Four Hundred Years: Volume III, from 1900 to 1984, New York 1988, A. Brigs, P. Burke, Społeczna historia mediów. Od Gutenberga do Internetu, Warszawa 2010, s. 214 i n. [przypis autorski]

historię tego wspaniałego kretyna starożytności, który kazał łańcuchami biczować nieposłuszne morze — król Persji Kserkses (ok. 517–ok. 465 p.n.e) podczas wyprawy na Grecję nakazał zbudować most w celu przeprowadzenia armii przez cieśninę Hellespont, oddzielającą Azję Mniejszą od Europy. Kiedy świeżo zbudowany most został zniszczony przez potężną burzę, władca rozkazał ukarać morze biczowaniem i wrzucić w głębinę kajdany (Herodot, Dzieje, II 33–34). [przypis edytorski]

Historie de la littérature française (fr.) — Historia literatury francuskiej. [przypis edytorski]

Historie Jakubowe — pierwsza część tetralogii biblijnej Tomasza Manna Józef i jego bracia, wydana w 1933. [przypis edytorski]

historiozoficzny — związany z historiozofią: filozofią historii, dziedziną całościowych rozważań nad przebiegiem, znaczeniem i sensem dziejów. [przypis edytorski]

Historycy greccy wspominają o Argipeach (…) — Herodot, Dzieje, IV, 23. [przypis tłumacza]

Historycy literatury niemieckiej proponują dziś (…) nazwę (…) Jugendstil — Np. V. Klotz, Jugendstil in der Lyrik, „Akzente” 1957; E. Klein, Jugendstil in deutscher Dichtung, Köln 1958; C. David, Stefan George und der Jugendstil, w: Formkräfte der deutschen Dichtung vom Barock zur Gegenwart, Göttingen 1963. Por. też J. Hermand, Jugendstil, ein Forschungsbericht, „Deutsche Vierteljahrschrift für Literaturwissenschaft und Geistesgeschichte” 1964, nr 1–2. [przypis autorski]

Historycy Meksyku — Aluzja do Montaigne'a. III, 6. [przypis tłumacza]

Historycy powiadają że Atlanci nie śnią nigdy (…) — por. Herodot, Dzieje, IV. [przypis tłumacza]

historyczny — o tyle słusznie nazywa Werter treść tego listu historyczną, że odzwierciedla on w mniejszej mierze przeżycia duchowe Wertera, a podaje wiele realnych danych. [przypis redakcyjny]

historyj — dziś D. lm: historii. [przypis edytorski]

Historyk rosyjski, Paweł Mielgunow (…) ogłosił w r. 1924 książkę pt. „Czerwony Terror”Krasnyj tierror, Berlin, wyd. Wataga. [przypis autorski]

histrio (łac.) — komediant, aktor, błazen. [przypis edytorski]

histrion — aktor w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]

histrioniczny (z łac. histrio: aktor) — teatralny, dramatyczny; także: typowy dla histrionicznego zaburzenia osobowości, którego przejawem są przesadne, teatralne zachowania i starania o zwrócenie na siebie uwagi. [przypis edytorski]

histrionizm — zdolność aktorska; termin utworzony od: historion, określenia stosowanego w odniesieniu do średniowiecznych aktorów wędrownych. [przypis edytorski]

histrion — śrdw. aktor wędrowny. [przypis edytorski]

histrion (tu pogardl.) — podrzędny aktor, błazen. [przypis edytorski]

histrion (z łac.; daw.) — podrzędny aktor, błazen, komediant. [przypis edytorski]

histrion (z łac. histrio: aktor) — tu: aktor; w średniowieczu wędrowny aktor, uprawiający rodzaj bezsłownych przedstawień, niekiedy z towarzyszeniem muzyki. [przypis edytorski]

histrion (z łac.) — tu: aktor; w średniowieczu wędrowny aktor, uprawiający rodzaj bezsłownych przedstawień, niekiedy z towarzyszeniem muzyki. [przypis edytorski]

Histrjon — komedjant. [przypis redakcyjny]

Hi sunt (…) eos Deus (łac.) — Ci są, których Bóg połączył, tak jak połączył żonę Uriasza z Dawidem; choć to wbrew przeciwne (tak sobie przynajmniej rodzaj ludzki wyrozumiał) zasadzie małżeństwa prawnego… lecz dla Salomona to, który się indziej jak z Dawida i Batzeby narodzić się nie mógł, połączył ich Bóg. [przypis tłumacza]

hiszpańscy konkwistadorzy — uczestnicy hiszpańskich wypraw mających na celu podbicie Ameryki Południowej i Środkowej, prowadzonych w XV–XVI w. [przypis edytorski]

hiszpańska inkwizycja — instytucja kościelna powołana do strzeżenia katolickiej prawowierności mieszkańców Hiszpanii i jej kolonii; ustanowiona w 1478, zniesiona w 1808 po zajęciu Madrytu przez wojska napoleońskie oraz w 1813 przez opozycyjne wobec Francuzów kortezy w Kadyksie; przywrócona w 1814 przez króla Ferdynanda VII Burbona, zniesiona ostatecznie w 1834 przez Marię Cristinę de Borbón, liberalną regentkę Izabeli II. [przypis edytorski]

hiszpańska rapsodia, którą (…) tłumaczę (…) wiernie — przekład ten podaję również w przekładzie polskim, pozwalając sobie jednak na pewną wolność, gdyż nie idzie tu o rzeczy filozoficznie ścisłe. [przypis tłumacza]

Hiszpania, Kastylia, Portugalia, Aragonia będą bardzo podlegać nagłemu pragnieniu — Aluzja do rozpalonych stosów Inkwizycji, srożącej się w tych krajach. [przypis tłumacza]

Hiszpanie zawładnęli Mediolanem — faktycznie nastąpiło to w 1535 r. [przypis redakcyjny]

hiszpanka — tu: bródka przycięta spiczasto na sposób hiszpański. [przypis redakcyjny]

Hither, unheralded by voice of fame… — Nieobwoływana przez stugębne wieści, przybyłaś do nas tylko jako piękna cudzoziemka, więc zwykłym tylko przyjęliśmy cię początkowo powitaniem. Okazaliśmy ci naszą sympatię nie jako artystce, którą lud nasz zna, ale patrzyliśmy na ciebie tylko jako na nowicjuszkę. Patrz, jaka zmiana teraz! Od owej pamiętnej nocy tylko twój cudowny talent pozostaje na widowni. Pomimo kajdan obcego ci języka, zazdrością otoczyliśmy już twój nieporównany talent. Zachwyceni, wyznajemy twe zwycięstwo tym większe, te nieprzewidziane. Więc zachowaj teraz twój kraj w pamięci, ale Ameryka ogłasza cię już za swoją własność. [przypis autorski]

Hitler, Adolf (1889–1945) — niemiecki polityk, kanclerz III Rzeszy, przywódca NSDAP, ideolog narodowego socjalizmu i zbrodniarz wojenny. [przypis edytorski]

Hitlerjugend — niemiecka paramilitarna organizacja młodzieżowa NSDAP, utworzona w 1922 r. [przypis edytorski]

Hitlerowska organizacja dziewczęca — Bund Deutscher Mädel (BDM), sekcja młodzieżówki Hitlerjugend. [przypis edytorski]

Hitler wejdzie do Nadrenii, przyłączy Austrię, przekroczy Sudety — dokonane przez hitlerowskie Niemcy trzy akty złamania kończącego I wojnę światową traktatu wersalskiego z 1919 r.; zajęcie strefy zdemilitaryzowanej Nadrenii miało miejsce w 1936 r., Anschluss (przyłączenie) Austrii oraz odebranie Czechosłowacji rejonu Sudetów w 1938 r. [przypis edytorski]

hiżop a. hizop (z gr.) — roślina lekarska, używana na Wschodzie jako lek. „Pokropisz mnie hiżopem, a będę oczyszczony”: formuła przy aspersji. [przypis redakcyjny]

Hizoer wehiszomer (hebr.) — „Pilnuj się i wystrzegaj”. [przypis tłumacza]

HJ — Hitler-Jugend; dosł. Młodzież Hitlera; nazwa młodzieżówki niem. partii nacjonalistycznej NSDAP. [przypis edytorski]

H. K. T. — skrót nazwy nacjonalistycznej organizacji niemieckiej, założonej w r. 1894 przez Hansemanna, Kennemanna i Tiedemanna (stąd inicjały) w celu germanizacji ziem polskich znajdujących się wówczas pod zaborem pruskim. [przypis edytorski]

hładysz — gliniany dzban bez ucha do zbierania mleka. [przypis redakcyjny]

hładyszka — dzban gliniany bez ucha. [przypis edytorski]

hładyszka (z ukr.) — bańka a. wysoki garnek. [przypis edytorski]

Hłasko, Marek (1934–1969) — prozaik i scenarzysta filmowy, od roku 1959 na emigracji, autor m.in. zbioru opowiadań Pierwszy krok w chmurach (1956) i powieści Palcie ryż każdego dnia (wyd. pośm. 1985). [przypis edytorski]

Hłasko, Marek (1934–1969) — prozaik i scenarzysta filmowy, od roku 1959 na emigracji, autor m.in. zbioru opowiadań Pierwszy krok w chmurach (1956) i powieści Palcie ryż każdego dnia (wyd. pośm. 1985). [przypis edytorski]

hladon (daw.) — koń gładki (tj. piękny). [przypis redakcyjny]

Hlahol, właśc. Hlahol pražský — chór mieszany założony w Pradze w 1861 r. i istniejący nadal w XXI w. [przypis edytorski]

hlak — (prowinc. z białorus.) dzbanek gliniany, pękaty, z wąską i krótką szyją. [przypis redakcyjny]

Hlavaček, Karel (1864–1888) — czeski poeta, malarz i grafik; jego Prostibolo duše reprodukowane w „Moderni Revue” to cykl ilustracji do zbioru poezji pod tym tytułem Arnosta Procházki. [przypis edytorski]

Hm, bin ich doch klüger? (niem.) — Hm, czy jednak jestem mądrzejszy? [przypis edytorski]

„h” muette (fr.) — „h” nieme. [przypis edytorski]

Høffding, Harald (1843–1931) — duński filozof i psycholog. [przypis edytorski]

Høffding, Harald (1843–1931) — filozof duński. [przypis edytorski]

Hôtel des seigneurs de Manville (fr.) — pałac panów de Manville; rezydencja zbudowana w 1571 przez hrabiego Claude'a II de Manville; w 1953 przez spadkobierców tytułu podarowana gminie na ratusz miejski. [przypis edytorski]

Hôtel de Ville (fr.) — ratusz. [przypis edytorski]

Hôtel du Nord — francuski melodramat Marcela Carné z 1938 r. [przypis edytorski]

Hôtel Ritz w Paryżu — wspaniały hotel pałacowy przy placu Vendôme, jeden z najbardziej prestiżowych i luksusowych hoteli na świecie. [przypis edytorski]

Hobbes, Thomas (1588–1679) — ang. filozof, myśliciel polityczny; znany gł. z traktatu z zakresu filozofii społecznej i politycznej pt. Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego (1651), w którym przedstawił swoją teorię umowy społecznej. Jako determinista usiłował pogodzić wolność i determinizm, argumentując, że ludzie mają poczucie wolności, ale podlegają prawom przyczynowym, a zatem wolna wola jest tylko złudzeniem świadomości. [przypis edytorski]

Hobbes, Thomas (1588–1679) — angielski filozof, autor dzieła Lewiatan, uznający walkę każdego z każdym za naturalny stan człowieka, a silne państwo za sposób zapobieżenia tej walce. [przypis edytorski]

Hobbes, Thomas (1588–1679) — angielski filozof i myśliciel społeczny. [przypis edytorski]

Hobbes, Thomas (1588–1679) — angielski filozof, myśliciel polityczny, autor dzieła Lewiatan, twórca koncepcji, że walka każdego z każdym to naturalny stan człowieka, zaś państwa powstały w wyniku zawarcia umowy społecznej między wolnymi ludźmi, dzięki której zyskują bezpieczeństwo przez rezygnację z prawa do używania przemocy na rzecz suwerena, któremu przekazano władzę. [przypis edytorski]

Hobbes, Thomas (1588–1679) — angielski filozof, myśliciel polityczny; znany głównie z traktatu z zakresu filozofii społecznej i politycznej pt. Lewiatan. [przypis edytorski]

Hobbes, Thomas (1588–1679) — angielski filozof, myśliciel polityczny; znany gł. z traktatu z zakresu filozofii społecznej i politycznej pt. Lewiatan. [przypis edytorski]

Hobbes, Thomas (1588–1679) — filozof ang., autor dzieła Lewiatan, twórca koncepcji, że walka każdego z każdym to naturalny stan człowieka i jedynie ustanowienie silnego państwa może zapobiec tej walce. [przypis edytorski]

Hobbes, Thomas (1588–1679) — filozof angielski. Główne dzieła z dziedziny filozofii społeczeństwa i ustroju państwowego: O obywatelu (1646) oraz Lewiatan (1651). Starał się w nich uzasadnić teoretycznie absolutyzm Karola I. Najogólniejszy zarys jego poglądów: Ludzie w stanie natury dbają jedynie o własne swoje zachowanie i o swą obronę przeciw innym ludziom. Kieruje nimi wyłącznie popęd samozachowawczy. Wszyscy walczą ze wszystkimi, dążąc do zaspokojenia swoich egoistycznych żądz. Stan natury jest stanem powszechnej wojny. Wyjścia z tego stanu, grożącego zupełną zagładą, kazał wrodzony ludziom rozum szukać w stowarzyszeniu się. — Społeczeństwa powstały w drodze umowy, mocą której wszyscy poddają się całkowicie jednemu zwierzchnikowi względnie jakiejś korporacji. Ma to na celu, by jedna wola, rozporządzająca władzą absolutną, zmuszała wszystkich do zachowania pokoju i nie dopuszczała powrotu stanu powszechnej wojny. Źródłem władzy zwierzchniczej jest zatem przeniesienie przez jednostki swego prawa samookreślenia na zwierzchnika. Zwierzchnik ten, jako powołany do zabezpieczania, musi rozporządzać także odpowiednimi do tego celu środkami, musi mieć prawo wywierania przymusu i uciskania poddanych. Zwierzchnik jednoczy w swych rękach wszystkie kierunki władzy; władza jego jest nieograniczona, a jednostki nie zachowują wobec niego żadnych praw. Jeżeli mają jakieś prawa, to te opierają się wyłącznie na dobrowolnych ustępstwach zwierzchnika. [przypis tłumacza]

Hobbes Tomasz (1588–1679) — filozof angielski, pozostający niejednokrotnie pod wpływem Bacona. Dzieła główne: Elements of law natural and politic (wyszło później jako dwa osobne dzieła: Human nature i De corpore politico), De cive i Leviathan or the matter, form and authority of government. Filozofia jest dla Hobbesa nauką o ciałach. Ciała są albo naturalne, albo sztuczne. Najdoskonalszym ze sztucznych jest państwo. Stąd podział filozofii na fizykę, antropologię i naukę o państwie. Podstawą przyrodoznawstwa musi być mechanika, a to jako zastosowanie matematyki do pojęcia ciała. Pogląd to mechanistyczny, wyjaśniający przyrodę za pomocą mechaniki atomów. Ale chęć ścisłości badań, występująca już bardzo wyraźnie u Bacona, oraz chęć udoskonalenia metody badań, co Hobbes przeprowadza, stosując matematykę, zaprowadziła Hobbesa jeszcze dalej, to jest do skrajnego nominalizmu: myślenie jest jakby dodawaniem i odejmowaniem liczb, gdyż pojęcia ogólne, tak jak liczby, nie posiadają bytu samoistnego, lecz są tylko znakami; oraz do sensualizmu w psychologii. Hobbes jest zdecydowanym deterministą. Poznanie przyrody jest poznaniem stosunku przyczynowego ruchu ciał, czyli praw mechaniki. To samo stosuje się do życia psychicznego. Tu jest intelekt pierwotny wobec woli i nad nią panuje. Akty woli nie są czynnym działaniem, lecz biernym poddawaniem się. Odnośna rozprawa nosi tytuł O wolności, konieczności i przypadku (Londyn 1656). [przypis tłumacza]

Hobbes, Tomasz (1588–1679) — przyjaciel Bacona, zwolennik absolutyzmu, gdyż bez silnego rządu nie ma (jak mówi) pokoju, bezpieczeństwa, bogactwa, towarzyskości, nauki, życzliwości. Stan natury, to stan wojny wszystkich przeciw wszystkim. Główne jego dzieła są: De cive 1642; Leviathan, or the matter, form and authority of government 1651 (po łacinie 1668); Quaestiones de libertate, nacessitate et casu 1656. [przypis redakcyjny]

Hob nyszt gegessen, gyt a pur groszen (jid.) — Nic dziś nie jadłam, daj parę groszy. [przypis edytorski]

Hobo College — szkoła ludowa przeznaczona dla robotników, oferująca miejsce do spania i posiłek, a także edukację i przestrzeń spotkań; nazwa od określenia: hobo, odnoszącego się do pracownika-migranta w USA, podróżującego w poszukiwaniu pracy. [przypis edytorski]

Hoboken — dzielnica Nowego Jorku oddzielona od Manhattanu rzeką Hudson. [przypis edytorski]

Hoboken — miasto w USA, na zachodnim brzegu ujścia rzeki Hudson, naprzeciw Nowego Jorku; obecnie część metropolii Nowego Jorku. [przypis edytorski]

hoc bonum (łac.) — to dobro. [przypis redakcyjny]

hoc (daw.) — wykrzyknienie towarzyszące tańcom. [przypis edytorski]

hoc erat in votis (łac.) — o to się modliłem; tegom sobie właśnie życzył. [przypis edytorski]

Hoc erat in votis… (łac.) — Oto wszystko czego pragnąłem: niewielki kawał ziemi, ogród, źródło koło domu, a opodal mały lasek. [Horacy, Satyry, ks. II, VI, w. 1–3]. [przypis tłumacza]