Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | poetyckie | pogardliwe | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 2680 przypisów.

Jlex paraguayensis — popr.: Ilex paraguariensis, ostrokrzew paragwajski. [przypis edytorski]

Jmć (daw.) — skrót od „jegomość”. [przypis edytorski]

jnakszy (gw.), inakszy (daw.) — inny, odmienny. [przypis edytorski]

Józafackie pole — dolina Jozafata, miejsce Sądu Ostatecznego wg Biblii (por. dłuższy fragment Księgi Joela Jl 4, 1–3; 4, 11–17, wiązany niekiedy interpretacyjnie z obrazem z Księgi Ezechiela przedstawiającym ożywienie, dzięki mocy Boga, wyschłych kości zmarłych z „całego domu Izraela” spoczywających w nienazwanej dolinie, Ez 37, 1–14). [przypis edytorski]

Józef a. Józef Egipski — patriarcha biblijny, syn Jakuba i Racheli, którego sprzedano do Egiptu, gdzie stał się niewolnikiem; jego historia jest opisana w Księdze Rodzaju. [przypis edytorski]

Józef Andrzej Szczepański ps. „Ziutek” (1922–1944) — harcerz, poeta, w powstaniu warszawskim żołnierz batalionu AK „Parasol”, zmarł z ran 10 września. [przypis edytorski]

Józef Balsamo — powieść historyczna Aleksandra Dumasa (ojca), stanowiącą pierwszą z pięciu części cyklu Pamiętniki lekarza. [przypis edytorski]

Józef Flawiusz (37–94) — historyk żydowski piszący po grecku. [przypis edytorski]

Józef Flawiusz (37–po 94 n.e.) — historyk żydowski piszący po grecku. [przypis edytorski]

Józef Flawiusz (I w.) — historyk żydowski piszący po grecku. [przypis edytorski]

Józefie, synu Mateusza, (…) Flawiuszu, jakim sposobem ocalałeś jako świadek — z pytania, w jaki dokładnie sposób Józef Flawiusz ocalał, zrodził się znany problem matematyczny z zakresu kombinatoryki, zw. problemem Józefa Flawiusza (a. permutacją Józefa Flawiusza). Józefa Flawiusz, będąc dowódcą powstania antyrzymskiego w Galilei, w roku 67 wraz z grupą powstańców został otoczony w jaskini w trakcie oblężenia Jotopaty; powstańcy żydowscy woleli odebrać sobie życie niż trafić do niewoli rzymskiej, jednak prawo religijne surowo zabrania samobójstwa. Aby grzech nie spadł na wszystkich, oblężeni powstańcy postanowili losować: ustawieni w krąg żołnierze losowali, kto zabije poprzednio wylosowanego, w końcu miał pozostać jeden, który będzie musiał popełnić samobójstwo. Na koniec przy życiu pozostali Flawiusz i jeden z powstańców, wspólnie zdecydowali jednak poddać się (dzięki temu mogła powstać m.in. opowieść o wojnie żydowskiej). Problem matematyczny wychodzi od tej historycznej sytuacji i stawia pytanie o to, który obiekt pozostanie, jeśli w kręgu ustawimy n obiektów (powstańców było 40 lub 41 wraz z Flawiuszem), a następnie będziemy eliminować co któryś obiekt (początkowo przyjęto, że co trzeci), aż zostanie tylko jeden (w rzeczywistości pozostało dwóch ludzi). [przypis edytorski]

Józef II Habsburg (1741–1790) — cesarz rzymsko-niemiecki (od 1765), przedstawiciel absolutyzmu oświeconego; wprowadził silne scentralizowane rządy, wdrożył wiele reform. [przypis edytorski]

Józef — imię znaczące, odwołuje się najprawdopodobniej do Józefa Gołuchowskiego (1797–1858), filozofa polskiego, ucznia Friedricha Schellinga. Uważał on, że uczucia i intuicja mają prymat nad rozumem, zajmując stanowisko irracjonalistyczne sprzeciwiał się filozofii materialistycznej. Głosił koncepcję ducha narodowego jako odpowiedzialnego za kształt i charakter narodu. [przypis edytorski]

Józef Kimbar (ok. 1750 – po 1800) — stolnik upicki, poseł na sejm w 1793 r. W mowie sejmowej wyraził przekonanie, że król i wszyscy posłowie powinni wybrać dobrowolnie syberyjskie wygnanie, zamiast godzić się na upokarzające układy z Rosją, prowadzące do rozbiorów Polski. [przypis edytorski]

Józef Korzeniowski (1797–1863) — pisarz. Kształtował samodzielny nurt w literaturze romantycznej, autor dramatu ludowego Karpaccy górale, prekursorskiej powieści Krewni, realizującej już idee pozytywistyczne, pisanej zgodnie z estetyką realizmu. [przypis edytorski]

Józef — najmłodszy i najbardziej umiłowany syn Jakuba i Racheli, patriarcha biblijny. Bracia chcieli go zabić, jednak za namową najstarszego z nich, Rubena, do tego nie doszło. W zamian Józef został sprzedany do Egiptu, gdzie, jako niewolnik, służył u urzędnika faraona, Potifara. Fałszywie oskarżony przez jego żonę o próbę gwałtu, został wtrącony do więzienia. W więzieniu wsławił się tłumaczeniem snów, dlatego zlecono mu wyjaśnienie snu faraona. Dobre tłumaczenie i rady spowodowały, że faraon mianował go zarządcą całego Egiptu (cała historia życia Józefa: Rdz 37 – 50). [przypis edytorski]

Józef — najmłodszy i najbardziej umiłowany syn Jakuba i Racheli, patriarcha biblijny. Bracia chcieli go zabić, jednak za namową najstarszego z nich, Rubena, do tego nie doszło. W zamian Józef został sprzedany do Egiptu, gdzie, jako niewolnik, służył u urzędnika faraona Potifara. Fałszywie oskarżony przez jego żonę o próbę gwałtu, został wtrącony do więzienia. W więzieniu wsławił się tłumaczeniem snów, dlatego zlecono mu wyjaśnienie snu faraona. Dobre tłumaczenie i rady spowodowały, że faraon mianował go zarządcą całego Egiptu (cała historia życia Józefa: Rdz 37–50). [przypis edytorski]

Józef Orwid (1891–1944) — właśc. Józef Kostych, aktor. [przypis edytorski]

Józef — patriarcha biblijny, syn Jakuba i Racheli, którego historia opisana jest w Księdze Rodzaju; przez zazdrosnych braci sprzedany w niewolę, trafił do Egiptu, gdzie zyskał uznanie jako objaśniacz snów; dobre rady spowodowały, że władca ustanowił go zarządcą całego Egiptu, w którym Józef zapobiegł klęsce głodu. [przypis edytorski]

Józef Piłsudski(1867–1935) — dowódca wojskowy, działacz niepodległościowy i socjalistyczny, w czasie I wojny światowej organizator Legionów, naczelnik państwa po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w roku 1918, wycofał się z polityki w roku 1922, by w 1926 przejąć władzę w wyniku tzw. przewrotu majowego. [przypis edytorski]

Józef Poniatowski (1763–1813) — książę, generał, Wódz Naczelny Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego, marszałek Francji; zginął w czasie wojen napoleońskich pod Lipskiem. [przypis edytorski]

Józef Rokicki ps. „Karol” (1894–1976) — oficer służby stałej WP, w 1939 r. w sztabie Dowództwa Okręgu Korpusu Nr 2 w Lublinie, w konspiracji początkowo w NOW, od 1942 r. w AK, w powstaniu w stopniu podpułkownika, od 20 sierpnia dowódca oddziałów polskich na Mokotowie. 26 września podjął na własną rękę decyzję o ewakuacji Mokotowa, co wywołało kontrowersje wśród innych wyższych oficerów AK. Po wojnie w latach 1945–1957 na emigracji, następnie powrócił do Polski, zmarł w Warszawie. [przypis edytorski]

Józef stary — według tradycji Józef był znacznie starszy od Maryi. [przypis edytorski]

Józef stary — według tradycji św. Józef, który pojął za żonę ciężarną Maryję, był od niej znacznie starszy. [przypis edytorski]

Józef Tokarzewski — chodzi jednak o Szymona Tokarzewskiego (1823–1890), który za udział w spisku księdza Ściegiennego i powstaniu roku 1846 został aresztowany, skazany na 10 lat katorgi; w 1857 dzięki amnestii z okazji objęcia tronu przez Aleksandra II powrócił do kraju; w 1862 został powtórnie aresztowany za udział w ruchu patriotycznym i zesłany na katorgę, skąd powrócił w 1883 na mocy amnestii związanej z wstąpieniem na tron Aleksandra III; łącznie spędził w więzieniach, na katordze i na wygnaniu 37 lat życia; jego wspomnienia zostały wydane drukiem już po jego śmierci. [przypis edytorski]

Józef Trzywdar — właśc. Józef Nosowski; aktor i reżyser. [przypis edytorski]

Józef — w Ewangelii mąż Marii, matki Jezusa; był z zawodu cieślą i z poświęceniem wychowywał nieswojego syna (tj. syna Boga). [przypis edytorski]

Józef z Arymatei — wg czterech ewangelii kanonicznych człowiek, który pochował ciało Jezusa po ukrzyżowaniu, umieszczając je we własnym grobowcu; w legendach arturiańskich przechowywał kielich Jezusa z ostatniej wieczerzy, zwany Graalem, do którego następnie zebrał jego krew i którego był potem strażnikiem. [przypis edytorski]

Józek, właśc. Józef Wulf (1912–1974) — członek żydowskiego ruchu oporu, delegat kierownictwa na powiat bocheński; historyk, jeden z redaktorów Pamiętnika Justyny. [przypis edytorski]

Józiek — dziś. popr.: Józek. [przypis edytorski]

Joab — postać biblijna, dowódca wojsk króla Dawida, odniósł zwycięstwo nad Syryjczykami sprzymierzonymi z królem Ammonitów. [przypis edytorski]

Joab — syn siostry Dawida, Serui (2Sm 2,13), dowódca wojsk Dawida, znany ze swojej bezwzględności i zawiści, ale też świetny taktyk (2Sm 20,23; 2Sm 2,18-32). Biblia podaje, że prowadził wojska do walki walczył m.in. z Ammoitami i Aramejczykami (2Sm 10, 6–14). [przypis edytorski]

Joad, C. E. M. (1891–1953)— brytyjski filozof, autor, pedagog i osobowość radiowa. W 1930 r. objął stanowisko kierownika Wydziału Filozofii i Psychologii w Birkbeck College na Uniwersytecie Londyńskim. [przypis edytorski]

Jo a. Io (mit. gr.) — nimfa, kapłanka Hery, uwiedziona przez Zeusa, a następnie zamieniona przez niego w krowę dla uchronienia jej przed gniewem bogini-małżonki; w mit. rzym. córka argiwskiego króla Inacha, w której zakochał się Jowisz, ale zazdrosna Junona zamieniła królewnę w kro­wę i kazała jej strzec stuokiemu potworowi Argusowi. [przypis edytorski]

Joanna Aragońska, wł. Giovanna d'Aragona (1502–1575) — córka Ferdinanda d'Aragon, księcia Montalto, renesansowa opiekunka artystów. [przypis edytorski]

Joanna d'Arc (1412–1431) — bohaterka narodowa Francji; podczas wojny stuletniej poprowadziła armię francuską do kilku ważnych zwycięstw (m.in. oswobodziła oblegany przez wojska angielskie Orlean), twierdząc, że działa kierowana przez Boga; została schwytana przez Burgundczyków, przekazana Anglikom, osądzona przez sąd kościelny za herezję i spalona na stosie. [przypis edytorski]

Joanna d'Arc (1412–1431) — bohaterka narodowa Francji; podczas wojny stuletniej poprowadziła armię francuską do kilku ważnych zwycięstw, twierdząc, że działa kierowana przez Boga; została schwytana przez Burgundczyków, przekazana Anglikom, osądzona przez sąd kościelny za herezję i spalona na stosie; święta Kościoła katolickiego (od 1920). [przypis edytorski]

Joanna d'Arc (1412–1431) — bohaterka narodowa Francji; podczas wojny stuletniej z Anglią poprowadziła armię francuską do kilku ważnych zwycięstw, twierdząc, że działa kierowana przez Boga; zginęła spalona na stosie. [przypis edytorski]

Joanna Dark, właśc. Joanna d'Arc (1412–1431) — nazywana Dziewicą Orleańską, fr. bohaterka narodowa, katolicka święta, twierdziła, że prowadzi Francuzów do zwycięstwa natchniona przez Boga, spalona na stosie w wieku 19 lat. [przypis edytorski]

Joanna II (1373–1435) — królowa Neapolu od 1414. [przypis edytorski]

Joanna Szalona (1479–1555) — córka Izabeli I Katolickiej i Ferdynanda II Katolickiego, nominalna królowa Kastylii (od 1504) i Aragonii (od 1516); zdradzała objawy niezrównoważenia psychicznego; po śmierci jej męża, Filipa I Pięknego, księcia Burgundii z rodu Habsburgów, została odsunięta od władzy i uwięziona, rządy w jej imieniu sprawował ojciec, następnie syn. [przypis edytorski]

Joanna Szalona (1479–1555) — córka Izabeli I Katolickiej i Ferdynanda II Katolickiego, nominalna królowa Kastylii (od 1504) i Aragonii (od 1516); zdradzała objawy niezrównoważenia psychicznego; po śmierci jej męża, Filipa I Pięknego z rodu Habsburgów, została odsunięta od władzy i uwięziona, rządy w jej imieniu sprawował ojciec, następnie syn. [przypis edytorski]

Joannes Casimirus (łac.) — Jan Kazimierz. [przypis edytorski]

Joannes Casimirus Rex (łac.) — król Jan Kazimierz. [przypis edytorski]

Joannici a. Kawalerowie Maltańscy — zakon rycerski wywodzący się od XII-wiecznego nieformalnego bractwa zawiązanego przy szpitalu św. Jana Chrzciciela w Amalfi (Włochy), aktywny zwłaszcza w basenie Morza Śródziemnego, znany z dobrej floty. Terytorium na Malcie stracił dopiero w trakcie wojen napoleońskich. [przypis edytorski]

Job a. Hiob (bibl.) — człowiek doświadczony przez Boga nieszczęściami w celu wypróbowania jego wiary, główny bohater Księgi Hioba. [przypis edytorski]

Job a. Hiob (bibl.) — człowiek doświadczony przez Boga nieszczęściami w celu wypróbowania jego wiary, główny bohater Księgi Hioba. [przypis edytorski]

Job a. Hiob — postać biblijna, bohater starotestamentowej Księgi Hioba. [przypis edytorski]

Job a. Hiob — postać występująca w Księdze Hioba; pochodził z kraju Us. Bóg i szatan założyli się o jego wiarę, konsekwencją zakładu było zesłanie na Hioba trądu, śmierć jego rodziny i pozbawienie go bogactwa (Hi 1,14–22; Hi 2,7). Hiob, mimo namów przyjaciół, nie zwątpił w Boga za co został nagrodzony późniejszym zdrowiem, nowymi dziećmi i ponownym bogactwem (Hi 42,10–17). [przypis edytorski]

Job a. Hiob — postać występująca w Księdze Hioba; pochodził z kraju Us. Bóg i szatan założyli się o jego wiarę, konsekwencją zakładu było zesłanie na Hioba trądu, śmierć jego rodziny i pozbawienie go bogactwa (Hi 1,14–22; Hi 2,7). Hiob, mimo namów przyjaciół, nie zwątpił w Boga za co został nagrodzony późniejszym zdrowiem, nowymi dziećmi i ponownym bogactwem (Hi 42,10–17). [przypis edytorski]

Job — dziś: Hiob. [przypis edytorski]

Job — Hiob, postać z biblijnej Księgi Hioba, której wiara została wystawiona na próbę przez liczne nieszczęścia. [przypis edytorski]

Jobowy — Hiobowy; właściwy wystawionemu na próbę przez Boga biblijnemu Hiobowi. [przypis edytorski]

Jockey Club (ang.: klub wyścigów konnych) — tu: jeden z najbardziej prestiżowych prywatnych klubów dla dżentelmenów w Paryżu, w XIX w. miejsce spotkań francuskiej elity. [przypis edytorski]

Jodallali-iii — zapis dźwięku odpowiadającego tzw. jodłowaniu, będącemu elementem tradycyjnego śpiewu górali z Tyrolu. [przypis edytorski]

Jodko-Narkiewicz, Witold (1884–1924) — działacz PPS, współpracownik Józefa Piłsudskiego, współtwórca odłamu PPS-Frakcji Rewolucyjnej; publicysta, dyplomata, pracownik polskiego MSZ, należał do czwórki polskich delegatów (obok Romana Dmowskiego, Ignacego Jana Paderewskiego i Władysława Grabskiego), którzy złożyli podpis pod traktatem wersalskim, w r. 1920 jako polski delegat rządu na placówce dypl. w Konstantynopolu, potem w Rydze; jako współpracownik „Przedświtu” londyńskiego (do 1905 r.) używał pseud.: A. (Aleksander) Wroński. [przypis edytorski]

jodler — rodzaj śpiewu z częstymi zmianami skokowymi między rejestrami, charakterystyczny dla muzyki ludowej Tyrolu. [przypis edytorski]

Jodl, Friedrich (1849–1914) — niemiecki filozof i psycholog. [przypis edytorski]

Jodoform — Mittel zur Desinfektion von Wunden. [przypis edytorski]

jodoform — żółta, krystaliczna substancja chem. o intensywnym, przenikliwym zapachu, jeden z pierwszych środków antyseptycznych. [przypis edytorski]

jodoform — żółta, krystaliczna substancja chem. o intensywnym, przenikliwym zapachu, jeden z pierwszych środków antyseptycznych. [przypis edytorski]

jodoform — żółta, krystaliczna substancja, jeden z pierwszych środków antyseptycznych. [przypis edytorski]

Joel prorok rozkazuje — Joel 2, 16-17. [przypis edytorski]

Joe Smyth, popr. Joseph Smith (1805–1844) — założyciel i przywódca wspólnoty religijnej mormonów (Kościół Jezusa Chrystusa Świętych Dnia Ostatniego), zamordowany razem z bratem przez wzburzony tłum, czczony jako prorok i męczennik. [przypis edytorski]

Joffre, Joseph (1852–1931) — francuski dowódca wojskowy, naczelny wódz armii francuskiej (1914–1916) w czasie I wojny światowej. [przypis edytorski]

joga (właśc. jogin) (sanskr.) — wyznawca jogi, hinduskiego systemu religijno-filozoficznego, dążącego do doskonałości duchowej m. in. przez ćwiczenia fizyczne. [przypis edytorski]

jog, derwisz, bonza, fakir, lama i szaman — mnisi i przewodnicy duchowi różnych systemów religijno-filozoficznych. [przypis edytorski]

jog — dziś raczej: jogin. [przypis edytorski]

Johann Christoph Friedrich von Schiller (1759–1805) — niemiecki poeta i filozof okresu romantyzmu, autor m. in. Ody do radości. [przypis edytorski]

Johannesburg — miasto w Republice Południowej Afryki. [przypis edytorski]

Johann Froben (1460–1527) — szwajcarski drukarz i wydawca. [przypis edytorski]

Johann Heinrich Voss (1751–1826) — niem. poeta i tłumacz. [przypis edytorski]

Johannisberger — wysokiej jakości niem. białe wino z okolic zamku Johannisberger nad Renem. [przypis edytorski]

Johannisbergski gród — nieistniejący już zamek Johannisburg wzniesiony w 1344–45 na terenie obecnego miasta Pisz w woj. warmińsko-mazurskim, nad jeziorem Roś. [przypis edytorski]

Johannisburg — obecnie: Pisz. [przypis edytorski]

Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832) — niemiecki poeta okresu romantyzmu, dramaturg, prozaik, polityk. [przypis edytorski]

johimbina — alkaloid uzyskiwany z kory drzewa johimby lekarskiej, występującego w zach. Afryce; wykorzystywana jako afrodyzjak. [przypis edytorski]

johimbina — związek chemiczny (alkaloid) uzyskiwany z kory drzewa johimby lekarskiej, występującego w zach. Afryce; wykorzystywana jako afrodyzjak. [przypis edytorski]

John Barcker (…) który doszedł do rangi pułkownika i zdobył wszystkie możliwe ordery (…) był kobietą… — chodzi o Valerie Arkell-Smith z d. Baker (1895–1960), żyjącą przez pewien czas jako „pułkownik Victor Barker”. Valerie Barker w 1914 zgłosiła się do brytyjskich służb pomocniczych, prowadzących opiekę pielęgniarską w szpitalach wojskowych. W 1918 zawarła nieudane małżeństwo, po rozwodzie kolejne. W 1923 nawiązała romans z Elfridą Hayward, udając przed nią mężczyznę. Porzuciła męża i dzieci i jako sir Victor Barker, rzekomo były pułkownik lotnictwa, odznaczony Orderem za Wybitną Służbę, zamieszkała z Elfridą i zawarła z nią ślub. W 1926 porzuciła ją, w 1929 została aresztowana w związku z bankructwem, co przyczyniło się do ujawnienia prawdy. [przypis edytorski]

John Bull — narodowa personifikacja Wielkiej Brytanii, powstała z literackiej postaci stereotypowego Anglika, występującej w serii pamfletów z 1712 r. szkockiego pisarza Johna Arbuthnota; typowy Anglik. [przypis edytorski]

John Bull — narodowa personifikacja Wielkiej Brytanii, powstała z literackiej postaci stereotypowego porywczego i grubiańskiego Anglika, występującej w serii pamfletów z 1712 r. szkockiego pisarza Johna Arbuthnota. [przypis edytorski]

John Bull — postać literacka uosabiająca cechy stereotypowego Anglika, występująca w serii pamfletów z 1712 r. szkockiego pisarza Johna Arbuthnota; typowy Anglik. [przypis edytorski]

John Bull — stereotypowa postać rzeczowego i porywczego Anglika. [przypis edytorski]

John Milton (1603–1674) — poeta ang., autor poematu Raj utracony. [przypis edytorski]

John Milton (1608–1674) — poeta i pisarz ang., autor poematu Raj utracony, w którym jest mowa o buncie aniołów pod wodzą Szatana. [przypis edytorski]

John Ruskin (1819–1900) — ang. pisarz i krytyk. [przypis edytorski]

Johnson, Andrew (1808–1875) — amerykański wiceprezydent (1865), po śmierci Lincolna prezydent Stanów Zjednoczonych (1865–1869); za zdymisjonowanie członka rządu bez zgody Senatu usiłowano pozbawić go urzędu pod zarzutem zdrady stanu; w procesie sądowym przed Senatem został uniewinniony. [przypis edytorski]

„Johnson” BoswellaThe Life of Samuel Johnson (Żywot Samuela Johnsona, 1791), słynna biografia brytyjskiego pisarza, napisana przez Jamesa Boswella. [przypis edytorski]

Johnson, Samuel (1709–1784) — angielski pisarz i krytyk. [przypis edytorski]

Johnson, Samuel (1709–1784) — brytyjski pisarz i leksykograf. Mowa o dziele The life of Samuel Johnson by James Boswell, 2 t. London. Published by J. M. Dent Co. O książce tej pisze mi Brzozowski w liście z 26 stycznia 1911 r.: „Leżąc w łóżku, przeczytałem książkę cudowną: życie dr. Samuela Johnsona, napisane przez Boswella, olbrzymie dzieło, które czyni nas raz na zawsze osobistymi znajomymi człowieka niemal sokratycznego. Biografia nigdy nie dała tak żywego poczucia indywidualności; nie wiem, czy to jest tłumaczone, ale w Angli to jedna z najpopularniejszych książek”. [red. WL]. [przypis edytorski]