Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geografia, geograficzny | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | polski | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3618 przypisów.
inkwizycja (z łac.) — tu: jurysdykcja, prawo. [przypis edytorski]
inkwizycje — badanie sądowe, dochodzenie. [przypis redakcyjny]
Inkwizycji, która (…) tego badacza przyrody uwięziła i na śmierć skazała — współcześni biografowie na ogół kwestionują prawdziwość różnych wariantów opowieści o fatalnej sekcji, wykonanej przez Vesaliusa na faktycznie wciąż żyjącej osobie, co miało pociągnąć za sobą rzekomy wyrok Inkwizycji, którego złagodzenie miałoby być przyczyną opuszczenia Hiszpanii i udania się na pielgrzymkę. [przypis edytorski]
inkwizytor — członek sądu inkwizycji; o osobie przesadnie podejrzliwej; tu: nauczyciele rosyjscy. [przypis edytorski]
in (łac.) — w. [przypis edytorski]
in lancem considerationis (łac.) — na szalę rozwag. [przypis redakcyjny]
in laudem dominicae Nativitatis (łac.) — na uroczysty obchód Bożego Narodzenia. [przypis redakcyjny]
in legem perpetuam et irrevocabilem (łac.) — za wieczne i nieodwołalne prawo. [przypis redakcyjny]
in liberis suffragiis (łac. suffragium: tabliczka do głosowania, głos w wyborach, wolność wyboru) — w wolnych wyborach. [przypis redakcyjny]
in liberis suffragiis (łac.) — w wolnych wyborach. [przypis edytorski]
in liberis suffragiis (łac.) — w wolnych wyborach. [przypis redakcyjny]
in libris amoris (łac.) — w księgach miłości. [przypis edytorski]
in loco delicti — w miejscu przestępstwa. [przypis edytorski]
in loco (łac.) — w miejscu. [przypis edytorski]
in loco parentis (łac.) — na miejscu rodziców, w zastępstwie rodziców. [przypis edytorski]
in luctu (łac.) — w smutku. [przypis redakcyjny]
In magnis voluisse sat est (lat.) — dans les choses grandes il suffit de vouloir (pour être apprécié). [przypis edytorski]
in Maio (łac.) — w maju. [przypis redakcyjny]
in maiori (łac.) — w większej. [przypis redakcyjny]
in malam partem (łac.) — na złą stronę. [przypis redakcyjny]
in manibus bene meritorum (łac.) — w ręku dobrze zasłużonych. [przypis redakcyjny]
In manicis (…) rerum est (łac.) — „W kajdankach i na rączkach i na nóżkach obu,/ Dam cię więzić, a przy tym i straż bezlitosną!”/ „To mnie sam Bóg, gdy zechcę, uwolni”. Ja sądzę,/ Że chciał rzec: „Umrę” — bo śmierć wszystko tutaj kończy! (Horatius, Epistulae, I, 16, 76; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Inman Line — jedna z trzech największych XIX-wiecznych spółek brytyjskich zajmujących się przewozem pasażerów przez Atlantyk; zał. w 1850, w 1893 została wchłonięta przez American Line. [przypis edytorski]
in manuali opere (łac.) — w dziełach ręcznych; w rękodziele. [przypis edytorski]
in manus (łac.) — dosł.: w rękę; początkowe słowa formuły: in manus tuas, Domine, commendo spiritum meum, tj. „w ręce twoje, Panie, oddaję ducha mego” (Łk, 23:46). [przypis edytorski]
in mari Baltico (łac.) — na morzu Bałtyckim. [przypis redakcyjny]
in materia status (łac.) — o sprawach państwowych; o polityce. [przypis redakcyjny]
in medias res (łac.) — do rzeczy, do sedna sprawy. [przypis edytorski]
in medias res (łac.) — do rzeczy. [przypis edytorski]
in medias res (łac.). — do sedna sprawy. [przypis edytorski]
in medias res (łac.) — od środka, bez zbędnych wstępów. [przypis edytorski]
in medias res (łac.) — w środek opowieści. [przypis edytorski]
in medias res (łac.) — w środek rzeczy; w sedno sprawy. [przypis edytorski]
in medias res (łac.) — w środek rzeczy (zwykle określenie sposobu opowiadania historii, w którym rezygnuje się z długiego przedstawiania wydarzeń poprzedzających akcję). [przypis edytorski]
in medias res (łac.) — w środku spraw. [przypis edytorski]
in medias res (…) przepisu Horacego — in medias res (łac.: w środku spraw), termin wprowadzony przez Horacego w Ars poetica: sposób narracji, w którym opowiadanie historii zaczyna się w środku wydarzeń, w przeciwieństwie do opowiadania od najwcześniejszego ze zdarzeń. [przypis edytorski]
in medzijas res (zniekszt. łac. in medias res) — do sedna sprawy. [przypis edytorski]
In meinen Armen (…) Staub bewegt (niem.) — W moich ramionach była zupełnie jak martwa, (…) tak wstrząsana wewnętrznym mrozem, wydawała się aniołem, co swych skrzydeł parą broni się przed ziemskim kurzem [tłum. WL]. [przypis edytorski]
in memoriam (łac.) — na pamiątkę. [przypis redakcyjny]
In memoriam Tadeusza Micińskiego — przemówienie to, wygłoszone na uroczystej akademji w teatrze im. Bogusławskiego w Warszawie, dn. 6 marca 1925 r. (przed przedstawieniem dramatu Micińskiego Kniaź Patiomkin), drukowane było potem w „Wiadomościach Literackich” 22 marca 1925 r. (Nr. 12). [przypis redakcyjny]
in mente (łac.) — w pamięci, w myśli. [przypis edytorski]
in mente Reipublicae (łac.) — z woli Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]
in me omnis spes est mihi — por. Terentius, Adelphoe, III, 5, 9. [przypis tłumacza]
In mezz'ora! (wł.) — Pół godziny! [przypis edytorski]
in (…) — miejsce uszkodzone w rękopisie. [przypis redakcyjny]
in minus (łac.) — na niekorzyść; na zniżkę. [przypis edytorski]
in modo — co do sposobu (a. ilości). [przypis edytorski]
In momento indignationis abscondi faciem meam parumper a te et in misericordia (…) (łac.) — „W chwili gniewu skryłem nieco twarz moją przed tobą; ale w miłosierdziu wiecznym zlituję się nad tobą, mówi Pan, odkupiciel twój”. [przypis tłumacza]
in monumentis veneranda (…) antiquitas (łac.) — czcigodna starożytność w pomnikach. [przypis redakcyjny]
in muneribus res praestantissima mens est (łac.) — w podarunkach najważniejsza rzecz — to wola (intencja). [przypis redakcyjny]
innąm ja drogę śnił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; dziś raczej: inną drogę śniłem (tj. inną drogę sobie wymarzyłem). [przypis edytorski]
inną razą (daw.) — dziś: innym razem. [przypis edytorski]
inną razą — dziś popr.: innym razem. [przypis edytorski]
inna jak — popr.: inna niż. [przypis edytorski]
inna pies, a inna człowiek (daw.) — w domyśle: inna rzecz, inna sprawa itp.; dziś raczej: co innego pies, a co innego człowiek. [przypis edytorski]
Inna reguła za Mojżesza, inna obecnie — Por. fragm. 843. [przypis tłumacza]
Inna rzecz z prawami Wizygotów; ich królowie przetopili je i kazali je przetopić duchowieństwu. — Euryk je dał, Leuwigild je poprawił. Patrzcie kronikę Izydora. Chendaswind i Receswind ulepszyli je. Egiga kazał sporządzić kodeks, który mamy, i powierzył to biskupom; zachowano wszakże prawa Chendaswinda i Receswinda, jak to widać z szesnastego soboru w Toledo. [przypis redakcyjny]
Inna samodziercza familia — mowa o gwałceniu konstytucji węgierskiej przez Habsburgów, zwłaszcza w r. 1671 (zob. rozdział Do Panów) i przez Józefa II. [przypis redakcyjny]
innatum (łac.) — wrodzone. [przypis redakcyjny]
in natura (łac.) — w naturze. [przypis edytorski]
in natura (łac.) — w naturze; składano je w zbożu, sianie itd.; w wielu miejscowościach przetrwały w tej postaci do drugiej poł w. XIX. [przypis redakcyjny]
in natura (łac.) — w naturze; tu: w postaci naturalnej, w odróżnieniu od monet ze srebra. [przypis edytorski]
in naturalibus (łac.) — w stanie naturalnym; nago. [przypis edytorski]
in natura — w naturze (nie pieniędzmi). [przypis edytorski]
in necessitate (łac.) — w potrzebie. [przypis redakcyjny]
inne chłopcy (gw.) — inni chłopcy. [przypis edytorski]
inne despoty — dziś popr. forma B. lm: innych despotów. [przypis edytorski]
innego jak — dziś popr.: innego niż. [przypis edytorski]
in negotiis (…) causa — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 22. [przypis tłumacza]
innego wielkiego jeziora, zwanego również Balombi lub Mbu — dziś: Barombi Mbo a. Barombi-ma-Mbu, niewielkie jezioro w Kamerunie ok. 30 km na płn.-wsch. od jeziora Barombi Koto; w czasach kolonialnych zwane też Jeziorem Słoniowym. [przypis edytorski]
Innego zaś wypadku nadto już nie ma, bo koniecznością jest, że albo ktoś czyni cokolwiek, albo nie czyni, i czyni albo z wiedzą, albo bezwiednie — Właśnie z zestawienia tego wynika, że jest jeszcze wypadek czwarty, ten, o którym Arystoteles zaraz w następnym mówi zdaniu, uznając go za najniewłaściwszy. [przypis tłumacza]
inne jak u nas — dziś popr.: inne niż u nas. [przypis edytorski]
innej damy — pani de Boufflers, przyjaciółka księcia Conti [Marie-Charlotte de Campet de Saujon (1725–1800) była żoną księcia Edouarda de Boufflers-Rouverel, a kochanką Ludwika Franciszka Burbona, księcia de Conti; red. WL]. [przypis tłumacza]
innej modły — innego sposobu postępowania. [przypis edytorski]
inne miasta o starożytnych nazwach — od końca XVIII do poł. XIX w. popularne było tzw. „odrodzenie greckie” w kulturze i sztuce, dlatego w Stanach Zjednoczonych wielu miastom nadano nazwy związane z klasyczną kulturą grecko-rzymską. [przypis edytorski]
innemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: innymi. [przypis edytorski]
innemi — daw. forma N. i Msc. lm r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: innymi. [przypis edytorski]
inne pasibraty — Za czasów Dantego w Sienie było towarzystwo złożone z dwunastu młodych i bogatych ludzi, którzy sprzedawszy swoje posiadłości ziemskie, złożyli wielki kapitał, ażeby wspólnie go roztrwonić i zarazem żyć wesoło. Kapitał ten, jak mówi Benvenuto d'Imola, składał się z 216 tysięcy florenów, a w przeciągu niespełna roku już go marnotrawcy stracili. [przypis redakcyjny]
Inne prawo orzekło, iż ci, którzy targną się na ministrów i urzędników księcia, dopuszczają się zbrodni obrazy majestatu tak, jakby się targnęli na samego księcia. Prawo to zawdzięczamy dwom monarchom, których słabość słynna jest w historii — Arkadiusz i Honoriusz. [przypis autorski]
innerer Tribunal — Gewissen. [przypis edytorski]
inne świadki — dziś popr. forma B. lm: innych świadków. [przypis edytorski]
[inne światy] mają może zgoła inny kształt i inne ustawy. Epikur wyobraża je sobie albo podobne, albo niepodobne (…) — Epikur wskazywał, że przede wszystkim nasz, ziemski świat może być rozmaity co do swego kształtu i ruchu, por. Diogenes Laertios, Epikur [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, X, 88. [przypis edytorski]
inne zaś ludy tej nocy w powrotnej drodze do swej ojczyzny posunęły się, jak tylko mogły najdalej — Ksenofont wylicza między sprzymierzeńcami Krezusa Egipcjan, Cypryjczyków, Cylicyjczyków, Frygijczyków, Likaończyków (Likaonia w południowo-wschodniej Azji Mniejszej na wschód od Frygii Wielkiej), Paflagończyków, Arabów, Fenicjan, Greków z Azji Mniejszej, Asyryjczyków; na połączenie się z Babilończykami Krezus nie czekał. Otóż każdy z tych ludów skierował się do swej ojczyzny, np. Paflagonowie na północ, Cylicyjczycy i Cypryjczycy na południe. Dalej mieszkające ludy opuszczały Krezusa, w miarę jak się zbliżały do swych siedzib, przed lub za Sardes. [przypis tłumacza]
Inne z kruszcu Chalybów wytopione (…) — Les ponts de fer [fr.: mosty żelazne; red. WL]. [przypis autorski]
Inne znowu trudności usuwać należy… — Wyjaśnienia trudności podane w tym ustępie są po większej części błahe albo niedostateczne. Z jednej strony świadczy to o nierozwiniętej jeszcze wówczas krytyce utworów poetycznych, z drugiej o wielkiej względności Arystotelesa, który i w rzeczach podrzędniejszych nawet strzeże się przed narzucaniem poetom jakichkolwiek więzów zbytecznie ich krępujących. Pamiętać przy tym należy, że głównym zamiarem Arystotelesa nie było podanie samego rozwiązania tej lub innej trudności, ale wskazanie rozmaitych sposobów, przez które można je osiągnąć. [przypis tłumacza]
in Niemandsland (niem.) — w kraju niczyim. [przypis edytorski]
inni pisarze liczą na dobrowolne zrzeczenie się małżeństwa w tych wszystkich wypadkach, gdy z niego liche potomstwo zrodzić by się mogło — np. W.R. Grey obrabiał tę kwestię w Enigmas of life. [przypis autorski]
Inni płynąc na statkach po morskiej topieli, w obronie pięknowłosej Heleny zginęli — w wojnie trojańskiej, wielkiej wyprawie wojennej przeciwko zamorskiej Troi, której królewicz, Parys, uprowadził Helenę, żonę Menelaosa. [przypis edytorski]
inni powiadali (…) niewiedzą — Diogenes Laertios, Herillos z Kartaginy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VII, 165. [przypis tłumacza]
inni skosztowali okrucieństwa Filipa — ta mało szlachetna przechwałka Demostenesa musiała zaboleć Plutarcha. [przypis tłumacza]
Inni — Stoicy. [przypis tłumacza]
inni także robią ślinkę — innym także cieknie ślina; inny też mają apetyt (ochotę). [przypis edytorski]
„Inni tedy bogowie i mężowie spali przez całą noc”, a tuż potem mówi poeta: „a ilekroć na równinę trojańską spojrzał, fletów i piszczałek odgłos” — Mowa tu o Iliadzie X 1–13, nie o Iliadzie II 1, tylko że czytamy tam ἄλλοι, nie πάντες, nadto w tekście dzisiejszym sprzeczności żadnej nie widzimy [ponieważ wszyscy prócz Agamemnona Achajowie śpią, natomiast wrzawa dociera do niego zapewne z obozu trojańskiego; red. WL]. [przypis tłumacza]
inni wodzowie Cezara — chodzi o Juliusza Cezara. [przypis tłumacza]
inni za nas, nami samymi, historię przyszłej ludzkości tworzyć będą. I kto wie, czy to nie będą u nas właśnie, jako typowi niezadowoleńcy, Żydzi (…) tak jakoś na razie to wygląda — o ile nie opamiętają się w swej zbrodniczej, opartej o krótkodystansowość i krótkowzroczność, robocie nasi antysemici. [przypis autorski]
Inni (…) zbogacili się na funduszach narodowych… — aluzja do nadużyć i defraudacji w czasie powstania styczniowego. [przypis redakcyjny]
innocencją (z łac.) — niewinność, czystość. [przypis redakcyjny]
innocencja (z łac.) — niewinność, dziewiczość. [przypis edytorski]
innocens credit omni verbo (łac.) — niewinny wierzy każdemu słowu. [przypis edytorski]
innocentiae (łac. forma D.lp) — niewinności. [przypis redakcyjny]
