Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
Footnotes
By first letter: all | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
By type: all | Wolne Lektury editorial footnotes | source editorial footnotes
By qualifier: all | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | żeglarskie
By language: all | polski
311 footnotes found
na twą przyczynę (starop.) — zamiast: za twoją przyczyną; konstrukcja podobna jak w wyrażeniach: na twój rozkaz, na twój wniosek, na twoją prośbę. [przypis redakcyjny]
natwardszego (…) sęku (starop.) — ogromnej trudności (określenie przysłowiowe). [przypis redakcyjny]
na twej wolej będzie (starop.) — na twej woli będzie (pozostaje); będzie jak wolisz. [przypis edytorski]
na uściech (starop.) — na ustach. [przypis edytorski]
na uściech (starop.) — na ustach. [przypis edytorski]
nawa (starop.) — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawięcej (starop.) — najwięcej. [przypis edytorski]
nawięcsze (starop.) — największe. [przypis edytorski]
nawięcszy (starop.) — największy. [przypis edytorski]
na wolej (starop.) — na wolności, na swobodzie (być). [przypis edytorski]
na żal nasz (starop.) — ku naszemu żalowi, ku naszemu rozżaleniu, wywołując u nas żal. [przypis edytorski]
na żorawiu przed grodem (starop.) — na moście zwodzonym pod miastem. [przypis edytorski]
nazad (starop.) — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (starop.) — z powrotem. [przypis edytorski]
nazad (starop.) — z powrotem, w tył. [przypis edytorski]
nazchwał (starop.) — na schwał: nad miarę, nad wyraz. [przypis redakcyjny]
nazierkiem (starop.) — także: w nazierki, nazircem: na zwiady; patrząc z boku, z ukosa. [przypis edytorski]
na złe nasze godzi (starop.) — dąży do tego, aby nas spotkało coś złego. [przypis edytorski]
na złe swoje (starop.) — na swoją szkodę; na swoją niekorzyść. [przypis edytorski]
nędznik (starop.) — [tu:] nieszczęśnik. [przypis redakcyjny]
nędzny* (starop.) — nieszczęśliwy. [przypis redakcyjny]
nędzny (starop.) — tu: biedny, nieszczęsny. [przypis edytorski]
nicht (starop.) — nikt. [przypis edytorski]
nic nie są (starop.) — nic nie znaczą [broniami ręcznemi: w walce wręcz; red. WL]. [przypis redakcyjny]
niebać się srogo stawiły (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą co -ć; znaczenie: nieba ci się przedstawiły jako srogie (w srogiej postaci). [przypis edytorski]
niebaczny (starop.) — nie mający baczenia na coś, czyli nie zwracający na coś uwagi, nieuważny, tu: nie przestrzegający ustalonego porządku rzeczy. [przypis redakcyjny]
niebaczny (starop.) — niewdzięczny. [przypis redakcyjny]
nie bawić się (starop.) — nie zwlekać. [przypis edytorski]
nie bawić się (starop.) — tu: nie zostawać, nie pozostawać. [przypis edytorski]
nie będzieć żal, żeś tak obrócony (starop.) — skrót od: nie będzie ci żal, żeś tak obrócony; tzn. nie pożałujesz takiego obrotu swoich spraw. [przypis edytorski]
nie beł mistrz jaki uczony, co miał grób z drogich marmurów ukować (starop.) — nie było wykształconego rzemieślnika, który umiałby wykuć grób z drogich marmurów. [przypis edytorski]
niebieski (starop.) — tu: niebiański. [przypis edytorski]
niebłagany (starop.) — nieubłagany, srogi. [przypis redakcyjny]
niebliżu a. nieblizu (starop.) — daleko, dawno. [przypis edytorski]
nieboszka (starop.) — nieboszczka. [przypis edytorski]
niechać (starop.; tu forma 3 os. lp r.ż.: niechała) — zostawić. [przypis redakcyjny]
niechaj się ozowie (starop.) — niech się odezwie. [przypis edytorski]
niechaj (starop.) — forma trybu rozkazującego: zaniechaj czego, porzuć co. [przypis edytorski]
niechcąc (starop.) — dziś popr.: nie chcąc. [przypis edytorski]
niechcący (starop.) — dziś popr. forma imiesłowu: nie chcąc. [przypis edytorski]
niech mi pomagają niewinnej zdrady (starop.) — niech mi pomagają w niewinnej zdradzie. [przypis edytorski]
niech się ma do boju (starop.) — niech się przygotuje do boju (walki). [przypis edytorski]
niech sie spuka jady (starop.) — niech pęknie od jadów (tj. ze złości). [przypis redakcyjny]
nie chybić (starop.) — tu: nieomylnie wydać plon. [przypis edytorski]
niecić się (starop.) — wzniecać, wzbudzać się. [przypis edytorski]
niecierpliwy zwłoki (starop.) — nieznoszący opóźnienia; zniecierpliwiony zwlekaniem. [przypis redakcyjny]
niecoć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; niecoć bych ci wspomagała: nieco wspomagałabym cię. [przypis edytorski]
nie dać pokój (starop.) — dziś: nie dać spokoju. [przypis redakcyjny]
niedbać na co (starop.) — nie dbać o co. [przypis edytorski]
niedobyty (starop.) — nie do zdobycia. [przypis redakcyjny]
niedordzały (starop.) — niedojrzały. [przypis redakcyjny]
niedostały (starop.) — niedojrzały. [przypis edytorski]
nie dostawać (starop.) — brakować. [przypis redakcyjny]
niedoszły (starop.) — niedojrzały. [przypis redakcyjny]
niedziela (starop.) — tu: tydzień. [przypis edytorski]
niegdy (starop.) — czasem. [przypis edytorski]
nie godzić na co (starop.) — nie starać się o co. [przypis edytorski]
nie godzi się (starop.) — tu: nie nadaje się (na wieńce). [przypis edytorski]
nie grzeczy a. nie k'rzeczy (starop.) — nie do rzeczy, niestosownie, niewłaściwie. [przypis edytorski]
nie iedno karanie wszystkim należy (starop.) — nie wszyscy powinni być karani jednakowo. [przypis edytorski]
nie jedno (starop.) — nie jeden raz. [przypis edytorski]
nie już (starop.) — jeszcze nie. [przypis redakcyjny]
nie leda (starop.) — niezwykłym (nie lada). [przypis redakcyjny]
nie leniwie (starop.) — tu: nie zwlekając, szybko. [przypis edytorski]
nieluby (starop.) — niemiły. [przypis edytorski]
nielutościwy (starop.) — nielitościwy; bezlitosny. [przypis edytorski]
nie lża (starop.) — także w formie nie ldza, nie lza: nie można, nie da się. [przypis edytorski]
Nie lza, nie lza, jedno… (starop.) — nie można (uczynić) nic innego tylko… [przypis redakcyjny]
nie lza (starop.) — nie sposób; nie można. [przypis edytorski]
nie miał nic na gębie prawie (starop.) — tj. nie miał zarostu. [przypis edytorski]
niemić (starop.) — kazać zamilknąć; stłumić. [przypis edytorski]
nie miedzyś zwierzmi urosła (starop.) — nie urosłaś między zwierzami. [przypis edytorski]
nie mieszkać (starop.) — nie zwlekać. [przypis edytorski]
nie mieszkając (starop.) — nie zwlekając. [przypis edytorski]
nie możeli być (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli nie może [tak] być. [przypis edytorski]
nienagrodny (starop.) — taki, który nie może być nagrodzony, wynagrodzony, naprawiony. [przypis redakcyjny]
nie na toć to dana (starop.) — nie po to ci [została] dana (chorągiew). [przypis edytorski]
nieobjęte (starop.) — tu: nieuchwytne (powietrze). [przypis redakcyjny]
nieodziane pióry dzieciny (starop.) — nieodziane piórami dzieciny; nieupierzone dzieci (słowika). [przypis edytorski]
nieokrócony (starop.) — nie dający się zjednać. [przypis redakcyjny]
nieokrócony (starop.) — niepohamowany, niepowstrzymany. [przypis edytorski]
nieokrócony (starop.) — nieposkromiony; niepowstrzymany. [przypis edytorski]
nieokrocony a. nieokrócony (starop.) — niepokonany. [przypis edytorski]
niepamiętliwy (starop.) — [tu:] odbierający pamięć, przytomność. [przypis redakcyjny]
niepobożny* (starop.) — postępujący źle, nie „po Bożemu”, bezbożny. [przypis redakcyjny]
niepobożny (starop.) — postępujący źle, nie „po bożemu”, bezbożny. [przypis redakcyjny]
niepochybny (starop.) — nie chybiający celu. [przypis redakcyjny]
niepochybny (starop.) — nie chybiający, ten który nie chybia (celu). [przypis redakcyjny]
niepocieszny (starop.) — niepocieszający; nieprzynoszący pociechy. [przypis edytorski]
niepodobnie (starop.) — nieprawdopodobnie; niepodobnie siła: nieprawdopodobnie wiele. [przypis edytorski]
niepodobny (starop.) — nieprawdopodobny; niepodobny do prawdy. [przypis edytorski]
niepodobny (starop.) — tu: nieprawdopodobny. [przypis edytorski]
niepoścignione (…) skrzydła (starop.) — [skrzydła], których właściciel nie może być poścignięty (doścignięty). [przypis redakcyjny]
niepożyty (starop.) — niepokonany, niezwyciężony. [przypis edytorski]
niepożyty (starop.) — nieubłagany, nieugięty; srogi. [przypis edytorski]
niepożyty (starop.) — niezwyciężony, niezwruszony. [przypis redakcyjny]
niepożyty (starop.) — tu: nieprzezwyciężony. [przypis edytorski]
nieprawie (starop.) — nie bardzo, niezupełnie. [przypis redakcyjny]
nieprawie (starop.) — nie całkiem. [przypis redakcyjny]
nieprzebrniona (starop.) — nie do przebrnięcia. [przypis edytorski]