Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 251 przypisów.

koleta (starop.) — krótka suknia jeździecka skórzana. [przypis redakcyjny]

końbym ci trzymała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: trzymałabym ci konia. [przypis edytorski]

koń kieruje (starop.) — dziś z B.: kieruje konia. [przypis edytorski]

koń miał (…) rączy (starop.) — dziś z B.: konia miał rączego. [przypis edytorski]

koń obróciła (starop.) — dziś z B.: konia obróciła; skierowała konia. [przypis edytorski]

kondys (starop.) — pies podwórkowy. [przypis redakcyjny]

Konstantynopole (starop.) — Konstantynopol. [przypis redakcyjny]

kontrakty (starop.) — [tu:] umowy. [przypis redakcyjny]

koperczak (starop.) — komplement. [przypis edytorski]

kord (starop.) — krótki miecz. [przypis edytorski]

koronę, co mnie należała (starop.) — koronę, która się mnie należała; (…) która do mnie należała. [przypis edytorski]

korrozywy (starop.) — wygryzające lekarstwa. [przypis redakcyjny]

korzystać w czym (starop.) — upatrywać korzyść w czym. [przypis redakcyjny]

korzyszczęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; forma 1 os.lp, dziś: korzystam. [przypis edytorski]

kosarz (starop.) — kosiarz; człowiek zatrudniony przy koszeniu. [przypis edytorski]

kosa (starop.) — warkocz. [przypis edytorski]

kosteczka (starop., zdrobn.) — pesteczka. [przypis edytorski]

kostka (starop.) — [tu przen:] los. [przypis redakcyjny]

kosztować się z kim (starop.) — próbować się z kim; [pojedynkować się z kim]. [przypis redakcyjny]

kotara (starop.) — z tatarskiego kotarha: namiot z derek. [przypis edytorski]

kotew (starop.) — kotwica. [przypis edytorski]

kozera (starop.) — gra, szulernia. [przypis redakcyjny]

kozernik (starop.) — gracz. [przypis redakcyjny]

kozerowie (starop.) — gracze. [przypis redakcyjny]

kozielce przewracać (starop.) — wywijać koziołki. [przypis edytorski]

krążyć (starop.) — tu: okrążać; morze ziemię krąży: morze opływa ziemię, otacza ziemię. [przypis redakcyjny]

krasny (starop.) — piękny, urodziwy. [przypis edytorski]

kraszszej (starop.) — [forma stopnia wyższego przym. r.ż.] lepszej, liczniejszej. [przypis redakcyjny]

krawczycy (starop.) — czeladnicy krawieccy. [przypis redakcyjny]

Kręci się Rambald, nieborak, y ciało / Prędkością kradnie y tarczą zawiera (starop.) — szybkością usuwa (domyślne: spod ciosów) i tarczą zasłania. [przypis redakcyjny]

kreple (starop.) — ciasta smażone [placki, racuchy]. [przypis redakcyjny]

kreski (starop.) — głosy. [przypis edytorski]

krewność (starop.) — pokrewieństwo. [przypis redakcyjny]

królmi (starop.) — zamiast: „królami”, form podobnie skróconych bardzo wiele; porównaj: pieśń VI zwr. 73, pieśń VIII zwr. 85, pieśń IX zwr. 48. [przypis redakcyjny]

krom a. okrom (starop.) — bez, oprócz, z wyjątkiem. [przypis edytorski]

krom (starop.) — bez, oprócz, z wyjątkiem; krom przysady: bez przesady. [przypis edytorski]

krom (starop.) — oprócz, z wyjątkiem, bez. [przypis edytorski]

krom wątpliwości (starop.) — bez wątpliwości, bez wątpienia; na pewno. [przypis edytorski]

krotochwila (starop.) — żart. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochwila (starop.) — zabawa. [przypis edytorski]

krotofila (starop.) — dowcip; rozrywka, zabawa. [przypis edytorski]

krotofila (starop.) — żart, zabawa. [przypis edytorski]

krotofila (starop.) — żart, zabawa. [przypis redakcyjny]

krotofila (starop.) — zabawa, wesołość. [przypis edytorski]

krotofilny a. krotochwilny (starop.) — żartobliwy, dowcipny. [przypis edytorski]

krotofilny (starop.) — zabawny. [przypis edytorski]

krtań przecięty (starop.) — r.m.; krtaniem zamiast: krtanią; por. Potocki Wojna chocimska, gdzie także „krtań” rodzaju męskiego. [przypis redakcyjny]

krwawa rosa (starop.) — tu: krwawe łzy. [przypis edytorski]

krwawe gody (starop.) — krwawe święto; czas cierpienia. [przypis edytorski]

krwią ściekłe role (starop.) — skrwawione pola. [przypis edytorski]

krwieby beło rozlało się siła (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: rozlałoby się było wiele krwi (forma daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: rozlałoby się wiele krwi wcześniej, uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]

kryćem się musiała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: kryć się musiałam. [przypis edytorski]

kryg (starop.) — wędzidło mocniejsze. [przypis redakcyjny]

kryjomo (starop.) — po kryjomu; w tajemnicy. [przypis edytorski]

kryjomy (starop.) — ukryty (dziś mówi się jeszcze po kryjomu, czyli: skrycie). [przypis redakcyjny]

kryślał (starop.) — forma 3.os. od: kryślić; kreślił, zapisywał w pamięci. [przypis edytorski]

krys (starop.) — kres, kraniec; koniec (tu: życia). [przypis edytorski]

kry (starop.) — krew. [przypis edytorski]

k rzeczy (starop.) — odpowiednio (do rzeczy), słusznie. [przypis redakcyjny]

krzest (starop.) — chrzest. [przypis edytorski]

krzoska (starop.) — żartobliwe określenie na męskie genitalia; w znaczeniu dosłownym: skałka w strzelbie, która po uderzeniu krzesiwem wytwarzała iskrę, by podpalić proch. [przypis edytorski]

krzystał (starop.) — kryształ. [przypis edytorski]

krzywe [piersi] (starop.) — krzywe, złe, nieodpowiednie. [przypis edytorski]

krzywe żelaza (starop.) — sierpy do żęcia zboża. [przypis redakcyjny]

krzyw [jest] (starop.) — szkodzi. [przypis redakcyjny]

krzywo (starop.) — krzywe, złe, nieodpowiednie. [przypis edytorski]

krzyw (starop.) — winien. [przypis redakcyjny]

krzywy (starop.) — [tu:] winny. [przypis redakcyjny]

krzywy (starop.) — tu: zły, złośliwy, przeciwny; niebu krzywy: sprzeciwiający się niebu. [przypis edytorski]

krzywy (starop.) — zły; krzywem grozi okiem: patrzy groźnie, złym (pełnym złości) wzrokiem. [przypis edytorski]

krzywy (starop.) — zły, złowrogi. [przypis edytorski]

ksiądz (starop.) — tu: książę. [przypis edytorski]

książe ormiańskie (starop.) — dziś r.m.: książę ormiański. [przypis edytorski]

księstwo (starop.) — tu: książęce pochodzenie. [przypis edytorski]

ksieni (starop.) — księżna, przełożona (Prozerpina). [przypis redakcyjny]

k sobie ją przyma (starop.) — do siebie ją przyjmuje. [przypis edytorski]

k stołu (starop.) — do stołu, dla stołu; tu: przy stole; zawżdy k jego stołu byli: zawsze siadywali u jego stołu. [przypis edytorski]

k'swej myśli (starop.) — po swej myśli; zgodnie ze swą wolą. [przypis edytorski]

ksze (starop.) — skrócenie słowa: księże. [przypis redakcyjny]

kształt (starop.) — oboczna forma pisowni występująca w staropolszczyźnie XVI w. u Reja: kstałt. [przypis edytorski]

kształt (starop.) — oboczna forma pisowni występująca w staropolszczyźnie XVI w. u Reja: kstałt; znaczenie tu: sposób. [przypis edytorski]

ktemu a. k'temu (starop.) — do tego. [przypis edytorski]

ktemu a. k'temu (starop.) — ku temu; do tego; tu: w dodatku. [przypis edytorski]