Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 17709 przypisów.
przywara (starop.) — wina, przygana. [przypis redakcyjny]
przywara — wada. [przypis edytorski]
przywara — wada, zła cecha charakteru. [przypis edytorski]
przywarty (daw., gw.) — przymknięty. [przypis edytorski]
przywarty (gw.) — przymknięty. [przypis edytorski]
przywary — dziś popr. forma N. lm: przywarami. [przypis edytorski]
przywdziać (daw.) — ubrać, tu: ozdobić. [przypis edytorski]
przywdziać sukienkę Lojoli — wstąpić do zakonu jezuitów; Ignacy Loyola (1491–1556) był założycielem zakonu jezuitów. [przypis edytorski]
przy wenie — w dobrym nastroju. [przypis redakcyjny]
przywiązały (daw.) — przywiązany, oddany, wierny. [przypis edytorski]
przywiązańszy — dziś popr.: bardziej przywiązany. [przypis edytorski]
Przywiązano… do sochy — sochą nazywał się w staropolszczyźnie słup, tu mowa o słupie specjalnie przysposobionym do kaźni na dziedzińcu dworskim; przywiązywano doń skazańca i wymierzano mu chłostę. [przypis edytorski]
przy widdyńskim szturmie — w 1789. [przypis edytorski]
przywiedź do skutku (…) radę (starop.) — uskutecznij radę; zrealizuj radę. [przypis edytorski]
przywiedziony — przytoczony, zacytowany. [przypis edytorski]
przywiedziony — tu: przytoczony, wymieniony. [przypis edytorski]
przywierać (daw.) — przymykać. [przypis edytorski]
przywieść (daw.) — doprowadzić. [przypis edytorski]
przywieść (daw.) — przyprowadzić, doprowadzić. [przypis edytorski]
przywieść (daw.) — przyprowadzić. [przypis edytorski]
przywieść (starop.) — tu: wziąć w niewolę i w tej roli (więźnia, pojmanego) przyprowadzić. [przypis edytorski]
przywieść — tu: przytoczyć. [przypis edytorski]
przywieźdź — dziś popr.: przywieść. [przypis edytorski]
przywiezła — dziś popr.: przywiozła. [przypis edytorski]
przywiezła (gw.) — przywiozła. [przypis edytorski]
przywiezłem (gw.) — przywiozłem. [przypis edytorski]
przywiléj Witolda — obacz: w Czackim O Żydach; dattę tego przywileju (w oktawę świętego Jana) wynaleźliśmy w ważném piśmie uczonego prof. Daniłłowicza pt. Opisanie bibliograficzne dotąd znanych exemplarzy Statutu litewskiego (Obacz: „Dziennik Wileński”, t. I, rok 1823, s. 390). [przypis autorski]
przywiléj Zygmunta Augusta mówi (…) — „Ano aczkolwiek to zdawna w tom państwie naszom Wielkom Kniaztwie Litowskom, nighdy niezachowywajet aby Tatarowe, niemajuczy nikotorych wolnostej mieli komu ludi i zemli swoi prodawati, odnoż majuczy na to bacznost' iż tye Tatarowe naszy, potrebujuczy penzej, w nedostatkach swoich, a zwłaszcza w czasy hołodnye, jeduczy na służbu naszu, za sławnojej pameti Korola Jeho Miłosti Otca naszeho pry Cary Zawolskom za Kijew” itd. [przypis autorski]
przywilei — dziś D.lm: przywilejów. [przypis edytorski]
przywilej króla Franciszka I — W większości wydań pism Rabelais'go dołączony jest również przywilej Henryka II, nieco rozciąglejszy, ale niemal identycznej treści. [przypis tłumacza]
przywilej — tu: królewski przywilej, będący zezwoleniem na publikację książki oraz gwarantujący wydawcy monopol na jej drukowanie przez określony okres. [przypis edytorski]
przywilej wieku — wieku XVIII, zwanego rozumnym lub oświeconym. [przypis redakcyjny]
przywiodęć — skrócone: przywiodę ci. [przypis edytorski]
przywiozła go gdzieś tutaj nad rzekę Paktolos — według zwyczaju należało trupa obmyć. [przypis tłumacza]
przywiślańcy — mieszkańcy „Kraju Nadwiślańskiego” (ros. Priwislinskij Kraj); tak po upadku powstania styczniowego rząd carski określał oficjalnie terytorium i mieszkańców daw. Królestwa Polskiego. [przypis edytorski]
przywłaszczając sobie częściowo prawa senatu — senat miał władzę wykonawczą. [przypis tłumacza]
przywłaszczony (starop.) — oddany na własność. [przypis edytorski]
przywłaszczyć (starop.) — oddać; oddać na własność. [przypis edytorski]
przywłaszczyć (starop.) — oddać, przyznać. [przypis redakcyjny]
Przywłaszczył miejsce, miejsce, miejsce moje — Bonifacy VIII, który był papieżem w roku 1300. [przypis redakcyjny]
przywłaszczym uczucie — wyrażenie zgoła tu niejasne; znaczy, zdaje się: wyrazim, damy mu własny, właściwy wyraz. Uczucie, którego nikt nie zdoła wyrazić (słowami), wyrazimy w muzyce. [przypis redakcyjny]
przywłoka (pot.) — ktoś, kto się przywłóczył, niemile widziany przybysz. [przypis edytorski]
przywódca ludowy — mówca posiadający zaufanie ludu, który jego wnioski uchwala. Choćby nie piastował urzędu, jest kierownikiem polityki ludowej i ma ogromny wpływ. Nazywa się taki mąż po grecku demagogiem („wodzem ludu”). Wyraz ten nabrał rychło znaczenia ujemnego („uwodziciela ludu”). [przypis tłumacza]
przywódca — tu: ktoś, kto kogoś do czegoś doprowadził. [przypis edytorski]
przywodzić (daw.) — sprowadzać. [przypis edytorski]
przywodzić (daw.) — tu: przyprowadzać. [przypis edytorski]
przywodzić — dziś popr.: dowodzić, przewodzić. [przypis edytorski]
przywodzić — dziś popr.: przewodzić, dowodzić. [przypis edytorski]
przywodzić — dziś popr.: przewodzić. [przypis edytorski]
przywodzić kogo na co (starop.) — doprowadzać kogo do czego. [przypis edytorski]
przywodzić — przypominać (por. wyrażenie: przywodzić na myśl). [przypis redakcyjny]
przywodzić — tu: przewodzić, dowodzić. [przypis edytorski]
przywodzić — tu: przytaczać, cytować; przypominać. [przypis edytorski]
przywodził — dziś popr.: przewodził, dowodził. [przypis edytorski]
przywojca — przywódca; przywojcą: dzięki przywódcy. [przypis redakcyjny]
przywojce — dziś popr.: przywódców (por. w. 167). [przypis redakcyjny]
przywoływa — dziś popr. forma: przywołuje. [przypis edytorski]
przywoływam — dziś: przywołuję [przypis edytorski]
przywora (daw.) — przegroda. [przypis redakcyjny]
przywoźne — przywiezione. [przypis edytorski]
przywróciem (starop. forma) — przywrócimy. [przypis edytorski]
przywróciwszy prawa tym, którzy byli skazani na pozbawienie praw obywatelskich — wrócili więc do praw dłużnicy świątyń i państwa, np. oligarchowie z 411 r. skazani na wysokie kary pieniężne i wpisani na listy dłużników państwowych, skazani za postępki w służbie u oligarchów lub nawet za samą służbę; zastanowiono procesy o zdawanie rachunków z pieniędzy państwowych i ze sprawowania urzędów. Nie objęto amnestią skazanych za zdradę, zbiegłych do nieprzyjaciela, potępionych w procesach o morderstwo. [przypis tłumacza]
przywrzeć (daw.) — przymknąć. [przypis edytorski]
przywrzeć — przymknąć. [przypis edytorski]
przy wszystkich Białowieżach — aluzja do polowań, które w Puszczy Białowieskiej odbywali wspólnie dygnitarze Polski i Niemiec hitlerowskich. [przypis edytorski]
przywtarzam (daw.) — wtóruję, zgadzam się. [przypis edytorski]
przywtórzyć (daw.) — wtórować, zgodzić się. [przypis edytorski]
przywtórzyć komuś — wtórować komuś; potwierdzać to, co zostało powiedziane. [przypis edytorski]
przywykł był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: przywykł wcześniej (uprzednio, dawniej). [przypis edytorski]
przywykli do lekceważenia nagany i do bezwstydu — Ksenofont jest przeciwnikiem greckiego zwyczaju kochania się mężczyzn w chłopcach. [przypis tłumacza]
przywyknienie (daw.) — przyzwyczajenie. [przypis edytorski]
przywyknienie — nawyk. [przypis edytorski]
przyźba a. przyzba (gw.) — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, często obłożony kamieniami a. deskami; daw. ludzie na wsi zwykli odpoczywać siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]
przyźba a. przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, często obłożony kamieniami a. deskami; daw. ludzie na wsi zwykli odpoczywać siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
przyźba właśc. przyzba — podmurówka wokół domu; wał ziemny, często obłożony kamieniami itp. [przypis edytorski]
przyźba — własc. przyzba: wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]
przyżenąć (daw.) — przygnać, przygonić. [przypis edytorski]
przyzba (daw.) — wał ziemny dookoła podmurówki chaty wiejskiej. [przypis edytorski]
przyzba (gw.) — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]
przyzba (gw.) — wał usypany z ziemi przy chałupie wiejskiej. [przypis edytorski]
przyzba — ława usypana z ziemi i gliny wzdłuż zewnętrznej ściany domu; dawniej ludzie na wsi zwykli odpoczywać, siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]
przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, często obłożony kamieniami a. deskami; daw. ludzie na wsi zwykli odpoczywać siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]
przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, na którym można było usiąść. [przypis edytorski]
przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]
przyzba — wał ziemi usypanej dookoła podmurówki chaty. [przypis edytorski]
przyzba — wał ziemi, usypany wokół podmurówki chałupy. [przypis edytorski]
przyzba — wał ziemny otaczający podmurówkę domu. [przypis edytorski]
przyzba — wał ziemny przy podmurówce, często z miejscem do siedzenia, np. ławeczką, przy daw. chacie wiejskiej. [przypis edytorski]
przyzba — wał ziemny usypany wokół podmurówki chaty. [przypis edytorski]
przyzba — wał ziemny wokół podmurówki wiejskiej chaty. [przypis edytorski]
przyzbica — przyzba, wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, na którym można było usiąść. [przypis edytorski]
przyzierać się (daw., gw.) — przyglądać się. [przypis edytorski]
przyznać synem (daw.) — uznać za syna. [przypis edytorski]
Przyznaję (…) że z tego powodu popsuły się nasze stosunki — Ajschines wyszydzał nietowarzyskość Demostenesa, jaką sarkastyk naraził sobie kolegów drugiego poselstwa. [przypis tłumacza]
przyznam się być mówcą — dziś: przyznam, że jestem mówcą. [przypis edytorski]
przyznanie w roku ubiegłym praw wyborczych kobietom w Finlandii — utworzone po wojnie rosyjsko-szwedzkiej Wielkie Księstwo Finlandii było autonomiczną prowincją Imperium Rosyjskiego, w której rosyjskiego monarchę reprezentował generał-gubernator jako namiestnik. W 1906 w Wielkim Księstwie Finlandii dokonano zmian ustrojowych, m.in. wprowadzono w pełni demokratyczny parlament (Eduskunta). 1 czerwca 1906 obywatelki otrzymały zarówno czynne, jak i bierne prawa wyborcze, tj. mogły być wybierane do nowo utworzonego parlamentu. Pełną niepodległość Finlandia uzyskała w roku 1917. [przypis edytorski]
przyzostać (daw., gw.) — pozostać, zostać na jakiś czas. [przypis edytorski]
przyzostać (daw.) — zmierzając gdzieś, zatrzymać się, pozostać w tyle. [przypis edytorski]
przyzostać (daw.) — zostać przy nim. [przypis edytorski]
przyzowę — dziś popr.: przyzwę. [przypis edytorski]
