Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | poetyckie | pogardliwe | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 2680 przypisów.

je n'en sais rien (fr.) — nic o nich nie wiem. [przypis edytorski]

je n'en vois la nécessité (fr.) — nie widzę konieczności. [przypis edytorski]

je ne peux pas boire (fr.) — nie piję. [przypis edytorski]

Je ne puis rien nommer, si ce n'est par son mon… (fr.) — Nie mogę niczego nazwać inaczej niż jego nazwą, kota nazywam kotem, Roleta nicponiem (z wiersza francuskiego poety Nicolasa Boileau (1636–1711): Satyry, I, 57). [przypis edytorski]

jenerałbas, dziś generałbas (muz.) — basso continuo; tu: instrument grający akompaniament w niskiej tonacji. [przypis edytorski]

jenerał (daw.) — dziś popr.: generał; tu ogólnie: dowódca. [przypis edytorski]

jenerałem — dziś: generałem. [przypis edytorski]

jenerał Miller — Burchard Müller von der Lühnen (1604–1670), szwedzki wojskowy, generał, uczestnik m.in. wojny trzydziestoletniej, II wojny północnej i wojny polsko-szwedzkiej. [przypis edytorski]

jeneralną — archaizm; dziś: generalną. [przypis edytorski]

jeneralność — generalność; dowództwo. [przypis edytorski]

jeneralny — dziś popr.: generalny. [przypis edytorski]

jener Kraft — Die stets das Böse will, und stets das Gute schafft… (niem.) — owej siły, która wciąż pragnąc złego, wciąż czyni dobro; słowa wypowiadane przez Mefistofelesa w I części Fausta Goethego. [przypis edytorski]

jenerolas — generolas. [przypis edytorski]

Je ne sais pas bien (…) Cinque, six (fr.) — Nie wiem dokładnie. Pięć, sześć. [przypis edytorski]

Je ne sais pas, mais (fr.) — Nie wiem, ale. [przypis edytorski]

je ne sais quoi (fr.: nie wiem co) — coś nieokreślonego, ale wyraźnie zauważalnego; najczęściej: szczególne wrażenie (głównie pozytywne), jakie wywiera dana osoba. [przypis edytorski]

Je ne sais quoi (fr.) — nie wiem co; nieokreślona jakość a. zaleta. [przypis edytorski]

je ne sais quoi (fr.) — nie wiem co; tu: nie wiem czym. [przypis edytorski]

Jenialkiewicz, Ambroży — główny bohater komedii Aleksandra Fredry Wielki człowiek do małych interesów: galicyjski szlachcic, przekonany o własnym talencie organizatorskim, ma genialne plany i pomysły i we własnym mniemaniu realizuje je z powodzeniem, jednak w rzeczywistości kończą się porażką; jego nazwisko zostało utworzone od przymiotnika jenialny (daw.: genialny). [przypis edytorski]

Jenike, Ludwik (1818–1903) — publicysta, współzałożyciel i redaktor „Tygodnika Ilustrowanego”. [przypis edytorski]

Jenisej — rzeka środkowej Syberii w azjatyckiej części Rosji, jedna z największych rzek Azji i świata. [przypis edytorski]

jeniusz (przestarz.) — geniusz; wybitny umysł. [przypis edytorski]

jen mi się zstał (starop.) — który przydarzył mi się. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — jedynie, tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno — daw. tylko. [przypis edytorski]

jenom pomyślił (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: jeno pomyślałem, tylko pomyślałem. [przypis edytorski]

jenoście (…) rzekli — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: jeno rzekliście; tylko rzekliście. [przypis edytorski]

jenoś zezwolił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: jeno zezwoliłeś; jeno (daw.): tylko. [przypis edytorski]

jeno (starop.) — jedynie, tylko. [przypis edytorski]

jeno (starop.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]

jeno — tylko, gdy tylko. [przypis edytorski]

jeno — tylko. [przypis edytorski]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — Poza dobrem i złem, książka F. Nietzschego, w której kwestionuje dotychczasowe, altruistyczne ideały moralne i hierarchię wartości, w której wysoko ceni się dobro moralne. [przypis edytorski]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — Poza dobrem i złem, wydany w r. 1886 zbiór aforyzmów i krótkich szkiców z dziedziny filozofii i sztuki, zawierający główny wykład etyki Nietzschego. [przypis edytorski]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — tytuł dzieła Nietzschego Poza dobrem i złem (1886). [przypis edytorski]

jen (starop.) — który. [przypis edytorski]

jensza (gw.) — inna. [przypis edytorski]

jensza (gw.) — insza, co innego. [przypis edytorski]

jenteres — dziś popr. interes. [przypis edytorski]

jeografią (daw.) — dziś: geografię. [przypis edytorski]

jeografia — dziś popr.: geografia. [przypis edytorski]

jeografia — dziś popr: geografia. [przypis edytorski]

jeograficzny — dziś: geograficzny. [przypis edytorski]

jeometra (daw.) — geometra. [przypis edytorski]

jeometra — dziś: geometra, mierniczy. [przypis edytorski]

jeometrowie (daw.) — dziś popr.: geometrzy; tu: specjaliści od pomiarów gruntu (geodeci). [przypis edytorski]

je perdu tout espoir (fr.) — straciłam wszelką nadzieję. [przypis edytorski]

Jephté — opera fr. kompozytora Michela Pignolet de Montéclaira z librettem Simon-Josepha Pellegrina, opartym na biblijnej historii wodza Jeftego i jego córki, wystawiona po raz pierwszy 28 lutego 1732. [przypis edytorski]

Je prends mon bien ou je le trouve (fr.) — przen.: korzystam z każdej okazji. [przypis edytorski]

Je protège la loi, l'effronterie enfin je vous permet de vivre; connaissez la grâce suprème: (fr.) — chronię prawo i bezczelność, a w końcu pozwalam wam żyć. Znajcie najwyższą łaskę: [przypis edytorski]

Je protège le viole, l'escroquerie dans des ordres, qui vont se suivre. C'est mon loyale système: — Chronię gwałt i oszustwo w rozkazach, które będą wykonywane. Oto mój lojalny system: [przypis edytorski]

je przywodził (starop.) — przyprowadzał ich. [przypis edytorski]

jeremiada (daw.) — lament. [przypis edytorski]

jeremiada — narzekanie, biadanie; nazwa utworzona od imienia biblijnego proroka Jeremiasza, który wygłaszał mowy zawierające skargi na moralny upadek ludu Izraela oraz upomnienia i przewidywania nieszczęść, jakie mogą stąd wyniknąć. [przypis edytorski]

jeremiady — narzekanie, biadanie; nazwa utworzona od imienia biblijnego proroka Jeremiasza, który wygłaszał mowy zawierające skargi na moralny upadek ludu Izraela oraz upomnienia i przewidywania nieszczęść, jakie mogą stąd wyniknąć. [przypis edytorski]

Jeremiasz — biblijny prorok, któremu przypisywane jest autorstwo Księgi Jeremiasza, Lamentacji oraz Ksiąg Królewskich. [przypis edytorski]

Jeremiasz (ok. 650–ok. 570 p.n.e.) — jeden z największych proroków Starego Testamentu, tradycyjnie uznawany za autora Księgi Jeremiasza, Lamentacji oraz Ksiąg Królewskich. [przypis edytorski]

Jeremiasz (ok. 650–ok. 570 p.n.e.) — prorok judzki, twórca biblijnej Księgi Jeremiasza, zawierającej zbiór jego proroctw; przypisuje się mu również autorstwo biblijnych Lamentacji. [przypis edytorski]

Jeremiasz — syn Chilkiasza, twórca biblijnej księgi Jeremiasza, w której zawarł napomnienia i groźby dla Izraelitów; przypisuje się mu również autorstwo biblijnych Lamentacji. Jest uznawany za jednego z czterech proroków większych. Zapowiedział spustoszenie Judy i Jerozolimy, upadek państwa i niewolę oraz oswobodzenie z niewoli i ostateczne zbawienie. [przypis edytorski]

Jeremi — prawdop. św. Hieronim ze Strydonu (zm. 419 a. 420), tłumacz Biblii na łacinę, w ikonografii przedstawiany jako starzec. [przypis edytorski]

Jerem — Klageruf: O Herr Jesu!. [przypis edytorski]

Jermak Timofiejewicz (zm. 1585) — ataman kozacki, od ok. 1577 w służbie rosyjskiej rodziny kupieckiej Stroganowów, opanował znaczną część tatarskiego chanatu syberyjskiego, przyłączoną następnie do Rosji. [przypis edytorski]

Jernesta (gw.) — Ernesta, Ernestyna. [przypis edytorski]

Jeroboam I (zm. 903 p.n.e.) — postać biblijna, pierwszy władca Królestwa Izraela, powstałego po rozpadzie państwa Salomona na dwie części; wybrany królem przez wszystkie plemiona oprócz Beniamina i Judy, które pozostały przy Roboamie, synu Salomona. [przypis edytorski]

Jerome K. Jerome (1859–1927) — angielski powieściopisarz i dramaturg; autor powieści humorystycznej Trzech panów w łódce (nie licząc psa) z 1889 r. [przypis edytorski]

jeroplan (gw.) — aeroplan, samolot. [przypis edytorski]

Jerozolima a. Jeruzalem — miasto położone na wzgórzach Judei. Nazwa Jerozolima funkcjonuje od zdobycia miasta przez Dawida, który ustanowił ją stolicą swojego państwa (poprzednią stolicą był Hebron) (2Sm 5,5). Wcześniej miasto przynależało do rodu Jebusytów, stąd nazwa Jebus (Joz 18,28). W Księdze Rodzaju, w czasach Abrahama, występuje miasto o nazwie Salem a. Szalem, w którym panował Melchizedek; miasto jest utożsamiane z późniejszą Jerozolimą (Rdz 14,18). Król Salomon wybudował w mieście tzw. Pierwszą Świątynię (1Krl 5,19), miejsce przechowywania Arki Przymierza (1Krl 8,1–13), od tego czasu jest to najważniejsze miasto w religii żydowskiej. [przypis edytorski]