Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 473 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18137 przypisów.
przekos (daw., gw.) — rząd ściętej kosą trawy a. zboża. [przypis edytorski]
przekosić (daw.) — przewalić. [przypis redakcyjny]
przekraczam granicę Augusta, który popijał jeno trzy razy (…) prawidła Demokryta, który zabraniał (…) — por. Swetoniusz, Życie Augusta, 77. Nie Demokryt, lecz Demetriusz por. Pliniusz, Historia naturalna, XXVIII, 6. [przypis tłumacza]
przekręcał — dziś w tym znaczeniu: przykręcał. Mowa o lampie naftowej, w której można było przykręcić knot, a przez to skrócić go tak, by zmniejszyć płomień. [przypis edytorski]
przekreska — poprzeczna kreska, przekreślenie. [przypis redakcyjny]
przekreskować — przegłosować. [przypis edytorski]
przekrój strzałkowy — pionowy przekrój ciała, dzielący je na część prawa i lewą. [przypis edytorski]
przekroczył Bramę Pustki — tzn. błędnie zrozumiał nauki o pustce. [przypis tłumacza]
przekryślę — dziś popr.: przekreślę. [przypis edytorski]
przekupień — człowiek zajmujący się drobnym handlem, np. na straganie; kupiec, sprzedawca. [przypis edytorski]
przekupień — kupiec, sprzedawca. [przypis edytorski]
przekupnie otrzymali polecenie załadować cichaczem swe towary — przekupnie towarzyszyli wojsku, jak w nowożytnych czasach markietani. Eteonikos chciał przeprowadzić odwrót w porządku, dlatego chwycił się takiego podstępu. [przypis tłumacza]
przekupywać (starop.) — tu: kupczyć (por. przekupień: kupiec). [przypis redakcyjny]
przekuwać (konia) — podkuwać na nowo, zmieniać podkowy. [przypis edytorski]
przekwint (daw.) — przesadny wykwint, nadmierna wytworność. [przypis edytorski]
przekwint — ironia; tu: ironiczna mina. [przypis edytorski]
przekwintny — wykwintny. [przypis redakcyjny]
przełaz — trudne, zwł. wąskie przejście. [przypis edytorski]
przełęcz Na Patykach — in. Przełęcz Białego, przełęcz w polskich Tatrach Zachodnich. [przypis edytorski]
Przełęcz św. Gotarda — jedna z najbardziej znanych przełęczy w Alpach, położona w płd.-wsch. Szwajcarii na wys. 2108 m n.p.m. [przypis edytorski]
przełęk — dziś: przełęcz. [przypis edytorski]
przełomać — dziś: przełamać. [przypis edytorski]
przełomie — dziś popr. przełamie. [przypis edytorski]
przełomion (daw.) — pokonany. [przypis edytorski]
przełomka — przerębla; otwór w lodzie pokrywający jezioro a. rzekę, służący zimą do połowu ryb. [przypis edytorski]
przełożenia — tu: tłumaczenia. [przypis edytorski]
przełożenie — tu: zdanie, opinia. [przypis edytorski]
przełożyć (daw.) — przedstawić. [przypis edytorski]
przełożyć — dziś: przedłożyć (przedstawić). [przypis edytorski]
przełożyć starszem (starop.) — uczynić przełożonym. [przypis edytorski]
przełożyć — tu: wyłożyć, wyjaśnić. [przypis edytorski]
przełożyć — wytłumaczyć, objaśnić. [przypis edytorski]
Przełożył z egipskiego papirusu Henryk Sienkiewicz — żart, sposób na uśpienie czujności cenzury carskiej. [przypis edytorski]
Przelaniem krwi plugawi się ziemia etc. — 4. Mojż 35, 30. [przypis edytorski]
przelatać (daw.) — przelecieć. [przypis edytorski]
przelata (daw., gw.) — dziś popr.: przelatuje. [przypis edytorski]
przelata — dziś popr. forma: przelatuje. [przypis edytorski]
przelatał — dziś popr. forma: przelatywał. [przypis edytorski]
przelatował — dziś popr.: przelatywał. [przypis edytorski]
przelękać — zatrważać. [przypis edytorski]
przelęknąłeś się (starop. forma) — dziś popr.: przeląkłeś się. [przypis edytorski]
przelewa (neol.) — przelewanie się, wzburzenie. [przypis edytorski]
przeliczy się bardzo pod względem swojego quantum życia, czy to pod względem jego stopnia, czy też długości — Quantum znaczy: ilość, miara. Kant chce tu zatem powiedzieć, że w tym wypadku życie nie będzie ani tak intensywne, ani tak długie, jak by sobie kto obiecywał. [przypis tłumacza]
przeliny (starop.) — przetarcia. [przypis redakcyjny]
prze lutości (starop.) — bez litości. [przypis edytorski]
przemądrzała — chodzi tu raczej o wyjątkową mądrość, a nie mądrość pozorną, połączoną z zarozumiałością; słowo „przemądrzała” jest więc użyte błędnie. [przypis edytorski]
przemagać (daw.) — mieć przewagę, przeważać, dominować. [przypis edytorski]
przemagać — pokonywać. [przypis edytorski]
przemagać (starop.) — uzyskiwać przewagę. [przypis edytorski]
przemagać (starop.) — uzyskiwać przewagę; zwyciężać. [przypis edytorski]
przemarnić — zmarnować, zmarnotrawić, stracić. [przypis edytorski]
przemawiać imieniem kogo — dziś: przemawiać w imieniu kogo. [przypis edytorski]
przemawiać się (gw.) — kłócić się. [przypis edytorski]
przemazać — przekreślić. [przypis edytorski]
przemazać — tu: przekreślić. [przypis edytorski]
przemendlowaną — Straszna to jest rzecz używać takich wyrazów i takie rzeczy opisywać terminem stworzonym z nazwiska szlachetnego duchownego, który bawił się tylko kolorowymi groszkami (ksiądz Mendel). [przypis autorski]
przemiana — przerwa; od ros. pieriemiena. [przypis edytorski]
przemiana — przerwa od ros. pieriemiena. [przypis edytorski]
przemianie Owida — Metamorfozy Owidiusza. [przypis redakcyjny]
przemianowanie pobudek patrz s. 232, w. 3 — [autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment zaczynający się od słów]: „Więc dla zatarcia wstydliwego punktu, dla wyrządzenia sprawiedliwości samemu sobie (…)” (rozdział XII). [przypis edytorski]
przemianowanie wszystkich wartości — termin, którym operuje Nietzsche, później tłumaczony nieco odmiennie i funkcjonujący w formie: przewartościowanie wszystkich wartości. [przypis edytorski]
Przemiany pobudliwości życiowej, jakie się stają decydującymi w historii, przybierają formy pokoleń. (…) Rewolucjoniści i reakcjoniści XIX stulecia mają ze sobą więcej wspólnego aniżeli ktoś z nich z kimś spośród nas, bo oni, czarni i czerwoni, należą do określonego gatunku, my zaś, czarni i czerwoni, tworzymy zupełnie nowy gatunek — Ortega y Gasset Die Aufgabe unserer Zeit, Berlin 1928, s. 29–30. [przypis autorski]
Przemienienie Pańskie — renesansowy obraz autorstwa Rafaela przedstawiający biblijne przemienienie Chrystusa na górze Tabor, znajdujący się w zbiorach Pinakoteki watykańskiej. [przypis edytorski]
przemienion — przemieniony (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]
przemierzłe kwiryty (daw. forma) — dziś: przemierźli kwiryci; przemierzły: obrzydły. [przypis edytorski]
przemierzły (daw.) — budzący obrzydzenie. [przypis edytorski]
przemierzły (daw.) — budzący wstręt i obrzydzenie. [przypis edytorski]
przemierzły — obmierzły. [przypis edytorski]
przemierzły (starop.) — obmierzły, obrzydły. [przypis edytorski]
przemierzły — wstrętny, budzący odrazę, obrzydliwy. [przypis redakcyjny]
przeminęłymi (starop.) — upłynionymi; które przeminęły. [przypis redakcyjny]
przeminiony — dziś: miniony. [przypis edytorski]
przemisterny — wykonany bardzo dokładnie, w przemyślany sposób. [przypis edytorski]
przemknął dziesięć sążni jaru — przeskoczył przez jar szeroki na dziesięć sążni. Wyrażenie obrazowe, tzw. hiperbola. [sążeń — dawna jednostka długości oparta na rozpiętości rozpostartych ramion, w Polsce równa ok. 190 cm; Red. WL]. [przypis redakcyjny]
przemóc (daw.) — pokonać, przezwyciężyć. [przypis edytorski]
przemóc (daw.) — pokonać. [przypis edytorski]
przemóc (daw.) — przezwyciężyć, pokonać. [przypis edytorski]
przemóc (daw.) — tu: przeforsować. [przypis edytorski]
przemóc (daw.) — tu: wymusić, przeforsować. [przypis edytorski]
przemóc (daw.) — tu: zwyciężyć; był przemógł: zwyciężył wcześniej, uprzednio (konstrukcja czasu zaprzeszłego). [przypis edytorski]
przemóc (daw.) — tu: zwyciężyć. [przypis edytorski]
przemóc (daw.) — zwyciężyć. [przypis edytorski]
przemóc — dziś: przeforsować. [przypis edytorski]
przemóc kogoś (daw., gw.) — zwyciężyć kogoś. [przypis edytorski]
przemóc — przezwyciężyć. [przypis edytorski]
przemóc — zwyciężyć. [przypis edytorski]
przemór (daw.) — długi głód. [przypis redakcyjny]
przemór (daw.) — (wielki, morzący) głód. [przypis edytorski]
przemór (daw.) — wygłodzenie. [przypis redakcyjny]
przemówić by rada — Ifigenii zakneblowano usta, by nie wymówiła przekleństwa w chwili śmierci. [przypis redakcyjny]
przemówić się (daw.) — pokłócić się. [przypis edytorski]
przemówić się — pokłócić się. [przypis edytorski]
przemówiciel — mówca, przemawiający. [przypis edytorski]
przemówienie (…) Emila Du Bois Reymonda — La Mettrie. Rede in der öffentlichen Sitzung (…), Berlin 1875. [przypis tłumacza]
przemówienie generalnego adwokata w Delfinacie — Joseph Michel Antoine Servan, Discours sur l'administration de la justice criminelle (Rozprawa o wymiarze ustawodawstwa karnego, 1767). [przypis edytorski]
Przemówienie o Sienkiewiczu — przygotowane było zapewne jeszcze w końcu r. 1916 na akademję żałobną ku czci Sienkiewicza w Zakopanem. Drukujemy je z rękopisu (stanowiącego własność p. Stanisława Piołun-Noyszewskiego). Składa się on z 17 luźnych kartek linjowanego papieru (formatu 29 cm x 22 cm), zapisanych po jednej stronie i liczbowanych od 1 do 16 (ostatnia kartka jest nieliczbowana). Nagłówek brzmi: Przemówienie o Sienkiewiczu przez S. Żeromskiego. Na końcu skryptu znajduje się podpis: S. Żeromski. [przypis redakcyjny]
przemówienie się — dziś raczej: przejęzyczenie. [przypis edytorski]
przemówił — przeciągnął do siebie, skłonił do opuszczenia domu. [przypis redakcyjny]
przemocny — tu: bardzo wytrzymały. [przypis edytorski]
przemoc — tu: sroga i niechciana władza. [przypis edytorski]
