Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6162 przypisów.

odaliska (z tur.) — niewolnica a. nałożnica w haremie sułtana tureckiego; przen. kobieta zalotna, namiętna. [przypis edytorski]

odaliska (z tur.) — niewolnica a. nałożnica w haremie sułtana tureckiego. [przypis edytorski]

odaliska (z tur.) — niewolnica w haremie sułtana. [przypis edytorski]

odalisk — prawidłowo odalisek. [przypis redakcyjny]

Od Antoniusza idę, kto bądź jestem… — charakterystyczne, jak z konieczności niewłaściwie wybrany poseł sam zwraca uwagę na niskość swego stanowiska. Może być, że chce sobie w ten sposób zjednać względy Cezara. [przypis tłumacza]

Od Apeninów do Andów — tytuł jednego z rozdziałów powieści Serce Edmondo de Amicisa. [przypis edytorski]

odarnowane — obłożone darnią. [przypis autorski]

odarty (daw. forma) — dziś: obdarty. [przypis edytorski]

odarty — dziś popr.: obdarty. [przypis edytorski]

od Ateny (daw.) — przez Atenę. [przypis edytorski]

od Ateny — dziś: przez Atenę. [przypis edytorski]

Od Bacona do Fritza Mauthnera — Nie waham się tu zresztą cienie Bacona za to zestawienie o przebaczenie prosić. [przypis autorski]

odbić się — tu: oddalić się (domyślnie: od właściciela). [przypis edytorski]

odbicie zablokowanych punktów oporu w centrum miasta — Największą enklawą niemiecką odciętą w pierwszej fazie powstania była tzw. dzielnica rządowa, obejmująca tereny część Śródmieścia Północnego, w tym m.in. Ogród Saski i Krakowskie Przedmieście. Na jej terenie przebywali w chwili wybuchu powstania m.in. gen. Reiner Stahel i gubernator dystryktu warszawskiego, Ludwig Fischer. Powstańcy mimo wysiłków nie zdołali opanować dzielnicy rządowej, a niemiecka odsiecz nawiązała z nią łączność 7 sierpnia. [przypis edytorski]

odbiec czego (starop.) — opuścić co, odejść od czego. [przypis edytorski]

odbiec (daw.) — uciec od kogoś a. czegoś. [przypis edytorski]

odbiegą — dziś popr. forma: odbiegną; odbiec (kogoś lub coś) — tu: porzucić. [przypis edytorski]

odbiegać czegoś (przestarz.) — odchodzić od czegoś. [przypis edytorski]

odbiega od pana Andrzeja — Towiańskiego. [przypis redakcyjny]

odbiegłej — dziś popr. tylko forma: odbiegającej. [przypis edytorski]

odbiegł swego pana — uciekł od swego pana. [przypis edytorski]

odbiegły (daw.) — odbieżany, opuszczony. [przypis redakcyjny]

odbiera temu światu rzeczywistość i robi go mniej niż snem — porównaj: Riehl, Zur Einführung in die Philosophie der Gegenwart, s. 117. i 118 oraz Volkelt, A. Schopenhauer, s. 78. [przypis redakcyjny]

odbierzemy — w wersji pierwotnej: odbijemy. [przypis edytorski]

Odbieżą was jako chałupki przy jabłkach, gdy owoce pozbierają, którą lada wiatr rozwieje — skrócona parafraza Iz 1, 8. [przypis edytorski]

odbieżać kogo (starop.) — tu: opuścić kogo. [przypis edytorski]

odbieżać — opuszczać. [przypis edytorski]

odbieżać (przestarz.) — odejść, opuścić. [przypis edytorski]

odbieżała (forma starop.) — odbiegła; por. „bieżeć” [np. Tren XVI: „śmierć (…) k nam bieży”]. [przypis redakcyjny]

odbieżałe stado — stado opuszczone; może aluzja do sytuacji po ucieczce z Polski Henryka Walezego. [przypis redakcyjny]

odbieżany (daw.) — odstąpiony, opuszczony. [przypis edytorski]

odbieżany (daw.) — porzucony, opuszczony. [przypis edytorski]

odbieżany (starop.) — opuszczony, porzucony; tu: mury opuszczone przez zbrojnych obrońców. [przypis edytorski]

odbieżeć coś — opuścić coś, porzucić. [przypis edytorski]

odbieżeć (daw.) — odbiec, tu: zostawić. [przypis edytorski]

odbieżeć (daw.) — odejść; tu: opuścić. [przypis edytorski]

odbieżeć kogoś — opuścić (odchodząc). [przypis edytorski]

odbieżeć — odbiec od czegoś, zostawić coś. [przypis edytorski]

odbijać — tu: otwierać siłą, włamywać się. [przypis edytorski]

odbijanka a. kalkomania — obrazek do przenoszenia na kartkę ze specjalnie przygotowanego papieru. [przypis edytorski]

odbijanka a. kalkomania — obrazek przenoszony na kartkę ze specjalnie przygotowanego papieru. [przypis edytorski]

odbitka szczotkowa — próbny wydruk, na którym można sprawdzić jakość składu i nanieść korektę. Dawniej był to wydruk odbijany ręcznie przez przyłożenie kartki papieru do złożonych szpalt posmarowanych farbą i ostukanie jej szczotką. [przypis edytorski]

Odbitka. Warszawa. Nakładem mgr farm. Fr. Heroda, redaktora „Wiadomości Farmaceutycznych”, 1928. [przypis autorski]

odbłysk li to — konstrukcja z partykułą li w funkcji wzmacniającej i konstruującej pytanie; inaczej: czy to odbłysk. [przypis edytorski]

Odblask dwóch pierwszych był równej potęgi — Pierwsze dwa łuki światła symbolem są Ojca i Syna, to jest Syn przez Ojca: lumen de lumine. [przypis redakcyjny]

od Boga — dziś: przez Boga; por 1 Sam 2 i dalej. [przypis edytorski]

od boga — dziś: przez boga. [przypis edytorski]

odboleć — dziś raczej: przeboleć. [przypis edytorski]

od brzegów — właściwie od wrogów, τῶν πολεμίων. [przypis tłumacza]

Odbudowało się z sąsiedzką pomocą miasto — Dionizjusz I, tyran Syrakuz (405–368 p.n.e.), pomógł odbudować Messynę w okresie hellenistycznym; miasto powróciło wówczas do dawnej świetności. [przypis edytorski]

odbudowywa (daw.) — dziś popr.: odbudowuje. [przypis edytorski]

odbyć (starop.) — porzucić, odejść; odbędziesz swej miłośnice: porzucisz swą ukochaną. [przypis edytorski]

odbyć (starop.) — postradać. [przypis redakcyjny]

odbyt (daw.) — zbyt; tu: powodzenie w interesie. [przypis edytorski]

odbyt — tu: zbyt, popyt, pokupność, popularność wśród nabywców. [przypis edytorski]

odbyt — tu: zbyt, popyt. [przypis edytorski]

odbywała liczne podróże, utrzymywała stosunki handlowe z Anglikami… — Zimorowicz, Viri illustres. [przypis autorski]

odbywa się obecnie rewindykacja dla Polski Korzeniowskiego-Conrada — w latach 1923–1926 wiele pisano o polskości Conrada, m.in.: Stefan Żeromski (Joseph Conrad, „Wiadomości Literackie” nr 33 z 1924 r.; Autor rodak, „Naokoło Świata” luty 1925), Maria Dąbrowska (Tragizm Conrada, „Wiadomości Literackie” nr 63; Prawdziwa rzeczywistość Conrada, „Wiadomości Literackie” nr 285), Jarosław Iwaszkiewicz (Conrad a Europa, „Wiadomości Literackie” nr 57). [przypis edytorski]

od ćwierci — od kwartału. [przypis redakcyjny]

od ćwierci — od trzech miesięcy; ćwierć (daw.) — kwartał, trzy miesiące. [przypis redakcyjny]

od cara najęty — dziś popr.: przez cara najęty. [przypis edytorski]

odcechowanie — odznaczenie, wskazanie cech charakterystycznych. [przypis edytorski]

od Cesarza zabranych — dziś: przez Cesarza zabranych. [przypis edytorski]

odchłanie (starop. forma) — dziś popr. D.lp r.ż.: odchłani. [przypis edytorski]

odchoceć się (starop.) — odechce ci się. [przypis edytorski]

odchodzę, pragnący się przekonać — daw. forma imiesłowu; dziś: odchodzę, pragnąc (…). [przypis edytorski]

od churrasco — mięso pieczone na rożnie. [przypis autorski]

odchwalić się — tu: nachwalić się. [przypis edytorski]

Od chwili co mu w myśli, wstecznym kręcąc biegiem — Zdanie bardzo zagmatwane: co mu w myśli zam. gdy mu w myśli; wstecznym kręcąc biegiem: podczas gdy ta myśl cofała się wstecz, w przeszłość. [przypis redakcyjny]

Od chwili, co zwycięstwa odkryta się metaco zam. w której (por. w. 811). [przypis redakcyjny]

Od chwili, skąd tam pierwszy raz spojrzałem — poeta po raz pierwszy (Patrz pieśń XXII, w. 33), na rozkaz Beatrycze z konstelacji Bliźniąt spojrzał na ziemię. Od tego czasu znak ten zodiakowy cofnął się około czwartej części swojej drogi, od południka aż do zachodniego widnokręgu, a więc od tej chwili upłynęło sześć godzin. [przypis redakcyjny]

odchylisko (daw.) — otchłań. [przypis redakcyjny]

odciąć (tu daw.) — dziś: odciąć się, szybko i ostro odpowiedzieć na coś. [przypis edytorski]

Od ciał niebieskich (…) światłością czystą — Ze sfery Primum Mobile do Empireum. Wszystkie inne nieba, czyli sfery, są w świecie cielesnym, od których światłość boża tylko swój promień odbija. W najwyższym zaś niebie, w Empireum, jest tylko sama światłość. [przypis redakcyjny]

odcięli zębami i przybili stemplami — proch, kule lub śrut, materiały służące do nabijania dawnych strzelb, zakręcane były w papierowe patrony, których końce należało odciąć (a w pośpiechu odgryźć), by wsypać do lufy ich zawartość, którą następnie ubijano w lufie za pomocą długiego pręta, stempla (zw. także z niem. sztenflem). [przypis edytorski]

odcięni — dziś: odcięli. [przypis edytorski]

Odciętą rękę posłał cesarzowi — po tym wersie w późn. wyd. uzupełniono tekst, dodając: „W zamian ci odda twoich synów żywych”. [przypis edytorski]

od Ciebie być przyznawam (daw.) — przyznaję, że jest (pochodzi) od ciebie. [przypis edytorski]

od ciebiem kupował — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: od ciebie kupowałem. [przypis edytorski]

od ciemnego pisania nie odzwyczaisz umysłu ciemno pojmującego (…) — mowa o wierszu C. Norwida, posłanym za pośrednictwem Krasińskiego St. Koźmianowi dla „Przeglądu poznańskiego”. [przypis redakcyjny]

odcienia — dziś popr. forma B.lm: odcienie. [przypis edytorski]

odcienia — dziś popr.: odcienie. [przypis edytorski]

odcieniów (daw.) — dawna forma dopełniacza lm rzeczownika odcień, dziś: odcieni. [przypis edytorski]

odcina kupony — dawne obligacje miały postać druków, których częścią były kupony uprawniające do odsetek; w zamian za odcięty kupon właściciel obligacji otrzymywał w banku należne mu odsetki. [przypis edytorski]

odcyfrowywać — odczytywać tekst nieczytelny bądź zapisany szyfrem. [przypis edytorski]

od czasów jezuickich — w latach 1565–1773 duża część szkół w Polsce była prowadzona przez zakon jezuitów. Po 1773 r. zakon jezuitów w Polsce skasowano, a szkoły przejęła Komisja Edukacji Narodowej. [przypis edytorski]

„od czasu do czasu jakiś geniusz poetycki rzuca na papier postać, która, urągając biegowi wieków, zostaje wiecznie młodą” (…) Zdaniem tego krytyka Płoszowski stanowi postać typową (…) odzwierciedla jego charakter moralny, doprowadzając pojedyncze rysy do największego wykończenia — W. M. Kozłowski, Manfred, hr. Henryk i Płoszowski jako przedstawiciele trzech pokoleń XIX stulecia, „Ateneum” 1895, IV, 1, 3. [przypis autorski]

Od czasu, gdym w owym ogrodzie zamieszkał (…) — w oryginale: Since my sojourn in the borough (…), co należałoby przetłumaczyć: „Od czasu gdym w owym grodzie zamieszkał (…)”. [przypis redakcyjny]