Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 18137 przypisów.

proverbium (łac.) — powiedzenie, przysłowie. [przypis edytorski]

proverbium (łac.) — przysłowie. [przypis edytorski]

Providus Trokim de villa Philipowce, nobilis Iwan Philipowski subditus recognovit (łac.) — roztropny Trokim z Filipowic, poddany szlachcica Iwana Filipowskiego, zeznał. [przypis edytorski]

provisionis (łac.) — procentowa. [przypis redakcyjny]

provocatus (łac.) — wzywany. [przypis redakcyjny]

provoluta tanto sanguine … parta decora … praemia virtuti restituam, cultores agris, altaria templis et pristinum (…) (łac.) — stracone, obfitą krwią… zdobyte zaszczyty … nagrodę cnocie oddam, oraczów rolom, ołtarze kościołom, i dawny… blask przywrócę. [przypis redakcyjny]

provotis — bylinėtis. [przypis edytorski]

provyti (lenk.) — čia: teigti, sakyti. [przypis edytorski]

prowadź rzecz dalej — kontynuuj. [przypis edytorski]

prowadząc sto siedemdziesiąt okrętów — przedtem Ksenofont podał, że liczba okrętów wynosiła 140. Widocznie dodał do tej liczby i 30 ateńskich, odebranych Kononowi, o czym zaraz niżej mówi. [przypis tłumacza]

prowadzący na pomoc królowi wielkie wojsko — prawdopodobnie spóźnione kontyngenty wojsk irańskich, które nie zdążyły na bitwę pod Kunaksą. [przypis tłumacza]

prowadzić szpady — tu: posługiwać się szpadą, wymierzać ciosy a. podburzać do waśni i do walki. [przypis edytorski]

Prowadził zaś je z Efezu przewodnik… — jako przewodnik; komendę miał nad lacedemońskimi okrętami oczywiście Pitagoras. [przypis tłumacza]

prowadziliście z widzami nieubłaganą wojnę — sceny z prowincjonalnych teatrów: poczciwa publiczność małomiasteczkowa w pogoni za morałem sztuki linczuje morderców i czarne charaktery, pieje z uniesienia nad triumfem cnoty, żyje razem ze sceną, a nierzadko i działa. Aktor-tyran musi tylnymi drzwiami uchodzić przed wezbraniem iluzji scenicznej. Na scenie życia „ludu gniew” bywał nie mniej patetyczny. [przypis tłumacza]

Prowadzimy wojnę nie z regularnym mocarstwem, ale z jednostką — poprzednio liczył to na korzyść Filipowi. [przypis tłumacza]

prowancki — dziś popr. forma: prowansalski. [przypis edytorski]

Prowansja — kraina historyczna na wschód od dolnego biegu Rodanu, od zachodu ograniczona Alpami, od południa M. Śródziemnym; dawniej charakteryzująca się odrębnym językiem prowansalskim, niezależna od królestwa Francji; w 1481, po śmierci jej ostatniego samodzielnego władcy, na mocy jego testamentu Prowansja została połączona z Francją unią personalną, a w 1486 włączona do posiadłości monarchów Francji. [przypis edytorski]

Prowansja — kraina hist. w płd.-wsch. Francji, nad M. Śródziemnym, na wschód od dolnego biegu Rodanu. [przypis edytorski]

Prowansja — kraina w południowo-wschodniej Francji. [przypis edytorski]

prowda (gw.) — prawda. [przypis edytorski]

Prowe — bóstwo połabskie, patronujące sprawowaniu sądów, poświęcone mu były dęby w świętym gaju; jego imię wywodzi się niekiedy od słowa prawo. [przypis edytorski]

prowedytor (wł. provveditore) — zarządca regionu Republiki Weneckiej. [przypis edytorski]

Prowenca lub Prowincya — kraina Provence w południowej Francji. [przypis redakcyjny]

proweniencja — pochodzenie. [przypis redakcyjny]

proweniencja (z łac.) — pochodzenie. [przypis edytorski]

prowentowy — dotyczący rejestracji lub kontroli dochodu (prowentu) zwłaszcza z majątku ziemskiego. [przypis edytorski]

prowentowy kałkuł (rus.) — kalkulacje, obliczenia dochodu. [przypis edytorski]

prowiant — jedzenie; zaopatrzenie. [przypis edytorski]

prowiantować — karmić. [przypis edytorski]

prowiantować — zaopatrywać w prowiant; tu: zaopatrywać w materiały do eksploatacji. [przypis edytorski]

prowidencja — opatrzność. [przypis redakcyjny]

prowidencja — opatrzność; w tym kontekście chodzi o proweniencję: pochodzenie. [przypis edytorski]

prowidencja (z łac.: providentia) — opatrzność. [przypis edytorski]

prowidować — opatrzyć. [przypis redakcyjny]

prowincją — dziś popr. forma B. lp: prowincję. [przypis edytorski]

prowincją — zadanie, obowiązek. [przypis redakcyjny]

prowincja Bassa — nazywana też Grand Bassa. Nie trzeba jednakże kraju tego brać za francuską posiadłość Grand Bassam, leżącą w pobliżu Assini. [przypis autorski]

prowincja Cyprion — nazwa, prawdopodobnie utworzona na określenie okolic miasta Cyporia. [przypis edytorski]

prowincjałami — przełożonymi nad klasztorami prowincji duchownej. [przypis redakcyjny]

Prowincjałki — Pascal (pisze Nicole) nie dał w istocie pierwszym z tych listów żadnego tytułu: drukarz zaś opatrzył je następującym; „List pisany do mieszkańca prowincji (provincial) w sprawie obecnych sporów w Sorbonie”. Przez skrót tego długiego tytułu utarła się po prostu nazwa les Provinciales (Prowincjałki). [przypis tłumacza]

prowincjał — przełożony prowincji danego zakonu. [przypis edytorski]

prowincjał — zakonnik mianowany na przełożonego prowincji zakonu. [przypis edytorski]

prowincjał — zwierzchnik zakonu na terenie danej prowincji. [przypis redakcyjny]

prowincjalność — dziś popr.: prowincjonalność. [przypis edytorski]

prowincja — obowiązek. [przypis redakcyjny]

prowincja — tu: dziedzina wiedzy lub umiejętności. [przypis edytorski]

prowincja Wschodnio-Pruska (niem. Provinz Ostpreußen) — utworzona po pierwszym rozbiorze Polski, objęła m.in. obszar Warmii i Prus Książęcych; od 1772 stanowiła część Królestwa Prus, a od 1871 Cesarstwa Niemieckiego. [przypis edytorski]

prowincje były kolejno łupem wszystkich ludzi mających wpływy w Rzymie; że zaś każdy gubernator, obejmując swoją prowincję, wydawał edykt, w którym oznaczał stopę procentową, jaką mu się podobało — uchwała Cycerona ustalała ją na jeden od sta na miesiąc, z procentem od procentu z końcem roku. Co się tyczy dzierżawców republiki, nakłaniał ich, aby udzielili zwłoki swoim dłużnikom. Jeśli ci nie wypłacili się w oznaczonym czasie, przyznawał procent wyszczególniony obligiem. (Do Attykusa, VI, 1). [przypis autorski]

prowincje latyfundystyczne na ogół nie są bardzo zaludnione — w przeciwstawieniu np. do wielu części przedwojennej Ukrainy gdzie latyfundia sąsiadowały z olbrzymimi, przeludnionymi, małorolnymi wsiami. [przypis autorski]

prowincjonał — dziś: prowincjusz. [przypis edytorski]

prowincjonalista — dziś: prowincjusz. [przypis edytorski]

prowincyę Dacyą (daw.) — dziś popr. forma: prowincję Dację. [przypis edytorski]

prowincyj — dziś popr. forma D.lm: prowincji. [przypis edytorski]

prowincyj — dziś popr.: prowincji. [przypis edytorski]

prowizją […] — w tym miejscu jeden wyraz obcięty. [przypis redakcyjny]

prowizja — procent, zazwyczaj lichwiarski, od pożyczonej sumy. [przypis redakcyjny]

prowizja — tu: zaopatrzenie, jedzenie przydzielane żołnierzom. [przypis edytorski]

prowizja —tu: zaopatrzenie. [przypis redakcyjny]

prowizja (z łac.) — tu: zapas żywności, prowiant. [przypis edytorski]

prowizja (z łac.) — zapas żywności. [przypis redakcyjny]

prowizor (daw.) — pracownik apteki o niższym stopniu niż magister farmacji. [przypis edytorski]

prowizor (daw.) — rządca, administrator; tu: dyrektor liceum. [przypis edytorski]

prowizorium (z łac.) — stan tymczasowy, przejściowy. [przypis edytorski]

Prowodnik — historyczna fabryka wyrobów gumowych. [przypis edytorski]

prowodyr (daw.; z ukr.) — przewodnik; przywódca; tu: przewodnik prowadzący niewidomego i niosący jego torbę z jałmużną. [przypis edytorski]

prowoki — tu: prowokatorzy. [przypis edytorski]

prowok. — tu: prowokująco a. prowokacyjnie, a. prowokuje. [przypis edytorski]

Proxima (…) animas — Vergilius, Aeneida, VI, 434. [przypis tłumacza]

proximam quamquam poenam, antequam poeniteret, ultum properant (łac.) — wymierzają jaką bądź karę, nie dawszy czasu na pokutę. [przypis redakcyjny]

prozaicznym gidem — autorem przewodnika turystycznego pisanego prozą. [przypis redakcyjny]

prozelita — z greckiego: „nowowierca”. [przypis tłumacza]

prozelitka — neofitka, nowo pozyskana wyznawczyni jakiejś wiary. [przypis edytorski]

prozelityzm — dążenie do pozyskania nowych wyznawców określonej idei lub religii. [przypis edytorski]

prozelityzm (gr.) — skłanianie do przyjęcia innej wiary. [przypis redakcyjny]

Prozerpina — córka Cerery, zbierająca kwiaty na łące porwana była przez Plutona i uprowadzona do piekła. [przypis redakcyjny]

Prozerpina (mit. rzym.) — córka Cerery, bogini urodzaju, porwana i poślubiona przez Plutona, władcę krainy umarłych; odpowiednik Kory-Persefony w mit. gr. [przypis redakcyjny]

Prozerpina (mit. rzym.) — córka Cerery, bogini urodzaju, porwana i poślubiona przez Plutona, władcę krainy umarłych; odpowiednik Kory-Persefony w mit. gr. [przypis edytorski]

Prozerpina (mit. rzym.) — córka Cerery, porwał ją i poślubił Pluton, bóg krainy umarłych. Prozerpina co roku wracała do matki na lato, a opuszczała ją na zimę; tak mitologia tłumaczyła następstwo pór roku. Odpowiednikiem Prozerpiny w mit. gr. jest Kora-Persefona. [przypis edytorski]

Prozerpina — władczyni śmierci w mit. rzym. (odpowiadająca Persefonie w mit. gr.), żona Plutona (Hadesa), boga podziemia, była często w poezji antycznej i renesansowej uosobieniem śmierci. [przypis redakcyjny]

prozopopea — tu w znaczeniu: udramatyzowanie. [przypis edytorski]

prozopopeja (gr.) — tu: niepotrzebnie patetyczna gadanina. [przypis edytorski]

prozopopeja — zabieg retoryczny polegający na wprowadzeniu w obręb wypowiedzi pozornych cytatów słów tych, którzy nie mogą rzeczywiście wypowiedzieć się: zmarłych, nieobecnych, a nawet (poprzez personifikację) przedmiotów, zwierząt, zjawisk i pojęć. [przypis edytorski]

prozopopeja — zabieg retoryczny polegający na wprowadzeniu w obręb wypowiedzi pozornych cytatów słów tych, którzy nie mogą rzeczywiście wypowiedzieć się, np. zmarłych, nieobecnych, a nawet (poprzez personifikację) przedmiotów, zwierząt, zjawisk i pojęć. [przypis edytorski]

prūdas (brus.) — tvenkinys. [przypis edytorski]

prūdas (sl.) — tvenkinys. [przypis edytorski]

prūdas — tvenkinys. [przypis edytorski]