Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | liczba mnoga | mitologia grecka | niemiecki | potocznie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski

Według języka: wszystkie | français | lietuvių | polski


Znaleziono 1335 przypisów.

dziewierz (daw.) — brat męża, szwagier. [przypis redakcyjny]

dziewka (starop.) — [tu:] córka. [przypis redakcyjny]

dziewka* (zdr. od starop. dziewa) — dziewczyna. [przypis redakcyjny]

dziewka z Lagu — oryg. „donna del Lago”, „pani Jeziora”, Wiwiana, kochanka Merlina. Merlin położył się z jej namowy do zbudowanego przez siebie grobu dla przekonania się, czy nie za mały dla niego; tymczasem Wiwiana za pomocą czarów, które wyłudziła od niego, sprawiła, że już z grobu wyniść nie mógł. [przypis redakcyjny]

dziewoja (staropol.) — piękna panna. [przypis redakcyjny]

dziewosłębem mieć kogo (starop.) — swatem najpierwszym, przyjacielem użytym z prośbą o pannę. [przypis redakcyjny]

dziewosłębić (daw.) — swatać. [przypis redakcyjny]

dziewosłęb (starop.) — swat; poseł w sprawach kojarzenia par małżeńskich. [przypis redakcyjny]

dzieża — drewniane naczynie do rozczyniania mąki. [przypis redakcyjny]

dzikiej Erychty (…) co zmarłych dusze do ich ciał wzywała — Erichto, czarownica tesalska. [przypis redakcyjny]

Dzikie Pola — płd.-wsch. część Ukrainy, poniżej porohów Dniepru, niezamieszkany step, oddzielający Sicz Zaporoską od Chanatu Krymskiego, miejsce, gdzie chronili się zbiegowie. [przypis redakcyjny]

Dzikie Pola — stepowa kraina nad dolnym Dnieprem, w XVII w. prawie niezamieszkana, schronienie dla Kozaków, zbiegów i koczowników, pas ziemi niczyjej między Rzecząpospolitą a tatarskim Chanatem Krymskim. [przypis redakcyjny]

dzikie pola — zwyczajowe określenie obszaru stepowego nad dolnym Dnieprem. [przypis redakcyjny]

Dzików — miasteczko w Rzeszowskiem w Galicji. [przypis redakcyjny]

dziło (starop.) — (tylko w rymie) dzieło. [przypis redakcyjny]

dziło — [tu:] dzieło (w rymie). [przypis redakcyjny]

dziryt (daw.) — włócznia. [przypis redakcyjny]

Dziś bój tajemny wre odjęciem chleba, jakim rad żywić czuły Ojciec z nieba — Tu poeta z poglądu politycznego, jako gibelin, powstaje na nadużycie klątwy kościelnej, której wszakże kościół święty w czasach niezłagodzonych jeszcze obyczajami chrześcijańskimi w czasach, gdzie prawo pięści i krewkość ludzka brały górę nad wrodzonym uczuciem prawości i sprawiedliwości, używał tylko w wypadkach nagłych i koniecznych, jak umiejętny lekarz heroicznego lekarstwa. Przez odjęcie chleba poeta rozumie odjęcie sakramentów świętych, a szczególnie sakramentu komunii świętej, jaką zwykle zawieszano podczas trwającej ekskomuniki. [przypis redakcyjny]

Dziś jego trzoda nowej paszy chciwa — Kiedy św. Tomasz z Akwinu, dominikanin, życie św. Franciszka, który z św. Dominikiem był podporą Kościoła świętego, opowiedział, w następnych wierszach objaśnia, o ile jego zakon odstąpił od pierwotnych ustaw swojego zakonodawcy i jak niewielu pozostało wiernych pierwotnym ślubom zakonu. [przypis redakcyjny]

Dziś nam, błagamy, daj powszechną mannę — Przez powszednią mannę rozumie tu poeta nie chleb powszedni, o który modlimy się na ziemi, ale ożywienie, pokrzepienie ducha łaską bożą, bez czego żaden postęp duchowo-moralny nie jest możebny. [przypis redakcyjny]

Dziś odpowiadam na Twój list z d. 17 czerwca — w liście tym pisał Reeve m.in.: „Dosyć mi się podobała Twoja krótka, dyletancka podróż w okolice obłędu. Uważam jednak, że za dużo w niej czasem wschodniej napuszoności. Te jaskółki są niedorzeczne i ich suche siano także. Nie rozumiem przemiany imienia w siano, a jeśli to metafora, to za wymyślna dla mnie. Zdaje mi się, że uważasz hańbę za sławę w żałobie; jest ona najczęściej sławą uśpioną. Mało jest rodzajów hańb obiegających ziemię, zwykle tkwią one w sercu ofiary. Taką przede wszystkiem jest hańba bezczynności. Twoja, mój kochany, nie dość szybko biegła, byś jej nie mógł dogonić, skoro tylko się ruszysz”. [przypis redakcyjny]

dziwną nam teorię deputowany Szaniecki wystawia (…) — Stanisław Barzykowski, Historia powstania listopadowego, III, s. 255. [przypis redakcyjny]

dziwną wam powiem, a powiem prawdziwą (starop.) — domyślne: rzecz (porównaj pieśń IV, zwr. 58). [przypis redakcyjny]

Dziwny obywatel — Towiański. [przypis redakcyjny]

dzwonki z Loretu — dzwonki wyrabiane we włoskim sanktuarium maryjnym Loreto, którym przypisywano moc zabezpieczającą przed złem, np. przed skutkami burzy i piorunów. [przypis redakcyjny]

dzwonko — kawałek ryby, pokrajanej wpoprzek ciała (n. p. śledzia). [przypis redakcyjny]

dzwony się odezwą — na trwogę lub też pogrzebowe. [przypis redakcyjny]

dzyngi (daw.) — talerze (instrument perkusyjny). [przypis redakcyjny]