Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | dawne | francuski | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | ukraiński | włoski | wojskowy

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 1712 przypisów.

ustawnie (daw.) — nieustannie, ustawicznie; ciągle. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — nieustannie, ustawicznie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — stale, nieustannie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — stale, nieustannie, ustawicznie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie, ciągle. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie, nieustannie; ciągle. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie; nieustannie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie, nieustannie. [przypis edytorski]

ustawnie (daw.) — ustawicznie, stale. [przypis edytorski]

ustawnie — dziś popr.: ustawicznie. [przypis edytorski]

ustawnie — dziś: ustawicznie. [przypis edytorski]

ustawnie (starop.) — ustawicznie, nieustannie; cały czas. [przypis edytorski]

ustawnie (starop.) — ustawicznie, nieustannie. [przypis edytorski]

ustawnie — tu: utawicznie, stale. [przypis edytorski]

ustawnie — ustawicznie, nieustannie, wciąż. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ciągły, nieustanny, ustawiczny; tu: notoryczny. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ciągły, ustawiczny, nieustanny; ustawnemi czaty: daw. forma N. lm, dziś popr.: ustawnymi czatami. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ustawiczny, ciągły. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ustawiczny, nieustanny. [przypis edytorski]

ustawny (daw.) — ustawiczny; nieustanny. [przypis edytorski]

ustawny — dziś: ustawiczny; nieustanny, stały. [przypis edytorski]

ustawny (starop. forma) — nieustanny, ustawiczny. [przypis edytorski]

ustawny (starop. forma) — ustawiczny; nieustanny. [przypis edytorski]

ustawuje (starop. forma) — ustanawia. [przypis edytorski]

ustęp (daw.) — ubocze; miejsce położone na uboczu. [przypis edytorski]

ustęp od 183 do 234 w. — tj. od słów: „Między morskiego niegdyś królewnami stanu” do słów: „Wskrzesił chłodnik Tetydy, odziały go wody”. [przypis edytorski]

Ustęp o mędrcach północnych, od w. 337 do 352 — tj. od słów: „Dniestru i Borystenu pobrzeża przyjemne” do słów: „Humania pan, miłośnik prawdy i nauki”. [przypis edytorski]

ustęp o srogim Pirrusie — w tragedii Szekspira Hamlet, w rozmowie z przybyłymi na dwór aktorami (akt II, scena 2), główny bohater mówi do jednego z nich, że słyszał go deklamującego fragment sztuki, w której Eneasz opowiada Dydonie o śmierci króla Troi Priama, zaczynający się od słów: „Okrutny Pirrus, jak ów zwierz hirkański…” (tłum. Józef Paszkowski). [przypis edytorski]

ustęp (starop.) — tu: wycofywanie się; manewr odwrotu. [przypis edytorski]

ustęp — tu: przerwa. [przypis edytorski]

ustęp z Biblii, gdzie pisze o pożarciu przez ziemię całego wojska — Wj 15, 12 (pieśń dziękczynna ku czci Boga po zgładzeniu w wodach morza armii faraona ścigającej Izraelitów). [przypis edytorski]

ustęp z Eklezjasty (myli się: z Eklezjastyka) — łatwe do pomylenia określenia nazwy biblijnych ksiąg dydaktycznych: Eklezjasty, inaczej Księga Koheleta, oraz Eklezjastyka, inaczej Księga Mądrości Syracha. [przypis edytorski]

Usted contenta, habla español? (hiszp.) — Jest pani zadowolona, mówi pani po hiszpańsku? [przypis edytorski]

usted (hiszp.) — pan a. pani; zaimek grzecznościowy. [przypis edytorski]

usterk — dziś popr.: usterka. [przypis edytorski]

usterk (starop.) — przeszkoda, o którą można się potknąć; szkopuł; potknięcie się; uszkodzenie, wada, szwank. [przypis edytorski]

ustka — dziś: usta, usteczka. [przypis edytorski]

ustka — zdr. od: usta, rzadko spotykane, dziś: usteczka. [przypis edytorski]

ust maliny — usta w kolorze malin. [przypis edytorski]

u stołba — pod wieżą, w okolicy wieży. [przypis edytorski]

ustożyć — ułożyć w stogi. [przypis edytorski]

Ustrój ateński — anonimowy grecki traktat polityczny powstały pomiędzy 431 a 424 r. p.n.e., będący analizą ustroju demokratycznego. [przypis edytorski]

ustrój — tu: sposób organizacji, zasady działania. [przypis edytorski]

ustrój — żywy organizm. [przypis edytorski]

ustronie — miejsce oddalone, zaciszne, położone daleko od domostw. [przypis edytorski]

ustronny — odosobniony, na uboczu. [przypis edytorski]

u strugi kijankami prały — dawniej kobiety prały odzież bezpośrednio w rzekach czy jeziorach, używając do tego celu kijów lub drewnianych przyrządów w kształcie łopatki zwanych kijankami; uderzały nimi w praną rzecz energicznie i zaraz spłukiwały wodą, czynność tę powtarzając wielokrotnie. [przypis edytorski]

usty (daw.) — dziś popr. forma N. lm: ustami. [przypis edytorski]

usty (daw.) — dziś popr. N.lm: ustami. [przypis edytorski]

usty (daw. forma) — dziś N.lm: ustami. [przypis edytorski]

usty (daw. forma) — dziś N.: ustami. [przypis edytorski]

usty (daw. forma N.lm) — dziś: ustami. [przypis edytorski]

usty (daw. forma) — ustami. [przypis edytorski]

usty — daw. N.lm; dziś: ustami. [przypis edytorski]

usty (daw.) — obecnie N.lm: ustami. [przypis edytorski]

usty — dziś popr. forma D. lm.: ustami. [przypis edytorski]

usty — dziś popr. forma N. lm.: ustami. [przypis edytorski]

usty — dziś popr. form N. lm: ustami. [przypis edytorski]

usty — dziś popr. N. lm: ustami. [przypis edytorski]

usty — dziś: ustami. [przypis edytorski]

usty ludzkiemi — dziś popr. forma N. lm: ludzkimi ustami. [przypis edytorski]

usty ludzkimi (daw. forma) — dziś N.: ustami (…). [przypis edytorski]

usunęli się ode mnie — dziś raczej: odsunęli się ode mnie. [przypis edytorski]

uswojony — dziś: oswojony. [przypis edytorski]

usypiał i śnił o niej (nie bardzo! s. 103) — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment: „(…) tymczasem zamiast utęsknionej przezeń postaci zjawiał się uparcie inny sen, (…) mianowicie sen o instruktorze, który po pijanemu bił go linią za to, że Robertowi przed pójściem do szkoły nie powkładał książek do torby” (rozdział V). [przypis edytorski]

Usypiam duszę mą biedną (…) — Typ polskiej spuścizny romantycznej, w który jest wymierzona krytyka zawarta w scenie dialogu Dziennikarza ze Stańczykiem, to przede wszystkim ta odmiana romantyzmu, której patronuje Zygmunt Krasiński. Wymieniając najważniejsze piętnowane tu cechy, zbieżne z postawą ideową Krasińskiego, należy zwrócić uwagę na: jego konserwatywną politykę powstrzymywania Polaków od działań, które potencjalnie mogłyby przekształcić się w rozruchy godzące w niesprawiedliwą strukturę społeczną w kraju, podnoszące antagonizm interesów szlachty i chłopstwa („usypiam brata mego”, ubolewanie nad rozbratem „duszy z ciałem”), naznaczone bezsilnością odwoływanie się do idei Woli i Czynu, przy jednoczesnym kierowaniu uczuć patriotycznych ku obrzędowości pogrzebowo-żałobnej (motyw śmierci ojczyzny-Matki; tradycja mszy patriotycznych), a wreszcie tony melancholijne (Dziennikarz mówi: „wolałbym już stokroć razy / policzone dni / niż ten bieg”; por. M. Bieńczyk, Czarny człowiek. Krasiński wobec śmierci, Gdańsk 2001), postawy katastroficzne (pragnienie kresu, nieszczęścia) i dekadenckie (charakterystyczne dla Krasińskiego poczucie postawienia nad otchłanią) znajduje tu oddźwięk w słowach Dziennikarza: „Nad przepaścią stoję” itd., a jednocześnie łączy romantyka z postawami twórców żyjących na przełomie XIX i XX wieku; por.Jarosław Włodarczyk, „Z rozłamów wielkiego ducha”. O młodopolskiej recepcji Krasińskiego, Kraków 2002). [przypis edytorski]

usystemizowanie — dziś raczej: usystematyzowanie. [przypis edytorski]

Usyszkin, Abraham Menachem Mendel (1863–1941) — rosyjski inżynier i nauczyciel pochodzenia żydowskiego, przywódca ruchu syjonistycznego, l. 1923–1941 kierował Żydowskim Funduszem Narodowym (Keren Kajemet LeIsrael), instytucją finansową utworzoną na V Kongresie Syjonistycznym w Bazylei w 1901 r. [przypis edytorski]

uszak — architektoniczny element dekoracyjny, występ z linii obramienia w górnych narożach okien i drzwi; poszerzenie obramienia okiennego. [przypis edytorski]

uszak — architektoniczny element dekoracyjny, występ z linii obramienia w górnych narożach okien i drzwi. [przypis edytorski]

uszak (archit.) — element dekoracyjny, występ z linii obramienia w górnych narożach okien i drzwi; poszerzenie obramienia okiennego. [przypis edytorski]

uszak (daw.) — rama drzwi a. okien; futryna. [przypis edytorski]

uszczęśliwij — dziś popr.: uszczęśliw; tu: forma dłuższa dla zachowania rytmu wiersza. [przypis edytorski]

uszczwać (daw.) — poszczuć, zaszczuć (na polowaniu). [przypis edytorski]