Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18137 przypisów.
próżen — dziś: próżny, opróżniony. [przypis edytorski]
próżen — próżny, pozbawiony. [przypis edytorski]
próżń (neol.) — próżnia. [przypis edytorski]
próżna nauki — nie posiadająca nauk, niewykształcona. [przypis redakcyjny]
Próżna robota Malować lilię, uzłocić blask złota — cytat ze sztuki Williama Shakespeare'a Życie i śmierć króla Jana. [przypis edytorski]
próżnej urny — z uwagi na opisaną wcześniej przemianę w łabędzia pogrzeb odbywa się bez zwłok. [przypis edytorski]
próżnem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś: próżnym. [przypis edytorski]
próżnemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: próżnymi. [przypis edytorski]
próżne — tu: puste. [przypis edytorski]
próżniaczka — tu: próżnowanie, lenistwo. [przypis edytorski]
próżnie — właśc. próżno, tj. bezskutecznie, bezcelowo. [przypis edytorski]
próżni w naturze nie mamy (o czym gdzie indziej) — Zapewne w Zasadach filoz. Descartesa II, Tw. 3. [przypis redakcyjny]
próżno (daw.) — bezskutecznie. [przypis edytorski]
próżno (daw.) — na darmo. [przypis edytorski]
próżnom niosła — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: próżno niosłam; niosłam daremnie. [przypis edytorski]
próżno — na darmo. [przypis edytorski]
Próżność, przyjemność pokazywania drugim… — To zdanie było na marginesie [przypis tłumacza]
próżności — tu: marności. [przypis edytorski]
próżnośmy (…) przyszli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: próżno przyszliśmy. [przypis edytorski]
próżno — tu: bez niczego. [przypis edytorski]
próżno — tu: bez skutku. [przypis edytorski]
próżnować — nic nie robić. [przypis edytorski]
Próżno w swej duszy przepastne otchłanie (…) niedojrzanego dla niej pozostanie — K. Tetmajer, Poezje, S. III, s. 28. [przypis autorski]
próżny chleb — darmozjad. [przypis redakcyjny]
próżny czego — tu: pozbawiony czego. [przypis edytorski]
próżny (daw.) — bezskuteczny. [przypis edytorski]
próżny (daw.) — pusty. [przypis edytorski]
próżny (daw.) — tu: pozbawiony. [przypis edytorski]
próżny (daw.) — tu: pozbawiony. [przypis edytorski]
próżny (daw.) — tu: próżniak. [przypis edytorski]
próżny — jałowy, bezskuteczny. [przypis edytorski]
próżny — jałowy, nieskuteczny. [przypis edytorski]
próżny — pusty. [przypis edytorski]
próżny (starop.) — pusty, opróżniony. [przypis edytorski]
próżny (starop.) — tu: opróżniony (z czarów i strachu); bez (czarów i strachu). [przypis edytorski]
próżny — tu: bezpodstawny. [przypis edytorski]
próżny — tu: jałowy. [przypis edytorski]
próżny — tu: pozbawiony. [przypis edytorski]
próżny — tu: pusty. [przypis edytorski]
prózno (…) masz — nie powinieneś. [przypis redakcyjny]
prózno — na próżno. [przypis redakcyjny]
prózno (starop.) — na próżno (tzn. daremne są przestrogi, które zalecają zachowanie równowagi ducha w żałobie). [przypis redakcyjny]
prózno (starop.) — próżno, na próżno. [przypis redakcyjny]
prózno upatrzacie — na próżno szukacie i nie umiecie dojrzeć. [przypis redakcyjny]
prózny (starop.) — zbyteczny. [przypis redakcyjny]
pro aequitate (łac.) — za słusznością. [przypis redakcyjny]
pro aeterna rei memoria (łac.) — na wieczną rzeczy pamiątkę. [przypis redakcyjny]
pro ara et focis (łac.) — za ołtarz i ognisko; za własny dom. [przypis edytorski]
pro ara et focis — o ołtarz i ognisko; [przen.] o najświętsze dobro. [przypis tłumacza]
probabilizm (filoz.) — doktryna, która uznaje, że w pewnych dziedzinach nauki lub etyki, kiedy nie można uzyskać wiedzy pewnej, można wówczas przyjąć hipotezy o wysokim prawdopodobieństwie. [przypis edytorski]
probacja — ogólna nazwa systemu polegającego na resocjalizacji poza murami więzienia czy domu poprawczego; system nadzoru kuratorskiego. [przypis edytorski]
probacja — w retoryce: dowód. [przypis redakcyjny]
probantka — dziewczyna, która niejedno już przeszła w życiu. [przypis redakcyjny]
pro Barbarismo (łac.) — za barbaryzm, tj. wyrażenie prymitywne i nieeleganckie. [przypis edytorski]
probaščius — klebonas. [przypis edytorski]
pro basi et angulari lapide (łac.) — jako podstawę i węgielny kamień. [przypis redakcyjny]
probationes (łac.) — dowody. [przypis redakcyjny]
proba — tu: dowód, przykład. [przypis edytorski]
probatum est (łac.) — jest wypróbowany, jest sprawdzony; pomaga. [przypis edytorski]
probie — dziś popr. forma Ms. l. poj.: próbie. [przypis edytorski]
probierz — miernik, punkt odniesienia, służący za podstawę oceny. [przypis edytorski]
probitas (łac.) — poczciwość. [przypis redakcyjny]
probitatem (łac.) — zacności, cnoty. [przypis redakcyjny]
problemat (daw.) — problem, zagadnienie do rozwiązania. [przypis edytorski]
problematy — zagadnienia. [przypis edytorski]
problem Hyrkana — nawiązanie do dramatu Witkacego Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd. [przypis edytorski]
(…) — Problem. sec. XXXIIL 9. [przypis tłumacza]
pro bono omine (łac.) — za dobrą wróżbę. [przypis redakcyjny]
pro bono publico (łac.) — dla dobra publicznego. [przypis edytorski]
proboszcz kościoła św. Doroty w Wiedniu Stefan Lanzkranna piętnował twierdzenie podobne jako szaleństwo — ibid., s. 317. [przypis autorski]
Proboszcz wśród bogaczy — Mon curé chez les riches, sztuka napisana przez André de Lorde'a i Pierre'a Chaine'a na postawie powieści Clémenta Vautela. [przypis edytorski]
proboszcz z Meudon — Rabelais (1490–1552). [przypis tłumacza]
probować — dowodzić, przekonywać. [przypis redakcyjny]
probować — dziś popr. forma: próbować. [przypis edytorski]
probować — dziś popr. pisownia: próbować. [przypis edytorski]
probować — dziś popr.: próbować. [przypis edytorski]
probować — dziś: próbować. [przypis edytorski]
probować (z łac. probo) — badać, oceniać, czynić coś godnym uznania. [przypis edytorski]
probować (z łac.) — tu: badać; uznawać, potwierdzać. [przypis edytorski]
probulos, jeden z dziewięciu dyktatorów — patrz Przedmowa. [przypis tłumacza]
proca — proca to rzemień szerszy w środku, gdzie umieszczano kamień; oba końce ujmowano w dłoń. [przypis tłumacza]
procė (lenk.) — darbas, triūsas. [przypis edytorski]
procedé delicat — przeprowadzone w sposób wyrafinowany. [przypis edytorski]
procedencja — kolejność pochodzenia jednych przodków od drugich; znał (…) procedencją (daw.), dziś: znał procedencję. [przypis edytorski]
proceder (daw.) — sposób zarobkowania na życie, fach; tu: proceder kupiecki, handel. [przypis edytorski]
procedernik (daw.) — człowiek, który musi własną pracą zarabiać na swoje utrzymanie. [przypis edytorski]
proceder — postępowanie. [przypis redakcyjny]
proceder — sposób działania. [przypis redakcyjny]
proceder (z łac.) — tu: przebieg. [przypis edytorski]
Procellaria pelagica — gatunek najmniejszych ptaków morskich; żywią się małymi rybami i drobnymi skorupiakami morskimi. [przypis edytorski]
procent jednych i drugich stale rośnie — statystyka w różnych rozprawach, między innymi w J. K. Ingrama rozprawie o słabych końcówkach u Szekspira (The Weak Endigs of Shakespeare), „Transactions of New Shakespeare Society” 1874). Polemikę co do rozróżniania końcówek lekkich i słabych możemy pominąć. [przypis tłumacza]
procent [końcówek] lekkich — patrz w części drugiej Wstępu. [przypis tłumacza]
procesa — dziś popr. forma B. lm: procesy. [przypis edytorski]
procesa — dziś popr. forma M.lm: procesy. [przypis edytorski]
proces dra Brandta — proces lekarzy niemieckich służb medycznych III Rzeszy toczący się od 9 grudnia 1946 r. do 20 sierpnia 1947 r.; pierwszy z dwunastu procesów norymberskich przeprowadzonych przed amerykańskimi trybunałami wojskowymi. Doktor Karl Brandt został skazany na karę śmierci przez powieszenie, wyrok wykonano 2 czerwca 1948 r. [przypis edytorski]
proces gardłowy — tj. z wnioskiem o karę śmierci. [przypis edytorski]
Procesja dochodziła do ostatniego ołtarza. Miasto wyglądało odświętnie. — opisywany tu atak Mongołów na Kraków w rzeczywistości miał miejsce nie w dniu święta Bożego Ciała, tylko w wigilię Bożego Narodzenia 1287 r., podczas III najazdu mongolskiego na Polskę. [przypis edytorski]
procesja — tu: tłum ludzi. [przypis edytorski]
proces pięćdziesięciu (21 II–14 III 1877) — publiczny proces uczestników Wszechrosyjskiej Rewolucyjno-socjalnej Organizacji, odbywający się w Petersburgu przed specjalną komisją senacką; pierwszy proces polityczny w Rosji, w którym sądzono robotników (14 osób) i kobiety (16); większość oskarżonych była w wieku 18–23 lata; 10 osób skazano na katorgę, 26 na zesłanie na Syberię, 10 na więzienie i pracę przymusową. [przypis edytorski]
processionaliter (łac.) — w procesji. [przypis redakcyjny]
