Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 18100 przypisów.

pretendować — rościć. [przypis redakcyjny]

pretendować — rościć sobie, domagać się. [przypis redakcyjny]

pretendować — zarzucać. [przypis redakcyjny]

pretensja — prawo, które ktoś sobie rości do czegoś. [przypis edytorski]

pretensja — tu: prawo, które ktoś przyznaje sobie do czegoś. [przypis edytorski]

pretensja — tu: roszczenie; prawo, które ktoś sobie do czegoś rości. [przypis edytorski]

pretensja — tu: uraza, obraza. [przypis redakcyjny]

pretensjonalność — zachowywanie się w sztuczny sposób. [przypis edytorski]

pretensyj — dziś powszechniejsza forma D. lm: pretensji. [przypis edytorski]

pretia (łac.) — ceny. [przypis redakcyjny]

pretia rerum (łac.) — ceny towarów. [przypis redakcyjny]

Pretojan — w oryg. Preteianni, tj. kapłan Jan. W średniowieczu było bardzo rozpowszechnione podanie o chrześcijańskim władcy w Afryce, który nosił dziwaczne imię kapłana Jana; Marko Polo umieszcza go w Tartarii. „Preto Gijan, którego oni sami (poddani) zową Belul, my zowiemy Pop Jan (…) ma swe królestwo na południe w Afryce (…) wierzy ten król w Krystusa i ewangelie, wszakże nie po rzymsku” etc. M. Bielski, Kronika. Widocznie po części mętne, a po części fantastyczne wiadomości o Abisynii. [przypis redakcyjny]

pretoriański — charakterystyczny dla pretorian, tj. dla straży przybocznej cesarzy rzymskich. [przypis edytorski]

pretorianie — straż przyboczna cesarza rzymskiego; znani ze swoich intryg pałacowych, wywierali wpływ na politykę cesarską, wielokrotnie sami decydowali, kto zostanie kolejnym cesarzem, często najpierw uśmiercając poprzedniego; formacja rozwiązana przez Konstantyna Wielkiego w 312. [przypis edytorski]

pretor (łac. praetor) — sędzia w staroż. Rzymie; początkowo rolą pretorów było zastępcze sprawowanie władzy podczas nieobecności konsulów; pretorzy mogli wydawać edykty w celu regulowania tych obszarów sądownictwa, które nie zostały ujęte w ustawach senatu i w prawie zwyczajowym (edykty pretorskie często były następnie włączane do kodeksu prawa rzym.); oznaką władzy pretora było krzesło kurulne oraz dwóch liktorów (poza obrębem miasta sześciu) niosących sześciotoporowe fasces (tj. wiązki rózg związanych czerwonym rzemieniem z wetkniętymi w nie toporami). [przypis edytorski]

pretorowie wynaleźli inne formuły postępowania, które nazwano wedle dobrej wiary — w którym używano słów: ex bona fide. [przypis autorski]

Pretor — „urzędnik Rzeczypospolitej Rzymskiej, najpierwszy w dostojeństwie po konsulach, jego obowiązek był sądzić sprawy obywatelów”. (Zbiór potrzebn. wiad.). [przypis redakcyjny]

pretor — w staroż. Rzymie urzędnik pełniący rolę sędziego. [przypis edytorski]

pretor wybierał sędziów za zgodą stron — Nasi przodkowie nie chcieli, powiada Cicero Pro Cluentio, XLIII), aby człowiek, na którego strony się nie zgodziły, mógł być sędzią nie tylko czci obywatela, ale nawet w najdrobniejszej sprawie pieniężnej. [przypis autorski]

pretor — wysoki urzędnik sprawujący władzę sądowniczą w staroż. Rzymie; od czasów cesarza Augusta pretorzy byli odpowiedzialni za organizację świąt państwowych (ludi) i towarzyszących im igrzysk, zawodów i występów teatralnych. [przypis edytorski]

pretor — wyższy urzędnik, członek gwardii cesarza, sprawujący władzę sądowniczą. [przypis edytorski]

pretor — wyższy urzędnik w starożytnym Rzymie, sprawujący władzę sądową i zastępujący konsula pod jego nieobecność. [przypis edytorski]

pretor (z łac.) — urzędnik sądowy. [przypis edytorski]

pretor (z łac.) — wyższy urzędnik. [przypis edytorski]

pretura — urząd pretora; pretor: wyższy urzędnik w starożytnym Rzymie, sprawujący władzę sądową i zastępujący konsula pod jego nieobecność; sprawowanie poprzednio pretury było warunkiem koniecznym do ubiegania się o urząd konsula. [przypis edytorski]

Preussen, Preussen über alles, über alles in der Welt — Prusy, Prusy ponad wszystko, ponad wszystko w świecie. [przypis edytorski]

Previtali, Andrea (ok. 1480–1528) — malarz włoski okresu renesansu tworzący głównie w Bergamo, m.in. dla tamtejszej katedry, autor wielu madonn z dzieciątkiem oraz sławnego zwiastowania; tu: nawiązanie do obrazu Ukrzyżowanie (obecnie w Galerii Akademickiej w Wenecji) przedstawiającego Chrystusa w otoczeniu rozpaczających Jana Chrzciciela oraz kobiet, rozpiętego na niezwykle wysokim krzyżu (żadna z osób znajdujących się u jego podstawy nie sięga nawet stóp ukrzyżowanego), tak że jego postać znajduje się na tle koron drzew. [przypis edytorski]

Prevost, Antoin (1697–1763) — francuski pisarz, prekursor romantyzmu we Francji, autor powieści Historia kawalera des Grieux i Manon Lescaut, poświęconej problemowi namiętności. [przypis edytorski]

prewarykant (daw., z łac.: praevaricator) — zaniedbujący swój obowiązek, sprzedajny obrońca a. oskarżyciel w sądzie. [przypis edytorski]

prewarykator — oszust; sprzeniewierzający się. [przypis edytorski]

prewencyjny cenzor — cenzura prewencyjna: zapobiegawcza, przeprowadzona przed oddaniem rękopisu do druku. [przypis redakcyjny]

prewoschoditielstwo (ros.) — ekscelencja; honorowy tytuł wysokich urzędników państwowych, wg tabeli rang Imperium Rosyjskiego przysługujący generałom i urzędnikom cywilnym III i IV klasy. [przypis edytorski]

prewot — naczelnik, przełożony; urzędnik o uprawnieniach policyjno-sądowych, zajmujący się sprawami przeznaczonymi do niezwłocznego osądzenia, przewodniczący trybunałowi i dysponujący odpowiednią gwardią. [przypis edytorski]

Preyer, Wilhelm Thierry (1841–1897) — niemiecki fizjolog i psycholog, prekursor psychologii rozwojowej. [przypis edytorski]

prezbiterianizm — odłam wyznania protestanckiego charakteryzujący się ustrojem opartym na kolegialnej władzy zgromadzeń prezbiterów, czyli starszych zborów; powstały w XVI w. w Szkocji w wyniku sprzeciwu wobec władzy biskupów w Kościele anglikańskim. [przypis edytorski]

prezbiterium — część kościoła, w której znajduje się główny ołtarz. [przypis edytorski]

prezbiterium — część kościoła, w której znajduje się ołtarz. [przypis edytorski]

prezbiter (z łac.) — przełożony gminy chrześcijańskiej. [przypis edytorski]

prezencją — wygląd zewnętrzny, postawę. [przypis redakcyjny]

prezencja (z łac.) — obecność, osobiste stawianie się; tu: oficerów duńskich przed Czarnieckim. [przypis redakcyjny]

prezencja (z łac.) — obecność, pojawienie się. [przypis redakcyjny]

prezencja (z łac.) — tu: obecność. [przypis edytorski]

prezenta (daw.) — przedstawienie do zatwierdzenia kandydata na jakiś urząd, stanowisko. [przypis edytorski]

prezenta (daw., z łac.) — okazałość. [przypis redakcyjny]

prezentować (daw.) — wyświadczać. [przypis redakcyjny]

prezentować się (z łac.) — tu: pokazać się, wystąpić. [przypis edytorski]

prezentystyczny — nakierowany na teraźniejszość. [przypis edytorski]

prezerwatywa (daw.) — środek ochronny, zapobiegający chorobie. [przypis edytorski]

prezerwatywa (daw.) — tu: zabezpieczenie. [przypis edytorski]

prezerwatywa (daw., z łac.) — tu: ochrona. [przypis edytorski]

prezerwatywa (daw., z łac.) — tu: środek ochronny, zapobiegawczy. [przypis edytorski]

prezerwatywa (tu daw.) — zabezpieczenie, ochrona. [przypis edytorski]

prezerwatywa (z fr. préservation) — tu: ochrona, zabezpieczenie. [przypis edytorski]

prezerwatywa (z łac. praeservare: zachowywać, zabezpieczać) — tu: środek zapobiegawczy, lek uśmierzający a. wzmacniający. [przypis edytorski]

prezerwować — chronić, zachowywać, zabezpieczać. [przypis edytorski]

prezumcja (daw., z łac.) — mniemanie. [przypis edytorski]

prezumpcyja (z łac.) — zarozumiałość, przesadne o sobie mniemanie. [przypis redakcyjny]

prezydent — prezydent Warszawy, Andrzej Rafałowicz (1736–1823), zamożny kupiec i bankier. [przypis edytorski]

prezydent prowincji Wales — przewodniczący Rady Walii i Marchii (ang. Council of Wales and the Marches), regionalnego organu administracyjnego działającego w królestwie Anglii od XV do XVII w., którego obszarem odpowiedzialności była współczesna Walia oraz hrabstwa na pograniczu Anglii i Walii (obszar tzw. marchii walijskich); siedzibę Rady stanowił zamek w Ludlow, opuszczony po jej likwidacji w 1689. [przypis edytorski]

prezydium (z łac. praesidium) — straż, zbrojna załoga. [przypis edytorski]

prezydium (z łac. praesidium) — straż, zbrojna załoga. [przypis redakcyjny]

prezydium (z łac. praesidium) — straż, zbrojna załoga; tu: placówka. [przypis edytorski]

prezydium (z łac.) — zbrojna załoga. [przypis edytorski]

prezydować (daw.) — zajmować pierwsze miejsce, być prezesem. [przypis edytorski]

prezydować — zajmować pierwsze miejsce, być prezesem, przewodniczyć; tu pot. żart.: zarządzać kuchnią a. jadalnią. [przypis edytorski]

P. R. Goold, Why the U.K. Adaptation Right Is Superior to the U.S. Derivative Work Right, 92 „Neb. L. Rev.” (2014), http://digitalcommons.unl.edu/nlr/vol92/iss4/5, (dostęp 28.07.2014), s. 840. [przypis autorski]

Priamida — syn Priama, tu: Hektor. [przypis edytorski]

Priamid — syn Priama, króla Troi. [przypis edytorski]

Priamidzi — synowie i córki Priama. [przypis redakcyjny]

Priam — król Troi, ojciec m. in. Hektora, jej najdzielniejszego obrońcy, i Parysa, który porwaniem Heleny, żony Menelaosa, doprowadził do rozpoczęcia wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Priam — król Troi, ojciec m.in. Hektora, jej najdzielniejszego obrońcy, i Parysa, który porwaniem Heleny, żony Menelaosa, doprowadził do rozpoczęcia wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Priam — król Troi przedstawiony m. in. w Iliadzie Homera. [przypis edytorski]

Priam (mit. gr.) — król Troi podczas wojny trojańskiej, mąż Hekuby, ojciec licznych dzieci, m.in. Parysa, Hektora i Kasandry. [przypis edytorski]

Priam (mit. gr.) — król Troi podczas wojny trojańskiej; miał wiele żon i liczne dzieci. [przypis edytorski]

Priam (mit. gr.) — król Troi podczas wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Priam (mit. gr.) — król Troi podczas wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Priam (mit. gr.) — władca Troi, ojciec Hektora, jej najdzielniejszego obrońcy, i Parysa, który porwaniem Heleny doprowadził do wybuchu wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Priam (mit. gr.) — władca Troi, ojciec Parysa, który porwaniem Heleny doprowadził do wybuchu wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Priam — władca Troi, ojciec Hektora, jej najdzielniejszego obrońcy, i Parysa, który porwaniem Heleny doprowadził do wybuchu wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Priam zakazał swym Trojańczykom płakaćIliada, VII 421. [przypis redakcyjny]

Priap — Bóg członka męskiego, w którego postaci Rabelais go tu przedstawia. [przypis tłumacza]

Priapeia — utwory na cześć Priapa, gr. bożka płodności; ze względu na frywolność treści i słownictwa pojawiały się zazwyczaj anonimowo. [przypis redakcyjny]

priapismum (łac.) — chorobliwy stan ciągłego podniecenia erotycznego u mężczyzny. [przypis redakcyjny]

priapizm — długotrwały, bolesny wzwód członka będący objawem chorobowym (tzn. niezwiązany z erotycznym podnieceniem); nazwa pochodzi z mit. gr., od imienia boga płodności i urodzaju Priapa, syna Dionizosa i Afrodyty, którego wizerunki przedstawiają postać z członkiem w stanie erekcji. [przypis edytorski]

pri a. pry (daw.) — mówi, rzecze. [przypis edytorski]