Przypisy

in gremio (łac.) — zbiorowo, wspólnie. [przypis edytorski]

Ingres, Jean-Auguste-Dominique (1780–1867) — francuski malarz historyczny i portrecista, jeden z najwybitniejszych artystów francuskich XIX w.; autor m.in. obrazu Wielka odaliska (1814), przedstawiającego leżącą nagą kobietę z haremu. [przypis edytorski]

ingres — uroczyste objęcie urzędu. [przypis edytorski]

ingres — uroczyste objęcie władzy. [przypis edytorski]

ingrosować (daw.) — wpisywać do ksiąg. [przypis edytorski]

ingrytowy a. ingrychtowy zamek (z niem.) — zamek ślusarski z wewnętrzną wkładką. [przypis edytorski]

Inguł (ukr. Інгул) — rzeka w płd. części Ukrainy, lewy dopływ Bohu. [przypis edytorski]

in gylę — į gilumą. [przypis edytorski]

In hac tumba (łac.) — w tym grobie. [przypis edytorski]

inhames — pol. pochrzyn, rodzaj pnączy z jadalnymi bulwiastymi kłączami, przypominającymi ziemniaki. [przypis edytorski]

inhams — chodzi o inhames, rodzaj pnączy z jadalnymi, bulwiastymi kłączami. [przypis edytorski]

inherentny — nierozłączny z czymś, przynależny do czegoś. [przypis edytorski]

in hoc signo vinces (łac.) — pod tym znakiem zwyciężysz. [przypis edytorski]

in hoc signo vinces (łac.) — z tym znakiem zwyciężysz. [przypis edytorski]

inicjał — pierwsza litera. [przypis edytorski]

inicjały — V. A [przypis edytorski]

in idea (łac.) — w zamyśle. [przypis edytorski]

iniekcja (med.) — wstrzyknięcie; zastrzyk. [przypis edytorski]

iniekcja — wstrzyknięcie. [przypis edytorski]

i… niemiecki (…) bizantyjskie tomy — chodzi o język rosyjski i rosyjskie książki; autor opisuje rzeczywistość zaboru rosyjskiego, jednak pragnąc uniknąć konfliktu z cenzurą carską, której podlegał, daje pozorne znaki, że chodzi o zabór pruski, np. w tytule pojawia się „poznański nauczyciel”, w samym tekście zaś utyskiwania na trudności z językiem niemieckim itp.; tej ostrożnej autorskiej redakcji umknął jednak przymiotnik „bizantyjski”, wskazujący zarówno na tradycję prawosławia jako religii panującej w Rosji, jak również na tradycję Cesarstwa Bizantyńskiego, do której carowie Rosji wprost się odwoływali. [przypis edytorski]

I nie miłować ciężko, i miłować/ Nędzna pociecha… — Mikołaj Sęp Szarzyński, Sonet V (O nietrwałej miłości rzeczy świata tego), z pominiętym wersem: „i stworzone [Piękne oblicze, by tym nasycone] I mógł mieć serce…”. [przypis edytorski]

I nie miłować ciężko, i miłować — porównaj http://www.wolnelektury.pl/katalog/lektura/fraszki-ksiegi-pierwsze-z-anakreonta-ciezko-kto-nie-miluje-c.html [przypis edytorski]

i nie panowie go wcale znaleźli, a sam — dziś popr.: i nie panowie go wcale znaleźli, ale sam. [przypis edytorski]

I nie pszczółkom to bywa — zdarza się to nie tylko pszczółkom. [przypis edytorski]

I nie wychodziłbych z mieszkania mego drzwiami ani oknem, alebych ścianę przekopał, w rzeczy uciekając… — Ez 12, 4–5 ze skróceniami i parafraza 12, 11. [przypis edytorski]

I nie zaznawszy rozkoszy wesela… — Sofokles, Antygona, tłum. Kazimierz Morawski, nieco zmienione („Ani zaznawszy słodyczy wesela…”). [przypis edytorski]

I nie znaleźli fałszu w uściech jego — cytat z Biblii, z Księgi Izajasza (Iz 53,9), powtórzony też w Pierwszym Liście św. Piotra (1P 2,22), gdzie odnosi się do Jezusa Chrystusa. [przypis edytorski]

I nigdy się ono państwo [rzymskie] nie rozszerzyło po wszytkim świecie, aż gdy jeden wszytkim władnął, począwszy od Juliusza i Augusta — wbrew twierdzeniu Skargi państwo rzymskie po wygnaniu królów i ustanowieniu republiki (509 p.n.e.) stale dokonywało podbojów i powiększało swoje terytorium; na początku tego okresu obejmowało niewielki teren w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Rzymu; w ciągu 500 lat, do objęcia przez Juliusza Cezara urzędu dyktatora (49 p.n.e.), zapanowało nad całą Italią, a następnie zajęło niemal wszystkie krainy wokół M. Śródziemnego, politycznie podporządkowując sobie pozostałe; powierzchnia republiki rzymskiej liczyła wówczas 2 miliony km². [przypis edytorski]

i nikomu zeń kłosu na głowie wzwyż tryumfu nie pną aniołowie — inwersja: i nikomu z niego aniołowie nie pną rosnącego wzwyż kłosa triumfu. [przypis edytorski]

inimicos (łac.) — nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

in impuris naturalibus (łac.) — w nieczystych sprawach natury. [przypis edytorski]

in impuris naturalibus (łac.) — w stanie nieczystym; żart. odwrócenie formuły „in puris naturalibus”: w czystym stanie naturalnym (tj. nago a. bez „skażenia” wpływem cywilizacji). [przypis edytorski]

in infinitum (łac.) — w nieskończoność, do nieskończoności. [przypis edytorski]

in infinitum (łac.) — w nieskończoność. [przypis edytorski]

Initium Calamitatis Regni (łac.) — początek nieszczęść królestwa. [przypis edytorski]

Initium sancti Evangelii (łac.) — początek św. Ewangelii. [przypis edytorski]

iniuria a. injuria (łac.) — szkoda, krzywda, uszczerbek, ujma; obraza, zniewaga, obelga. [przypis edytorski]

iniuria (łac.) — dosł. bezprawie; krzywda. [przypis edytorski]

iniuriam (łac.) — krzywdę. [przypis edytorski]

in iusta defensione (…) iniuria (łac.) — w słusznej obronie życia, ciężką podrażniony obelgą. [przypis edytorski]

injuria (łac.) — zniewaga. [przypis edytorski]

inkantacje — śpiewane lub recytowane zaklęcia, tu: przyzywające duchy itp. [przypis edytorski]

inkantat — właśc. inkantacja: zaśpiew, zaklęcie. [przypis edytorski]

inkarnacja — wcielenie. [przypis edytorski]

inkasent — osoba pobierająca opłaty. [przypis edytorski]

inkaust (daw.) — atrament. [przypis edytorski]

INKA Z PLEMIENIA KESZUA ORAZ AYMARA — dziś popr.: Inkowie z plemienia Keczua oraz Ajmara. [przypis edytorski]

inklinacja i deklinacja — inklinacja: skłonność; w geodezji: nachylenie (kąt nachylenia); deklinacja: odmiana wyrazów przez przypadki i liczby; w geodezji: odchylenie (różnica pomiędzy azymutem magnetycznym a geograficznym). [przypis edytorski]

inklinacja — skłonność i sympatia do czegoś. [przypis edytorski]

inklinacja — skłonność. [przypis edytorski]

inkogruencja — niezgodność, niestosowność. [przypis edytorski]

inkolat (z łac. incolatus) — mieszkający w cudzym kraju; cudzoziemiec wpisany do ksiąg miejscowych. [przypis edytorski]

inkomodować — niepokoić, denerwować. [przypis edytorski]

inkomodować (z łac., daw.) — sprawiać komuś kłopot. [przypis edytorski]

inkomodować (z łac. incommodum: niedogodność) — narażać na niewygody. [przypis edytorski]

inkomodować (z łac.) — niepokoić, męczyć, sprawiać kłopot. [przypis edytorski]

inkomodować (z łac.) — niepokoić, przeszkadzać. [przypis edytorski]

inkomodować (z łac.) — sprawiać kłopot. [przypis edytorski]

inkongruencja — niezgodność. [przypis edytorski]

inkorporować (z łac.; daw.) — wcielać, uosabiać. [przypis edytorski]

inkrement (z łac.) — wzrost. [przypis edytorski]

In Kressendorf nichts neues (niem.) — W Kressendorfie nic nowego. [przypis edytorski]

inkrustacja — dekoracja umieszczana na powierzchni przedmiotu dekoracji, wykonywana z innego niż on materiału. [przypis edytorski]

inkrustacja — rodzaj umieszczanej na powierzchni przedmiotu dekoracji, wykonywanej z innego materiału niż ozdabiany przedmiot. [przypis edytorski]

inkrustowany — dekorowany poprzez układanie na powierzchni wzoru, zwykle z wyrafinowanych materiałów w rodzaju masy perłowej czy rzadkich odmian drewna. [przypis edytorski]

inkrustowany — ozdobiony wzorami z metalu, kości słoniowej lub masy perłowej. [przypis edytorski]

inkrustowany — ozdobiony wzorem wyłożonym np. z masy perłowej. [przypis edytorski]

inkrustowany — zdobiony. [przypis edytorski]

inkrustowany — zdobiony techniką inkrustacji, polegającą na wydrążaniu wgłębień w drewnie i wypełnianiu ich drewnem innego gatunku i koloru, względnie kością słoniową, metalem itp. [przypis edytorski]

inkrustowany — zdobiony techniką inkrustacji, polegającą na wydrążaniu wgłębień w drewnie i wypełnianiu ich drewnem innego gatunku i koloru, względnie kością słoniową, metalem itp. [przypis edytorski]

inkrustowany — zdobiony techniką inkrustacji, polegającą wykładaniu powierzchni przedmiotu układanymi we wzory płytkami z innych materiałów, np. masy perłowej, metalu, rzadkiego rodzaju drewna. [przypis edytorski]

inkryminowany — posądzany o coś. [przypis edytorski]

inkščia — tyliai cypi. [przypis edytorski]

inkštė, — tyliai dejavo. [przypis edytorski]

inkšti — tyliai cypti. [przypis edytorski]

inksi (gw.) — inni. [przypis edytorski]

inksze (gw.) — inne. [przypis edytorski]

inkszy (gw.) — inny. [przypis edytorski]

inkubacja (z łac.) — spanie w świątyniach w celu otrzymania od bogów wskazówek. [przypis edytorski]

inkuby i sukkuby — uwodzicielskie demony, odpowiednio płci męskiej i żeńskiej. [przypis edytorski]

inkuby i sukuby — uwodzicielskie demony, odpowiednio płci męskiej i żeńskiej. [przypis edytorski]

inkunabuły (z łac.) — najwcześniejsze wytwory sztuki drukarskiej. [przypis edytorski]

inkursja (daw.) — napad. [przypis edytorski]

inkursja (z łac.) — najazd, napad. [przypis edytorski]

inkursja (z łac.) — najazd. [przypis edytorski]

inkwietować — niepokoić. [przypis edytorski]

inkwizycja (daw., z łac.) — dochodzenie sądowe, śledztwo, badanie. [przypis edytorski]

inkwizycja — tu: sąd. [przypis edytorski]

inkwizycja (z łac.) — badanie, dochodzenie. [przypis edytorski]

Inkwizycja (z łac. inquisitio: śledztwo, badanie) — instytucja śledczo-sądownicza Kościoła katolickiego działająca od XIII do XIX wieku; pełna nazwa łac. Inquisitio haereticae pravitatis, Sanctum officium. W skład inkwizycji wchodziły trybunały biskupie i urzędy inkwizytorów mianowanych bezpośrednio przez papieża oraz współpracujące z nimi władze świeckie. Celem powstania inkwizycji (zw. też Świętym Oficjum) było śledzenie, przymusowe nawracanie i karania heretyków w oparciu o postanowienia ujęte w dokumentach soborowych, synodalnych oraz bullach papieskich. [przypis edytorski]

inkwizycja (z łac.) — tu: jurysdykcja, prawo. [przypis edytorski]

Inkwizycji, która (…) tego badacza przyrody uwięziła i na śmierć skazała — współcześni biografowie na ogół kwestionują prawdziwość różnych wariantów opowieści o fatalnej sekcji, wykonanej przez Vesaliusa na faktycznie wciąż żyjącej osobie, co miało pociągnąć za sobą rzekomy wyrok Inkwizycji, którego złagodzenie miałoby być przyczyną opuszczenia Hiszpanii i udania się na pielgrzymkę. [przypis edytorski]

inkwizytor — członek sądu inkwizycji; o osobie przesadnie podejrzliwej; tu: nauczyciele rosyjscy. [przypis edytorski]

in (łac.) — w. [przypis edytorski]

in liberis suffragiis (łac.) — w wolnych wyborach. [przypis edytorski]

in libris amoris (łac.) — w księgach miłości. [przypis edytorski]

in loco delicti — w miejscu przestępstwa. [przypis edytorski]

in loco (łac.) — w miejscu. [przypis edytorski]

in loco parentis (łac.) — na miejscu rodziców, w zastępstwie rodziców. [przypis edytorski]

In magnis voluisse sat est (lat.) — dans les choses grandes il suffit de vouloir (pour être apprécié). [przypis edytorski]