Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8334 przypisów.

Ząb Suchy — obecnie Ząb, wieś podhalańska w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim. [przypis edytorski]

za a. aza (starop.) — czy, czyż, czyżby; za po polsku nie rozumiesz: czy nie rozumiesz po polsku. [przypis edytorski]

zaabonować — zamówić. [przypis redakcyjny]

zaabonować — zaprenumerować. [przypis edytorski]

za afektacyją — na żądanie. [przypis redakcyjny]

zaakaparować (daw., z fr.) — przywłaszczyć sobie; zająć kogoś wyłącznie swoją osobą. [przypis edytorski]

zaakaparować (z fr.) — przywłaszczyć sobie. [przypis edytorski]

za aktorką — Melanią Guilbert. [przypis edytorski]

Za Alexandra króla… — Aleksander Wielki. [przypis tłumacza]

zaambarasowanie — zakłopotanie. [przypis edytorski]

zaambarasowany (daw.) — zakłopotany. [przypis edytorski]

zaangażować — tu: zapraszać. [przypis redakcyjny]

za antropofagów (z gr.) — ludożerców. [przypis redakcyjny]

Zaara — Sahara, pustynia w północnej części Afryki. [przypis edytorski]

zaasekurować (daw.) — ubezpieczyć. [przypis edytorski]

zabacułem (gw.) — popr. forma 1os. lp cz.przesz.: zabaczyłem; zabaczyć (daw. reg.) — zapomnieć. [przypis edytorski]

zabaczać (daw.) — zapominać. [przypis edytorski]

zabaczyć (daw., gw.) — nie zauważyć; przeoczyć. [przypis edytorski]

zabaczyć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]

zabaczyć (gw., daw.) — zapomnieć. [przypis autorski]

zabałamucony — zakłamany, skomplikowany ponad potrzebę. [przypis edytorski]

zabarykadować się — odgrodzić się barykadą. [przypis edytorski]

zabawa (daw.) — zajęcie a. przebywanie. [przypis edytorski]

zabawa (daw.) — zajęcie a. przebywanie. [przypis edytorski]

zabawa (daw.) — zajęcie, zajmowanie się. [przypis edytorski]

zabawa (daw.) — zajęcie (zaproponowane przez tłumacza zamiennie inne określenie). [przypis edytorski]

zabawa (starop.) — zajęcie. [przypis edytorski]

zabawa w kaczora — zapewne zabawa dziecięca zwana w niektórych regionach zabawą w kaczkę i kaczora, czyli rzucanie po wodzie „kaczek”, płaskich kamieni, które mają odbijać się od powierzchni, czemu czasem towarzyszy wyliczanie liczby odbić: o dwóch odbiciach mówi się, że rzucający dał „kaczkę i kaczora”, o czterech, że dał „kaczkę, kaczora, gęś i gęsiora”. [przypis edytorski]

zabawce na tropiech — do tego stopnia zajęci. [przypis redakcyjny]

zabawiać się (daw.) — zajmować się. [przypis edytorski]

zabawiać się kośćmi — grać w kości. [przypis edytorski]

zabawiać się (starop.) — zajmować się. [przypis edytorski]

zabawiać się — tu: rozerwać się (grą na lutni). [przypis edytorski]

zabawić (daw.) — zatrudnić (się), strawić na czymś czas. [przypis redakcyjny]

zabawić (daw.) — zwlekać, zmarnować czas. [przypis edytorski]

zabawić się (daw.) — tu: spędzić czas. [przypis edytorski]

zabawić się (daw.) — zająć się. [przypis edytorski]

zabawić się (starop.) — zająć, zatrzymać; tu: zahaczyć o coś, zaczepić szatą. [przypis edytorski]

zabawiony (starop.) — zajęty. [przypis edytorski]

zabawiwszy tam dni niewiele… — Alkibiades nie mógł tracić czasu na oblężenie, gdyż śpieszno mu było do Jonii, zostawił więc Konona z dwudziestoma trierami, o czym autor dopiero w następnym rozdziale wspomina. Niepowodzenie Alkibiadesa rozczarowało Ateńczyków, a korzystali umiejętnie z tego jego wrogowie. Ale i w Jonii nie mógł niczego zdziałać przeciw nowemu spartańskiemu admirałowi Lizandrowi; podejmował jedynie łupieskie wyprawy z Samos. W czasie nieobecności, wbrew wyraźnemu zakazowi, sternik jego Antiochos stoczył bitwę pod Notion, portem Kolofonu (na północ od Samos w Azji Mniejszej) i został pobity (w 407 r.). — Sternik jest doświadczonym i poważnym oficerem okrętowym; kapitan-trierarcha to właściciel, niemający czasem pojęcia o morzu; na naradzie wojennej pyta strateg o zdanie sternika, nie właściciela; sternik admirała jest jego zastępcą. — Lizander następnie uchylał się od walnej rozprawy. Rozczarowani Ateńczycy złożyli Alkibiadesa z dowództwa, powierzając na razie naczelne kierownictwo Kononowi. Alkibiades do Aten nie wrócił, zamieszkał w Tracji. Po klęsce Aten, której pod Ajgospotamoj chciał zapobiec radą, niestety odepchniętą ze wzgardą przez wodzów, udał się do Farnabazosa, satrapy Małej Frygii (nad Hellespontem) i Eolii, i tam zginął z rąk skrytobójców. [przypis tłumacza]

zabawka* (daw.)— miłe zajęcie, zajęcie przynoszące radość (por. „zabawić się”). [przypis redakcyjny]

zabawka dziecinna — tu: błahostka, bułka z masłem. [przypis edytorski]

zabawka — tu: zabawa; przyjemne, niezobowiązujące zajęcie. [przypis edytorski]

zabawny (daw.) — tu: zajęty. [przypis edytorski]

zabawny (daw.) — zatrudniony, zajęty (jakąś pracą, działalnością). [przypis edytorski]

zabawny (starop.) — zajęty, zatrudniony; skłopotany. [przypis edytorski]

zabawny — tu: obecny. [przypis edytorski]

Zabawy Gargantui — I ten rozdział ma być satyrą na wychowanie Franciszka I, którego młodość wedle świadectw historii miała upłynąć wyłącznie na spaniu i zabawie. Ostatnio wydanie Rabelais'go (Abel Lefranc, 1913) podaje wyjaśnienie niemal wszystkich owych 215 gier przytoczonych w oryginale. [przypis tłumacza]

zabawy (starop.) — zajęcia. [przypis edytorski]

za bezdurno — za darmo, daremnie. [przypis edytorski]

zabezpieczenie i zachowanie wolności, własności i równości w prawach każdego obywatela — te słowa były wyrzucone w projekcie przez biskupa Krasińskiego podanym w roku 1789. [przypis autorski]

zabezpieczyć — rusycyzm; pol. znaczenie: zapewnić. [przypis edytorski]

zabić się — tu: zaszyć się. [przypis edytorski]

zabici na placu — tj. podczas pracy oraz w trakcie apelu. [przypis edytorski]

zabiegać — dziś popr.: zapobiegać. [przypis edytorski]

zabiegać (starop.) — tu: zapobiegać. [przypis edytorski]

zabiegać — tu: zapobiegać. [przypis edytorski]

zabiegających się — dziś popr.: ubiegających się a. zabiegających. [przypis edytorski]

zabiegły — od „zabiegać”, czynić starania. [przypis edytorski]

zabiegły — tu: zapobiegliwy. [przypis edytorski]

zabiegliwość — dziś: zabieganie (o coś). [przypis edytorski]

zabiegliwość — zapobiegliwość, staranność, nieszczędzenie zabiegów i starań połączone z dalekowzrocznością przewidywań co do możliwych konsekwencji. [przypis edytorski]

zabiegliwy (daw.) — tu: energiczny, czynny, sprytny. [przypis edytorski]

zabiegliwy (daw.) — zapobiegliwy, przezorny, nie szczędzący zabiegów i starań. [przypis edytorski]

zabiegliwy (daw.) — zapobiegliwy. [przypis edytorski]

zabiegliwy — dziś: zapobiegliwy. [przypis edytorski]

zabiegliwy — zapobiegliwy, staranny, nie szczędzący zabiegów i starań; przewidujący. [przypis edytorski]

zabiegliwy — zapobiegliwy, staranny, nie szczędzący zabiegów i starań. [przypis edytorski]

zabiegów — φιλοτιμίας, largitas, Freigebigkeit (Cl. ), [pominięto tłum. na rosyjski]. Znowu tłumacze dobrali słowo najjaskrawsze, gdy Pape podaje: „Ehrliebe, Ehrgeiz, Wetteifer” etc. i dopiero później „auch Freigebigkeit”. Są to szczególiki, może drobne, ale z nich tworzy się psychologia autora, który tu przecież mówi o sobie. [przypis tłumacza]

Zabiełło, Józef (zm. 1794) — łowczy wielki litewski (od 1775), hetman polny litewski (od 1793) z ramienia Targowicy; poseł na Sejm Czteroletni; pobierał stałą pensję z ambasady rosyjskiej; zastępca marszałka konfederacji targowickiej na Litwie, poseł na sejm grodzieński, członek reaktywowanej Rady Nieustającej; w czasie insurekcji warszawskiej skazany na śmierć za zdradę i powieszony. [przypis edytorski]

zabielim — poeta wymawiał i rymował: zabielem. [przypis redakcyjny]

zabierać — tu: stanowić. [przypis redakcyjny]

zabierać znajomość — dziś popr.: zawierać znajomość. [przypis edytorski]

zabierać (…) znajomości — dziś popr.: zawierać znajomości. [przypis edytorski]

[z]abiera głos (…) dalej August, by przypomnieć, że wszystko to oznacza polską filozofię bohaterstwa wedle Mickiewicza, Słowackiego, Cieszkowskiego — S. Brzozowski, Wstęp do filozofii, Kraków 1906, s. 94. [przypis autorski]