Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18118 przypisów.
Prawo miejscowe, które zabrania świniny, nie może być dobre dla innych krajów, gdzie świnia jest pożywieniem niemal powszechnym i poniekąd niezbędnym — jak w Chinach. [przypis redakcyjny]
prawo nasze zniesło karę śmierci na oskarżonych o czary, tudzież wszelki rodzay tortur — na seymie 1776. Za podanym proiektem od Tronu. [przypis autorski]
prawo niemieckie a. prawo magdeburskie — wzorowane na prawie miejskim Magdeburga, mogło dotyczyć także lokacji wsi. [przypis edytorski]
Prawo nie przypuszcza w Polsce do równego działu siostry z braćmi — córki otrzymywały w spadku czwartą część (czwarciznę) dóbr ziemskich ojczystych, o ile miały braci; dobra nabyte były dzielone po równo. [przypis redakcyjny]
Prawo nie wymagało, aby podać przyczyny rozwodu — Justynian odmienił to. [przypis autorski]
prawo oblatów — zapisywanie edyktów i ustaw w zbiorze praw. [przypis redakcyjny]
Prawo o wykroczeniach — z dnia 11 lipca 1932, ogłoszone rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej, Ignacego Mościckiego. [przypis edytorski]
Prawo pierwszego zawłaszczającego, aczkolwiek bardziej rzeczywiste niż prawo silniejszego, staje się prawdziwym prawem dopiero po ustanowieniu prawa własności… — posiadanie doznaje w państwach cywilizowanych prowizorycznej obrony prawnej. Nie może być bezkarnie naruszane. Zawłaszczenie jest jednym z tytułów nabycia własności: Russo stara się w dalszym ciągu ustalić warunki, pod jakimi przepis ten mógłby być słuszny. [przypis tłumacza]
prawo pierwsze poprawione, piąte, dziewiąte i jedenaste, ustalone na pseudosejmie z 1768 r. — Russo ma na myśli dodany do Traktatu między Rzeczpospolitą Polską i Imperium całej Rosji „Akt osobny drugi, zamykający w sobie Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej prawa kardynalne, wieczyście trwałe i odmienione być nigdy niemogące, et materias status, które tylko unanimitate na sejmach wolnych decydowane być powinny”. — Akt ten uchwalony został przez sejm 1767–1768, odbyty pod węzłem konfederacji radomskiej. Prawo pierwsze stanowi, że moc ustawodawcza należy w Polsce do trzech stanów: królewskiego, senatorskiego i rycerskiego; prawo piąte stanowi obieralność królów unanimitate [łac.: jednogłośnie, jednomyślnie; red. WL]; prawo dziewiąte waruje nierozdzielny związek z Koroną Litwy, na podstawie Unii, tudzież innych ziem i prowincji, jedno ciało Rzeczypospolitej składających; prawo jedenaste zastrzega równość i przywileje szlachty. [przypis redakcyjny]
prawo przyrodzenia (daw.) — prawo natury. [przypis edytorski]
Prawo publicznego wykonywania innych niż dramatyczne utworów literackich zostało przyznane w USA dopiero w 1952 roku. Jednak nawet wtedy toczono dyskusję na temat szczegółowego brzmienia tego prawa i w konsekwencji przyjęto, że prawo publicznego wykonywania literackich utworów niedramatycznych będzie ograniczone jedynie do przypadków wykonywania ich dla zysku, por. szerzej B. Varmer, Limitations on Peforming Rights, „Copyright Law Revision Studies” no. 16, October 1958, http://www.copyright.gov/history/studies/study16.pdf (dostęp 26.04.2014), s. 81, 83–84. [przypis autorski]
praworny (z ros. проворный) — zdolny, zdatny, zręczny, nadający się. [przypis edytorski]
Prawo salickie dopuszczało dowód przez wrzącą wodę — I kilka innych kodeksów barbarzyńców również. [przypis redakcyjny]
prawo salickie nie dopuszczało dowodów negatywnych. Był wszakże jeden wypadek, w którym dopuszczało je — Wówczas gdy antrustion, czyli wasal królewski, u którego się przypuszczało większą szczerość, był oskarżony. [przypis redakcyjny]
prawo starszeństwa — prawo feudalne przyznające najstarszemu synowi pierwszeństwo i główny udział w dziedziczeniu; zniesione przez rewolucję w 1789; w czasach Restauracji rząd Josepha de Villèle'a usiłował je przywrócić (1826). [przypis edytorski]
prawo — tu: najbliższy sąd miejski. [przypis redakcyjny]
prawo — tutaj w znaczeniu faktycznej możności. [przypis tłumacza]
Prawo u Rzymian oddawało kobiety w stałą opiekę, o ile nie znajdowały się pod władzą męża — Nisi convenissent in manam viri. [przypis autorski]
Prawo u Rzymian oddawało kobiety w stałą opiekę, o ile nie znajdowały się pod władzą męża. Opieka ta przypadała najbliższemu krewnemu po mieczu; i zdaje się, sądząc z pospolitego wyrażenia, iż kobiety bardzo nią były skrępowane. — Ne sis mihi patruus oro. [przypis autorski]
prawować się (daw.) — dochodzić racji przed sądem. [przypis edytorski]
prawować się (daw.) — sądzić się uporczywie. [przypis edytorski]
prawować się (daw.) — spierać się o coś. [przypis edytorski]
prawować się (gw.) — dochodzić sądownie. [przypis edytorski]
prawowied (ros.) — znawca prawa, wykształcony prawnik. [przypis edytorski]
prawo zachowania siły — wł. prawo zachowania energii, głoszące, że energia nie może ulec zniszczeniu, lecz tylko przekształca się w inną formę (np. z cieplnej w świetlną, elektryczną itp.). [przypis redakcyjny]
prawoznawcy francuscy powiadają: „We Francji wszystko dzieje się z dobrej wiary” — Skazuje się tam na koszta nawet tego, od którego żądano więcej niż jest winien, o ile nie ofiarował i nie zeznał tego, co jest winien. [przypis autorski]
praw szcześciu — sprawiedliwy wobec losu. [przypis redakcyjny]
prawy brach — prawdziwy brat. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — dziś popr. forma N. lm: prawami. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — prawdziwy, rzeczywisty. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — prawdziwy; tu: właśnie. [przypis redakcyjny]
prawy łącznikowy — pozycja jednego z graczy w piłce nożnej. [przypis edytorski]
prawy nowemi — dziś: prawami nowymi. [przypis edytorski]
prawy (podn.) — szlachetny, uczciwy. [przypis edytorski]
prawy (podn.) — szlachetny, uczciwy. [przypis edytorski]
prawy — prawowity, właściwy. [przypis edytorski]
prawy — sprawiedliwy, praworządny. [przypis edytorski]
prawy (starop.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy (starop.) — prawdziwy. [przypis redakcyjny]
prawy (starop.) — prawdziwy, rzeczywisty. [przypis edytorski]
prawy — szlachetny; prawowity. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawowity. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawowity, właściwy. [przypis edytorski]
prawy wiła — prawdziwy szaleniec. [przypis edytorski]
praw — znaczenie: ma rację. [przypis edytorski]
prażen (starop.) — próżen, wolny. [przypis redakcyjny]
prażen (starop.) — wolny, swobodny. [przypis redakcyjny]
prażmo (daw.) — upał, spiekota. [przypis redakcyjny]
Prażmowski, Marian Aleksander Jan Nepomucen Damazy (1851–1915) — aktor słynny z urody i dystyngowanych manier; pochodził z pol. ziemiaństwa, początkowo kształcił się na śpiewaka operowego, następnie za radą m.in. Heleny Modrzejewskiej zdecydował się na karierę aktorską; grał amantów, a następnie postaci podstarzałych arystokratów, celując w komedii salonowej; związany z Teatrem Rozmaitości w Warszawie. [przypis edytorski]
Prażmowski, Mikołaj (1617–1673) — w r. 1658 podkanclerzy koronny, potem kanclerz wielki koronny, biskup łuckim, a od r. 1666 arcybiskup gnieźnieński. [przypis redakcyjny]
prażnik a. praźnik (starop. lub z ukr.) — święto. [przypis redakcyjny]
prażnik (daw., z ukr. праздник) — święto prawosławne, odpust. [przypis edytorski]
prażnik — odpust kościelny na Rusi. [przypis redakcyjny]
prażnikować (z ros.) — świętować. [przypis edytorski]
prażnik (z ros.) — święto. [przypis edytorski]
prażni (starop.) — wolni. [przypis redakcyjny]
prażucha (gw.) — potrawa z prażonej mąki, zwykle z dodatkiem słoniny. [przypis edytorski]
prazdnowat' (ros.) — świętować. [przypis edytorski]
pręcej — dziś popr.: prędzej (zniekształcone dla rymu). [przypis edytorski]
pręcej (starop.) — daw. pisownia wyrazu prędzej. [przypis redakcyjny]
pręcej (starop. forma) — dziś: prędzej; szybciej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędzej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — dziś: prędzej; szybciej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — prędzej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — prędzej; tu: bardziej. [przypis edytorski]
pręcey (starop. forma ort.) — prędzej. [przypis edytorski]
pręcie — dziś forma lm: pręty; witki, pędy. [przypis edytorski]
pręcie — patyczki, z których upleciony był płot. [przypis edytorski]
précieuse (fr.) — cenna. [przypis edytorski]
précieuse (fr.) — tu: wykwintnisia; kobieta afektowana, wyszukana w mowie, stroju itp. [przypis edytorski]
précieusy (z fr.) — wykwintnisie. [przypis edytorski]
prędki — szybko wpadający w gniew. [przypis edytorski]
prędki — tu: porywczy. [przypis edytorski]
prędki — tu: szybki; prędko wywołany. [przypis edytorski]
prędkość — w pisowni z XVI w.: prętkość. [przypis edytorski]
Prędzej bowiem do bitwy krwawej nie myślę się zabrać… — Iliada IX 360 i nast. [przypis edytorski]
prędzej by język przyschnął do jego podniebienia — sparafrazowane wyrażenie biblijne, pochodzące jednak nie z ksiąg proroka Jeremiasza, ale z Psalmów (Ps 137, 6): „Niech przylgnie język mój do podniebienia mojego, jeżelibym nie pamiętał ciebie, jeślibym nie stawił Jerozolimy na przedzie radości mojej” (tłum. Izaaka Cylkowa). W języku ksiąg biblijnych „język przylgnął komuś do podniebienia” oznacza zaniemówienie, utratę mowy, podczas gdy polskie „język przysechł komuś do podniebienia” oznacza odczuwanie dużej suchości w ustach. [przypis edytorski]
prędzej się czasem (…) — rękopis w tym miejscu obcięty. [przypis redakcyjny]
pręga — pręgierz. [przypis redakcyjny]
pręgaty — dziś: pręgowany. [przypis edytorski]
pręgi — dziś popr. forma N.lm: pręgami. [przypis edytorski]
pręgierz — słup, do którego daw. przywiązywano winowajców w celu publicznego wymierzenia im kary. [przypis edytorski]
pręgierz — w średniowiecznych miastach słup służący do publicznej chłosty skazańców. [przypis edytorski]
pręgierz — w średniowieczu słup, przy którym wystawiano na widok publiczny skazańców i karano ich. [przypis edytorski]
pr'ėjo — trump.: priėjo. [przypis edytorski]
Prémontval — zarówno Prémontval, jak jego żona istnieli autentycznie; Prémontval, uprowadziwszy pannę Pigeon, żył jakiś czas w Szwajcarii, potem w Berlinie, gdzie mimo godności członka Akademii Królewskiej, wiódł życie skromne i ubogie. Umarł w r. 1764. Pani Prémontval była lektorką żony księcia Henryka pruskiego; umarła w r. 1767, więc również przed powstaniem tej opowieści. [przypis tłumacza]
préparer le chemin, pour ne se voir que le jour (fr.) — przygotować się do tego, by nie widywać się inaczej niż za dnia. [przypis edytorski]
pręt — daw. anglosaska miara długości wynosząca ok. 5 metrów. [przypis edytorski]
pręt — daw. pol. miara długości równa 4,32 m.; 300 prętów kwadratowych to 1 morga. [przypis edytorski]
prête à croquer sa petite maman anglaise (fr.) — gotowa do schrupania swojej angielskiej mamusi. [przypis edytorski]
pręt — historyczna miara długości, w krajach anglosaskich licząca 16,5 stopy, tj. ok. 5 metrów. [przypis edytorski]
prętka (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędka. [przypis edytorski]
prętki (daw.) — dziś popr.: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop.) — daw. pisownia wyrazu prędki. [przypis redakcyjny]
prętki (starop. forma) — dziś: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki; szybki, niezwłoczny, natychmiastowy. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki; szybki. [przypis edytorski]
