Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 17707 przypisów.
preceptor — nauczyciel. [przypis edytorski]
preceptor (starop.) — nauczyciel. [przypis redakcyjny]
preceptor — wychowawca, nauczyciel. [przypis edytorski]
preceptor (z łac.) — nauczyciel. [przypis edytorski]
preceptor (z łac.) — nauczyciel, wychowawca. [przypis edytorski]
preceptor (z łac.) — wychowawca, nauczyciel. [przypis edytorski]
precieuse (fr.) — wykwintnisia. [przypis edytorski]
precieuse'owaty — lekceważący neologizm od fr. preciéuse (wytworny). [przypis edytorski]
precieux (fr.) — wykwintny. Wyraz ten wiąże się z préciosité, tendencją obyczajową i literacką do szczególnie wyszukanego zachowania i wysławiania się, panującą w salonach arystokratycznych w pierwszej połowie XVII w., wyśmiewaną przez Moliera w Pociesznych wykwintnisiach. [przypis edytorski]
precjoza — kosztowności, klejnoty. [przypis edytorski]
precjoza — kosztowności. [przypis redakcyjny]
Precjoza — tytułowa bohaterka dramatu lirycznego niem. aktora i pisarza Piusa Alexandra Wolffa (1782–1828), z dodatkiem muzyki Carla Marii von Webera (1786–1826). [przypis edytorski]
precjoza (z łac. pretiosa: rzeczy cenne) — kosztowności, klejnoty. [przypis edytorski]
precjozny (z łac.) — cenny. [przypis edytorski]
precyzja — ścisłość. [przypis redakcyjny]
precz bieży (daw.) — odjeżdża (daleko). [przypis edytorski]
precz — daleko. [przypis edytorski]
precz (daw., gw.) — ciągle. [przypis edytorski]
precz (daw.) — nadal, wciąż, nieustannie, ciągle. [przypis edytorski]
precz (daw.) — zupełnie, całkowicie, doszczętnie. [przypis edytorski]
Precz kundle (…) — Również to zakończenie, w którym Rabelais tak agresywnie występuje przeciw swym potężnym wrogom, dowodzi, do jakiego stopnia musiał się czuć bezpieczny poparciem jeszcze potężniejszych protektorów. [przypis tłumacza]
precz się ze sobą darli — ciągle kłócili się między sobą. [przypis edytorski]
Precz, smutki — w oryg. Away with Melancholy, drobny utwór w rytmie menueta, pierwotnie skomponowany przez Mozarta. [przypis edytorski]
precz, to precz (starop.) — pomińmy to, nie mówmy o tym. [przypis redakcyjny]
precz — tu chyba: dalej. [przypis edytorski]
precz — tu: ciągle, dalej. [przypis edytorski]
precz — tu: daleko. [przypis edytorski]
precz (tu daw., gw.) — wciąż. [przypis edytorski]
Precz, wy pożyczane szaty! — cytat z Króla Leara, tragedii Williama Shakespeare'a (1564–1616). [przypis edytorski]
Precz z książkami! — stoicy byli przeciwni czytaniu książek. Seneka powiada, że badanie samego siebie jest więcej warte od ślęczenia nad księgami. [przypis tłumacza]
Precz z ludzką słabością — Tu, w tym małym zakresie, pokazuje nam Molier, czym mógłby być Orgon w wielkim: człowiek tego typu mógłby być inkwizytorem i posyłać ludzi na stos. [przypis tłumacza]
Precz z mojego serca… — Adam Mickiewicz, Do M***, w. 2 (parafraza). [przypis edytorski]
precz z sercem, z przesądami — Juliusz Kleiner zwraca uwagę, że zestawienie tu „serca” i „przesądów” wskazuje na sięgnięcie do haseł rewolucji francuskiej, która walczyła z przesądami, jako nieopartymi na rozumie, rozum zaś odrzucał postawę uczuciową, „serce”. [przypis redakcyjny]
predella — część ołtarza ponad mensą, a poniżej nastawy. [przypis edytorski]
predestynacja — przeznaczenie, dola; także koncepcja religijna mówiąca o tym, że pośmiertny los człowieka jest już z góry ustalony przez Boga. [przypis edytorski]
predestynacja (z łac.) — przeznaczenie. [przypis edytorski]
predestynowany — przeznaczony. [przypis edytorski]
predrazsudki (z ros.) — przesądy. [przypis autorski]
predrazsudok (z ros.) — przesąd [przypis autorski]
predykanta — kaznodzieję. [przypis redakcyjny]
predykant — kaznodzieja protestancki. [przypis edytorski]
predykant — kaznodzieja protestancki. [przypis redakcyjny]
predykanty — dziś popr. forma M.lp: predykanci. [przypis edytorski]
predykant (z łac.) — kaznodzieja. [przypis edytorski]
predykat (daw., z łac.) — przydomek; dziś: orzecznik, część zdania, która orzeka o podmiocie. [przypis edytorski]
predylekcja — skłonność do kogoś lub czegoś. [przypis edytorski]
predylekcja — skłonność, predyspozycja. [przypis edytorski]
predylekcja — skłonność, upodobanie. [przypis edytorski]
predylekcja — szczególne upodobanie, skłonność do kogoś lub czegoś. [przypis edytorski]
predylekcja — szczególne upodobanie, zamiłowanie. [przypis edytorski]
preegzystencja dusz — istnienie duszy ludzkiej przed zaistnieniem ciała. [przypis edytorski]
preeminencja — dostojeństwo. [przypis redakcyjny]
preeminencję (z łac.) — przewagę. [przypis redakcyjny]
preeminencyja — stopień. [przypis redakcyjny]
prefacja (z łac.) — wstępna, dziękczynna część chrześcijańskiej modlitwy eucharystycznej w rzymskiej tradycji liturgicznej. [przypis edytorski]
prefacja (z łac.) — wstęp. [przypis edytorski]
prefekt departamentu — naczelny urzędnik departamentu (jednostka administracyjna we Francji). [przypis redakcyjny]
prefekt — naczelnik administracji departamentu we Francji, reprezentant władzy centralnej. [przypis edytorski]
prefekt — tytuł wyższych oficerów i urzędników w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]
prefektura — we Francji: siedziba prefekta, naczelnika administracji departamentu, reprezentanta władzy centralnej. [przypis edytorski]
prefekt — urzędnik administracji francuskiej. [przypis edytorski]
prefekt — urzędnik administracji francuskiej, reprezentant władzy centralnej stojący na czele administracji departamentu; cała wyspa Korsyka tworzyła jeden departament. [przypis edytorski]
prefekt — urzędnik rzymski. [przypis edytorski]
prefekt — we Francji wyższy urzędnik administracji lub naczelnik policji miejskiej. [przypis edytorski]
prefekt Worms-Clavelin administrował powściągliwie, z placem Beauvau korespondował zwięźle — przy placu Beauvau w Paryżu mieściło się ministerstwo spraw wewnętrznych. [przypis tłumacza]
prefekt — wysoki urzędnik rzymski, tu: prefekt Egiptu i jego stolicy, Aleksandrii. Z powodu wyjątkowego znaczenia ekonomicznego i strategicznego, Egipt od początku panowania rzymskiego stanowił osobistą prowincję cesarza; rządził nią specjalny cesarski namiestnik (praefectus Aegypti), zastępujący samego władcę. [przypis edytorski]
preferansa — gra w karty przypominająca brydża brydża, popularna w Polsce w XIX w. i w okresie przedwojennym. [przypis edytorski]
preferans (daw.) — dawanie komuś pierwszeństwa, okazywanie szczególnych względów. [przypis edytorski]
preferans — daw. gra w karty przypominająca brydża. [przypis edytorski]
preferans — dawna gra w 32 karty, przypominająca brydża. [przypis edytorski]
preferans — gra w karty, w którą grano dawniej. Przypomina brydża. [przypis edytorski]
preferans — rodzaj gry w karty na trzy osoby. [przypis redakcyjny]
preferans — rosyjska gra karciana. [przypis edytorski]
preferans — skomplikowana gra w karty dla przynajmniej trzech (zwykle trzech lub czterech) osób, popularna zwłaszcza w XIX w. oraz do dziś w Rosji. [przypis edytorski]
preferans (z fr.) — rodzaj gry w karty. [przypis edytorski]
preferencja — pierwszeństwo. [przypis redakcyjny]
prefit a. profit — dochód, zysk. [przypis edytorski]
prefix — zapis wdowi oznaczony za wspólnem porozumieniem. [przypis tłumacza]
Pregela, właśc. Pregoła (ros. Преголя) — obecnie najdłuższa rzeka obwodu kaliningradzkiego, przepływa przez Kaliningrad (daw. Królewiec), wpada do Zalewu Wiślanego. [przypis edytorski]
Pregel (niem.) — Pregoła, rzeka przepływająca przez Królewiec (dziś: Kaliningrad). [przypis edytorski]
preghiera (wł.) — modlitwa. [przypis redakcyjny]
Prejsiż-Iłów — zapewne Preussisch-Eylau. [przypis autorski]
prejskurant (z ros.) — cennik, wykaz cen. [przypis edytorski]
prejudykat (daw.) — wcześniejszy wyrok w podobnej sprawie; precedens. [przypis edytorski]
prejudykat — w dawnym prawodawstwie wyrok sądowy miarodajny dla następujących po nim wyroków w podobnej sprawie. [przypis redakcyjny]
prejudykat — wyrok, stanowiący wskazówkę dla późniejszych wypadków. [przypis autorski]
prekambryjskie gnejsy — gnejs: skała metamorficzna o krystalicznej strukturze, zwykle pstra; prekambr: odcinek historii Ziemi od jej powstania aż do okresu kambryjskiego (542 mln lat temu). [przypis edytorski]
prekursor — poprzednik. [przypis redakcyjny]
prelatury — pierwsze godności w kapitule. [przypis redakcyjny]
Prel, Carl du a. Prel, Karl von (1839–1899) — niem. filozof, pisarz i okultysta. [przypis edytorski]
prelekcja — przemowa, wykład. [przypis edytorski]
prelekcje pani Eleonory — Ziemięckiej. [przypis redakcyjny]
prelest' (ros.) — śliczna (pieszczotliwe określenie kogoś lub czegoś uroczego, czarującego). [przypis edytorski]
preliminaria — wstępne rozmowy. [przypis edytorski]
preliminarz — projekt budżetu państwa lub instytucji; tu przenośnie. [przypis edytorski]
preliminować — wstępnie szacować dochody i wydatki. [przypis edytorski]
Prel, Karl du (1839–1899) — spirytysta, filozof i okultysta niemiecki. [przypis edytorski]
preludiować — grać preludia. [przypis edytorski]
preludiować — neologizm od: grać preludium, krótką formę muzyczną lub wprowadzającą część do większej formy muzycznej. [przypis edytorski]
preludium (muz.) — instrumentalny wstęp do dłuższego utworu muzycznego. [przypis edytorski]
