Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 14954 przypisów.

Syn nieroztropny (…) — Faeton, który złym kierowaniem słonecznego wozu przestrogą jest dla rodziców, żeby nieroztropnym prośbom swoich synów nie ulegali. Zapytał nieroztropnie swoją matkę: kto był jego ojcem, Apollo czy Epafus? Podobnie poeta pyta myślą Beatrycze, chcąc się najpierw przekonać, czy to wszystko jest prawdą, co on w Piekle i w Czyśćcu o swojej przyszłości słyszał. [przypis redakcyjny]

synów tego Timarchidesa, którzy wspólnie wykuli Jowisza w Rzymie — [por.] Plinius, lib. XXXVI sect. 4 pag. 730. [przypis redakcyjny]

synobójczyni (…), którą żal w piórka przyodział słowicze — Tu następują przykłady zgubnego działania gniewu. Prokne, według mitologii starożytnej, nakłoniła swojego męża Tereusza, gdy jechał do Aten, ażeby z nią wespół wziął w drogę siostrę jej, Filomelę. Gdy Tereusz w czasie tej podróży zgwałcił Filomelę, chcąc ukryć tę zbrodnię, odciął jej język, ażeby ten o jego występku nie rozgadał. Filomela za pośrednictwem chustki zawiadomiła siostrę, co się z nią stało. Prokne zapalona gniewem za krzywdę wyrządzoną jej siostrze zabiła syna swego, Itysa, i ciało jego uwarzone na półmisku mężowi podała. Gdy Tereusz dowiedziawszy się o tym, chciał ją zabić, Prokne ubłagała bogów, że ją zamienili w jaskółkę, a siostrę jej w słowika. [przypis redakcyjny]

synodalnych — pochodzących ze zjazdów duchowieństwa wyższego. [przypis redakcyjny]

synod efeski a. sobór efeski — zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego, zwołane przez cesarza Teodozjusza II do Efezu w 431 r. [przypis edytorski]

synod w Ancyrze — synod Kościoła wschodniego, który odbył się w 314 w Ancyrze, stolicy rzymskiej prowincji Galacji (ob. Ankara, stolica Turcji); w uchwalonym kanonie 22 tego soboru określono kary dla zabójców z premedytacją. [przypis edytorski]

synod — zebranie duchowieństwa i świeckich, podejmujące decyzje w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]

synod — zebranie duchowieństwa i świeckich radzące w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]

synod — zjazd duchowieństwa podejmującego decyzje w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]

synogarlica — gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych o szarym lub beżowym upierzeniu. [przypis edytorski]

synogarlica — gatunek średniego ptaka z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]

synogarlica — ptak z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]

synogarlica — szlachetna odmiana gołębicy; przypisywano jej bezwzględną wierność jednemu partnerowi, niejako „naturalną monogamiczność”. [przypis edytorski]

synogarlica — wg tradycji ludowej synogarlice żyją w związkach monogamicznych i po śmierci samca samica dochowuje mu wierności. [przypis redakcyjny]

syn Oileja — Ajas zwany Małym, dzielny wojownik grecki. [przypis edytorski]

Synon — Grek, który podstępnem opowiadaniem skłonił Trojan do wprowadzenia do miasta drewnianego konia z zbrojnymi Grekami w wnętrzu. [przypis redakcyjny]

synonimy — wyrazy blizkoznaczne. [przypis autorski]

Synon — jeden z Greków oblegających Troję. Swoimi kłamstwami umożliwił wprowadzenie do Troi drewnianego konia, w którym się schowali greccy wojownicy i którego Trojanie wprowadzili do miasta, oszukani przez Synona. [przypis tłumacza]

Synopa — miasto nad M. Czarnym. [przypis edytorski]

Synopa — miasto portowe położone w środkowej części południowego wybrzeża M. Czarnego (dziś: w płn. Turcji), na pograniczu hist. krain Paflagonii i Pontu, założone w VII wieku p.n.e. przez greckich osadników z Miletu. [przypis edytorski]

Synopa — miasto portowe w płn. Turcji, nad M. Czarnym, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]

Synopa — miasto portowe w Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]

Synopa — miasto w płn. Turcji nad Morzem Czarnym. [przypis redakcyjny]

Synopa, Trebizonda, Warna, Carogród — miasta na wybrzeżach M. Czarnego należące do państwa Turków osmańskich, najeżdżane w śmiałych rajdach przez Kozaków: Synopa: w środkowej części płd. wybrzeża M. Czarnego, dziś w płn. Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu; Trebizonda a. Trapezunt, dziś Trabzon: we wsch. części płd. wybrzeża M. Czarnego, w płn.-wsch. części Turcji, ok. 480 km na wsch. od Synopy; Warna: na zach. wybrzeżu M. Czarnego, dziś w Bułgarii; Carogród: dawna słowiańska nazwa Konstantynopola (ob. Stambuł), stolicy cesarzy bizantyjskich, używana również po zdobyciu tego miasta przez Turków. [przypis edytorski]

synostwo — tu: syn z żoną. [przypis edytorski]

synowa Pitagorasa — Theano, żona, nie synowa Pitagorasa ([por.] Diogenes Laertios, Pitagoras [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VIII, 42). [przypis tłumacza]

synowę (daw.) — dziś popr. B. lp: synową. [przypis edytorski]

synowę — dziś popr. forma B. lp: synową. [przypis edytorski]

synowę — dziś: synową. [przypis edytorski]

synowi Achillesa — mowa o Neoptolemosie. [przypis edytorski]

synowica — bratanica, córka brata. [przypis edytorski]

synowica (daw.) — bratanica. [przypis edytorski]

synowie Beliala — przen. poganie; Belial a. Baal — bożek pogański wspominany w Starym Testamencie. [przypis edytorski]

synowiec — bratanek. [przypis edytorski]

synowiec (daw.) — syn brata, bratanek. [przypis edytorski]

Synowiec jego, którego po sobie na swoje miejsce i państwo naznaczył — najbliższym dorosłym męskim krewnym Hideyoshiego był jego siostrzeniec (a nie synowiec) Hidetsugu Toyotomi (1568–1595); w 1591 został wyznaczony przez Hideyoshiego na następcę, jednak później oskarżono go o spisek i zmuszono do samobójstwa. [przypis edytorski]

synowiec jego (Sabinusa) Domicjan — przypominamy, że Sabinus był bratem, a Domicjan synem Wespazjana. [przypis tłumacza]

synowiec — Napoleon III. [przypis redakcyjny]

synowiec — syn rodzonego brata. [przypis edytorski]

synowiec — syn rodzonego brata. [przypis redakcyjny]

synowiec — wspomniany już Stanisław Pasek. Starania i koszt „dobrego stryja” nie były daremne. Akt z r. 1692 wymienia Stanisława Paska (już uwolnionego z niewoli tatarskiej) towarzysza spod chorągwi p. oboźnego kor., a w r. 1697, 27 czerwca podpisuje się na oznajmieniu Augusta II i na paktach konwentach obok stryja Jana także Stanisław Pasek, chorąży spod chorągwi tegoż p. oboźnego koronnego. Będzie to niezawodnie ów „haniebnie poczciwy człowiek”, o którym Krzysztof Zawisza w swoich Pamiętnikach pisze: „na drugi dzień (Bożego Narodzenia 1702 r.) byłem w Cisowie u JP. Paska, człowieka haniebnie poczciwego, który jako mi rad był, niepodobna opisać. W domu swoim szlachcic to porządny bardzo, wesoły i przystojny; przez trzy dni nie znaliśmy, co dzień, co noc, piliśmy i hulali; dam miał siła, et quidem pięknych. Darował mi szkatułę kieleckiej roboty, mosiądzem nabijaną, piękną i gotowalniową tejże roboty szkatułę wielką, stół marmurowy nakładany, puzdro szlifowane itd. — bardzom się tam miał dobrze”. Widać p. chorąży „waledykował” już tymczasem swej „szarży”, przerzucając się na „ekonomikę”, a odziedziczywszy po „dobrym stryju” wcale nieubogą substancję w roku zeszłym (1701), ma na czym i sam używać w Cisowie, i obdarzać miłego gościa pamiątkami pochodzącymi bodaj z sukcesji po panu komorniku. [przypis redakcyjny]

Synowie głupich i podłych i na ziemi zgoła się nie ukazujący… — Jb 30, 8-31, w tłumaczeniu Jakuba Wujka. [przypis edytorski]

synowie Jakuba — biblijny patriarcha Jakub, zwany również Izraelem, był przodkiem wszystkich Żydów. [przypis edytorski]

synowie Lojoli — jezuici; św. Ignacy Loyola (1491–1556) był założycielem zakonu. [przypis edytorski]

synowie stepu… — tzn. kozak i koń. Toż samo w. 18: „oni ujść gotowi”. [przypis redakcyjny]

Synowie wasi będą prorokowali — Jl 2, 28. [przypis tłumacza]

synowo jimię (starop.) — imię syna. [przypis edytorski]

synowstwem — dziś: synostwem. [przypis edytorski]

synowy — dziś popr. forma D. lp: synowej. [przypis edytorski]

syn Pyrilampa — Pyrilampes to ojczym Platona; był przyjacielem Peryklesa, wielokrotnym posłem na dwór króla perskiego; po śmierci żony ożenił się z owdowiałą matką Platona, Periktione; jego znany z urody syn z pierwszego małżeństwa miał na imię Demos (por. Arystofanes, Osy 57). [przypis edytorski]

syn Samidy — Heliogabal był synem Julii Soaemias (zw. też: Julia Bassiana, 180–222 r. n.e.); Lampridiusz (Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriona, łac. Scriptores Historiae Augustae) nazywa ją Symiamirą; Heliogabal darzył szacunkiem swoją matkę i uważał ją za naturalną doradczynię, w związku z tym wprowadził ją do senatu i posadził obok konsulów podczas pierwszych obrad, w których uczestniczył; przez patriarchalnych Rzymian zostało to przyjęte z oburzeniem. [przypis edytorski]

syn Sapfasa — Σαπφᾶ (N), Σαπφία (D). [przypis tłumacza]

syn Telamona — Ajas Wielki. [przypis edytorski]

syn Tetydy — Achilles, bohater wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

syn Tetydy — Achilles, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej, syn króla Peleusa i boginki morskiej Tetydy. [przypis edytorski]

syntetyk — tu: myśliciel łączący rozmaite wątki w jedno, ujmujący zjawiska w syntezę. [przypis edytorski]

synteza — łączenie różnych elementów w całość; badanie poszczególnych składników w danym, ujmowanym jako całość, zjawisku. [przypis edytorski]

synteza (z gr.) — składanie, łączenie w całość poszczególnych części; syntetyczny — zbierający części w całość. [przypis autorski]

syntonolidyjska skala, zwana także: eolska a. hypodorycka (muz.) — siedmiostopniowa skala muzyczna używana w staroż. Grecji, wypracowana przez kulturę eolską; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się o kwartę niżej niż skala podstawowa, dorycka; współcześnie nieużywana. [przypis edytorski]

syn Tufy — παῖς Τοῦφα (N), Σαφάτου (D). [przypis tłumacza]

syn Tydeja — Diomedes, jeden z najwybitniejszych wodzów greckich pod Troją, często współdziałający z Odyseuszem. [przypis edytorski]

synu Atrejowy — Achilles zwraca się do Agamemnona. [przypis edytorski]

synu boginki z widłami od gnoju — przytyk do niskiego pochodzenia Eurypidesa: jego matka miała być handlarką jarzyn. [przypis edytorski]

synu Dardana — Dardan był założycielem całej Dardanii, w której mieściła się m. in. Troja. W ten sposób Iryda podkreśla, że Priam jest prawowitym królem. Biologicznym ojcem Priama był Laomedon. [przypis edytorski]

synu, jeśli pomścisz śmierć przyjaciela, Patrokla… — por. Iliada XVIII 95–96. [przypis edytorski]

Synu! w żołnierstwie najpierwsza otucha (…) — Myśli i wyrażenia wyjęte ze Skargi: Nauki żołnierskie. [przypis autorski]

syn Wenery — tu: Eneasz. [przypis edytorski]

syny (daw. forma) — dziś N. lm r.m.: (między) synami. [przypis edytorski]

syny (daw. forma) — dziś N.lm: synami. [przypis edytorski]

syny — dziś popr. forma M.lm: synowie. [przypis edytorski]

syny — dziś popr. forma N. lm: synami. [przypis edytorski]

syny moje (daw. forma) — dziś: synowie moi. [przypis edytorski]

syny (starop. forma) — [za] synami. [przypis edytorski]

syny twe — dziś popr. forma M. lm: twoi synowie. [przypis edytorski]

syny xiążęce — dziś popr. forma: książęcy synowie. [przypis edytorski]

syn zabił ojca, pragnąc dziedzictwa — w dalszym ciągu jest sprostowanie tego faktu. Skazaniec, jak się potem pokazało, nie był zabójcą. [przypis tłumacza]

syn Zewsa i Latony (mit. gr.) — Apollo i jego bliźniacza siostra Artemida byli owocem romansu boga Zeusa i tytanidy Leto (Latony). Apollo był czczony jako bóg światła, porządku, muzyki i harmonii. [przypis edytorski]

Syońskich (starop. forma) — dziś popr. [murów] murów syjońskich a. murów Syjonu. [przypis edytorski]

Syońskie miasto (starop. forma ort.) — dziś popr.: syjońskie miasto a. miasto Syjon. [przypis edytorski]