Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 14961 przypisów.
Synaj — góra w płd. części Płw. Synaj, utożsamiana z biblijną górą Horeb, określaną jako „góra Boga”, gdzie Bóg przekazał Mojżeszowi kamienne tablice z wyrytymi dziesięcioma przykazaniami (Wj 3,1), a w późniejszych czasach ukazał się prorokowi Eliaszowi (1Krl 19,8–14). [przypis edytorski]
Synaj — półwysep w Egipcie. [przypis edytorski]
syn Akatelasa — Ἀκατελᾶ (N), Καθλᾶ (D). [przypis tłumacza]
syn Alkmeny — Herakles. [przypis edytorski]
syn Alkmeny (…) niewoli dźwigał jarzmo — Herakles, syn Alkmeny, pełnił służbę niewolniczą u królowej lidyjskiej Omfale jako odkupienie za zabójstwo. [przypis redakcyjny]
syna pięknej Kalijopy — Orfeusza, który brał udział w wyprawie argonautów do Kolchidy po złote runo, „po kożuch barani”. [przypis redakcyjny]
synapizm (daw.; z gr.) — gorczycznik, okład z papki sporządzonej z utartych nasion gorczycy, wywołujący przekrwienie i rozgrzanie skóry; stosowano go w leczeniu stanów zapalnych i nerwobólów. [przypis edytorski]
Synap — król etiopski, ojciec Kloryndy. [przypis redakcyjny]
Synap — król Nubii (Abisynii); zob. Pretojan. [przypis redakcyjny]
syna swojego — Arindala. [przypis redakcyjny]
syna wychowywać przy skórach bydlęcych — to znaczy: wychowywać się w garbarni. [przypis tłumacza]
syn Bareisa — Βάρεις (N), Βαρούχου (D). [przypis tłumacza]
syn Chobara — Χωβαρεῖ (N), Χωβαρί (D). [przypis tłumacza]
synchronistyczny (z gr.) — zawierający zestawienie współczesnych sobie wydarzeń. [przypis edytorski]
syn człowieczy — książę Reichstadzki, syn Napoleona I; alluzya do poematu Barthéleme’go, p. t.: Le fils de l’homme. [przypis autorski]
Syn dowodzi (…), że ma prawo bić ojca, nawet matkę (…) Wtedy nareszcie zrozumiał stary Wykrętowic, jaka ta nauka — czy to nie analogiczne zjawisko nasze warszawskie, uświadamiające wiece pedagogiczne? [przypis tłumacza]
syndykalizm — kierunek w ruchu robotniczym, zakładający pierwszeństwo celów ekonomicznych nad politycznymi. [przypis edytorski]
syndykalizm — kierunek w ruchu robotniczym zakładający pierwszeństwo celów ekonomicznych nad politycznymi. [przypis edytorski]
Syndykat Płazów (…) zdobywał dla Salamander nowe kontynenty i nowe wybrzeża, pokonując przy tym liczne przeszkody hamujące tę ekspansję — O takich przeszkodach świadczy na przykład ta informacja, wycięta z gazety bez daty:
Czy Anglia zamyka się przed płazami?
(Reuter) Na pytanie członka Izby Gmin Mr J. Leedsa odpowiedział dziś sir Samuel Mandeville, że rząd Jego Wysokości zamknął Kanał Sueski dla wszelkich transportów Płazów; dalej — że nie zamierza dopuścić do tego, by choćby jeden Płaz był zatrudniony na wybrzeżu albo na wodach terytorialnych Wysp Brytyjskich. Powodem podjęcia takich kroków, oświadczył sir Samuel, jest z jednej strony bezpieczeństwo Wysp Brytyjskich, z drugiej zaś obowiązywanie dawnych przepisów dotyczących zwalczania handlu niewolnikami.
Na pytanie członka Parlamentu Mr B. Russela sir Samuel odpowiedział, że to stanowisko nie dotyczy jednak brytyjskich dominiów i kolonii.
[przypis autorski]
syndykat — stowarzyszenie kupców a. przedsiębiorców zawiązane w celu dokonania wspólnego, jednorazowego przedsięwzięcia lub w calu stałego wykonywania operacji na wielką skalę, przekraczającą możliwości każdego z uczestników; niekiedy syndykat ma charakter kartelu: porozumienia wielkich przedsiębiorstw określonej gałęzi przemysłu mającego na celu zmonopolizowanie rynku. [przypis edytorski]
syndykat — związek zawodowy we Francji, Hiszpanii i niektórych innych krajach. [przypis edytorski]
syndykat — związek zawodowy we Francji i niektórych in. krajach. [przypis edytorski]
syndyk, prefekt — urzędnicy miejscy. [przypis edytorski]
syndyk — przedstawiciel urzędu lub instytucji mający pełnomocnictwo do prowadzenia spraw przed sądem; też: radca prawny. [przypis edytorski]
syndyk — przedstawiciel urzędu lub instytucji mający pełnomocnictwo do prowadzenia spraw przed sądem; też: radca prawny; we Włoszech: burmistrz. [przypis edytorski]
syndyk — tu: jeden z czterech urzędników zarządzających Republiką Genewską. [przypis edytorski]
syndyk — tu: w absolutystycznej Francji osoba odpowiedzialna za reprezentowanie, administrowanie i obronę interesów parafii lub wspólnoty wiejskiej. [przypis edytorski]
synedrion (gr.) — rada starszych. [przypis edytorski]
Synedrium — Ratsversammlung. [przypis edytorski]
syn Eginy — Ajakos, syn Zeusa i nimfy Eginy, sędzia dusz z Europy. [przypis edytorski]
synek naszej ciotki kołatał do wszystkich z kolei gimnazjów w Warszawie, nie mogąc się dostać do żadnego dla braku miejsca — jedną z form represji za dążenia niepodległościowe Polaków było zamykanie szkół. [przypis edytorski]
synekura — dobra posada niewymagająca dużo pracy (z łac. sine cura, bez troski). [przypis edytorski]
synekura — dobrze płatne stanowisko, które nie wymaga wielkiego wysiłku ani umiejętności. [przypis edytorski]
synekura — intratna posada niewymagająca wysiłku ani umiejętności. [przypis edytorski]
synekura — intratne stanowisko, które nie wymaga dużych nakładów pracy (z łac. sine cura: bez troski). [przypis edytorski]
synekura (łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko nie wymagające pracy. [przypis redakcyjny]
synekura — płatne stanowisko niepowiązane z żadnymi obowiązkami; tu: żart. [przypis edytorski]
synekura (z łac.) — miejsce pracy niewymagające szczególnego wysiłku. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starań) — wygodne stanowisko, nie wymagające wysiłku, a zapewniające dostatnie życia. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy; często w odniesieniu do stanowisk dworskich i kościelnych. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy. [przypis edytorski]
synekura — z łac. sine cura (bez troski) dobrze płatne stanowisko, nie wymagające przesadnego wysiłku. [przypis edytorski]
synekura (z łac. sine cura: bez troski) — intratna posada, źródło dochodu nie wymagające wysiłku. [przypis edytorski]
synekurka, zdrobn. od synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — wygodna posada; dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy; często w odniesieniu do stanowisk dworskich i kościelnych. [przypis edytorski]
synem Arinosa — τοῦ Ἀρινοῦ (N), Ἀρί (D). [przypis tłumacza]
„synem gazeli” — Δορκάδος οὗτος, „Imieniem Tabitlia, która wyłożywszy, zowie się Dorkas” (Ταβειθά, ἣ διερμηνευομένη λέγεται Δορκάς), Dz 9, 36. Tabita, po hebr. Cibea, צִבְיָּה (2 Krl 12, 1). Rzecz polegała widocznie na grze słów; zamiast Jokanan-ben-Lewi mówiono Johanan-ben-cewi. [przypis tłumacza]
syn […] Eosy świetlanej — Memnon, syn Eos i Tithonosa, władca Etiopów i sojusznik Priama, zabity pod Troją. [przypis edytorski]
Synesius z Cyreny… w listach swoich… — Synesii episcopi Cyrenaei epistolae, wyd. w Bazylei 1558. [przypis autorski]
Synesiusz z Cyreny (370–414) — filozof neoplatoński, ojciec Kościoła, biskup miasta Ptolemaida w Cyrenajce (płn.-wsch .Libia), uczeń Hypatii z Aleksandrii. [przypis edytorski]
synestezja (gr.: równoczesne postrzeganie) — stan lub zdolność, w której doświadczenia jednego zmysłu wywołują również doświadczenia charakterystyczne dla innych zmysłów, np. kiedy dźwięki wywołują wrażenia barw. [przypis edytorski]
syn Eufamijanow (starop.) — syn Eufamijanowy, czyli syn Eufamijana. [przypis edytorski]
syn Ewin — syn Ewy, tj. mężczyzna. [przypis edytorski]
Synezjusz — Synesius z Cyreny (ok. 373–413) był filozofem, poetą, ojcem Kościoła, biskupem. Napisał m.in. Pochwałę łysiny. [przypis edytorski]
syn Filaretowy — Michał I Romanow; był on synem Fiodora Nikiticza Romanowa (1553–1633), który po wymuszonym przez cara Borysa Godunowa wstąpieniu do monasteru i złożeniu wieczystych ślubów przyjął imię Filareta; również matka Michała Romanowa, Ksenia Iwanowna Szestowa została zmuszona do wstąpienia do klasztoru, gdzie przyjęła imię Marta. [przypis edytorski]
syn Galafrona — Argala; Galafron, król Kataju w Chinach, ojciec Angeliki i Argali. [przypis redakcyjny]
Syngalezi — lud mieszkający na wyspie Cejlon. [przypis edytorski]
syngielton (daw., z ang. singleton) — pojedynczy człowiek. [przypis edytorski]
syngielton (z ang.) — jedynak. [przypis edytorski]
synhedrion (gr.) — rada stanowiąca organ przedstawicielski lub sądowniczy w greckich i hellenistycznych miastach-państwach; także sanhedryn: rada starszych stanowiąca najwyższy trybunał religijno-polityczny starożytnego Izraela w okresie Drugiej Świątyni. [przypis edytorski]
syn Hippodata — właśc. syn Hippotesa. [przypis edytorski]
syn Hozeasza — ὁ τοῦ Ὁσαΐα (N), ὁ τοῦ Ἰωσίου (D). [przypis tłumacza]
syniech — dziś popr. forma Msc.lm: synach. [przypis edytorski]
syniech (starop. forma) — (po) synach; syny po syniech: wnuki. [przypis edytorski]
synie (daw. forma) — dziś popr. W.lp: synu. [przypis edytorski]
synie (daw. forma Msc. lp) — dziś popr. synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma Msc. lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma Msc.lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma N. lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma W. lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr.: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś: synu. [przypis edytorski]
synie (starop. forma) — dziś popr. W.lp: synu. [przypis edytorski]
synie (starop. forma) — zamiast: [o] synu (por. pieśń VI, zwr. 105). [przypis redakcyjny]
synie — synu. [przypis redakcyjny]
syn Ismaela — Mahomet. Arabowie są wg Biblii potomkami Ismaela, syna Abrahama i Agar. [przypis tłumacza]
synizesa (z gr. synizesis, dosł.: wspólne siedzenie) — wymawianie jednej sylaby zamiast dwóch sąsiednich, pierwotnie sylabicznych samogłosek, występujące jako celowy zabieg w poezji lub wynik naturalnego rozwoju języka. [przypis edytorski]
syn Julci — Kazimierz Tetmajer. [przypis redakcyjny]
syn Kaatasa — p. uwagę do ustępu 2 tego samego rozdziału. [przypis tłumacza]
synkopa — celowe zaburzenie rytmu utworu muzycznego. [przypis edytorski]
synkopa (muz.) — rodzaj zaburzenia naturalnego rytmu w toku utworu; zjawisko polegające na przesuwaniu akcentu metrycznego na dźwięk nieakcentowany, wykorzystywane jako środek stylistyczny w muzyce jazzowej i bluesie. [przypis edytorski]
synkopa — zanik nieakcentowanej samogłoski lub całej sylaby wewnątrz wyrazu, co pociąga za sobą jego skrócenie. [przypis edytorski]
synkopowanie (muz.) — zaburzanie naturalnego rytmu w toku utworu przez przesuwanie akcentu metrycznego na dźwięk nieakcentowany, wykorzystywane jako środek stylistyczny w muzyce jazzowej i bluesie. [przypis edytorski]
syn Kreona — Likomedes. [przypis edytorski]
synkretyzm — grecki ten wyraz oznacza zmieszanie, złączenie (różnych kierunków myśli). [przypis autorski]
synkretyzm — łączenie różnych tradycji. [przypis edytorski]
syn króla — tu: tytuł następcy tronu. [przypis edytorski]
Syn królewski i córka kąpielowego — niem. Kaisersohn und Baderstochter, powieść Antona Langera, wyd. w 1873. [przypis edytorski]
syn Kronosa — tu: Zeus. [przypis edytorski]
syn, którego nazywałem „Nelo” — Władysław Emanuel Pusłowski (1871–1915), matematyk, starszy brat tłumacza Franciszka Ksawerego Pusłowskiego; zginął pod Samborem jako oficer austriacki. [przypis edytorski]
syn Latony — Apollo. [przypis edytorski]
Syn Latony — Phoebus, Apollo. [przypis autorski]
syn Mai — bóg Hermes (rzym. Merkury). [przypis tłumacza]
syn Mai — Hermes, syn Zeusa i nimfy Mai. [przypis redakcyjny]
syn Mai (mit. gr.) — Hermes, bóg kupców i złodziei, posłaniec bogów. [przypis edytorski]
syn Mai (mit. gr.) — Merkury, posłaniec bogów. [przypis edytorski]
syn marnotrawny — w przypowieści Chrystusa (Ewangelia wg św. Łukasza, 15,11-32) syn, który roztrwonił majątek, jednak po powrocie do domu uzyskał przebaczenie ojca. Potocznie oznacza człowieka, która powraca do bliskich i przyznaje się do popełnionych błędów. [przypis edytorski]
syn Mastora — Likofron. [przypis edytorski]
syn Menojkosa — Kreon, brat Jokasty. [przypis redakcyjny]
syn mój — w poprzednich wyd. Bibl. Nar.: „mój syn”. [przypis redakcyjny]
