Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159631 przypisów.

Słowa, słowa, słowa — jedna z najsłynniejszych kwestii Hamleta, który czując się wezwany do czynu przez ducha swego ojca, jednocześnie nie znajduje w sobie sił i determinacji, aby przystąpić do działania; w związku z tym wszelkie rozważania i literackie dywagacje wydają mu się jałowe. Tradycja komentatorska wiąże tę kwestię w sztuce Shakespeare'a z wydawanym w l. 1580–1595 zbiorem esejów Michaela de Montaigne Próby, których pierwsze tłumaczenie na angielski (Johna Florio) ukazało się w 1603 r. [przypis edytorski]

Słowa, słowa, słowa, słowa — cytat z kwestii tytułowego bohatera w Hamlecie Shakespeare'a. [przypis edytorski]

Słowa te… — oddziałały głęboko na Wertera, ponieważ odpowiadały jego zamysłom samobójczym. [przypis redakcyjny]

słowa Tertuliana (…): To, co uczyniłem, jest jeno igraszką przed prawdziwą walką — w: Adversus Valentinianos (Przeciw Walentynianom), VI. [przypis tłumacza]

Słowa te są jakby zapowiedzią szeregu dramatów, rozwijających myśl Hamleta w studiach psychologicznych nad poszczególnymi namiętnościami — warto porównać z tym to, co mówi Dyboski w swoim wstępie do Antoniusza i Kleopatry (Dzieła W. S., Kraków 1912). [przypis tłumacza]

słowa Wilhelma Orańskiego z siedemnastego wieku… — omyłka autora, słowa Wilhelma I Orańskiego przypisał jednemu z jego następców, Wilhelmowi III Orańskiemu (1650–1702). [przypis edytorski]

słowem arcyksiężnę — w oryginale: wcieloną Kojsyrę; była to córka Megaklesa, wydana za Pizystrata, więc króla, tyrana, udzielnego księcia na Atenach. [przypis tłumacza]

słowem, wszyscy byli to klerycy — Klerykami w wiekach średnich w ogólności nabywano literatów, ludzi uczonych, sekretarzy i kanclerzy na dworach panujących książąt. Francuzi przez ten wyraz clerc to samo rozumieli. [przypis redakcyjny]

Słowianie nie lubili wojen, a poświęcając się przeważnie pracy około roli, nie wyrobili z tego powodu pośród siebie arystokracji — Konstanty Aksakow starał się nawet dowieść, wbrew twierdzeniom Sergiusza Sołowiowa i Kawelina, że byt Słowian opierał się na gminowładztwie, a nie był rodowy. Spór ten dotąd rozwiązany nie jest, choć szala zwycięstwa przeważa się na stronę Aksakowa. [przypis autorski]

słowianofagia — żywienie się Słowianami; pożeranie Słowian. [przypis edytorski]

Słowiczku mój! a leć, a piej!… — Adam Mickiewicz, Liryki lozańskie: Do B. Z. (Bohdana Zalewskiego). [przypis edytorski]

Słowieńskie (morze)il mare Schiavo, Morze Adriatyckie. [przypis redakcyjny]

słowieński (starop. forma) — słowiański. [przypis redakcyjny]

Słowiesnost' (ros.) — piśmiennictwo; tu: wypisy z literatury rosyjskiej. [przypis edytorski]

słowik (fr. rossignol) — w ówczesnej gwarze literackiej książka, która „nie idzie”, zalegając magazyny i antykwarnie. [przypis tłumacza]

Słowik we dnie i w nocy przy strumieniu wodnym/ Po swej duma czystości akcentem łagodnym — z mitu o Filomeli, por. III 56 i 156. [przypis redakcyjny]

Słownik historii Polski, Warszawa 1973, wydanie VI, s. 80, J. Ptaśnik, Cracovia impressorum XV et XVI saeculorum, Lwów 1922, s. 137; A. Brigs, P. Burke, Społeczna historia mediów…, s. 116. [przypis autorski]

Słownik historii Polski, Warszawa 1973, wydanie VI, s. 80. [przypis autorski]

słowo boże (…) w miarę — parafraza Biblia, Rz 12:3. [przypis edytorski]

słowo (daw.) — czasownik. [przypis edytorski]

słowo duch jest (…) spokrewnione ze słowem gas — pokrewieństwo to odnosi się oczywiście do niemieckiego Geist. [przypis tłumacza]

słowo Gabriela — Zwiastowanie anielskie. [przypis redakcyjny]

Słowo honornu — garbės žodis. [przypis edytorski]

Słowo — konserwatywny dziennik informacyjno-polityczny wydawany w latach 1882–1919 w Warszawie. [przypis edytorski]

Słowo — konserwatywny dziennik wydawany w latach 1922–1939 w Wilnie, organ prasowy litewskiego ziemiaństwa. [przypis edytorski]

słowom dostał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: słowo dostałem. [przypis edytorski]

Słowo nie dodał Czubek na podstawie rękopisu. [przypis redakcyjny]

Słowo od redakcji — artykuł wstępny („wstępniak”) w czasopiśmie, w którym poruszane są najważniejsze problemy, omawiane aktualne wydarzenia lub główne tematy innych artykułów w numerze. Artykuł wstępny często pisany jest przez redaktora naczelnego lub jego zastępcę. Tekst wstępniaka może znacząco wpływać na opinie czytelników, a nawet na wydarzenia społeczne i polityczne; niekiedy tytuł takiego artykułu lub jego fragment staje się hasłem, sloganem funkcjonującym w powszechnym obiegu. [przypis edytorski]

Słowo Pańskie zapaliło go, posłał król i z więzienia go wyjął, i postanowił go panem domu swego… — Ps 104, 19–22. [przypis edytorski]

słowo piechurafoi de pieton, parodia zaklęcia foi de chevalier [tj. „słowo rycerza”; red. WL]. [przypis tłumacza]

słowo swoje iszcząc — spełniając swoje słowo; dotrzymując słowa. [przypis edytorski]

słowo szlachcicaFoi de gentilhomme, ulubione zaklęcie Franciszka I. [przypis tłumacza]

Słowo twórcze, które było na początku, było u Boga i było Bogiem, a „wszystko przez nie się stało…”, bo „w nim był żywot” — por. J 1, 1–4. [przypis edytorski]

słowo — żart nawiązujący do dawnego znaczenia wyrazu słowo: czasownik. [przypis edytorski]

Słowo zaś stworzyło syny Duchy — Słowacki, Dzieła, t. X, s. 537. [przypis autorski]

słowo zdzierży (daw.) — dotrzyma słowa. [przypis edytorski]

słowo z Ewangelii: Haceldama, co znaczy: cena krwi — taką nazwę miało nosić pole pod Jerozolimą przez chrześcijan wiązane z osobą Judasza, który za pieniądze zdradził Jezusa i wydał go prześladowcom (Mt 27, 3–8; Dz 1, 18–19). [przypis edytorski]

słowy chełpliwemi — dziś popr. forma: chełpliwymi słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw.) — dziś N. lm: słowami. [przypis edytorski]

słowy — daw. forma N.lm; dziś: słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw.) — forma N. lm; dziś: słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw. N. lm) — słowami. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr. forma C.lm: słowom. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr. forma N.lm: słowami. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr.: słowami. [przypis edytorski]

słowy pieszczotliwymi — dziś popr. forma N. lm: słowami pieszczotliwymi. [przypis edytorski]

słowy prędkiemi — dziś popr. forma N. lm: słowami prędkimi. [przypis edytorski]

słowy prostymi — dziś: słowami prostymi. [przypis edytorski]

słowy smutnemi, głosy straszliwemi — dziś popr. forma N. lm: smutnymi słowami, straszliwymi głosami. [przypis edytorski]

słowy (starop. forma) — dziś N.lm: słowami; słowy nasze lżył uszczypliwemi: lżył naszych uszczypliwymi słowami. [przypis edytorski]

słowy zimnemi — dziś popr. forma N. lm: zimnymi słowami. [przypis edytorski]

słożyć (starop.) — złożyć, ułożyć. [przypis edytorski]

słuchać harmonii planet — wg poglądów pitagorejczyków orbity poruszających się ciał niebieskich pozostawały ze sobą w takich samych prostych stosunkach liczbowych jak dźwięki muzyki; koncepcja ta była popularna od starożytności aż do czasów Keplera (XVII w.), lecz na ogół harmonii sfer nie rozumiano dosłownie, jako słyszalnych dźwięków. [przypis edytorski]

słuchaczów — dziś popr. forma: słuchaczy. [przypis edytorski]

słuchaczów — dziś raczej: słuchaczy. [przypis edytorski]

słuchajcie i zważcie u siebie, Że według Bożego rozkazu… — Adam Mickiewicz, Dziady, część II. [przypis edytorski]

słuchajęcy (daw.) — kiedy słuchał. [przypis edytorski]

słuchaj (…) mało (starop.) — posłuchaj trochę. [przypis edytorski]

słuchajże — konstrukcja z partykułą -że, tu: w funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]

słuchajże (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

Słuchała ich tak, jak Haman słucha grzechotek w święto Purim — podczas święta Purim w bóżnicy odczytywana jest publicznie Księga Estery, a kiedy z ust czytającego pada imię Hamana, niegodziwego prześladowcy Żydów, wierni hałasują kołatkami i grzechotkami, żeby je zagłuszyć. [przypis edytorski]

słuchałem całej mszy z głębokim uczuciem — odprawił ją wspomniany już jezuita o. Maksymilian Ryłło. [przypis redakcyjny]

Słuchali go tak, jak Haman słucha grzechotu kołatek i grzechotek — podczas święta Purim w bóżnicy odczytywana jest publicznie Księga Estery, a kiedy z ust czytającego pada imię Hamana, niegodziwego prześladowcy Żydów, wierni hałasują kołatkami i grzechotkami, żeby je zagłuszyć. [przypis edytorski]

słucham cię oczyma — to przykład synestezji, popularnego w okresie Młodej Polski środka stylistycznego, polegającego na przypisywaniu jednemu zmysłowi wrażeń charakterystycznych dla innego zmysłu. [przypis edytorski]

słuchami / Słuchać trzeba, by zębom nie przyszło ząbkować — przekład usiłuje oddać Plautowską grę słów: auribus / perhaurienda (tak, zam. peraudienda, Li.) sunt, ne dentes dentiant. Chodzi, zdaje się, o to, że zęby, niezajęte przy jedzeniu — gdy pasożyt głoduje — nazbyt by wyrosły. [przypis tłumacza]

słuchanie — tu: posłuchanie, audiencja. [przypis edytorski]

słuchy (starop.) — tu: odgłosy. [przypis edytorski]

słuchy — uszy. [przypis edytorski]

słuchy — uszy, szczególnie zajęcze. [przypis edytorski]

słuchy — uszy zająca. [przypis edytorski]

Słucz — rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Horynia; miejsce walk w czasie wojny polsko-bolszewickiej. [przypis edytorski]

Słucz — rzeka na Wołyniu, która podług Rusinów ma stanowić na wschodzie granicę udzielnego ruskiego państwa. [przypis autorski]

Słucz — rzeka w płn.-zach. części Ukrainy, w dorzeczu Dniepru. [przypis redakcyjny]

słudzy bogów Uzarów — W oryg. Kabiry. [przypis tłumacza]

sługa a. uniżony sługa — dawny zwrot grzecznościowy na zakończenie listu, skrót od: „jestem pańskim uniżonym sługą”; w czasach pisania tej powieści był już uważany za przestarzały. [przypis edytorski]

sługam (starop. forma) — daw. forma C.lm, dziś: sługom. [przypis edytorski]

sługi twoje (daw. forma) — dziś: słudzy twoi. [przypis edytorski]

sług — οἰκετικὸν. [przypis tłumacza]

sługóm — dziś popr. forma C. lm: sługom. [przypis edytorski]

Słupecczak (gw.) — młody Słupecki. [przypis edytorski]

„Słupia” — międzywojenna placówka Straży Celnej na granicy polsko-niemieckiej, położona we wsi Słupia pod Bralinem (w ob. woj. wielkopolskim, w powiecie kępińskim), na drodze do znajdującej się po stronie niemieckiej placówki Kl. Kosel. [przypis edytorski]

słupieję — zamieniam się w słup (por.: osłupieć). [przypis edytorski]

słup — tu: kolumna. [przypis edytorski]

słupy Alcydy — cieśnina Gibraltarska. [przypis redakcyjny]