Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159624 przypisów.
skonfundowany — tu: zawstydzony. [przypis edytorski]
skonfundowany — zakłopotany, zmieszany. [przypis edytorski]
skongestionowany (neol., z fr.) — przekrwiony. [przypis edytorski]
skoniurowany (łac.) — sprzysiężony. [przypis redakcyjny]
skonkludowanej — zakończonej, zamkniętej. [przypis redakcyjny]
skon — skonanie. [przypis edytorski]
skonstatować — stwierdzić, dojść do wniosku. [przypis edytorski]
skonstatować — stwierdzić. [przypis edytorski]
skonstatować (z łac.) — stwierdzić. [przypis edytorski]
skonsternowany — zakłopotany. [przypis edytorski]
skonsterowany — zakłopotany. [przypis edytorski]
skonsygnowany (rzad.) — postawiony w stan pogotowia. [przypis edytorski]
skonto — procentowe zmniejszenie sumy należności udzielane nabywcy towaru, jeżeli płaci należność gotówką, zamiast korzystać z oferowanego przez sprzedawcę odroczenia płatności. [przypis edytorski]
skonwinkować (z łac.) — przekonać. [przypis redakcyjny]
skonwinkować (z łac.) — przekonać, zjednać. [przypis redakcyjny]
Skopas (370–330 p.n.e.) — rzeźbiarz i architekt grecki. [przypis edytorski]
Skopas (IV w.p.n.e.) — gr. architekt i rzeźbiarz, autor m.in. rzeźb Afrodyty. [przypis edytorski]
Skopas — słynny rzeźbiarz gr., żyjący na przełomie IV i III w. p.n.e.; mylnie przypisywano mu autorstwo posągu Afrodyty, znalezionego na wyspie Milo (tzw. Wenus z Milo). [przypis redakcyjny]
Skopas z Paros (IV w. p.n.e.) — rzeźbiarz i architekt grecki, rywal Praksytelesa, inicjator stylu charakteryzującego się patosem, dynamiką układu ciała i silną ekspresją twarzy. [przypis edytorski]
skop (daw.) — kastrowany baran. [przypis edytorski]
skopek — drewniane naczynie na mleko. [przypis edytorski]
skopek — drewniane wiaderko na mleko lub śmietanę. [przypis edytorski]
skopek — drewniane wiaderko używane daw. na wsi na mleko i śmietanę. [przypis edytorski]
skopek — drewniane wiaderko używane daw. na wsi na mleko i śmietanę. [przypis edytorski]
skopiak — część ubrania z futra skopów, tj. wykastrowanych baranów. [przypis edytorski]
skopiec — wykastrowany baran. [przypis edytorski]
skopka — drewniane wiaderko używane daw. na wsi na mleko i śmietanę. [przypis edytorski]
skop — kastrowany baran a. kozioł. [przypis edytorski]
skop — kozioł kastrat. [przypis edytorski]
Skopos — Σκοπός; Starożytności XI, VIII, 5, Σαφείν; p. dalej V, II, 3, „Patrzący”; Boettger: strażnica (Warte), tak samo Cementz; dziś prawdopodobnie arab. Meszârif (wyżyny); od hebr. słowa cofim, צּוֹפִים. [przypis tłumacza]
skopuła (z wł.) — rafa. [przypis edytorski]
skopuł (daw.) — skała podwodna; por. szkopuł. [przypis edytorski]
skop — wykastrowany baran. [przypis edytorski]
skopycić — włoży na kopyto, drewniany przyrząd, na którym szewc robi buty. [przypis edytorski]
skorą — dziś popr. forma N.lp: skórą. [przypis edytorski]
Skoraszewski — Michał Władysław Skoraszewski. [przypis redakcyjny]
skora — tu: sprzyjająca i nieodległa (sposobność). [przypis edytorski]
Skoro Ateńczycy dowiedzieli się (…) odpłynęli po trzydziestu dniach — Erasinides złożył raport Wielkiej Radzie. Ta po jednym lub kilku posiedzeniach przedstawiła sprawę wraz z wnioskami Zgromadzeniu Ludowemu. Szczególne trudności przedstawiało zdobycie środków pieniężnych. Musiano przetopić złote i srebrne wotywne dary bogów. W jednym lub w kilku zgromadzeniach uchwalono poczynić odpowiednie kroki. Pobór na podstawie tej uchwały wykonywali strategowie. Musiano się więc bardzo śpieszyć, skoro za miesiąc (było to w połowie lipca 406) wszystko było gotowe. [przypis tłumacza]
Skoro bowiem Bóg rzekł w swoich proroctwach (…) — Jl 2, 28. [przypis tłumacza]
Skoro bowiem jedna figura wyda mu się równą drugiej tylko na mocy jej znaku liczebnego — Istnieją dziś jeszcze ludy, które w braku większej ilości znaków, potrafią liczyć jeno do 20. [przypis autorski]
skoroć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; znaczenie: kiedy, gdy. [przypis edytorski]
Skoro, chłopci, skoro! Diakujem, pane (z ukr.) — Szybko, chłopcy, szybko! Dziękujemy, panie. [przypis redakcyjny]
skorochód — szybki bieg. [przypis redakcyjny]
skorochód — szybkobiegacz. [przypis edytorski]
Skoro człowiek tak pragnął upodobnić się Bogu, lepiej by uczynił (…) — Cyceron, Rozmowy tuskulańskie, I, 26. [przypis tłumacza]
skoro (daw.) — gdy tylko, kiedy. [przypis edytorski]
skoro (daw.) — szybko, prędko. [przypis edytorski]
skoro (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Skoro dom mój uczciło takie lube goście — to goście (gościę?), niby archaizm, dowolnie jednak wymyślony przez poetę. [przypis redakcyjny]
skoro dzień błogi dziewiąta Zorza wniesie — wskazanie na czas trwania (9 dni) wspominkowych obrzędów żałobnych zakończonych igrzyskami. [przypis edytorski]
Skoro Frankowie opuścili swój kraj, kazali ułożyć — Patrzcie wstęp do prawa salickiego. P. de Leibnitz powiada w swoim traktacie o początku Franków, że to prawo sporządzono przed panowaniem Klodwiga, ale to nie mogło być wcześniej, niż Frankowie opuścili Germanię; nie rozumieli wówczas języka łacińskiego. [przypis redakcyjny]
skoro garstka literatów greckich uważała za konieczne zwalczać rosnące wpływy myśli żydowskiej — Flawiusz, Przeciw Apionowi. [przypis tłumacza]
skoro Grekom nie stało już cnoty, podkopały one samą sztukę wojskową: wstępowano w szranki już nie po to, aby się kształtować, ale aby się psuć — …aut libidinosae./ Ledaeas Lacedaemonis palestras,/ Marcjal, lib. IV, epigr. 55. [przypis autorski]
skoro — kiedy tylko. [przypis edytorski]
Skoro mi szczęśliw wrócisz, mą harfę nastroję — Podobnie w Korsarzu (I, 14) Byrona obiecuje Medora Konradowi: «or my guitar, which still thou lov'st to hear, shall soothe or lull. [przypis redakcyjny]
skorom ja cały — inaczej: skoro ja jestem cały; skoro mnie nic się nie stało. [przypis edytorski]
skorom przyjął, iż Bóg stworzył duszę rozumną i że ją złączył z tym ciałem w pewien sposób, który opisałem — Traktat o człowieku. [przypis tłumacza]
skorom tylko zmiarkowała, co mi opowiadasz — w oryginale sztuczny zwrot, stanowiący może parodię jakiegoś, wówczas ogólnie znanego, zwrotu tragicznego: postquam adbibere aures meae tuam oram orationis: „skoro uszy moje, pijąc wciąż twoją mowę, dopiły się jej brzegu”. [przypis tłumacza]
skorom usiadł — inaczej: skoro usiadłem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]
skorom westchnął do (…) ręki — kiedy wspomniałem, że chcę się starać o rękę. [przypis edytorski]
Skoro nie mamy pewności (…) złego ducha — Zarzut ten stawia sobie Kartezjuesz. [przypis tłumacza]
skoro obydwa przypuszczenia nie dadzą się z sobą pogodzić — naród potężny, który byłby zupełnie uległy. [przypis tłumacza]
Skoro pierwsza mnie miłość przez zgon tak zawiodła — pierwszy mąż Dydony, Sychej, został zabity; jego zgon zawiódł w ten sposób miłość młodej żony, że utraciła obiekt swej miłości. [przypis edytorski]
skoropis (daw.) — pisarz, sekretarz zapisujący pismem skróconym żywą mowę. [przypis edytorski]
skoro raz posiadłem, pani, twe łaskawe zezwolenie — apostrofa do Małgorzaty, królowej Nawarry, której rozdział ten był poświęcony. [przypis tłumacza]
Skoro ryba zwana jaszcz połknie haczyk (…) — ten i następne przykłady z Plutarcha, Które zwierzęta są zmyślniejsze, lądowe czy wodne. [przypis tłumacza]
skoro Rzym przemówił — Bulla Aleksandra VII potępiająca Janseniusza (1657). [przypis tłumacza]
Skoro świat zestarzał się w swoich cielesnych błędach — I Kor. X, 11. [przypis tłumacza]
skoro się Abisynia tak Włochom podoba, że na skręcenie karku do niej lecą — w 1882 port morski w Asab w Erytrei przeszedł pod kontrolę rządu włoskiego, co zapoczątkowało włoską kolonię w tym regionie. W 1885 Włosi zajęli port w Massawie i posuwali się w głąb terenów, do których rościła sobie prawa Abisynia. Wywołało to niewypowiedzianą wojnę w latach 1887–1889, w której wojska abisyńskie odniosły szereg zwycięstw. Kiedy abisyński cesarz Jan IV zginął w bitwie przeciw mahdystom, Włosi wykorzystali sytuację i zajęli wyżyny wzdłuż wybrzeża Erytrei. Nowy cesarz, Menelik II, podpisał 2 maja 1889 kompromisowy traktat w Uccialli, odstępujący Włochom nowe nabytki i ustalający przebieg granicy; jeden z punktów w obu wersjach dokumentu sformułowano odmiennie: w wersji włoskiej oznaczał on, że Abisynia w sprawach międzypaństwowych jest reprezentowana przez Włochy, co druga strona odkryła dopiero, kiedy 2 października 1889 roku został oficjalnie ogłoszony przez Włochy ich protektorat nad Abisynią. W styczniu 1890 rząd włoski proklamował powstanie włoskiej kolonii Erytrea i zaczął kolonizację wybrzeża somalijskiego. Menelik przez dłuższy czas bezskutecznie usiłował negocjować z Włochami rozwiązanie kryzysu i ostatecznie w 1893 wypowiedział traktat. Doprowadziło to do inwazji włoskiej i pierwszej wojny włosko-abisyńskiej (1894–1896). [przypis edytorski]
skoro (starop.) — szybko, pospiesznie. [przypis edytorski]
skoro sztuka była zawsze symboliczna, przez to zaś osiągała trudną do określenia wieloznaczność — to rozróżnienie doskonale sformułował Conrad w liście do H. Clarka: „Dzieło sztuki bardzo rzadko jest ograniczone do jednego wyłącznego sensu i niekoniecznie zmierza do określonej konkluzji. A to dlatego, że im bardziej zbliża się do sztuki, tym więcej nabiera charakteru symbolicznego… Wszystkie wielkie kreacje literatury były symboliczne i w ten sposób zyskiwały na złożoności, potędze, głębi i pięknie”. Pisząc to, dorzuca Conrad, że nie ma na myśli „współczesnej szkoły symbolistów, która oznacza tylko pewną literacką procedurę”. (J. Ujejski, O Konradzie Korzeniowskim, Warszawa 1936, s. 208). [przypis autorski]
skoro — szybko. [przypis edytorski]
skoro — szybko; tu: skwapliwie a. pochopnie. [przypis edytorski]
skoro — szybko, wkrótce. [przypis edytorski]
skoro (tu daw.) — szybko, pospiesznie, energicznie. [przypis edytorski]
skoro — tu: gdy tylko, kiedy. [przypis edytorski]
skoro — tu: jak tylko. [przypis edytorski]
skoro tylko chce wydobyć z samego siebie jakiś akt absolutystyczny i niezależny, związek całości zaczyna się rozluźniać — rząd istnieje tylko dzięki prawu, jest wykonawcą jedynie jego woli, dlatego żadnej innej woli prócz woli prawa mieć nie powinien. [przypis tłumacza]
Skoro Warus otrzymał listy Sabinusa i hegemonów, zatrwożył się o los całej legii i postanowił natychmiast pospieszyć na pomoc… — por. Starożytności XVII, X, 9–10. [przypis tłumacza]
skoro zapaśnikom przeciwnych nie stało — od kiedy zapaśnikom zabrakło przeciwników. [przypis edytorski]
Skoro zaś już wiek na to pozwalał — od osiemnastu lat wolno było młodzieńcom perskim brać udział w polowaniu. [przypis tłumacza]
skoro zauważył, że rośnie opór przeciw oligarchii, pierwszy stanął na czele ludu przeciwko nim — Teramenes, mając uspokoić hoplitów buntujących się przeciw Czterystu, przyznał żołnierzom po upomnieniu, że mają rację, i działał przeciw Radzie, w której żywioły radykalne wzięły górę. Gdy flota spartańska zajęła Eubeę, oburzeni na Radę obywatele zebrali się na zgromadzenie i uchwalili skasować Radę Czterystu. Za wpływem Teramenesa oddali rządy w ręce pięciu tysięcy, do których należeli wszyscy mogący się własnym kosztem uzbroić. Pod kierownictwem Teramenesa łatwo doszło do porozumienia z flotą, która przewrotu nie uznała. Teramenes jako strateg oskarżył Antyfona, zacnego starca, ale radykalnego oligarchę, o zdradę i stał się przyczyną jego śmierci. Wkrótce potem przywrócono pełną demokrację. [przypis tłumacza]
skorpionami — w oryginale: „drutem”. Szekspir naturalnie musiał mieć na myśli coś w rodzaju starożytnej nahajki, zwanej skorpionem. [przypis tłumacza]
Skorpion (astr.) — gwiazdozbiór zodiakalny nieba południowego, zawierający wiele jasnych gwiazd. [przypis edytorski]
skorsze — szybsze. [przypis edytorski]
skorszy — bardziej skory, skłonny do czegoś; daw.: szybszy. [przypis edytorski]
skorszy — bardziej skory; szybszy, chętniejszy. [przypis edytorski]
skorszy — dziś popr.: bardziej skory; szybszy. [przypis edytorski]
skorszy — szybszy; bardziej ochoczy. [przypis edytorski]
skorszy — szybszy. [przypis edytorski]
skorszy — szybszy, żywszy (bardziej skory do czegoś). [przypis edytorski]
„skorupa”, w której „pływa jakiś płaz”: — aluzja do tekstu Ody do młodości Mickiewicza: „Patrz, jak nad jej wody trupie Wzbił się jakiś płaz w skorupie”. [przypis redakcyjny]
skoruszyna (gw. podhalańska) — jarzębina. [przypis edytorski]
skory — chętny do czegoś. [przypis edytorski]
skory — chętny. [przypis edytorski]
skory (daw.) — szybki. [przypis edytorski]
Skoryje (ros.) — szybko. [przypis edytorski]
skory — szybki, prędki. [przypis edytorski]
skory — szybki. [przypis edytorski]
skory — szybki; skrzydły skory: szybki dzięki posiadanym skrzydłom. [przypis edytorski]
