Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 12486 przypisów.

przytwierdzić (daw.) — przytaknąć, potwierdzić. [przypis edytorski]

przytwierdzić — dziś: potwierdzić. [przypis edytorski]

przytwierdzonych zewnątrz — dziś: na zewnątrz. [przypis edytorski]

przywara — wada, zła cecha charakteru. [przypis edytorski]

przywary — dziś popr. forma N. lm: przywarami. [przypis edytorski]

przywdziać (daw.) — ubrać, tu: ozdobić. [przypis edytorski]

przywdziać sukienkę Lojoli — wstąpić do zakonu jezuitów; Ignacy Loyola (1491–1556) był założycielem zakonu jezuitów. [przypis edytorski]

przywiązały (daw.) — przywiązany, oddany, wierny. [przypis edytorski]

przywiązańszy — dziś popr.: bardziej przywiązany. [przypis edytorski]

Przywiązano… do sochy — sochą nazywał się w staropolszczyźnie słup, tu mowa o słupie specjalnie przysposobionym do kaźni na dziedzińcu dworskim; przywiązywano doń skazańca i wymierzano mu chłostę. [przypis edytorski]

przy widdyńskim szturmie — w 1789. [przypis edytorski]

przywiedź do skutku (…) radę (starop.) — uskutecznij radę; zrealizuj radę. [przypis edytorski]

przywiedziony — przytoczony, zacytowany. [przypis edytorski]

przywiedziony — tu: przytoczony, wymieniony. [przypis edytorski]

przywierać (daw.) — przymykać. [przypis edytorski]

przywieść (daw.) — doprowadzić. [przypis edytorski]

przywieść (starop.) — tu: wziąć w niewolę i w tej roli (więźnia, pojmanego) przyprowadzić. [przypis edytorski]

przywieźdź — dziś popr.: przywieść. [przypis edytorski]

przywiezła — dziś popr.: przywiozła. [przypis edytorski]

przywilei — dziś D.lm: przywilejów. [przypis edytorski]

przywilej — tu: królewski przywilej, będący zezwoleniem na publikację książki oraz gwarantujący wydawcy monopol na jej drukowanie przez określony okres. [przypis edytorski]

przywiodęć — skrócone: przywiodę ci. [przypis edytorski]

przywiślańcy — mieszkańcy „Kraju Nadwiślańskiego” (ros. Priwislinskij Kraj); tak po upadku powstania styczniowego rząd carski określał oficjalnie terytorium i mieszkańców daw. Królestwa Polskiego. [przypis edytorski]

przywłaszczony (starop.) — oddany na własność. [przypis edytorski]

przywłaszczyć (starop.) — oddać; oddać na własność. [przypis edytorski]

przywłoka (pot.) — ktoś, kto się przywłóczył, niemile widziany przybysz. [przypis edytorski]

przywódca — tu: ktoś, kto kogoś do czegoś doprowadził. [przypis edytorski]

przywodzić (daw.) — tu: przyprowadzać. [przypis edytorski]

przywodzić — dziś popr.: dowodzić, przewodzić. [przypis edytorski]

przywodzić — dziś popr.: przewodzić, dowodzić. [przypis edytorski]

przywodzić — dziś popr.: przewodzić. [przypis edytorski]

przywodzić kogo na co (starop.) — doprowadzać kogo do czego. [przypis edytorski]

przywodzić — tu: przewodzić, dowodzić. [przypis edytorski]

przywodzić — tu: przytaczać, cytować; przypominać. [przypis edytorski]

przywodził — dziś popr.: przewodził, dowodził. [przypis edytorski]

przywoływa — dziś popr. forma: przywołuje. [przypis edytorski]

przywoływam — dziś: przywołuję [przypis edytorski]

przywoźne — przywiezione. [przypis edytorski]

przywróciem (starop. forma) — przywrócimy. [przypis edytorski]

przywrzeć (daw.) — przymknąć. [przypis edytorski]

przy wszystkich Białowieżach — aluzja do polowań, które w Puszczy Białowieskiej odbywali wspólnie dygnitarze Polski i Niemiec hitlerowskich. [przypis edytorski]

przywtarzam (daw.) — wtóruję, zgadzam się. [przypis edytorski]

przywtórzyć (daw.) — wtórować, zgodzić się. [przypis edytorski]

przywtórzyć komuś — wtórować komuś; potwierdzać to, co zostało powiedziane. [przypis edytorski]

przywykł był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: przywykł wcześniej (uprzednio, dawniej). [przypis edytorski]

przywyknienie (daw.) — przyzwyczajenie. [przypis edytorski]

przywyknienie — nawyk. [przypis edytorski]

przyźba a. przyzba (gw.) — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, często obłożony kamieniami a. deskami; daw. ludzie na wsi zwykli odpoczywać siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]

przyźba właśc. przyzba — podmurówka wokół domu; wał ziemny, często obłożony kamieniami itp. [przypis edytorski]

przyźba — własc. przyzba: wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyżenąć (daw.) — przygnać, przygonić. [przypis edytorski]

przyzba (daw.) — wał ziemny dookoła podmurówki chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba (gw.) — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba (gw.) — wał usypany z ziemi przy chałupie wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba — ława usypana z ziemi i gliny wzdłuż zewnętrznej ściany domu; dawniej ludzie na wsi zwykli odpoczywać, siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]

przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, często obłożony kamieniami a. deskami; daw. ludzie na wsi zwykli odpoczywać siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]

przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, na którym można było usiąść. [przypis edytorski]

przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemi usypanej dookoła podmurówki chaty. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemi, usypany wokół podmurówki chałupy. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny otaczający podmurówkę domu. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny przy podmurówce, często z miejscem do siedzenia, np. ławeczką, przy daw. chacie wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny usypany wokół podmurówki chaty. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny wokół podmurówki wiejskiej chaty. [przypis edytorski]

przyzbica — przyzba, wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, na którym można było usiąść. [przypis edytorski]

przyzierać się (daw., gw.) — przyglądać się. [przypis edytorski]

przyznać synem (daw.) — uznać za syna. [przypis edytorski]

przyznam się być mówcą — dziś: przyznam, że jestem mówcą. [przypis edytorski]

przyznanie w roku ubiegłym praw wyborczych kobietom w Finlandii — utworzone po wojnie rosyjsko-szwedzkiej Wielkie Księstwo Finlandii było autonomiczną prowincją Imperium Rosyjskiego, w której rosyjskiego monarchę reprezentował generał-gubernator jako namiestnik. W 1906 w Wielkim Księstwie Finlandii dokonano zmian ustrojowych, m.in. wprowadzono w pełni demokratyczny parlament (Eduskunta). 1 czerwca 1906 obywatelki otrzymały zarówno czynne, jak i bierne prawa wyborcze, tj. mogły być wybierane do nowo utworzonego parlamentu. Pełną niepodległość Finlandia uzyskała w roku 1917. [przypis edytorski]

przyzostać (daw., gw.) — pozostać, zostać na jakiś czas. [przypis edytorski]

przyzostać (daw.) — zmierzając gdzieś, zatrzymać się, pozostać w tyle. [przypis edytorski]

przyzostać (daw.) — zostać przy nim. [przypis edytorski]

przyzowę — dziś popr.: przyzwę. [przypis edytorski]

Przyzwalają na to i wielcy a zbożni (Bóg to wie) teologowie — byli niektórzy teologowie, którym z prywatnego zdania zdały się pewne okoliczności pozwalające upomnieniu się krzywdy pojedynkiem, lecz te prywatne zdania publiczną powagą znosi concilium trydentskie [sobór trydencki — Red.WL] sess. 25. c. 19. naznaczając karę klątwy i wiecznej infamii na pojedynkujących, i razem stanowi, ażeby ci, którzy zginą podczas pojedynku, nie byli nigdy chowani na miejscu świętym, przyłączywszy karę klątwy na tych, którzy patrzą lub radzą lub miejsca na swoich gruntach pozwalają. Potem Aleksander VII potępił niektóre propozycje, a Benedykt XIV wszystkie tak, iż żadnej okoliczności i przyczyny nie zostawił, która by pojedynkom bynajmniej sprzyjać mogła, w bulli swojej zaczynającej się: Detestabilem, wydanej roku 1752 d. 10. Nov. — prócz obrony życia, jeżeli innym sposobem zachować kto nie mógłby, i czasu wojny z nieprzyjacielem za pozwoleniem hetmana. [przypis edytorski]

przyzwoita (daw. forma) — w domyśle: przyzwoita (to rzecz); dziś raczej: przyzwoicie (jest), (to) przyzwoite (aby). [przypis edytorski]

przyzwoitość — tutaj rozumiana jest jako powierzchowne przestrzeganie zewnętrznych reguł (np. grzecznościowych), zachowywanie pozorów, konwencja towarzyska. [przypis edytorski]

przyzwoity czemu — tu: należący (przynależący) do czego. [przypis edytorski]

przyzwyczaili nas [matematycy] do używania słowa „analiza” w zastosowaniu do algebry — analiza i algebra to w matematyce nowoczesnej dwa zupełnie różne działy: analiza matematyczna zajmuje się granicami, sumami szeregów, rachunkiem różniczkowym i całkowym, podczas gdy algebra (z ar. al-dżabr) początkowo była teorią rozwiązywania równań liczbowych i ich układów, a następnie stała się szeroką dziedziną matematyki, traktującą o obiektach bardziej abstrakcyjnych niż liczby i różnych działaniach na nich. [przypis edytorski]

psa, którego darowano mi szczenięciem (daw.) — psa, którego darowano mi, kiedy był szczenięciem. [przypis edytorski]

Psalm 10 — w dzisiejszej numeracji np. wg. Biblii Tysiąclecia: Psalm 1. [przypis edytorski]

Psalm 112 — w dzisiejszej numeracji np. wg. Biblii Tysiąclecia: Psalm 113, zaczynający się od słów: „Alleluja. Chwalcie, słudzy Pańscy, chwalcie imię Pana”. [przypis edytorski]

Psalm 113 — w dzisiejszej numeracji np. wg. Biblii Tysiąclecia: Psalm 114. [przypis edytorski]

Psalm 114 — tak w Wulgacie; w dzisiejszej numeracji np. wg. Biblii Tysiąclecia: Psalm 116 (cz. 1). [przypis edytorski]

Psalm 116 — w dzisiejszej numeracji np. wg. Biblii Tysiąclecia: Psalm 117. [przypis edytorski]

Psalm 11 — w dzisiejszej numeracji np. wg. Biblii Tysiąclecia: Psalm 12. [przypis edytorski]

Psalm 129 — w dzisiejszej numeracji np. wg. Biblii Tysiąclecia: Psalm 130. [przypis edytorski]