Przypisy

przysionek — rodzaj przedpokoju. [przypis edytorski]

przysionek — rodzaj werandy utworzonej przez wsparty na słupach okap domu. [przypis edytorski]

przysłać sekundantów — wyzwać na pojedynek. [przypis edytorski]

przysłonione — dziś popr.: przysłonięte. [przypis edytorski]

przysłoniony — dziś popr.: przesłonięty. [przypis edytorski]

przysłoniony — dziś popr.: przysłonięty. [przypis edytorski]

przysłowie — tu: stale powtarzane powiedzenie. [przypis edytorski]

przysłowiów — dziś popr. forma B.lm: przysłów. [przypis edytorski]

przysłuchywał — dziś: przysłuchiwał. [przypis edytorski]

przysłuchywał się — dziś: przysłuchiwał się. [przypis edytorski]

przysłuchywali się — dziś popr.: przysłuchiwali się. [przypis edytorski]

przysłużyć się stryczkiem komuś (iron.) — spowodować czyjeś powieszenie, doprowadzić do czyjejś śmierci. [przypis edytorski]

przysmaki Verego albo Beauvillego — z najlepszych ówczesnych paryskich restauracji: Beauvillersa (zał. 1782) oraz Véry'ego (zał. 1805). [przypis edytorski]

przysposabiać — przygotowywać. [przypis edytorski]

przysposobić — przygotować. [przypis edytorski]

przysposobić — tu: przygotować coś. [przypis edytorski]

przystać (daw., gw.) — zgodzić się. [przypis edytorski]

przystać (daw.) — zgodzić się. [przypis edytorski]

przystać na coś (daw.) — zgodzić się na coś. [przypis edytorski]

przystać na coś — zgodzić się, pozwolić na coś. [przypis edytorski]

przystać — tu raczej: przystanąć. [przypis edytorski]

przystać — zgodzić się na coś. [przypis edytorski]

przystajeż (daw.) — konstrukcja z partykułą -że skróconą do -ż; znaczenie: czy przystajesz. [przypis edytorski]

„Przystań” — dawny ośrodek opiekuńczy dla „upadłych dziewcząt”, złożony z trzykondygnacyjnego budynku z dwiema oficynami i ogrodu, funkcjonujący od 1925 do 1945 w Białołęce (ob. ul. Modlińska 257 w Warszawie). [przypis edytorski]

przystanka — dziś popr. forma D. lp: przystanku. [przypis edytorski]

przystawać — tu: pasować. [przypis edytorski]

przystawa (daw.) — dostawa. [przypis edytorski]

przystawa (daw.) — przystaje, pasuje do czegoś. [przypis edytorski]

przystawa — dziś popr.: przystaje. [przypis edytorski]

przystawanie — tu: poprzestawanie a. zgoda na coś. [przypis edytorski]

przystawca a. przystaw — starop. wyraz oddający łac. termin pristaldis oznaczający wykonawczego urzędnika sądowego lub ogólnie jednego z urzędników „przybocznych”. [przypis edytorski]

przystaw (daw.) — strażnik, przełożony. [przypis edytorski]

przystaw (rus.) — strażnik. [przypis edytorski]

przystęp — możliwość dojścia do czegoś. [przypis edytorski]

przystęp — tu: sposób bycia. [przypis edytorski]

przystępy (daw.) — przystąpienie do kobiety branej za żonę, na jej gospodarkę. [przypis edytorski]

przystoi (daw.) — należy, wypada. [przypis edytorski]

przystoi (daw.) — wypada, jest właściwe. [przypis edytorski]

przystoi (daw.) — wypada, należy. [przypis edytorski]

przystoi (daw.) — wypada. [przypis edytorski]

przystoi — należy, wypada. [przypis edytorski]

przystoi — wypada. [przypis edytorski]

przystojnie (daw.) — tak, jak należy. [przypis edytorski]

przystojnie (daw.) — tak, jak wypada. [przypis edytorski]

przystojnie (daw.) — tu: przyzwoicie, właściwie. [przypis edytorski]

przystojnie (daw.) — we właściwy sposób. [przypis edytorski]

przystojnie — jak przystoi; przyzwoicie. [przypis edytorski]

przystojność (daw.) — czynienie tego, co należy. [przypis edytorski]

przystojność (daw.) — to, co należy, wypada, przystoi. [przypis edytorski]

przystojność (daw.) — to, co przystoi (robić, mówić itp.); odpowiednie zachowanie, właściwe postępowanie. [przypis edytorski]

przystojność (współcz.) — piękno. [przypis edytorski]

przystojność — w tekście bardzo często pojawia się to określenie w dawniejszym znaczeniu: zachowanie zgodne z obyczajami i zasadami dobrego wychowania, przyzwoitość etc. [przypis edytorski]

przystojny (daw.) — odpowiedni. [przypis edytorski]

przystojny (daw.) — odpowiedni, właściwy. [przypis edytorski]

przystojny (daw.) — tu: odpowiedni. [przypis edytorski]

przystojny (daw.) — tu: właściwy, odpowiedni, jak przystoi (o zachowaniu). [przypis edytorski]

przystojny (daw.) — tu: właściwy. [przypis edytorski]

przystojny (daw.) — właściwy. [przypis edytorski]

przystojny (starop.) — tu: właściwy komuś; taki, jaki komuś przystoi. [przypis edytorski]

przystojny — tu: odpowiedni. [przypis edytorski]

przystojny — tu: porządny, właściwy. [przypis edytorski]

przystojny — tu: przyzwoity, zachowujący się jak przystoi; układny, delikatny. [przypis edytorski]

przystosowanie kraju, niedawno przez Dom Austriacki wydartego Polsce — mowa o pierwszym katastrze gruntowym Galicji, zwanym Metryką Józefińską od imienia zleceniodawcy, cesarza Józefa II. W 1785 r. urzędnicy dokonali spisu granic gmin i poszczególnych posiadłości, dokładnie scharakteryzowali wielkość i rodzaj każdego kawałka ziemi wraz z budynkami. Zewidencjonowano właścicieli ziemi i wysokość płaconych przez nich podatków. Jeszcze dziś akta te dostarczają bardzo cennego materiału do badań nad historią polskiej demografii i gospodarki, a także danych geograficznych i genealogicznych. [przypis edytorski]

przystosowanie — tu: nawiązanie, aluzja. [przypis edytorski]

przystosowanie — tu: prawdopodobnie chodzi o odniesienie piosenki do opisu tego, co faktycznie widział autor. [przypis edytorski]

przystrój (daw.) — coś, co przystraja; ozdoba. [przypis edytorski]

przystronek (gw.) — sąsiek, oddzielona przegrodą od klepiska część stodoły, w której składa się zboże a. siano. [przypis edytorski]

przy stronie (starop.) — z boku. [przypis edytorski]

przysuć (daw.) — przysypać. [przypis edytorski]

przysuć (daw.) — tu: opleść, przyozdobić. [przypis edytorski]

przysuć (daw.) — zasnuć, spowić. [przypis edytorski]

przy supie — przy zupie.DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]

przysuty (daw.) — przysypany. [przypis edytorski]

przysuty — przysypany. [przypis edytorski]

przysuwający — tu: zasnuwający. [przypis edytorski]

przysyłka — dziś w tym kontekście: przysłanie a. przesyłka. [przypis edytorski]

przyszczypny (daw. a. gw.) — zadziorny, ale na sposób humorystyczny. [przypis edytorski]

przyszedł do herbaty — dziś: przyszedł na herbatę. [przypis edytorski]

przyszedłli (daw.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy przyszedł, czyż przyszedł, czyżby przyszedł. [przypis edytorski]

przyszedł na świat potomek ze szczepu królewskiego — Władysław II Wygnaniec (1105–1159) urodził się wcześniej; chodzi więc może o nieznanego syna Bolesława Krzywoustego i Zbysławy. [przypis edytorski]

przyszedszy (starop. forma) — dziś popr.: przyszedłszy. [przypis edytorski]

przyszłe — tu: przybyłe. [przypis edytorski]

przyszłoć (…) żebrać — przyszło ci żebrać. [przypis edytorski]

Przyszłość — organ prasowy organ „Eleuterii”, pismo propagujące abstynencję, wartości etyczne i racjonalizm, zał. w 1905 przez Wincentego Lutosławskiego. [przypis edytorski]

przyszłość z trzewi bydląt (…) obwieszczać — trzewia badali etruscy wieszczkowie, zwani haruspices. [przypis edytorski]

Przyszły nagrody Nobla — w 1903 Maria i Pierre Curie otrzymali wspólnie z Becquerelem Nagrodę Nobla z fizyki za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości. Już po śmierci męża, w 1911, Maria otrzymała drugą, tym razem samodzielną Nagrodę Nobla z chemii: za odkrycie polonu i radu. Tym samym została pierwszą osobą wyróżnioną Nagrodą Nobla dwukrotnie i pierwszą kobietą, która otrzymała tę nagrodę w dziedzinie chemii. [przypis edytorski]

przyszlę (daw. forma) — dziś: przyślę. [przypis edytorski]

przyszlę — dziś popr.: przyślę. [przypis edytorski]

przyszle (daw.) — dziś popr. forma: przyśle. [przypis edytorski]

przyszle (daw.) — dziś: przyśle. [przypis edytorski]

przyszle — dziś popr. forma: przyśle. [przypis edytorski]

przyszle — dziś popr.: przyśle. [przypis edytorski]

przyszle — dziś: przyśle. [przypis edytorski]

przyszlij — dziś popr. forma: przyślij. [przypis edytorski]

przyszlij — dziś: przyślij. [przypis edytorski]

przyszwa — górna część buta, przyszyta do podeszwy. [przypis edytorski]

przytaić się (daw.) — ukryć się. [przypis edytorski]

przytarabanić — dotrzeć z trudem i wysiłkiem do jakiegoś miejsca. [przypis edytorski]

przytkniony (starop.) — tu: przylegający. [przypis edytorski]

przytłoczon (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]