Przypisy

lafa (daw.) — pensja. [przypis edytorski]

lafa (daw.) — pensja; żołd. [przypis edytorski]

lafa — daw. płaca, żołd. [przypis edytorski]

lafa (daw.) — płaca, żołd. [przypis edytorski]

lafa (daw.) — żołd, płaca. [przypis edytorski]

lafa (daw., z niem.) — żołd, płaca. [przypis edytorski]

Lafargue, Paul (1842–1911) — francuski filozof marksistowski, socjalistyczny działacz i teoretyk, lekarz; jeden z założycieli Francuskiej Partii Robotniczej, zięć Marksa. [przypis edytorski]

Lafayette, Joseph (1757–1834) — liberalny polityk fr., dowódca wojskowy, wolnomularz; stopień generała zyskał jako uczestnik wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, podczas której dowodził armią w stanie Wirginia i odbierał w 1781 r. kapitulację wojsk ang. po oblężeniu Yorktown; po powrocie do Francji jako jeden z nielicznych przedstawicieli arystokracji (posiadał tytuł markiza) poparł Wielką Rewolucję Francuską, był dowódcą Gwardii Narodowej; pozostawał jednak w opozycji polit. w stosunku do jakobinów, w związku z czym musiał opuścić na jakiś czas kraj, by powrócić po objęciu władzy przez Napoleona Bonaparte; ponownie był dowódcą wojsk rewolty w czasie rewolucji 1830 r.; popierał również niepodległościowe dążenia Polaków, a podczas powstania listopadowego usiłował zorganizować pomoc finansową i wojskową dla powstańców. [przypis edytorski]

Lafayette, Marie-Joseph de (1757–1834) — francuski polityk, liberał i dowódca wojskowy, uczestnik wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Rewolucji Francuskiej i rewolucji lipcowej; podczas Restauracji należał do liberalnych członków Izby Deputowanych. [przypis edytorski]

La Fayette, Marie Madeleine de (1634–1693) — powieściopisarka, której bohaterki odznaczają się dużą dozą prawdy psychologicznej. [przypis edytorski]

lafa — żołd. [przypis edytorski]

la fée blanche (fr.) — biała wróżka. [przypis edytorski]

La femme de trente ans (franc.) — Kobieta trzydziestoletnia. Taki tytuł nosiła jedna z powieści Honoriusza Balzaca z cyklu Komedia ludzka. [przypis edytorski]

Lafenestre, Georges (1837–1919) — francuski poeta, krytyk sztuki i historyk sztuki; konserwator muzeum w Luwrze, członek Akademii Sztuk Pięknych Instytutu Francji. [przypis edytorski]

l’affaire (fr.) — sprawa; przygoda; romans. [przypis edytorski]

laffa — lafa; żołd. [przypis edytorski]

Laffitte, Jacques (1767–1844) — dyrektor Banku Francji, polityk. [przypis edytorski]

lafirynda (obelż.) — kobieta lekkich obyczajów, ladacznica. [przypis edytorski]

La Flèche — miejscowość i gmina we Francji, położona w regionie Kraj Loary. [przypis edytorski]

Laflotte, były przedstawiciel rządu w Wenecji — w rzeczywistości Laflotte pełnił tę funkcję we Florencji. [przypis edytorski]

La Fontaine, Jean de (1621–1695) — francuski poeta klasycystyczny, znany głównie jako autor bajek zwierzęcych. [przypis edytorski]

La Fontaine, Jean de (1621–1695) — francuski poeta klasycystyczny, znany głównie jako autor bajek zwierzęcych. [przypis edytorski]

La Fontaine, Jean de (1621–1695) — przedstawiciel francuskiego klasycyzmu, do dziś znany jako autor bajek zwierzęcych. [przypis edytorski]

Lafonten, właśc. Jean de La Fontaine (1621–1695) — bajkopisarz fr., jeden z czołowych przedstawicieli klasycyzmu. [przypis edytorski]

La Force — więzienie w Paryżu, w którym osadzano więźniów politycznych. [przypis edytorski]

Laforgue, Jules (1860–1887) — francuski poeta-symbolista, inicjator wiersza wolnego. [przypis edytorski]

Laforgue, Jules (1860–1887) — francuski poeta, symbolista. [przypis edytorski]

Laforgue, Jules (1860–1887) — francuski poeta z kręgu symbolistów, jeden z twórców wiersza wolnego; eksperymentował z językiem wzorem Artura Rimbauda; inspirował się buddyzmem i filozofią niemiecką, zwłaszcza pesymizmem Schopenhauera i teorią nieświadomości Hartmanna. [przypis edytorski]

Laforgue, Jules (1860–1887) — francuski poeta z kręgu symbolistów, jeden z twórców wiersza wolnego. Eksperymentował z językiem wzorem Artura Rimbauda. Inspirował się buddyzmem i filozofią niemiecką, zwłaszcza pesymizmem Schopenhauera i teorią nieświadomości Hartmanna. Jego twórczość wywarła duży wpływ na wczesne utwory T.S. Eliota, a pośrednio również na dwudziestowieczny klasycyzm. [przypis edytorski]

Laforgue, Jules (1860–1887) — poeta francuski, przedstawiciel symbolizmu. [przypis edytorski]

Laforgue, Jules (1860–1887) — poeta fr., symbolista; urodzony w Urugwaju; po pierwszych publikacjach zyskał protekcją Paula Bourgeta, wydawcy czasopisma „La vie moderne”; w l. 1881–1886 przebywał w Berlinie, pełniąc nieformalnie funkcję doradcy kulturalnego cesarzowej Augusty (por. wyd. pośmiertnie 1922: Berlin, la cour et la ville); autor tomów poetyckich: Les Complaintes (1885), L'Imitation de Notre-Dame de la Lune (1886), Le Concile féerique (1886) oraz tomu prozy Les Moralités légendaires (1887); w 1886 r., powróciwszy do Francji, poślubił ang. poetkę Leah Lee, rok później oboje zmarli na gruźlicę. [przypis edytorski]

Laforgue, Jules (1860–1887) — poeta i pisarz fr., przedstawiciel symbolizmu (Les Complaintes, 1885), autor ironicznej prozy, wyszydzającej legendy mistyczne w dziełach neoromantyków (Les Moralites legendaires, 1887); współpracował z berlińskimi czasopismami artystycznymi; krakowskie „Życie” (1899 nr 17/18) pod red. Przybyszewskiego drukowało w tłum. polskim Hamlet, czyli następstwo miłości dziecięcej Laforgue'a. [przypis edytorski]

la foule (fr.) — tłum. [przypis edytorski]

La France, jadis soldat de Dieu, aujourdhui soldat de l'humanité, sera toujours soldat de l'ideal (fr.) — Francja, niegdyś żołnierz Boga, dziś żołnierz ludzkości, zawsze będzie żołnierzem ideału (słowa premiera Francji Georges'a Clemenceau wygłoszone 11 listopada 1918 w związku ze zwycięskim zakończeniem I wojny światowej). [przypis edytorski]

la (fr.) — tu: ta. [przypis edytorski]

laga — kij, laska. [przypis edytorski]

laga — laska, kij. [przypis edytorski]

La Garçonne (fr.) — Chłopczyca, utwór Victora Margueritte'a (1866–1942), wydany w 1922, wywołał skandal, po którym autorowi odebrano odznaczenie Legii Honorowej. Oburzenie wywołał wówczas opis postępowania bohaterki, która szuka przygód erotycznych, aby wynagrodzić sobie zdradę, jakiej dopuścił się jej narzeczony. [przypis edytorski]

La Garçonne — pol. Chłopczyca, bestsellerowa powieść francuskiego pisarza Wiktora Margueritte'a (1866–1942), wydana w 1922, opowiadająca o życiu wyemancypowanej młodej kobiety; erotyczne wątki powieści wywołały skandal obyczajowy, autorowi odebrano odznaczenie Legii Honorowej. [przypis edytorski]

La garde meurt, mais ne se rend pas (fr.: gwardia umiera, ale się nie poddaje) — tymi słowami miał odpowiedzieć na propozycję poddania się Brytyjczykom fr. generał napoleoński Pierre Cambronne (1770–1842) podczas bitwy pod Waterloo. Znana jest także inna wersja jego odpowiedzi: Merde!, tj. 'gówno'. [przypis edytorski]

Lagbomer (hebr.) — właśc. Lag Ba-Omer, Dzień Liczenia Omeru, radosne święto żydowskie przypadające 33 dni po święcie Pesach. [przypis edytorski]

la gente d' inferno (wł.) — lud z piekła. [przypis edytorski]

Lagerältester (niem.) — starszy obozu, najstarszy funkcyjny więzień. [przypis edytorski]

lagerältester — w gwarze obozowej: najstarszy funkcyjny więzień, którym mógł być tylko Niemiec. [przypis edytorski]

lageraltester (z niem.) — starszy obozu, funkcja w samorządzie więźniów. [przypis edytorski]

lagerarzt (z niem.) — lekarz obozowy. [przypis edytorski]

lagerbier (niem.) — lager, piwo jasne pełne, długo leżakowane. [przypis edytorski]

lagerek — zdrobnienie od lager (rodzaj piwa). [przypis edytorski]

Lagerführer (niem.) — skrót od Schutzhaftlagerführer, szef więźniarskiej części obozu. [przypis edytorski]

lagerführer (z niem.) — kierownik obozu. [przypis edytorski]

lagerkapo — w gwarze obozowej więzień-koordynator komand roboczych w obozie. [przypis edytorski]

Lagerlöf, Selma (1858–1940) — pisarka szwedzka. [przypis edytorski]

Lagerlöf, Selma (1858–1940) — szwedzka pisarka, nowelistka i noblistka. [przypis edytorski]

lager — w gwarze obozowej: niemiecki obóz koncentracyjny. [przypis edytorski]

lager — w gwarze obozowej: niemiecki obóz koncentracyjny. [przypis edytorski]

lager (z niem.) — obóz. [przypis edytorski]

lager — z niem. obóz, tu w znaczeniu nazistowski obóz (pracy, koncentracyjny, zagłady). [przypis edytorski]

lagier — osad tworzący w beczkach podczas fermentacji wina. [przypis edytorski]

lagier (starop.) — drożdże winne. [przypis edytorski]

Lagis, lakoński król — Agis, król Sparty. [przypis edytorski]

la gloire (fr.) — sława, chwała. [przypis edytorski]

la glu (fr.) — lep. [przypis edytorski]

Lagrange, Joseph Louis (1736–1813) — francuski matematyk i astronom; wniósł znaczący wkład w analizę matematyczną, teorię liczb, mechanikę teoretyczną oraz mechanikę ciał niebieskich. [przypis edytorski]

lagrowe szyby — wykonane ze szkła białego, lagrowego. [przypis edytorski]

lagrowiec — w gwarze obozowej: więzień obozu koncentracyjnego. [przypis edytorski]

laguna — płytka zatoka odcięta od otwartego morza. [przypis edytorski]

la (gw.) — dla. [przypis edytorski]

Lahore — miasto na zach. przedgórzu Himalajów, ob. w Pakistanie, w pobliżu granicy z Indiami. [przypis edytorski]

laidaras — užtverta vieta ganykloje gyvuliams suginti. [przypis edytorski]

laidokas (lenk.) — nenaudėlis. [przypis edytorski]

laik — dyletant, osoba nie znająca się na rzeczy; dziś popr. forma lm: laicy. [przypis edytorski]

laikinės — laikinos. [przypis edytorski]

laikinis — laikinas. [przypis edytorski]

laik — tu: osoba świecka, nienależąca do kleru. [przypis edytorski]

laik —tu: zakonnik bez święceń. [przypis edytorski]

laik — tu: zakonnik bez święceń. [przypis edytorski]

Laing, Alexander Gordon (1793–1826) — oficer armii brytyjskiej, podróżnik i badacz Afryki Zachodniej; w sierpniu 1826 jako pierwszy Europejczyk dotarł do Timbuktu; został zabity wkrótce po wyruszeniu w drogę powrotną. [przypis edytorski]

Lais — gr. hetera (towarzyszka), jedna z najbardziej wpływowych kobiet w staroż. Grecji. [przypis edytorski]

Lais — imię słynnych z piękności kurtyzan greckich: Lais z Koryntu (ok. 425 p.n.e.) oraz Lais z Hykkary na Sycylii (zm. 370 p.n.e.). [przypis edytorski]

Lais — imię to nosiły liczne greckie kurtyzany. [przypis edytorski]

laisser aller (fr.) — pozwolić iść; tu: jako termin analogiczny do laisser faire (dosł.: pozwolić działać; nie ograniczać działania). [przypis edytorski]

laisser faire (fr.) — dosłownie: pozwólcie czynić; leseferyzm to pogląd filozoficzno-ekonomiczny głoszący wolność jednostki w wymiarze społeczno-ekonomicznym, sformułowany przez francuskich fizjokratów, a zrealizowany w XIX w. w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]

laisser passer (fr.) — dosłownie: pozwólcie przejść; patrz: laissez faire. [przypis edytorski]