Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5298 przypisów.

Delafon, właśc. Henri Mamert Onésime Delafond (1805–1861) — fr. weterynarz, dyrektor Szkoły Weterynarii w Alfort. [przypis edytorski]

de la Grande Duchesse (fr.) — Wielkiej Księżnej. [przypis edytorski]

de la grande nation (fr.) — wielkiego narodu. [przypis edytorski]

De la musique, de la musique, avant toute chose (fr.) — muzyki, przede wszystkim muzyki; wyraz pragnienia a. postulatu umuzykalnienia sztuki: w epoce modernizmu czytelne nawiązanie do wiersza Paula Verlaine'a (1844–1896) Art Poétique (Sztuka poetycka) z 1874 r., wydanego w 1884 r. w tomie Jadis et Naguère), dedykowanego innemu poecie fr., Charles'owi Morice'owi i stanowiącego rodzaj poetyckiego manifestu symbolizmu. [przypis edytorski]

De la Poste (fr.) — pod pocztą. [przypis edytorski]

de La Roncière, Emile François Guillaume (1804–1874) — fr. hrabia, oficer kawalerii oskarżony w 1835 w głośnym procesie o gwałt na 16-letniej córce swego przełożonego, Marie de Morell. Mimo przekonujących dowodów, że świadectwo dziewczyny było fałszywe, sąd uznał go za winnego i skazał na 10 lat więzienia. Dzięki staraniom rodziny La Roncière w 1843 został zwolniony. W 1848 sprawę wznowiono, został zrehabilitowany, po czym kontynuował karierę wojskową, został administratorem kolonialnym i gubernatorem Tahiti. [przypis edytorski]

de las Descalzas Reales (hiszp.) — dosł.: Bosych Królewskich, część hiszpańskiej nazwy królewskiego klasztoru klarysek w Madrycie, El Monasterio de las Descalzas Reales. [przypis edytorski]

Delassus, Henri (1836–1921) — francuski ksiądz katolicki, doktor teologii, autor tekstów antymasońskich. [przypis edytorski]

delator (łac.) — donosiciel, oskarżyciel publiczny. [przypis edytorski]

de Laubespin — prawdop. Louis Charles Antoine de Laubespin (1768–1800), generał armii Napoleona. [przypis edytorski]

de Laveaux, Ludwik (1868–1894) — malarz, uczeń Józefa Mehoffera, zmarły na gruźlicę. [przypis edytorski]

de la vieille roche (o turkusie, fr.) — prawdziwy turkus; nazwa używana niekiedy w jęz. francuskim dla odróżnienia go od odontolitu, zwanego turquoise de nouvelle roche. [przypis edytorski]

Delcassé, Théophile (1852–1923) — francuski polityk, minister spraw zagranicznych w latach 1898–1905; podczas kryzysu marokańskiego (1905) przekonywał, że mimo gróźb Niemcy nie zdecydują się na wojnę, a nawet gdyby do niej doszło, Wielka Brytania stanie po stronie Francji; przegłosowany przez Radę Ministrów, podał się do dymisji. [przypis edytorski]

delegat — tu: reprezentant władzy króla Francji na prowincji, zajmujący się egzekwowaniem sprawiedliwości i kontrolowaniem administracji w jego imieniu. [przypis edytorski]

de l'Empire (fr.) — cesarstwa. [przypis edytorski]

Deleyre, [Alexandre] (1726–1797) — pisarz z grupy encyklopedystów, później sekretarz ambasady Choiseula w Wiedniu, wreszcie członek konwentu, gdzie głosował za śmiercią Ludwika XVI. [przypis edytorski]

Delfina — bohaterka powieści Delphine (1802) fr. autorki Madame de Staël (1766–1817). [przypis edytorski]

Delfinat — kraina hist. w płd.-wsch. Francji. [przypis edytorski]

Delfinat — region w południowo-wschodniej Francji. [przypis edytorski]

delfiniak (żegl.) — rozpórka zamocowana prostopadle do bukszprytu (drzewca na dziobie statku), biegnąca w dół i służąca do mocowania lin stabilizujących bukszpryt. [przypis edytorski]

delfin — następca tronu, zwł. francuskiego. [przypis edytorski]

Delfos — Delfy, starożytne miasto w środkowej Grecji, u podnóży Parnasu; centrum kultu Apollina, ze sławną wyrocznią. [przypis edytorski]

delft — fajanse z Delftu, ręcznie malowane naczynia o niebieskiej kolorystyce. [przypis edytorski]

Delft — miasto w zach. Holandii, od końca XVI w. jeden z głównych europejskich ośrodków produkcji fajansu, a później porcelany. [przypis edytorski]

delftyjskie fajansy— pochodzące z holenderskiego miasta Delft, od końca XVI w. jednego z głównych europejskich ośrodków produkcji fajansu, a później porcelany. [przypis edytorski]

Delfy — gr. miejscowość ze słynną świątynią i wyrocznią Apolla. [przypis edytorski]

Delfy — miasto greckie u stóp Parnasu, sławne ze świątyni i z wyroczni. [przypis edytorski]

Delfy — staroż. miasto greckie u stóp Parnasu, sławne ze świątyni i z wyroczni boga Apolla, gdzie odpowiedzi udzielała kapłanka zwana Pytią. [przypis edytorski]

Delfy — staroż. miasto greckie u stóp Parnasu, sławne ze świątyni i z wyroczni boga Apolla, gdzie odpowiedzi udzielała kapłanka zwana Pytią. [przypis edytorski]

Delfy — starożytne miasto w środkowej Grecji, u podnóży Parnasu; centrum kultu Apollina, ze sławną wyrocznią. [przypis edytorski]

Delfy — starożytne miasto w środkowej Grecji, u podnóży Parnasu; sławne ze świątyni i wyroczni boga Apolla. [przypis edytorski]

delią (starop. forma) — dziś popr. B.lp r.ż.: delię; delia, tu: długa, luźna szata. [przypis edytorski]

delia — dawny wierzchni ubiór męski noszony przez szlachtę polską, rodzaj długiego płaszcza narzucanego na żupan, podbitego futrem i z futrzanym kołnierzem. [przypis edytorski]

delia — dawny wierzchni ubiór męski, podbity futrem. [przypis edytorski]

delia (daw.) — rodzaj płaszcza. [przypis edytorski]

delia (daw.) — wierzchnie okrycie męskie, podbite futrem. [przypis edytorski]

delia (daw.) — wierzchni ubiór męski. [przypis edytorski]

delia — element ubioru męskiego szlachty polskiej w XVI w., strój pochodzenia orientalnego: noszony na żupanie nieprzepasany rodzaj płaszcza narzuconego na ramiona, często podbity i wykańczany futrem, z krótkimi, luźnymi rękawami i kołnierzem. [przypis edytorski]

delia — nakrycie wierzchnie, element stroju męskiego noszony przez szlachtę pol. od XVI w., szczególnie popularny wśród husarii; rodzaj płaszcza, w odróżnieniu od kontusza nieprzepasywanego, często wykańczanego lub podbitego futrem, z kołnierzem, o luźnych, rozciętych rękawach, zapinanego na ozdobne guziki. [przypis edytorski]

delia — okrycie wierzchnie w stroju szlachty polskiej w XVII w.; rodzaj długiego płaszcza z rękawami półdługimi, długimi lub bez (wówczas rodzaj peleryny) i kołnierzem sięgającym niekiedy do połowy pleców; delię noszono na kontusz (żupan). [przypis edytorski]

delia (starop.) — rodzaj płaszcza. [przypis edytorski]

delia — w daw. stroju szlachty pol. szata wierzchnia; opończa, obszerny płaszcz podbity futrem. [przypis edytorski]

delia — wierzchnie okrycie męskie, podbite futrem. [przypis edytorski]

delia (z tur.) — długi płaszcz z obszernym kołnierzem, podbity futrem. [przypis edytorski]

deliberacja (z łac.) — rozmyślanie, rozważanie. [przypis edytorski]

deliberacje (daw.) — rozważania. [przypis edytorski]

deliberacje (z łac.) — rozważania. [przypis edytorski]

deliberować (daw., gw.) — rozmyślać; tu: dyskutować. [przypis edytorski]

deliberować (daw., gw.) — rozprawiać, rozmyślać. [przypis edytorski]

deliberować (daw., gw.) — rozważać, rozmyślać, dyskutować. [przypis edytorski]

deliberować (daw.) — rozważać. [przypis edytorski]

deliberować (z łac.) — tu: dyskutować. [przypis edytorski]

delicatum palatum (łac.) — delikatne podniebienie. [przypis edytorski]

delija (daw.) — delia, w daw. stroju szlachty pol. szata wierzchnia, opończa. [przypis edytorski]

delija, delia (daw.) — kurtka męska. [przypis edytorski]

delija — delia, rodzaj okrycia wierzchniego noszonego przez szlachtę; płaszcz, opończa. [przypis edytorski]

Delijczyk — Apollo, urodzony na Delos. [przypis edytorski]

delikwent — tu: osoba, która popełniła wykroczenie a. przestępstwo. [przypis edytorski]

Delille, Jacques (1738–1813) — francuski poeta i tłumacz, autor opisowych poematów klasycystycznych (Ogrody, Ziemianin). [przypis edytorski]

Delille, Jacques (1738–1813) — francuski poeta i tłumacz, autor poematu Ogrody, jego pompatyczny styl był wzorem dla polskich poetów klasycystycznych; poniższe strofy stanowią parodię tego stylu. [przypis edytorski]

Delille, Jacques (1738–1813) — francuski poeta i tłumacz, autor poematu Ogrody, jego pompatyczny styl był wzorem dla polskich poetów klasycystycznych. [przypis edytorski]

Delille, Jacques (1738–1813) — fr. duchowny, poeta i tłumacz; członek Akademii Francuskiej; autor m.in. popularnego poematu dydaktycznego Ogrody, czyli sztuka upiększania krajobrazu (1782). [przypis edytorski]

delineo, delineare (łac.) — narysować. [przypis edytorski]

delinkwenci — dziś popr.: delikwenci. [przypis edytorski]

delinkwent (daw.) — dziś popr.: delikwent; osoba, której los jest od kogoś zależny a. przestępca oczekujący na wyrok. [przypis edytorski]

De l'IntelligenceO inteligencji, główne dzieło słynnego francuskiego estetyka, filozofa i historyka Hippolyte'a Adolphe'a Taine'a (1828–1893), zawierające wykład podstaw filozofii naturalizmu. [przypis edytorski]

de Lira, Nicolas (ok. 1270–1349) — także: Nicolaus Lyranus, Mikołaj z Liry, urodziny w Vieille-Lyre w Normandii; franciszkanin, doktor teologii, profesor Sorbony, egzegeta Biblii, szczególnie Starego Testamentu (w oparciu m.in. o oryginał hebrajski), autor cieszących się poczytnością i uznaniem wśród średniowiecznej wykształconej elity Postillae perpetuae in universam S. Scripturam (Lyranusa cenił również m.in. Luter; krytycznie zaś odnosił się do niego Erazm z Rotterdamu). [przypis edytorski]

delirii — dziś popr. forma D.lm: deliriów. [przypis edytorski]

delirium — maligna, majaczenie. [przypis edytorski]

delirium — stan zaburzenia świadomości, często połączony z halucynacjami. [przypis edytorski]

delirium — stan zaburzenia świadomości. [przypis edytorski]

delirium — stan zaburzenia świadomości, w którym występują halucynacje. [przypis edytorski]

delirium teatralicum — majaczenie teatralne, żart. termin od: delirium tremens, majaczenie drżenne (stan zaburzeń świadomości połączony z urojeniami oraz objawami somatycznymi towarzyszący chorobie alkoholowej). [przypis edytorski]

delirium tremens (łac.: majaczenie drżenne) — ostre zaburzenie świadomości występujące u nałogowych alkoholików, objawiające się halucynacjami, lękami, niepokojem ruchowym, drżeniem mięśni. [przypis edytorski]

delirium tremens (łac.) — psychoza występująca u nałogowych alkoholików w fazie abstynencji. [przypis edytorski]

delirium tremens (łac.) — silna psychoza, występująca u nałogowych alkoholików fazie abstynencji. [przypis edytorski]

delirium tremens (łac.) — stan zaburzeń świadomości, któremu towarzyszą omamy oraz urojenia; majaczenie alkoholowe; biała gorączka. [przypis edytorski]

delirium, właśc. delirium tremens (łac.) — ostra psychoza, występująca u alkoholików w czasie abstynencji. [przypis edytorski]

delirium — zaburzenia świadomości połączone z bredzeniem i halucynacjami; (pot.) szaleństwo. [przypis edytorski]

delirium — zaburzenia świadomości połączone z halucynacjami. [przypis edytorski]

delirium (z łac.) — stan zaburzenia świadomości połączony z opowiadaniem bredni. [przypis edytorski]

delirka (pot.) — od: delirium, majaczenie, stan zaburzenia świadomości, któremu towarzyszą halucynacje. [przypis edytorski]

deliunak a. deliura — daw. okrycie wierzchnie, często szyte z czerwonego sukna, podbite futrem a. jedwabną podszewką; noszone w XVI–XVII w.; wołoszka, szuba. [przypis edytorski]

deliura a.deliunak — daw. okrycie wierzchnie, często szyte z czerwonego sukna, podbite futrem a. jedwabną podszewką; noszone w XVI–XVII w.; wołoszka, szuba. [przypis edytorski]

Deliusz — Quintus Dellius, rzymski dowódca i polityk z I w. p.n.e., kilkukrotnie zmieniał stronę, po której walczył podczas wojny domowej, by w końcu znaleźć się w obozie zwycięskiego Oktawiana Augusta. [przypis edytorski]