Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2761 przypisów.
Fiat lux (łac.) — Niech się stanie światło. [przypis edytorski]
fiat lux (łac.) — niech się stanie światło. [przypis edytorski]
fiat lux (łac.) — niech stanie się światło. [przypis edytorski]
fiat! pereat! (łac.) — niech się stanie! niech zginie! [przypis edytorski]
fiat vita, cui vita (łac.) — niech się stanie życie, komu życie (w domyśle: jest pisane, jest przewidziane); trawestacja słów z Biblii, z Księgi Rodzaju, fiat lux: niech się stanie światło. [przypis edytorski]
Fiat voluntas Tua! (łac.) — bądź wola Twoja. [przypis edytorski]
Fiat voluntas tua (łac.) — bądź wola Twoja. [przypis edytorski]
fiaty — łac. fiat oznacza „niech się stanie”; słowo to może odsyłać do ewangelicznej sceny Zwiastowania i pojawia się w Łk 1,38. [przypis edytorski]
fibra (daw., z łac.) — włókno. [przypis edytorski]
fibr a. fibra (z łac., daw.) — włókno mięśniowe lub nerwowe. [przypis edytorski]
fibra (z łac.) — nerw (dosł. włókno). [przypis edytorski]
fibry (daw.) — włókna, nerwy. [przypis edytorski]
fibry (daw., z łac.) — włókna, nerwy. [przypis edytorski]
fibry — włókna. [przypis edytorski]
fibry (z fr.) — struny; nerwy (włókna nerwowe). [przypis edytorski]
fibry (z łac.) — włókna. [przypis edytorski]
fibula (łac.) — przypominająca agrafkę sprzączka do spinania szat. [przypis edytorski]
fibula — przypominająca agrafkę sprzączka do spinania szat. [przypis edytorski]
Fichel a. Pikol — dowódca wojsk Abimeleka (Rdz 21,22). [przypis edytorski]
fiche-moi la paix (fr.) — zostaw mnie w spokoju. [przypis edytorski]
Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — filozof niemiecki, obok Hegla i Schellinga jeden z najważniejszych przedstawicieli idealizmu niemieckiego. Zredukował filozofię do problematyki moralnej. Krytyczny następca myśli Kanta, twórca teorii wiedzy oraz nowego typu idealizmu subiektywnego, tzw. filozofii czynu. [przypis edytorski]
Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — filozof niemiecki, obok Hegla i Schellinga jeden z najważniejszych przedstawicieli idealizmu niemieckiego. [przypis edytorski]
Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — filozof niemiecki, obok Hegla i Schellinga jeden z najważniejszych przedstawicieli idealizmu niemieckiego. Zredukował filozofię do problematyki moralnej. [przypis edytorski]
Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — filozof niemiecki, obok Hegla i Schellinga jeden z najważniejszych przedstawicieli idealizmu niemieckiego; zajmował się przede wszystkim problematyką moralną; krytyczny następca myśli Kanta, twórca teorii wiedzy oraz nowego typu idealizmu subiektywnego, tzw. filozofii czynu. [przypis edytorski]
Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — jeden z najważniejszych przedstawicieli idealizmu niemieckiego; zredukował filozofię do problematyki moralnej. [przypis edytorski]
Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — niem. filozof idealistyczny, krytyczny następca myśli Kanta, twórca teorii wiedzy oraz nowego typu idealizmu subiektywnego, tzw. filozofii czynu. [przypis edytorski]
Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — niemiecki filozof idealistyczny, krytyczny następca myśli Kanta, twórca teorii wiedzy oraz nowego typu idealizmu subiektywnego, tzw. filozofii czynu. [przypis edytorski]
Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — niemiecki filozof, przedstawiciel klasycznego idealizmu. [przypis edytorski]
Fichte, Kant, Schiler — niemieccy filozofowie, przedstawiciele nurtu określanego mianem klasycznego idealizmu. [przypis edytorski]
Ficht, Johann Gottlieb (1762–1814) — filozof niem., obok Hegla i Schellinga jeden z najważniejszych przedstawicieli idealizmu niemieckiego; zajmował się przede wszystkim problematyką moralną; krytyczny następca myśli Kanta, twórca teorii wiedzy oraz nowego typu idealizmu subiektywnego, tzw. filozofii czynu. [przypis edytorski]
Fick, Franz Ludwig (1813–1858) — niem. anatom; badał mechanizmy rozwoju kości, szczególnie czaszki. [przypis edytorski]
ficte (łac. forma B.) — zmyślenie, udawanie. [przypis edytorski]
fideikomis (z łac. fidei comissum: powierzone w zaufaniu) — rodzaj zapisu testamentowego polegający na nieformalnym poleceniu przez spadkodawcę, by spadkobiorca przekazał część spadku osobie trzeciej. [przypis edytorski]
Fidelio — dwuaktowa opera z muzyką Ludwiga van Beethovena. [przypis edytorski]
Fideny (Fidenae) — miasto na końcu doliny Tybru, między Rzymem i Veii. [przypis edytorski]
Fidiasz (490–420 p.n.e.) — jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy greckich okresu klasycznego. [przypis edytorski]
Fidiasz (490–430 p.n.e.) — najwybitniejszy rzeźbiarz grecki okresu klasycznego; autor m.in. posągów Ateny Promachos i Ateny Partenos na ateńskim Akropolu oraz posągu Zeusa w Olimpii, zaliczanego do siedmiu cudów świata starożytnego. [przypis edytorski]
Marcel Proust, W poszukiwaniu straconego czasu, Strona Guermantes, Strona Guermantes, część pierwsza
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Fidiasz (500– ok. 430 p.n.e.) — rzeźbiarz grecki, autor monumentalnych posągów Ateny Promachos na ateńskim Akropolu i oraz Zeusa w Olimpii, wykonanego ze złota, kości słoniowej i szlachetnych gatunków drewna, zaliczanego do siedmiu cudów świata starożytnego. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490–430 p.n.e.) — rzeźbiarz grecki, uważany za najwybitniejszego przedstawiciela greckiej rzeźby starożytnej okresu klasycznego. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490–ok.430 p.n.e.) — jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy starożytnej Grecji. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490–ok. 430 p.n.e.) — najwybitniejszy rzeźbiarz grecki okresu klasycznego; autor m.in. posągów Ateny Promachos i Ateny Partenos na ateńskim Akropolu oraz posągu Zeusa w Olimpii, zaliczanego do siedmiu cudów świata starożytnego. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490–ok. 430 p.n.e.) — najwybitniejszy rzeźbiarz grecki okresu klasycznego; autor m.in. posągów Ateny Promachos i Ateny Partenos na ateńskim Akropolu oraz posągu Zeusa w Olimpii, zaliczanego do siedmiu cudów świata staroż. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490–ok. 430 p.n.e.) — najwybitniejszy rzeźbiarz grecki okresu klasycznego. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490–ok. 430 p.n.e.) — rzeźbiarz grecki. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490–ok. 440 p.n.e.) — najwybitniejszy rzeźbiarz grecki okresu klasycznego; autor m.in. posągów Ateny Promachos i Ateny Partenos na ateńskim Akropolu oraz posągu Zeusa w Olimpii, zaliczanego do siedmiu cudów świata starożytnego. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490 p.n.e. – 430 p.n.e.) — wybitny rzeźbiarz grecki. [przypis edytorski]
Fidiasz (ok. 490 p.n.e.–ok. 430 p.n.e.) — rzeźbiarz grecki z okresu klasycznego. [przypis edytorski]
Fidiasz, rzeźbiąc swą Minerwę — grecki rzeźbiarz Fidiasz (ok. 490 – ok. 430 p.n.e.) wykonał słynną rzeźbę Ateny Partenos (dziewicy), stanowiącą główny posąg kultowy świątyni Partenon na ateńskim Akropolu. Boginię Atenę, patronkę mądrości, rzemiosła i sztuki, utożsamiano z rzymską Minerwą. [przypis edytorski]
Fidiasz wobec Aspazji — Fidiasz (490–430 p.n.e.): najwybitniejszy rzeźbiarz grecki okresu klasycznego; autor m.in. posągów Ateny Promachos i Ateny Partenos na ateńskim Akropolu oraz posągu Zeusa w Olimpii, zaliczanego do siedmiu cudów świata starożytnego; Aspazja z Miletu (ok. 470–ok. 400 p.n.e): wpływowa kochanka (później zapewne żona) ateńskiego przywódcy Peryklesa; słynęła z urody, wykształcenia i inteligencji, jej dom stanowił intelektualne centrum Aten, gdzie spotykali się najznakomitsi pisarze i myśliciele. [przypis edytorski]
fidibus — złożony kawałek papieru, niekiedy nawoskowany, służący do zapalania fajki. [przypis edytorski]
Fidler, Edmund (1909–1999) — polski aktor teatralny. [przypis edytorski]
fi donc! c'est mauvais genre (fr.) — ależ, to w złym guście. [przypis edytorski]
fi donc (fr.) — a to dopiero. [przypis edytorski]
Fi donc (fr.) — brzydko, nieładnie. [przypis edytorski]
fi donc (fr.) — też coś (wyrażenie nagany). [przypis edytorski]
Fi donc, Monsieur Szarmancki (fr.) — brzydko, panie Szarmancki. [przypis edytorski]
fidrygałki (pot.) — drobnostki, błahostki. [przypis edytorski]
fidryganse (daw., gw.) — mizdrzenie się, zaloty; podrygi, łamańce. [przypis edytorski]
fidybus — kilkakrotnie złożony kawałek papieru, stosowany do zapalania fajki. [przypis edytorski]
fidybus — skrawek papieru do zapalania fajki, kilkakrotnie złożony wzdłuż, żeby dłużej płonął. [przypis edytorski]
fidybus — wiele razy złożony kawałek papieru, używany do zapalania fajki. [przypis edytorski]
Fiedler, Arkady (1894–1985) — podróżnik, reportażysta i prozaik, autor książek Ryby śpiewają w Ukajali, Kanada pachnąca żywicą oraz Dywizjon 303. [przypis edytorski]
Fielding, Henry (1707–1754) — angielski pisarz i dramaturg, autor powieści przygodowej Tom Jones. [przypis edytorski]
Field Place — rodzinny dom Shelleya, położony niedaleko miasta Horsham w hrabstwie West Sussex na południu Anglii. [przypis edytorski]
Fiesole — miasteczko niedaleko Florencji, w którym znajdują się m.in. pozostałości murów etruskich z IV w. p.n.e. oraz teatru rzymskiego z I w. p.n.e. [przypis edytorski]
Fiesole — miasteczko we Włoszech, ok. 8 km od Florencji, położone na malowniczych wzgórzach. [przypis edytorski]
fiesta (hiszp.) — święto. [przypis edytorski]
Fifth Avenue (pol.: Piąta Aleja) — główna ulica centrum nowojorskiego Manhattanu, jedna z najpopularniejszych i najbardziej rozpoznawalnych ulic handlowych świata. [przypis edytorski]
Fifth Avenue (pol.: Piąta Aleja) — główna ulica centrum nowojorskiego Manhattanu, jedna z najpopularniejszych i najbardziej rozpoznawalnych ulic handlowych świata. [przypis edytorski]
Fifty years hence (…) ebb-tide (ang.) — Pięćdziesiąt lat stąd inni zobaczą je, jak przecinają słońce o pół godziny nad horyzontem; / O sto lat stąd, a może wiele setek lat stąd, inni je zobaczą; / Będą się cieszyć zachodem słońca, wlewaniem się fali przypływu i rzucaniem w tył do morza fali odpływu. [przypis edytorski]
Figaro — obdarzony błyskotliwą inteligencją, energiczny i sprytny służący; bohater trzech sztuk Pierre'a Beaumarchais (1732–1799): Cyrulik sewilski, Wesele Figara i Występna matka, spopularyzowanych przez opery Gioacchino Rossiniego Cyrulik sewilski i Wolfganga Amadeusa Mozarta Wesele Figara; Figaro, lokaj hrabiego Almavivy, stał się wyrazicielem ducha epoki. [przypis edytorski]
Figaro — obdarzony błyskotliwą inteligencją, energiczny i sprytny służący hrabiego Almavivy, bohater komedii Pierre'a Beaumarchais'go, spopularyzowanych przez opery Rossiniego i Mozarta. [przypis edytorski]
„Figaro” — popularny konserwatywny dziennik paryski, założony w 1854. [przypis edytorski]
Marcel Proust, W poszukiwaniu straconego czasu, Strona Guermantes, Strona Guermantes, część druga
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
„Figaro” — popularny konserwatywny dziennik paryski, założony w 1854 r. [przypis edytorski]
fight (ang.) — walka. [przypis edytorski]
figiel (daw.) — przedmiot wykonany wymyślnie, pomysłowo a. dla rozrywki. [przypis edytorski]
figlować — psocić. [przypis edytorski]
Figner, Wiera Nikołajewna (1852–1952) — ros. rewolucjonistka, działaczka ruchu narodnickiego, autorka wspomnień; współuczestniczyła w organizacji zamachów na Aleksandra II pod Odessą i w Petersburgu; po zabójstwie cara jako jedyna uczestniczka przygotowań i jedyna osoba z Komitetu Wykonawczego Narodnej Woli zdołała zbiec policyjnym poszukiwaniom; w 1883 aresztowana na skutek donosu, skazana początkowo na śmierć, potem na dożywotnią katorgę; uwolniona w 1905 wyjechała za granicę i współpracowała z eserowcami; wróciła do Rosji w 1915, po rewolucji październikowej wybrana w demokratycznych wyborach do Konstytuanty z listy eserowców; po rozpędzeniu parlamentu przez bolszewików w styczniu 1918 wycofała się z działalności politycznej. [przypis edytorski]
Figueiredo, Afonso Celso de Assis (1836–1912) — wicehrabia miasta Ouro Preto i ostatni premier Cesarstwa Brazylii. [przypis edytorski]
Figuerie — Anlage zur Aufzucht von Feigen. [przypis edytorski]
figuerie (fr.) — plantacja fig. [przypis edytorski]
Figuier, Louis (1819–1894) — naukowiec i pisarz fr.; doktor nauk medycznych, kształcił się w zakresie farmakologii, chemii i fizyki, profesor w L'Ecole de Pharmacie w Paryżu, w latach 1857–1894 redaktor i wydawca rocznika „L'Année scientifique et industrielle”, w którym relacjonował coroczne wyniki badań i odkrycia naukowe (po jego śmierci czasopismo ukazywało się aż do 1914 r.), autor popularyzatorskich naukowych, m.in. Les Grandes inventions anciennes et modernes („Wielkie wynalazki starożytne i nowoczesne”, 1861), Le Savant du foyer („Naukowiec z przedpokoju”, 1862), La Terre avant le déluge („Ziemia po potopie”, 1863), La Terre et les mers (1864), Les Merveilles de la science („Cuda nauki”, 1867–1891); szczególnie popularna była jego książka La Terre avant le déluge, inspirowana współczesnymi publikacjami archeologicznymi i geologicznymi, ilustrowana przez Édouarda Riou, ukazywała dramaticzną walkę o przetrwanie człowieka: dzikich mężczyzn i kobiety, odzianych w skóry zwierząt i uzbrojonych w kamienne topory. Był autorów jednej z pierwszych publikacji rasistowskich Les Races humaines („Rasy ludzkie”, 1873). [przypis edytorski]
figurantka (daw.) — statystka teatralna; w balecie: tancerka niewystępująca jako solistka. [przypis edytorski]
figura — tu: obraz, wzór. [przypis edytorski]
figura — tu: osobnik, indywiduum, typ. [przypis edytorski]
figura (żart.) — tu: osoba, typ. [przypis edytorski]
figura Zbawiciela — tu: wykonana z brązu figura Chrystusa dźwigającego krzyż, stojąca przed kościołem Świętego Krzyża w Warszawie. [przypis edytorski]
figurez-vous? — czy Pan może sobie wyobrazić?DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]
figurka — tu w oryg. aglet-baby, tj. sprzączka na końcu tasiemki, uformowana w figurkę ludzką. [przypis edytorski]
figurki z Tanagry — określenie niewielkich figurek z terakoty przedstawiających dziewczęta i kobiety, wytwarzanych w okresie hellenistycznym, początkowo w Tanagrze w Grecji, później również w innych regionach; odznaczały się starannym modelunkiem i wdziękiem. [przypis edytorski]
figurons nous un monde composé uniquement des maux des dents (fr.) — wyobraźmy sobie świat składający się wyłącznie z bólu zęba; tłum. na francuski fragmentu zdania „imagine the world to consist of nothing but toothache” z książki W. Jamesa The Meaning of Truth (Znaczenie prawdy, 1911). [przypis edytorski]
figurować (daw.) — uczestniczyć, brać udział w czymś. [przypis edytorski]
figurować sobie (daw.) — wyobrażać sobie. [przypis edytorski]
fijołek — dziś popr.: fiołek. [przypis edytorski]
fijołek — dziś popr. pisownia: fiołek. [przypis edytorski]
fijołki — dziś popr. forma: fiołki. [przypis edytorski]
fijołkowe — dziś popr.: fiołkowe. [przypis edytorski]
fijoł — tu: wariat. [przypis edytorski]
fikcyjne — w innym wydaniu, w tym samym tłumaczeniu: nieciekawe. [przypis edytorski]
Fik, Ignacy (1904–1942) — krytyk literacki i poeta; publikował w czasopismach: „Nasz Wyraz”, „Sygnały”, „Gazeta Literacka”, „Pion”, „Życie Literackie”; autor prac z zakresu historii literatury (Rodowód społeczny literatury, 1938; Dwadzieścia lat literatury polskiej, 1939) oraz tekstów publicystycznych zaangażowanych zarówno w aktualne spory literackie (np. wokół Ferdydurke Gombrowicza), jak kwestie społeczne. [przypis edytorski]
