Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159855 przypisów.
przewłoka — dziś: zwłoka. [przypis edytorski]
przewłoka — zwłoka, opóźnienie. [przypis edytorski]
przewlec się — przebrać się. [przypis edytorski]
przewlec — tu: opóźnić. [przypis edytorski]
Przewleczoną przez kamień już odjęto linę — mowa o prymitywnej kotwicy. [przypis edytorski]
przewódca — „ten, który przewodzi innym”; dziś raczej: przywódca. [przypis edytorski]
przewodnia (daw.) — konszachty, porozumienie. [przypis edytorski]
przewodniczące jej położenie — jej zwierzchnia pozycja. [przypis edytorski]
Przewodniczenie na sejmie, w senacie i we wszystkich ciałach, surowy nadzór nad postępowaniem wszystkich urzędników, wielka troska o utrzymanie sprawiedliwości i prawności we wszystkich trybunałach (…) dowództwo armią w czasie wojny… — pozostawiając królowi własną, niezależną od senatu sferę działania, przede wszystkim sądownictwo i dowództwo na wojnie, trzyma się Russo zasady wyrażonej w Umowie społecznej III, 7: „Rząd prosty jest sam w sobie najlepszy, dlatego właśnie, że jest prosty. Ale gdy władza wykonawcza nie jest w dostatecznej mierze zależna od władzy prawodawczej, tzn. gdy zachodzą liczniejsze stosunki między księciem a zwierzchnikiem niż między narodem a księciem, trzeba zaradzić tej wadliwej proporcji przez podzielenie rządu; wówczas bowiem wszystkie jego części nie mają mniejszej władzy nad poddanymi, a podział ich sprawia, że wszystkie razem mają mniej siły przeciwko zwierzchnikowi. [przypis redakcyjny]
przewodnik (fiz.) — substancja lub ciało fizyczne mające zdolność przewodzenia prądu lub ciepła. [przypis edytorski]
Przewodni Tydzień — tydzień po Niedzieli Przewodniej, tj. pierwszej po Wielkiejnocy. [przypis redakcyjny]
przewodził Persom w tańcu według ojczystych zwyczajów — prawdopodobnie przenosi Ksenofont na Persów zwyczaj grecki; np. znane u Spartan „chóry” (taniec po grecku: chorós) nagiej młodzieży podczas uroczystości Gymnopedia lub trzy chóry: starców, mężczyzn i młodzieńców, albo chór w święto Hiakintiów (por. Ageilaos). [przypis tłumacza]
przeworyna — zagroda w stajni dla jednego konia. [przypis edytorski]
Przewoski, Edward (1849–1925) — profesor anatomii na Uniwersytecie Warszawskim, patolog. [przypis edytorski]
przewotować (daw.) — przegłosować. [przypis edytorski]
przewoznik — dziś popr. pisownia: przewoźnik. [przypis edytorski]
przewróci mózgi — rusycyzm (po ros. mózgi — w lm.). [przypis redakcyjny]
przewrót majowy — zbrojny zamach stanu w Polsce dokonany w dniach 12–15 maja 1926 r. w Warszawie przez oddziały dowodzone przez marszałka Józefa Piłsudskiego. W wyniku konfliktu zginęło łącznie 379 osób, a około 1000 osób zostało rannych. Efektem puczu było podanie się do dymisji rządu Wincentego Witosa, złożenie urzędu przez prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, ograniczenie prerogatyw parlamentu i swobód demokratycznych oraz przejęcie władzy przez obóz sanacyjny. [przypis edytorski]
przewrót — rewolucja listopadowa w 1918 r., w czasie której zdetronizowano cesarza Wilhelma II Hohenzollerna. [przypis edytorski]
Przewroty we wszechświecie — polskie tłumaczenie książki Rudolfa Falba: Przewroty we wszechświecie, z 3 wyd. niem. przeł. W. P., Warszawa 1890. [przypis edytorski]
przewyżka (daw.) — nadwyżka. [przypis edytorski]
Przewyższa ona, zdaniem turystów, wszystkie widoki krymskie pod względem czarodziejskiego uroku, słynie z urozmaicenia motywów, obfitości wód i bogatej roślinności; ze wszystkich stron otoczona pasmem gór, spośród których wypływają liczne strumienie (Klaczko, str. 163; Rzętkowski, str. 174). [przypis redakcyjny]
przeyźrzeć (starop. forma) — przejrzeć; tu: zajrzeć. [przypis edytorski]
przeźrały (daw.) — przejrzały; nadmiernie dojrzały. [przypis edytorski]
przeźrały (daw.) — przejrzały. [przypis edytorski]
przeźrocza (daw.) — przezroczysta. [przypis edytorski]
przeźroczność — przezroczystość. [przypis edytorski]
przeźroczy — dziś popr.: przeźroczysty. [przypis edytorski]
przeźroczy — dziś: przezroczysty a. przeźroczysty. [przypis edytorski]
przeźroczy — przezroczysty, przejrzysty. [przypis edytorski]
przeźrzane (od źrzeć: widzieć) — tu: przeznaczone. [przypis redakcyjny]
przeźrzeniec boży (starop.) — przez Boga przejrzany [tj. przewidziany]. [przypis redakcyjny]
przeźrzoczyste (starop. forma) — przeźroczyste. [przypis edytorski]
przeżeń — daw. forma od: gonić; znaczenie: przegoń, przepędź. [przypis edytorski]
przeżuwa — w oryginale jest ruminirend. [przypis tłumacza]
przeżyć bezradosne radości bolszewika — por. [Fülöp Miller], Geist und Gesicht des Bolschevismus, Amalthea Verlag. [przypis autorski]
przeżycia i momenty wychowawcze pozwalają się wybić pewnym typom (…) Kierowniczy typ (…) Typ wtórny (…) Wreszcie typ uciśniony — J. Petersen, Die Wesensbestimmung der deutschen Romantik, Leipzig, 1926, s. 146–147. [przypis autorski]
przeżył był — daw. forma czasu zaprzeszłego; dziś: przeżyłem (wcześniej, dawniej). [przypis edytorski]
przeżyliżeście (daw.) — konstrukcja z partykułą -że między tematem a końcówką czasownika; znaczenie: czyż nie przeżyliście. [przypis edytorski]
Przeżyte, ale nieśmiertelne kierunki Nicolaia, Hubera, Schütza — W. Dilthey, Das Erlebnis…, s. 294. [przypis autorski]
przeżywienie — dziś: wyżywienie. [przypis edytorski]
przeżywienie — tu zapewne: żywienie oraz wykonywanie wszelkich czynności potrzebnych do przeżycia. [przypis edytorski]
przezacny — bardzo zacny; bardzo cenny, wielce szanowny. [przypis edytorski]
przez Arabię (…) robi pięć dziennych pochodów przez pustkowia — w sierpniu. [przypis tłumacza]
przez — bez. [przypis edytorski]
przez całą lekcją (daw.) — dziś: przez całą lekcję. [przypis edytorski]
przez cały ów Post Wielki — od 19 lutego do 5 kwietnia 1113 r. [przypis edytorski]
przez cię — dziś popr.: przez ciebie. [przypis edytorski]
Przez ciernie żywota — przeżycia osobiste i wspomnienia od lat najmłodszych aż po wybuch Wielkiej Wojny 1914 r.: taki jest pełny tytuł książki Ferdynanda Kurasia. Wyszła ona w r. 1925 w Częstochowie jako VII tom redagowanej przez p. St. Pazurkiewicza Książnicy Narodowej. [przypis redakcyjny]
Przez czarne getta mury — z informacji z archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego wynika, że autorka przebywała w getcie w Będzinie, a wcześniej być może w getcie w Oświęcimiu. Getto w Będzinie podlegało innym zasadom niż tego typu żydowskie dzielnice zamknięte znajdujące się na terenie Generalnej Guberni. W gettach utworzonych na terenach wcielonych do III Rzeszy początkowo panowały znacznie lepsze warunki, nie było głodu, deportacje były rzadsze i mniej liczne. Getto będzińskie przez dłuższy czas nie było nawet ogrodzone. Na jego terenie działały różne organizacje samopomocowe, a więźniowie pracowali w tzw. szopach. Dopiero 1 sierpnia 1943 (czyli rok później niż w Warszawie) rozpoczęła się akcja likwidacyjna, znana jako Akcja Będzińska. Członkowie ruchu oporu w getcie będzińskim w porozumieniu z bojownikami z pobliskiego getta w Sosnowcu wzniecili wówczas bunt. Organizatorami obu zrywów byli Józef i Bolesław Kożuchowie (związani z organizacją Hanoar Hacijoni), Frumka Płotnicka (łączniczka ŻOB na terenie kraju) oraz Cwi Brandes (z Haszomer Hacair, członek kierownictwa ŻOB-u w Będzinie). Przez trzy dni powstańcy bronili się w przygotowanych wcześniej bunkrach, ostatecznie zostali jednak pokonani i zamordowani. Niemal wszyscy Żydzi z Będzina zostali wywiezieni do Auschwitz. [przypis edytorski]
przez czterdzieści pięć lat — 476–431, od wojen perskich do wojny peloponeskiej. [przypis tłumacza]
przez (daw.) — bez. [przypis edytorski]
przez (daw.) — bez. [przypis redakcyjny]
przez (daw., gw.) — tu: bez. [przypis edytorski]
Przez długi czas rekruci szli do wojska… — więcej o urządzeniach wojskowych w b. zaborze austriackim patrz w komentarzach. [przypis autorski]
przez dni siedem — od 8 do 15 miesiąca Ab (Loos, sierpień). [przypis tłumacza]
Przez dość długi czas trwaliśmy tam w spokoju — niedługo po rzezi, w 1736, francuski gubernator Luizjany, chcąc zniszczyć ukrywające się u sąsiadów resztki Naczezów, a także osłabić samych Czikasawów, z pomocą indiańskich sprzymierzeńców zaatakował ich od północy i południa. Kolejny atak francuski nastąpił 3 lata później. [przypis edytorski]
przez drogę ćci dość żywota potrzeba (starop.) — przez drogę czci dojść żywota potrzeba; trzeba zapewnić sobie życie (przeżycie) idąc drogą czci. [przypis edytorski]
prze zdrowie cesarskie pełnili — wznosili toasty za zdrowie cesarza. [przypis edytorski]
prze zdrowie — dziś popr.: na zdrowie. [przypis edytorski]
przezdrowie — toast wznoszony za zdrowie. [przypis edytorski]
przez dwadzieścia dziewięć lat Spartanie — od zwycięstwa pod Ajgospotamoj w r. 405 do przegranej pod Naksos w roku 376 = 29 lat. [przypis tłumacza]
przez dwie noce — akcja Hamleta rozpoczyna się w przeddzień koronacji i ślubu króla Klaudiusza; duch ojca Hamleta zaczął się zjawiać nocą na trzy dni przed uroczystościami. [przypis edytorski]
przez dzięki a. przezdzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
przez dzięki a. przezdzięki (starop.) — także: przezdzięcznie, bezdzięcznie, tj. gwałtem, koniecznie, wbrew woli, przymusowo, mimo woli, chcąc nie chcąc. [przypis edytorski]
przez dzięki (daw.) — gwałtem. [przypis redakcyjny]
przez dzięki (daw.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
przez dzięki — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
przez dzięki noclegu proszę (starop.) — o nocleg proszę gwałtem. [przypis edytorski]
przez dzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis edytorski]
przezdzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis edytorski]
przez dzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
przezdzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
przezdzięki (starop.) — wbrew mojej woli, gwałtem. [przypis redakcyjny]
Przezdziecki, Jagiellonki. [przypis autorski]
przezeń — przez niego. [przypis edytorski]
przezeń — skrócone: przez niego. [przypis edytorski]
przezeń (starop. forma) — przez niego; z jego powodu. [przypis edytorski]
przezeń wszytko stało się jest, a bez niego nigdy się nic nie stało — J 1, 3. [przypis edytorski]
przez galicką chorobę toczon — chory na chorobę weneryczną. [przypis edytorski]
przez Górne Bramy — κατὰ τὰς ἄνω… πύλας, per superiores portas, oberen Thore (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski]. Może: przez bramy Górnego Miasta? [przypis tłumacza]
przez granice niemieckie — Z Królestwa Polskiego jechało się do Szwajcarii przez Śląsk, należący wówczas do Rzeszy Niemieckiej, i kraje ówczesnej monarchii austro-węgierskiej (Czechy oraz Austrię właściwą). [przypis redakcyjny]
przez (gw.) — bez. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
przez (gw.) — przed. [przypis edytorski]
przez (gw.) — tu: bez. [przypis edytorski]
przez Hasmonejczyków — ὑπὸ τῶν Ἀσαμωναίου παίδων, dynastia, która się wywodziła od praszczura Hasmoneusza. Tę rodzinę królewską zwano także Machabeuszami, gdyż przydomek Judy „Machabeusz” został przeniesiony później na całą rodzinę. [przypis tłumacza]
Przez Honoriusza Duch Święty (…) ozdobił jego chęć koroną drugą — To jest: papież Honoriusz III powtórnym utwierdzeniem zakonu św. Franciszka powtórnie zadośćuczynił chęci świętego założenia zakonu, którego głównym ślubem było wyrzeczenie się dóbr ziemskich i ubóstwo. [przypis redakcyjny]
przez idee rozumiem nie obrazy tworzące się na dnie oka lub, jeśli kto woli, w głębi mózgu, lecz pojęcia myślowe — Nag. Schr.: „czyli istnienie przedmiotowe rzeczy, o ile ono jest tylko w myśleniu”. [przypis redakcyjny]
przezierać (gw.) — widzieć na wylot. [przypis edytorski]
przezierać — oglądać. [przypis edytorski]
przezierać — przeglądać; patrzeć na wskroś (na wylot). [przypis edytorski]
przezierać się (daw.) — przeglądać się. [przypis edytorski]
przez interpunkcję, np. Empedokles mówi: „nagle stają się śmiertelnymi, co dawniej byli nieśmiertelnymi i mieszanymi, co dawniej byli czystymi” — We fragmencie z Empedoklesa: αἶψα δὲ θνήτ᾽ ἐφύοντο τὰ πρὶν μάθον ἀθάνατ᾽ εἶναι ζωρά τε πρὶν κέκρητο przez użycie przecinka między ζωρά τε i πρὶν (które w takim razie musi być spójnikiem) myśl staje się niezrozumiała. O co się właściwie rozchodziło, trudno orzec, zwłaszcza że i tekst fragmentu niepewny. [przypis tłumacza]
przez Kasię — Branicką. [przypis redakcyjny]
przez kłamu (starop.) — bez kłamstwa, nie kłamiąc. [przypis edytorski]
przez komisarze — dziś popr. forma B.lm: przez komisarzy. [przypis edytorski]
Przez kraj ludzi, zwierząt i bogów — książka Ferdynanda Ossendowskiego, wydana nakładem Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1923 r. [przypis autorski]
przez kraj przyjacielski — przez Malis [Malidę], Ojtaję, wąwóz termopilski (między stokiem gór Ojta a morzem), Fokis [Fokidę]. Fokis pozostała wierna Sparcie i dostarczyła Agesilaosowi posiłków. [przypis tłumacza]
przez kresy — utwór występuje również w tomie poetyckim Józefa Czechowicza Ballada z tamtej strony. [przypis edytorski]
przez kresy — utwór występuje również w tomie poetyckim Józefa Czechowicza Nic więcej. [przypis edytorski]
