Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 12892 przypisów.

przedsię (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]

przedsię (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]

przedsię (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]

przedsię (daw.) — przecież, wszak; jednak; nadal. [przypis edytorski]

przedsię (gw.) — przecież, wszakże, wszak. [przypis edytorski]

przedsię — przecież, a jednak. [przypis edytorski]

przed się — przed siebie; do przodu. [przypis edytorski]

przedsię (starop.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]

przedsię (starop.) — przecież, wszak, wszakże, jednak. [przypis edytorski]

przedsie a. przedsię (starop.) — przecież, jednak, a jednak. [przypis edytorski]

Przed siwą głową wstawaj, a uczci personę starą, a bój się Boga — Kpł 19, 32. [przypis edytorski]

przedstawa (daw.) — przedstawienie. [przypis edytorski]

przedstawiać — tu: reprezentować. [przypis edytorski]

przedstawiać żywszy interes — budzić żywsze zainteresowanie. [przypis edytorski]

przedstawiała hebrajską literę Alef — symbolicznym kartom z talii tarota przypisywano kolejne litery hebrajskiego alfabetu. [przypis edytorski]

przedstawiamy tu w rysunku — nie uwzględniono rycin z wydania źródłowego. [przypis edytorski]

przedstawienia — tu: przedstawiane argumenty, tłumaczenia. [przypis edytorski]

przedstawienia — tu: przedstawione argumenty, tłumaczenia. [przypis edytorski]

przedstawienie „Pięknej Heleny” — popularna operetka fr. kompozytora Jacques'a Offenbacha (1819–1880). [przypis edytorski]

przedstawienie — tu: wyjaśnienie, tłumaczenie. [przypis edytorski]

przedstawił był — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub niezrealizowaną możliwość. [przypis edytorski]

przedstawiono jako czynne — tj. jako czynnych uczestników. [przypis edytorski]

przedstawujące (daw.) — przedstawiające. [przypis edytorski]

przed stem lat — dziś: przed stoma laty; sto lat temu. [przypis edytorski]

przed stu laty — autorka pisała to dawno temu, w roku 1918, zaś Śpiewy historyczne Juliana Ursyna Niemcewicza wydano w roku 1816, od ich opublikowania do dziś minęło zatem ponad dwieście lat. [przypis edytorski]

przedszkolne — tu w znaczeniu: poprzedzające naukę szkolną. [przypis edytorski]

przedtemeś na to oglądać się miała (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: przedtem miałaś oglądać się na to. [przypis edytorski]

przed tem (starop.) — dziś: przedtem. [przypis edytorski]

przed tobąm nie składał — nie składałem przed tobą: przykład ruchomej końcówki czasownika; por. nadaremniem badał. [przypis edytorski]

przed trzydziestu laty — tekst pochodzi z 1913 r., Placówka ukazała się w 1884 r. [przypis edytorski]

Przed Twe ołtarze (…) Ojczyznę wolną racz nam wrócić — opublikowany 20 lipca 1816 r. w „Gazecie Warszawskiej” pierwotny tekst autorstwa Alojzego Felińskiego zatytułowany Pieśń narodowa za pomyślność króla miał nawiązywać do ang. pieśni God save the King; wskazywał na to refren: „Przed Twe ołtarze zanosim błaganie/ Naszego Króla zachowaj nam Panie”. Wyrażało się w nim legalistyczne stanowisko aprobujące władzę Aleksandra I w Królestwie Polskim, reprezentowane jednak jedynie przez część społeczeństwa. W lutym 1817 r. „Pamiętnik Warszawski czyli Dziennik Nauk i Umiejętności” opublikował wersję hymnu Antoniego Goreckiego pod znaczącym tytułem Hymn do Boga o zachowaniu wolności. Gorecki prezentował pogląd, że wartością jest nie tyle zachowanie króla, ile wolności, stąd refren: „Niesiemy modły przed Twoje ołtarze,/ zostaw nas Panie przy wolności darze”. Prośba o wolność z refrenu Goreckiego pozostała na stałe jako modyfikacja tekstu; podobnie dwie ze strof jego hymnu. Jeszcze w 1817 r. zmieniono drugi wers refrenu na: „Naszą ojczyznę racz nam wrócić, Panie”. Wkrótce pieśń stała się deklaracją nieposłuszeństwa wobec oficjalnej władzy; w 1862 r. została zakazana w zaborze ros., śpiewali ją uczestnicy powstania styczniowego, przez co zyskała miano „Marsylianki 1863 roku”. Później śpiewano „Boże coś Polskę” podczas okupacji hitlerowskiej oraz w czasie stanu wojennego w latach 80. XX w. Po roku 1989 zmieniono ponownie refren, zastępując frazę „racz nam wrócić” słowem „pobłogosław”. [przypis edytorski]

przed tym gorzem (daw.) — przed tym nieszczęściem. [przypis edytorski]

przedtym (starop.) — dziś: przedtem. [przypis edytorski]

przedtym (starop. forma) — dziś: przedtem. [przypis edytorski]

przeduchowić (daw.) — napełnić wyrazem uduchowienia. [przypis edytorski]

przedustawna harmonia — pojęcie wprowadzone przez G. W. Leibniza, filozofa epoki oświecenia: według jego koncepcji cały świat, wszystkie ciała i dusze (umysły) są w rzeczywistości wzajemnie od siebie niezależne, ale dzięki temu, że zostały odpowiednio z góry zaprogramowane przez Boga, działają w świecie w sposób skoordynowany. Jako ilustrację Leibniz podawał przykład dwu jednakowo wyregulowanych zegarów. [przypis edytorski]

przed więcej jak sto laty — ponad sto lat temu. [przypis edytorski]

przedwiecza — czasy przedwieczne; użyte w tłumaczeniu wyrażenie „przedwiecza dawne” jest tautologią. [przypis edytorski]

przed wieki — dziś popr. forma N.lm: przed wiekami. [przypis edytorski]

przed wieki — dziś popr. forma N. lm.: przed wiekami. [przypis edytorski]

przed wieki — dziś: przed wiekami. [przypis edytorski]

przed wieki — tu daw.: przed wiekami. [przypis edytorski]

przed Wojciecha — tj. przed dniem św. Wojciecha, obchodzonym w kościele katolickim 23 kwietnia. [przypis edytorski]

przed wojną — mowa o I wojnie światowej. [przypis edytorski]

przed wroty — dziś popr. forma N. lm: przed wrotami. [przypis edytorski]

przed wrotyma — dziś popr. forma Msc.lm: przed wrotami. [przypis edytorski]

przedziać (daw.) — przebić, por.: nadziać. [przypis edytorski]

przedziać (daw.) — przeszyć, przebić; por. „nadziać”. [przypis edytorski]

przedzierżgniono — dziś: przedzierzgnięto. [przypis edytorski]

przedzierzgać — nabierać innych cech, zmieniać swoją postać. [przypis edytorski]

przedzierzgnąć (daw.) — przemienić. [przypis edytorski]

przedzierzgnąć się (daw.) — przemienić się. [przypis edytorski]

przedzierzgnąć się — przemienić się. [przypis edytorski]

przedzierzgnięty (daw.) — przemieniony. [przypis edytorski]

przedzierzgniony — dziś popr. forma: przedzierzgnięty. [przypis edytorski]

przedzierzgniony — dziś popr.: przedzierzgnięty; tj. przemieniony. [przypis edytorski]

przedziurawiony tron — sedes. [przypis edytorski]

przedziwnieśmy (…) polepszyli (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: przedziwnie polepszyliśmy. [przypis edytorski]

przed (…) zwierzęty — dziś popr. forma N. lm: zwierzętami. [przypis edytorski]

przeflancować — przesadzić w inne miejsce (od flanca: sadzonka, rozsada). [przypis edytorski]

przeflancowany — przesadzony w inne miejsce (od flanca: sadzonka, rozsada). [przypis edytorski]

przeflancowywać — przesadzać w inne miejsce (od flanca: sadzonka, rozsada); tu przen. [przypis edytorski]

przefrymarczony — przehandlowany. [przypis edytorski]

przefrymarczyć (daw.) — przehandlować. [przypis edytorski]

przefrymarczyć — sprzedać. [przypis edytorski]

przegadać się — dziś raczej: wygadać się. [przypis edytorski]

przegardzać — pogardzać, zohydzać. [przypis edytorski]

przegięcina — łuk, zagięcie. [przypis edytorski]

przeglądać — przewidywać. [przypis edytorski]

przeglądający w charakterze — popr. raczej: przejawiający się w charakterze. [przypis edytorski]

„Przegląd Encyklopedyczny” — „Revue encyclopédique”, francuski miesięcznik poświęcony nauce, literaturze i sztuce, wydawany w l. 1819–1833. [przypis edytorski]

„Przegląd Filozoficzny” — pierwsze polskie czasopismo filozoficzne, wydawane od 1897. [przypis edytorski]

„Przegląd” mojej babki — tj. czasopismo Grandmother's Reviev. [przypis edytorski]

przeglądnąć (reg.) — dziś raczej: przejrzeć. [przypis edytorski]

„Przegląd społeczny” – pismo naukowe i literackie, założone w 1886 roku. [przypis edytorski]

przegon (daw.) — rów melioracyjny, przekopany przez pole w celu odprowadzenia nadmiaru wody. [przypis edytorski]

przegon — tu: gonitwa, w której liczy się szybkość i wytrzymałość. [przypis edytorski]

przegon — wyścig. [przypis edytorski]

przegraną morską — mowa o decydującym starciu morskim wojny lamijskiej, bitwie pod Amorgos (322 p.n.e.), w której flota macedońska pokonała flotę ateńską. [przypis edytorski]

przegranę — dziś popr. forma B. lp: przegraną. [przypis edytorski]

przegrawka — zapewne: przygrywka; wtręt muzyczny. [przypis edytorski]