Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159624 przypisów.
pożałować (z ros.) — zlitować się [przypis redakcyjny]
pożałowanie — politowanie, darowanie życia. [przypis redakcyjny]
pożałujcie (tu z ros. пожалуйте) — proszę ze mną. [przypis edytorski]
Pożałuj dla Chrysta Spasa, dla Pereczystoj Boharodyce, dla Mikuły Cudotworce (z rus.) — Zmiłuj się, przez Chrystusa Zbawiciela, przez przeczystą Bogurodzicę, przez Mikołaja Cudotwórcę. [przypis redakcyjny]
pożałujtie (ros.) — proszę ze mną. [przypis edytorski]
pożarnaja komanda (ros.) — drużyna strażacka. [przypis edytorski]
pożarnym blask — blask pożaru. [przypis edytorski]
pożar — rozdział wspomina autentyczne zdarzenie z 27 stycznia 1880 r. [przypis autorski]
pożar — tu: nazwa psa gończego. [przypis edytorski]
Pożar z Kruczkiem — nazwy psów gończych. [przypis edytorski]
po „żebrach” chodzić — żebrać, prosić o jałmużnę. [przypis edytorski]
pożeglował natychmiast do Gyteion — Gyteion: port w Zatoce Lakońskiej [na płd. wybrzeżu Lakonii; główny port spartański]. Tym sposobem pokazywał także Alkibiades całemu światu, kto właściwie jest panem morza. [przypis tłumacza]
…pożeglowali z powrotem na Samos — bitwa [pod Arginuzami] odbyła się z końcem lipca lub początkiem sierpnia 406 r. [przypis tłumacza]
pożegnać gospodynią (daw.) — dziś: (…) gospodynię. [przypis edytorski]
„Pożegnanie” Schuberta — pieśń Adieu!, opublikowana w Paryżu ok. 1835, opisana na stronie tytułowej jako kompozycja „F. Schuberta”, z francuskim tekstem Edouarda Belangera; jednak prawdziwym autorem muzyki był August Heinrich von Weyrauch (1788–1865), który skomponował ją do tekstu wiersza Karla Friedricha Gottloba Wetzego i wydał w 1824 pod tytułem Nach Osten (Na wschód); pieśń zyskała sobie popularność, często łączono ją z nazwiskiem Franza Schuberta (1797–1828), znanego austriackiego kompozytora muzyki romantycznej, i umieszczano w zbiorach jego utworów. [przypis edytorski]
Pożegnanie — wiersz napisany ok. 1800 r. i ogłoszony w dodatkach do Fausta. [przypis edytorski]
Pożegnanie — w wydaniu źródłowym pod tytułem podano melodię w zapisie nutowym. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]
pożegnanim (starop. forma N.) — pożegnaniem; za tym nieodpowiednim pożegnanim: z powodu tego nie zapowiedzianego, niewłaściwego pożegnania. [przypis redakcyjny]
pożegnawczy — dziś popr.: pożegnalny. [przypis edytorski]
pożenąć (daw.) — pognać. [przypis edytorski]
pożenie (daw., gw.) — forma dokonana 3.os.lp od daw. żenąć: wygnać; pogna. [przypis edytorski]
pożenie (daw.) — pogna; tu: uleci. [przypis edytorski]
pożenie (daw.) — pogoni; forma 3.os.lp od żenąć: gnać, pędzić. [przypis edytorski]
pożenie (daw., starop.) — pogoni. [przypis edytorski]
pożeniem (daw.) — pognamy, popędzimy. [przypis edytorski]
pożenie — pogoni; od ż. formy żonę, żeniesz itd.; b. częste w pomnikach w. XIV i XV i u pisarzy w. XVI. [przypis redakcyjny]
Pożeracze gazet — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Pożeracz gazet (rys. K. Sichulski z „Liberum Veto”). [przypis edytorski]
pożerca — dziś: pożeracz. [przypis edytorski]
pożerca ogień — pożerczy ogień. [przypis redakcyjny]
pożerca ognień — pożerczy ogień. [przypis redakcyjny]
pożoga (daw.) — pożar. [przypis edytorski]
pożoga — pożar. [przypis edytorski]
pożoga (przen.) — dramatyczne wydarzenia, zwykle wojenne, niosące zniszczenie i cierpienie. [przypis redakcyjny]
pożoga — wielki ogień, pożar. [przypis edytorski]
pożoga — wielki ogień, pożar; tu: przen. o upale. [przypis edytorski]
pożoną (daw.) — pogonią; forma 3.os.lm od żenąć: gnać, pędzić. [przypis edytorski]
pożrzeć — dziś popr.: pożreć. [przypis edytorski]
pożyć czego (starop.) — doświadczyć czego; pożywiesz wielikiej męki: doświadczysz wielkiego cierpienia. [przypis edytorski]
pożyć (daw.) — pokonać. [przypis edytorski]
pożyć (daw.) — spożyć. [przypis edytorski]
pożyć (daw.) — zwyciężyć, pokonać. [przypis edytorski]
pożyć kogoś (starop.) — zmóc, pokonać, zwyciężyć kogoś a. coś. [przypis edytorski]
pożyć kogo (starop.) — pokonać, zwyciężyć kogo. [przypis edytorski]
pożyć (starop.) — pokonać. [przypis edytorski]
pożyć (starop.) — pokonać. [przypis redakcyjny]
pożyć (starop.) — pokonać, zwyciężyć. [przypis edytorski]
pożyć (starop.) — zmóc, pokonać, przezwyciężyć; przydzie pożyć: da się pokonać; . [przypis edytorski]
pożyć (starop.) — zmóc, pokonać, przezwyciężyć. [przypis edytorski]
pożyć (starop.) — zwyciężyć; pokonać. [przypis edytorski]
pożyć (starop.) — zwyciężyć. [przypis edytorski]
pożyć (strop.) — zniszczyć, pokonać. [przypis redakcyjny]
pożyć — tu: pokonać. [przypis edytorski]
pożyć — tu: zdobyć. [przypis edytorski]
pożyć — tu: zmóc, zwalczyć, pokonać. [przypis edytorski]
pożyć — zmóc, przemóc, pokonać; por. wyrażenie: niepożyta energia a. siły. [przypis edytorski]
po życia gorączce cicho teraz śpią — fragment pochodzi z dramatu Macbeth Williama Shakespeare'a (1564–1616). [przypis edytorski]
pożyczę ci książeczki — w XVII w. książki były rzadkie i bardzo drogie. [przypis edytorski]
pożyczka — włosy z boku głowy zaczesane do góry, maskujące łysinę. [przypis edytorski]
pożycz mi noża — popr.: pożycz mi nóż. [przypis edytorski]
pożyczyła jej balii — dziś popr.: pożyczyła jej balię. [przypis edytorski]
pożyczyłem był — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub niezrealizowaną możliwość; dziś: pożyczyłem. [przypis edytorski]
pożyczyłem mu sto talarów — od XV do do połowy XIX w. w Hiszpanii oraz w obu Amerykach powszechnie używano srebrnych dolarów hiszpańskich (talarów), od których pochodzi nazwa waluty Stanów Zjednoczonych. [przypis edytorski]
po żyle uparać (upruwać) — o wielkim lęku i bólu. [przypis redakcyjny]
pożyte (gw., daw.) — spełnione. [przypis autorski]
pożytek, który był cnotą republik średniowiecza — G. Pecchio w swoim gorącym liście do pięknej Angielki o wolnej Hiszpanii, która jest średniowieczem nie zmartwychwstałym, lecz wciąż żywym, powiada na s. 60: „Celem Hiszpanów była nie chwała, lecz niepodległość. Gdyby Hiszpanie bili się jedynie dla honoru, wojna byłaby się skończyła bitwą pod Tudelą. Honor posiada szczególną właściwość: raz splamiony, traci wszelką siłę… Toteż liniowe wojsko hiszpańskie, przepojone przesądem honoru (to znaczy przekształcone na nowoczesne europejskie), pobite, rozproszyło się z myślą, że wszystko jest stracone wraz z honorem” etc. [przypis autorski]
pożytkować — korzystać. [przypis edytorski]
pożytkując z ciemności — korzystając z ciemnoty. [przypis edytorski]
pożyty (daw.) — pokonany. [przypis edytorski]
pożywać (daw.) — pokonywać, zwycieżać. [przypis edytorski]
pożywać (daw.) — spożywać. [przypis edytorski]
pożywać (daw.) — tu: korzystać z czegoś; zażywać. [przypis edytorski]
pożywać (daw.) — zwalczać, pokonywać. [przypis edytorski]
pożywać — dziś raczej: spożywać. [przypis edytorski]
pożywać — dziś: spożywać; jeść. [przypis edytorski]
pożywać — spożywać. [przypis edytorski]
pożywać (starop.) — używać. [przypis edytorski]
pożywać swego państwa (starop.) — używać swojego panowania; korzystać ze swej władzy. [przypis edytorski]
pożywać swej wolej (starop.) — zażywać swawoli. [przypis edytorski]
pożywa — dziś raczej: pożywka; pożywienie. [przypis edytorski]
pożywamy — dziś popr.: spożywamy. [przypis edytorski]
pożywany — dziś: spożywany; forma pożywać nosi dziś cechę stylu biblijnego. [przypis edytorski]
pożywa — pożywienie. [przypis edytorski]
pożywię (gw., daw.) — pożyję. [przypis autorski]
pożywita (gw.) — pożywicie. [przypis edytorski]
poza buczki wyskoczyli — „wyskoczyć po za buczki”, znaczy do dziś dnia iść na zbój, zostać zbójnikiem. [przypis autorski]
pozaciągawszy trupy do obozu — chciał w ten sposób zmusić wroga, by prosił o wydanie poległych celem ich pogrzebania. U Greków ta strona uznawała się za pobitą, która prosiła o wydanie trupów, znaczyło to bowiem, że nieprzyjaciel jest panem pola bitwy. Zwycięstwo zatem nie było stanowcze, skoro Agesilaos chwycił się takiego środka. [przypis tłumacza]
pozad (daw.) — w tyle. [przypis edytorski]
pozad (daw.) — z tyłu. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
pozad (starop.) — z tyłu. [przypis edytorski]
pozad — wstecz, za siebie. [przypis edytorski]
Poza jednak tymi zgromadzeniami, prawomocnymi przez samą swoją datę, każde zgromadzenie narodu, którego by nie zwołali upoważnieni do tego urzędnicy według przepisanych form, powinno być uważane za bezprawne… — zwierzchnik jest publiczną osobą prawną, może więc działać tylko w formach, jakie mu wyznacza prawo. Nie jest to sprzeczne z nieograniczonością władzy zwierzchnika, on sam bowiem te formy stanowi i może je zmieniać. Zawsze jednak musi ukonstytuować się według reguł, jakie wyznaczył samemu sobie. Obywatele zgromadzeni bez zachowania tych form byliby tylko tłumem ludzi i nie tworzyliby zwierzchnika. Wskazówka, którą Russo daje, by prawomocne były tylko zgromadzenia zbierające się w terminach oznaczonych z góry, względnie zgromadzenia zwoływane przez rząd, jest jedynie radą, podyktowaną względami na porządek, tudzież potrzebą zachowania dla rządu niezależności, jaką mieć musi dla należytego spełnienia swych zadań. Zwierzchnik oczywiście może inaczej unormować tę kwestię. [przypis tłumacza]
po zakonu (ros.) — według prawa. [przypis edytorski]
po zakonu (z ros.) — według prawa. [przypis edytorski]
poza kraty — co oznaczało kratę na sali sądowej, wyjaśnia Koźmian: „Na drugiej stronie stołu od drzwi, w małym ustępie, na trzech wyniosłych stopniach, miejsce wszerz całego stołu dla mecenasów, to jest obrońców prawników, które to miejsce nazywano kratką, że wyniosłością swoją przed ich piersiami półka przesłaniała ich od sędziów” (K. Koźmian, Pamiętniki, Warszawa 1907, cz. I, s. 30). [przypis redakcyjny]
pozałóż (gw.) — pozakładaj. [przypis edytorski]
pozamieście — dziś: przedmieście. [przypis edytorski]
Poza moim osobistym „kulturalnym” i „ucywilizowanym ja” (…) ubożuchnych moich wrażeń — S. Przybyszewski, Moi współcześni, I, s. 27. [przypis autorski]
poza okresem czasu — dziś błąd logiczny; popr.: poza czasem. [przypis edytorski]
pozapustny — następujący po zapustach (tj. po karnawale); w kościele katolickim dniem kończącym zapusty i rozpoczynającym okres postu jest Środa Popielcowa, kiedy to podczas specjalnej uroczystości wierni posypują sobie głowę popiołem na znak pokuty. [przypis edytorski]
pozapustny — pokarnawałowy; zapusty: okres zabaw, uczt i spotkań towarzyskich po świętach Bożego Narodzenia i Nowym Roku, kończący się wraz z początkiem Wielkiego Postu, obejmującego 40 dni przed Wielkanocą. [przypis edytorski]
