Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156191 przypisów.
pryncypał (daw.) — szef, pracodawca. [przypis edytorski]
pryncypał (daw.) — zwierzchnik, przełożony. [przypis edytorski]
pryncypał (daw.) — zwierzchnik. [przypis edytorski]
pryncypałka (przestarz.) — zwierzchniczka, przełożona. [przypis edytorski]
pryncypałów — tutaj: przewódców młodzieży. [przypis redakcyjny]
pryncypałowa (daw.) — żona pryncypała, tj. szefa, pracodawcy. [przypis edytorski]
Pryncypał — przełożony, osoba najważniejsza w danej instytucji. [przypis edytorski]
pryncypał — przełożony. [przypis edytorski]
pryncypał — przełożony, szef. [przypis edytorski]
pryncypał (przestarz.) — szef, zwierzchnik. [przypis edytorski]
pryncypał (przestarz.) — zwierzchnik, pracodawca. [przypis edytorski]
pryncypał — przywódca, herszt. [przypis redakcyjny]
pryncypał — tu: szef, przełożony, pracodawca. [przypis edytorski]
pryncypał — zwierzchnik. [przypis edytorski]
pryncypalny (daw.) — główny, najważniejszy. [przypis edytorski]
pryncypalny — daw. najważniejszy, główny. [przypis edytorski]
pryncypalny (daw., z łac.) — najważniejszy, główny. [przypis edytorski]
pryncypalny — główny, zasadniczy. [przypis redakcyjny]
pryncyp (daw.) — pryncypium (r.n.): zasada; podstawa. [przypis edytorski]
pryncypia (z łac.) — zasady. [przypis edytorski]
pryncypilarny (z łac.) — pryncypalny; główny, naczelny. [przypis edytorski]
pryncyp — zasada; dla pryncypu: dla zasady. [przypis edytorski]
prynuka (z ukr. a. ros.) — zachęta. [przypis edytorski]
prynuka (z ukr.) — zachęta. [przypis edytorski]
Prypeć — rzeka na Ukrainie i Białorusi, prawy dopływ Dniepru. [przypis edytorski]
Prypeć — rzeka płynąca przez płd. Białoruś i płn. Ukrainę, prawy dopływ Dniepru; nad Prypecią leży miasto Czarnobyl. [przypis redakcyjny]
Prypeć — rzeka płynąca przez płd. Białoruś i płn. Ukrainę, prawy dopływ Dniepru. [przypis redakcyjny]
pry — prawi, rzecze. [przypis redakcyjny]
pry — rzecze. [przypis autorski]
Pryscjani — komentatorowie wnoszą, że Dante pod tym szczególnym nazwaniem, w ogólności przygania wszystkim pedagogom młodych chłopców, którzy w tamtych czasach znajomi byli po większej części jako bezwstydni sodomici; bo nie jest wiadomo, ażeby sławny gramatyk z Cezarei, jednoimienny Pryscjan, miał się brukać tym grzechem. [przypis redakcyjny]
Pryscjan, właśc. Priscianus Caesariensis (1 poł. VI w. n.e.) — gramatyk łaciński, autor monumentalnego dzieła w osiemnastu księgach Institutiones grammaticae, używanego w średniowieczu jako standardowy podręcznik łaciny dla zaawansowanych; w Anglii powstał idiom to break Priscian's head, „skręcać kark Pryscjanowi”, oznaczający posługiwanie się złą gramatyką. [przypis edytorski]
pryscylianie — wyznawcy odmiany chrześcijaństwa ukształtowanej w IV w. na Płw. Iberyjskim pod wpływem manicheizmu i gnostycyzmu, głoszonej przez biskupa Pryscyliana, straconego w 385 przez państwowe władze chrześcijańskie. [przypis edytorski]
Pryscylla (Pryska) i Maksymilla — towarzyszki Montanusa, prorokinie głoszące ekstatyczne wizje, podczas których miał przez nie przemawiać Duch Święty. [przypis edytorski]
prysiud (ukr.) — przysiad, figura taneczna; pójść w prysiudy — zacząć skocznie tańczyć. [przypis redakcyjny]
prysiud (ukr.) — przysiad, figura taneczna. [przypis edytorski]
prysiud (ukr.) — przysiad, figura taneczna. [przypis redakcyjny]
prysiudy — element ludowych tańców na Ukrainie i w Rosji; przysiady. [przypis edytorski]
prysiudy — przykucnięcia z podskokami w rosyjskich i ukraińskich tańcach ludowych. [przypis edytorski]
prysiudy — przysiady, figura taneczna w tańcach ruskich. [przypis edytorski]
prysiudy (z ukr.) — przysiady, figury taneczne. [przypis edytorski]
prysiudy (z ukr.) — w tańcu kozackim przykucnięcie i podskok. [przypis redakcyjny]
pryska — tu: parska. [przypis redakcyjny]
pry (starop. forma) — prawi, mówi. [przypis edytorski]
pry (starop. forma) — skrót od: prawi; mówi. [przypis edytorski]
pry (starop. forma) — skrót od: prawi; tj. mówi. [przypis edytorski]
pry (starop.) — mówi. [przypis edytorski]
pry (starop.) — prawi, mówi. [przypis edytorski]
pry (starop.) — prawi, mówi. [przypis redakcyjny]
pry (starop.) — skrót od: prawi; mówi. [przypis edytorski]
prystaw — komisarz policji w carskiej Rosji. [przypis edytorski]
prystaw (ros.) — komisarz policji. [przypis edytorski]
prystaw (ros.) — komisarz policji w carskiej Rosji w XIX w. [przypis edytorski]
prystaw (ros. пристав) — tu: komisarz policji w carskiej Rosji w XIX w. [przypis edytorski]
prystupyło do neho (ukr.) — wstąpiło w niego. [przypis edytorski]
pryszczą — pryskają. [przypis redakcyjny]
pryszczaci — młodzi pisarze z przełomu lat 40. i 50., zwolennicy literatury podporządkowanej komunistycznej ideologii. [przypis edytorski]
Pryszko — imię utworzone może od łac. prisca (stara, dawna). [przypis redakcyjny]
prytanejon — budynek publiczny w starożytnej Grecji dla najwyższych władz w greckich państwach-miastach, miejsce urzędowania prytanów, wysokich urzędników. W prytanejonie prytani spożywali wspólnie posiłki na koszt państwa. Niektórzy znaczniejsi cudzoziemcy i zasłużeni obywatele również byli tam żywieni. Prytanejon był także miejscem przyjmowania oficjalnych delegacji przez cywilnych i religijnych włodarzy miasta. [przypis edytorski]
prytaneum a. prytaneion (gr.) — budowla, w której zbierało się zgromadzenie prytanów, tj. członków wielkiej rady. [przypis edytorski]
prytania — kolegium prytanów, urzędników zarządzających miastem, losowo wybieranych z Rady Pięciuset; także okres ich kadencji (1/10 roku). [przypis edytorski]
prytania — kolegium prytanów, urzędników zarządzających miastem, losowo wybieranych z Rady Pięciuset; także okres ich kadencji (1/10 roku); tu mowa o prytanejonie, tj. oficjalnym budynku władz miejskich, gdzie zasłużonym obywatelom przysługiwały posiłki na koszt państwa. [przypis edytorski]
prytan — jeden z pięćdziesięciu obywateli należących do określonej fyli (jednostki terytorialnej, a wcześniej rodowej w staroż. polis), którzy zasiadali w Radzie Pięciuset (tzw. Bule); prytanowie urzędowali w specjalnym budynku, stanowiącym centrum administracyjne polis, prytanejonie, przez dziesiątą część roku (okres ten zwano prytanią); kolegium prytanów wybierało swojego przewodniczącego, epistatesa, który przez jedną dobę przewodniczył Radzie Pięciuset i Zgromadzeniu Ludowemu (Eklezji), decydując o przedmiocie i porządku obrad, przyjmował posłów zagranicznych oraz miał pod swoją opieką pieczęcie i klucze do świątyń, a tym samym do skarbca i archiwów państwowych. [przypis edytorski]
prytan — wysoki urząd w staroż. Atenach, pełniony jednocześnie przez pięćdziesięciu obywateli (kolegium prytanów) losowo wybranych z Rady Pięciuset, urzędujących przez 1/10 część roku. [przypis edytorski]
prytan — wysoki urzędnik w staroż. Grecji, reprezentant fyle zasiadający w Radzie Najwyższej. [przypis edytorski]
prywacja (daw.) — obywanie się bez czegoś. [przypis edytorski]
prywacja — ograniczenie, obywanie się bez czegoś. [przypis edytorski]
prywacja — ograniczenie, obywanie się bez czegoś. [przypis redakcyjny]
prywacja (z fr. privation) — ograniczenie. [przypis edytorski]
prywacja (z łac. a. z fr.) — pozbawienie, ograniczenie. [przypis edytorski]
prywacja (z łac.; przest.) — obywanie się bez czegoś; wyrzeczenie. [przypis edytorski]
Prywacje — wyrzeczenia. [przypis redakcyjny]
prywata — interes prywatny. [przypis redakcyjny]
prywata — prywatny interes, prywatne sprawy, korzyści. [przypis edytorski]
prywat (daw.) — osoba prywatna, niesprawująca urzędu. [przypis edytorski]
prywat (daw.) — osoba prywatna. [przypis edytorski]
prywat-docent (z niem.) — tytuł naukowy, dający prawo samodzielnego nauczania. [przypis edytorski]
prywat-docent (z niem.) — w krajach niemieckojęzycznych: tytuł naukowy dający prawo samodzielnego nauczania. [przypis edytorski]
prywatka (starop.) — widok [tj. interes] osobisty. [przypis redakcyjny]
Prywatni ludzie, powiada Arystoteles (…) — Arystoteles, Etyka nikomachejska, X, 8. [przypis tłumacza]
prywaty (starop.) — widoki osobiste. [przypis redakcyjny]
pryzma — tu: pryzmat. [przypis edytorski]
prządki, Bombycidae (biol.) — rodzina motyli z tropikalnej i subtropikalnej Azji i Afryki. [przypis edytorski]
Prządki — w mit. gr. Parki, boginie niezależne od bogów olimpijskich, przędące i przecinające nić ludzkiego żywota. [przypis edytorski]
prząść — ręcznie przerabiać włókna na nici. [przypis edytorski]
prząść — snuć, myśleć. [przypis edytorski]
prząśnica — część kołowrotka, do której przywiązuje się przędziwo. [przypis edytorski]
przać się (starop.) — zapierać się czego; przeczyć czemu. [przypis edytorski]
prza (daw.) — spór. [przypis edytorski]
prza (daw.) — sprawa. [przypis redakcyjny]
prza (daw.) — sprzeczność; zarzut, oskarżenie. [przypis edytorski]
przaśny — niekwaśny, taki, który nie uległ fermentacji. [przypis edytorski]
przędząc — dziś popr. forma: przędąc. [przypis edytorski]
przędzący — dziś popr.: przędący. [przypis edytorski]
przędzą — dziś popr.: przędą. [przypis edytorski]
przędza (daw.) — przędzenie. [przypis edytorski]
przędza — nitka służąca do wyrobu m.in. tkanin. [przypis edytorski]
przędza — nitka służąca do wyrobu m.in. tkanin. [przypis edytorski]
przędziwo (gw.) — przędza. [przypis edytorski]
przędziwo — naturalne włókna, które można przetworzyć na przędzę; przędza. [przypis edytorski]
przędziwo — przędza, nić. [przypis edytorski]
