Przypisy

przeklinać — tu w zn.: życzyć komuś czegoś złego. [przypis edytorski]

przekonać — tu: pokonać, ujarzmić. [przypis edytorski]

przekonany (tu daw.) — oskarżony i skazany. [przypis edytorski]

przekonywa — dziś popr. forma 3os. lp cz.ter.: przekonuje. [przypis edytorski]

przekonywa — dziś popr.: przekonuje. [przypis edytorski]

przekonywa — dziś: przekonuje. [przypis edytorski]

przekonywa — dziś raczej: przekonuje. [przypis edytorski]

przekonywam — dziś: przekonuję. [przypis edytorski]

przekonywam się — dziś popr.: przekonuję się. [przypis edytorski]

przekonywam się — dziś powszechniejsza forma 1 os. lp cz.ter.: przekonuję się. [przypis edytorski]

przekonywamy się — dziś raczej: przekonujemy się. [przypis edytorski]

przekonywując — dziś popr.: przekonując a. przekonywając. [przypis edytorski]

przekonywujące — dziś raczej: przekonujące. [przypis edytorski]

przekonywująco — dziś popr.: przekonująco a. przekonywająco. [przypis edytorski]

przekonywuje — dziś raczej: przekonuje. [przypis edytorski]

przekorne losy — dziś raczej: przeciwne losy. [przypis edytorski]

przekornica — osoba przekorna, robiąca a. mówiąca na przekór innym. [przypis edytorski]

przekos (daw., gw.) — rząd ściętej kosą trawy a. zboża. [przypis edytorski]

przekręcał — dziś w tym znaczeniu: przykręcał. Mowa o lampie naftowej, w której można było przykręcić knot, a przez to skrócić go tak, by zmniejszyć płomień. [przypis edytorski]

przekreskować — przegłosować. [przypis edytorski]

przekrój strzałkowy — pionowy przekrój ciała, dzielący je na część prawa i lewą. [przypis edytorski]

przekryślę — dziś popr.: przekreślę. [przypis edytorski]

przekupień — człowiek zajmujący się drobnym handlem, np. na straganie; kupiec, sprzedawca. [przypis edytorski]

przekupień — kupiec, sprzedawca. [przypis edytorski]

przekuwać (konia) — podkuwać na nowo, zmieniać podkowy. [przypis edytorski]

przekwint (daw.) — przesadny wykwint, nadmierna wytworność. [przypis edytorski]

przekwint — ironia; tu: ironiczna mina. [przypis edytorski]

przełaz — trudne, zwł. wąskie przejście. [przypis edytorski]

przełęcz Na Patykach — in. Przełęcz Białego, przełęcz w polskich Tatrach Zachodnich. [przypis edytorski]

Przełęcz św. Gotarda — jedna z najbardziej znanych przełęczy w Alpach, położona w płd.-wsch. Szwajcarii na wys. 2108 m n.p.m. [przypis edytorski]

przełęk — dziś: przełęcz. [przypis edytorski]

przełomać — dziś: przełamać. [przypis edytorski]

przełomie — dziś popr. przełamie. [przypis edytorski]

przełomion (daw.) — pokonany. [przypis edytorski]

przełomka — przerębla; otwór w lodzie pokrywający jezioro a. rzekę, służący zimą do połowu ryb. [przypis edytorski]

przełożenia — tu: tłumaczenia. [przypis edytorski]

przełożenie — tu: zdanie, opinia. [przypis edytorski]

przełożyć (daw.) — przedstawić. [przypis edytorski]

przełożyć — dziś: przedłożyć (przedstawić). [przypis edytorski]

przełożyć starszem (starop.) — uczynić przełożonym. [przypis edytorski]

przełożyć — tu: wyłożyć, wyjaśnić. [przypis edytorski]

przełożyć — wytłumaczyć, objaśnić. [przypis edytorski]

Przełożył z egipskiego papirusu Henryk Sienkiewicz — żart, sposób na uśpienie czujności cenzury carskiej. [przypis edytorski]

Przelaniem krwi plugawi się ziemia etc. — 4. Mojż 35, 30. [przypis edytorski]

przelatać (daw.) — przelecieć. [przypis edytorski]

przelata (daw., gw.) — dziś popr.: przelatuje. [przypis edytorski]

przelata — dziś popr. forma: przelatuje. [przypis edytorski]

przelatał — dziś popr. forma: przelatywał. [przypis edytorski]

przelatował — dziś popr.: przelatywał. [przypis edytorski]

przelękać — zatrważać. [przypis edytorski]

przelęknąłeś się (starop. forma) — dziś popr.: przeląkłeś się. [przypis edytorski]

przelewa (neol.) — przelewanie się, wzburzenie. [przypis edytorski]

prze lutości (starop.) — bez litości. [przypis edytorski]

przemądrzała — chodzi tu raczej o wyjątkową mądrość, a nie mądrość pozorną, połączoną z zarozumiałością; słowo „przemądrzała” jest więc użyte błędnie. [przypis edytorski]

przemagać (daw.) — mieć przewagę, przeważać, dominować. [przypis edytorski]

przemagać — pokonywać. [przypis edytorski]

przemagać (starop.) — uzyskiwać przewagę. [przypis edytorski]

przemagać (starop.) — uzyskiwać przewagę; zwyciężać. [przypis edytorski]

przemarnić — zmarnować, zmarnotrawić, stracić. [przypis edytorski]

przemawiać imieniem kogo — dziś: przemawiać w imieniu kogo. [przypis edytorski]

przemawiać się (gw.) — kłócić się. [przypis edytorski]

przemazać — przekreślić. [przypis edytorski]

przemazać — tu: przekreślić. [przypis edytorski]

przemiana — przerwa; od ros. pieriemiena. [przypis edytorski]

przemiana — przerwa od ros. pieriemiena. [przypis edytorski]

przemianowanie pobudek patrz s. 232, w. 3 — [autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment zaczynający się od słów]: „Więc dla zatarcia wstydliwego punktu, dla wyrządzenia sprawiedliwości samemu sobie (…)” (rozdział XII). [przypis edytorski]

przemianowanie wszystkich wartości — termin, którym operuje Nietzsche, później tłumaczony nieco odmiennie i funkcjonujący w formie: przewartościowanie wszystkich wartości. [przypis edytorski]

Przemienienie Pańskie — renesansowy obraz autorstwa Rafaela przedstawiający biblijne przemienienie Chrystusa na górze Tabor, znajdujący się w zbiorach Pinakoteki watykańskiej. [przypis edytorski]

przemienion — przemieniony (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

przemierzłe kwiryty (daw. forma) — dziś: przemierźli kwiryci; przemierzły: obrzydły. [przypis edytorski]

przemierzły (daw.) — budzący obrzydzenie. [przypis edytorski]

przemierzły (daw.) — budzący wstręt i obrzydzenie. [przypis edytorski]

przemierzły — obmierzły. [przypis edytorski]

przemierzły (starop.) — obmierzły, obrzydły. [przypis edytorski]

przeminiony — dziś: miniony. [przypis edytorski]

przemisterny — wykonany bardzo dokładnie, w przemyślany sposób. [przypis edytorski]

przemóc (daw.) — pokonać, przezwyciężyć. [przypis edytorski]

przemóc (daw.) — pokonać. [przypis edytorski]

przemóc (daw.) — przezwyciężyć, pokonać. [przypis edytorski]

przemóc (daw.) — tu: przeforsować. [przypis edytorski]

przemóc (daw.) — tu: wymusić, przeforsować. [przypis edytorski]

przemóc (daw.) — tu: zwyciężyć; był przemógł: zwyciężył wcześniej, uprzednio (konstrukcja czasu zaprzeszłego). [przypis edytorski]

przemóc (daw.) — tu: zwyciężyć. [przypis edytorski]

przemóc (daw.) — zwyciężyć. [przypis edytorski]

przemóc — dziś: przeforsować. [przypis edytorski]

przemóc kogoś (daw., gw.) — zwyciężyć kogoś. [przypis edytorski]

przemóc — przezwyciężyć. [przypis edytorski]

przemóc — zwyciężyć. [przypis edytorski]

przemór (daw.) — (wielki, morzący) głód. [przypis edytorski]

przemówić się (daw.) — pokłócić się. [przypis edytorski]

przemówić się — pokłócić się. [przypis edytorski]

przemówiciel — mówca, przemawiający. [przypis edytorski]

przemówienie generalnego adwokata w Delfinacie — Joseph Michel Antoine Servan, Discours sur l'administration de la justice criminelle (Rozprawa o wymiarze ustawodawstwa karnego, 1767). [przypis edytorski]

przemówienie się — dziś raczej: przejęzyczenie. [przypis edytorski]

przemocny — tu: bardzo wytrzymały. [przypis edytorski]

przemoc — tu: sroga i niechciana władza. [przypis edytorski]

przemoc wzięła — w pierwotnej wersji: „moc wydarła”. [przypis edytorski]

przemodrzony (gw.) — przepełniony niebieskością. [przypis edytorski]

Przemogła zazdrość, zemsta duch spokojny — duch spokojny został zwyciężony przez zazdrość i zemstę. [przypis edytorski]

przemognie — dziś popr. forma: przemoże (od bezokolicznika: przemóc). [przypis edytorski]