Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159624 przypisów.
postawki (starop.) — miny. [przypis redakcyjny]
postawki (starop.) — postępki. [przypis redakcyjny]
Postaw nam króla, aby nas sądził, jako wszytki narody mają — 1 Sm 8, 5. [przypis edytorski]
postawny (starop.) — okazały, wpadający w oczy. [przypis redakcyjny]
postaw (starop.) — daw. jednostka miary długości tkanin licząca średnio 30 łokci (łokieć: 2 stopy, czyli ok. 50–60 cm) sukna; na 10 lub tuzin (12) postawów dzielono belę materiału. [przypis edytorski]
postawy (starop.) — postępki. [przypis redakcyjny]
postaw — zwój sukna. [przypis redakcyjny]
post bellum auxilium (łac.) — po skończonej wojnie pomoc. [przypis redakcyjny]
post bellum auxilium (łac.) — po wojnie posiłki. [przypis redakcyjny]
post coitum omne animal […] triste (łac.) — po stosunku każde zwierzę jest smutne. [przypis edytorski]
postęk — dziś: postękiwanie. [przypis edytorski]
postęp arytmetyczny — według terminologii matematycznej liczba ziaren rośnie w postępie geometrycznym (w którym występuje stały mnożnik), a nie w arytmetycznym (w którym występuje przyrost o stałą wielkość). [przypis edytorski]
postępek Kratesa (…) — por. Diogenes Laertios, Życie Kratesa [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VI, 88. [przypis tłumacza]
postępek — tu: postępowanie. [przypis edytorski]
Postęp jest czasami tak zdumiewający, że Monteskiusz wydaje się aż gruby. — Szczęśliwy jestem, pisząc to. Trzy dni i noce przesiedziałem prawie bez przerwy nad moją urzędową robotą (czerwiec 1832). Nie mógłbym teraz, o czwartej, kiedy listy do ministrów są już opieczętowane, wziąć się do powieści, gdy tymczasem ta pisanina idzie mi łatwo, nie wymaga bowiem innego wysiłku i planu jak wspominanie. [przypis autorski]
postępkiem swoim — tj. rezygnacją ze święceń kapłańskich. [przypis edytorski]
postępować (starop. forma) — tu: chodzić. [przypis edytorski]
postępowanie — tu: awans, awansowanie. [przypis edytorski]
postępowanie zasłużonych nad prawo starszeństwa tylko Sejm rozdawać władzę mieć może — Dzisiaj [19 grudnia 1788 r.; S.Cz.] prawo pozwoliło królom z dwóch fortragowanych [wysuniętych, proponowanych; S.Cz.] jednego awansować. Trzeba, aby przynajmniej toż prawo ostrzegło, iż dwa razy jednego fortragowanego odrzucić nie można. [przypis autorski]
postęp — podstęp; za sprawą Podoskiego i Radziwiłła, Panie Kochanku' zwabiono konfederatów do Radomia r. 1767, gdzie dowódca rosyjski dał im akt konfed. do podpisania pod grozą bagnetów. [przypis redakcyjny]
postępująż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy postępują, czyż postępują. [przypis edytorski]
postępuję z wielką względnością — postępuję bardzo ostrożnie. [przypis edytorski]
postępuje z Krety do Tyczyna — w oryg. „z góry Jowisza” („dal monte di Giove”). Dlaczego tłumacz zrobił z tego Kretę? Czyżby dlatego, że Jowisz miał się urodzić i wychować na Krecie? Może by należało czytać „z Rety”, tj. z Alp Retyckich, przez które wedle Martina (Historya Francyi) miał się Sygebert (a właściwie Hildebert) przeprawić do Włoch. [przypis redakcyjny]
Postenkett (niem.) — łańcuch posterunków na granicach obozu. [przypis edytorski]
Postenkett (niem.) — łańcuch posterunków na granicach obozu. [przypis edytorski]
poste-restante (fr.) — poczta pozostająca, wysyłka na adres dowolnego urzędu pocztowego, a nie na adres zamieszkania. [przypis edytorski]
poste-restante (fr.) — poczta pozostająca, wysyłka na adres urzędu pocztowego dogodnego dla odbiorcy, a nie na adres zamieszkania. [przypis edytorski]
poste restante (fr.) — poczta pozostająca, wysyłka na adres urzędu pocztowego dogodnego dla odbiorcy, a nie na adres zamieszkania. [przypis edytorski]
poste-restante — sposób wysyłki polegający na dostarczeniu przesyłki pocztowej lub przekazu pocztowego pod adres dowolnego urzędu pocztowego, wygodny dla odbiorcy, zamiast pod jego adres. Nie musi to być urząd „właściwy” miejscu zamieszkania, nie musi to być nawet urząd w miejscowości, w której mieszka. [przypis edytorski]
Posterior (…) quaeque — Lucretius, De rerum natura, V, 1413. [przypis tłumacza]
posteritatem (łac.) — potomstwo. [przypis redakcyjny]
posteritati (łac.) — potomstwu. [przypis redakcyjny]
posteritatis (łac.) — potomstwa. [przypis redakcyjny]
post factum (łac.) — po fakcie. [przypis edytorski]
post fata indeplorata (łac.) — po nieopłakanym zgonie. [przypis redakcyjny]
post fata (łac.) — po śmierci. [przypis redakcyjny]
post fata regnantis (łac.) — po śmierci panującego. [przypis redakcyjny]
post festum (łac.) — po święcie; po uczcie. [przypis edytorski]
post fundatam ordinationem (łac.) — po ustanowieniu ordynacji (1601). [przypis redakcyjny]
post funera vivit (łac.) — żyje po śmierci. [przypis redakcyjny]
posthumus (łac.) — pośmiertny; o dziecku urodzonym po śmierci ojca: pogrobowiec. [przypis edytorski]
posticum — tylne wejście domu. [przypis autorski]
postiglione (wł.) — listonosz. [przypis edytorski]
postillon d'amour (fr.) — posłaniec miłości. [przypis edytorski]
post multas deliberationes (łac.) — po długich namysłach. [przypis redakcyjny]
postój mało (daw.) — poczekaj trochę. [przypis edytorski]
postój (starop.) — poczekaj. [przypis edytorski]
Post Office Department (ang.) — Departament Poczty. [przypis edytorski]
po stoicku — niezachwianie, ze spokojem. [przypis edytorski]
postojałem (gw.) — postałem. [przypis edytorski]
postoł — chłopskie obuwie. [przypis edytorski]
postoły (daw.) — łapcie. [przypis redakcyjny]
postoły — drewniane buty, chodaki. [przypis edytorski]
postoły — obuwie z łyka (łapcie) a. ze skóry zwierzęcej (skórznie). [przypis edytorski]
postoły — tu: sandały. [przypis edytorski]
po stole — tu: po posiłku, po obiedzie. [przypis edytorski]
po stopniach Przybytku — κατὰ δὲ τῶν τοῦ ναοῦ βάθρων (N), τοῦ βωμοῦ βάθρων (D). Stąd u tłumaczów mowa o ołtarzu. [przypis tłumacza]
Post (…) ora — Vergilius, Aeneida, XI, 89. [przypis tłumacza]
postożony — zebrany w stogi. [przypis edytorski]
post — placówka. [przypis edytorski]
postponować — okazywać brak szacunku, lekceważyć. [przypis edytorski]
postponować (z łac.) — okazywać brak szacunku, lekceważyć. [przypis edytorski]
postponujący — lekceważący. [przypis edytorski]
Postquam (…) curant — Catullus, Carmina 64, 147. [przypis tłumacza]
Postquam (…) desunt (łac.) — „Odkąd się ukazali uczeni, poczciwi zaczęli zanikać” (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 95; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
postrachy płonne — nieuzasadniony strach. [przypis redakcyjny]
postrachy sieje — dziś powiedziano by: sieje postrach. [przypis edytorski]
Po stracie syna pocieszył żal wdowi — Trajan (Patrz o nim w Czyśćcu pieśń X). Niżej w tej pieśni poeta przypomina tradycyjną legendę o Trajanie. Na gorącą modlitwę świętego Grzegorza, który był wielkim wielbicielem cnót tego cesarza, dusza Trajana z piekła, gdzie był wtrącony jako poganin, powróciła znów do swojego ciała i w tym krótkim czasie swojego drugiego życia na ziemi, ten cnotliwy Cezar stał się chrześcijaninem. [przypis redakcyjny]
postradać (daw.) — stracić. [przypis edytorski]
postradać (daw.) — stracić. [przypis redakcyjny]
postradać (daw.) — stracić, utracić. [przypis edytorski]
postradać (starop.) — stracić. [przypis edytorski]
postradać — stracić. [przypis edytorski]
postradał wówczas wszystko, „prócz honoru” — Franciszek I miał przesłać matce wiadomość o klęsce pod Padwią słowami: „wszystko stracone, oprócz honoru!” (fr. tout est perdu, fors l'honneur!). [przypis edytorski]
postraniać się — odsuwać się na bok, usuwać się. [przypis edytorski]
postraszne kaźni (starop.) — groźne kary. [przypis redakcyjny]
postremitatem (łac. forma B.lp) — ostateczność. [przypis redakcyjny]
postronek — gruby, mocny sznur. [przypis edytorski]
postronek (gw.) — mocny, gruby sznur. [przypis edytorski]
postronek — mocny, gruby sznur. [przypis edytorski]
postronek — sznurek. [przypis edytorski]
postronek — sznur. [przypis edytorski]
postronić — odejść na stronę, na bok. [przypis edytorski]
postronić się — neologizm prawdopodobnie pochodzący od: postronny, na stronę; znaczenie: usunąć się, odejść. [przypis edytorski]
postronić się — odsunąć się na bok, usunąć się. [przypis edytorski]
postronić się — usunąć się, kierować się w bok. [przypis redakcyjny]
Po stronie oszczepu siedli na wierchu, zajęczycy rozszarpanej jedli niedonoszony płód! — zjawienie się orłów było znakiem wieszczym; zjawienie się ich po prawej stronie było znakiem dobrym, rozszarpywanie zaś zajęczycy mającej płód niedonoszony — złym. Pojawienie się obu znaków budzi więc wątpliwości Atrydów. [przypis redakcyjny]
po stronie oszczepu — tj. po prawej stronie, gdyż oszczep noszono w prawej ręce. [przypis redakcyjny]
postroniony — odłożony na bok, odsunięty. [przypis edytorski]
postronki — sznurki. [przypis edytorski]
postronny — obcy. [przypis edytorski]
postronny — tu: obcy, niewłaściwy, niepotrzebny, niechciany. [przypis edytorski]
postronny — tu: uboczny, nienależący do tematu. [przypis edytorski]
postrzec (daw.) — dziś: spostrzec; zobaczyć; zauważyć. [przypis edytorski]
postrzec (daw.) — spostrzec, zauważyć. [przypis edytorski]
postrzec (daw.) — zauważyć. [przypis edytorski]
postrzec — dziś: spostrzec; zobaczyć; zauważyć. [przypis edytorski]
Postrzega, że to męstwo samotnego męża — Por. w Korsarzu (II, 6): „Seyd perceives, then first perceives how few compared with his, the Corsairs roving crew”. [przypis redakcyjny]
postrzydz — dziś popr. pisownia: postrzyc. [przypis edytorski]
postrzygalnia — dział fabryki włókienniczej, w którym wykonuje się postrzyganie (strzyżenie) tkaniny z meszku i wystających nad powierzchnię włókien. [przypis edytorski]
