Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6188 przypisów.
obstalunek — zamówienie, zlecenie. [przypis edytorski]
obstalunek — zamówienie, zlecenie wykonania czegoś. [przypis edytorski]
obstalunek — zamówienie; zlecenie wykonania przedmiotu a. pracy u rzemieślnika. [przypis edytorski]
obstarny (gw.) — podstarzały. [przypis edytorski]
obstarny (reg.) — podstarzały. [przypis edytorski]
obstetrix (…) perdidit — Augustinus Aurelius, De civitate Dei, I, 18. [przypis tłumacza]
obstoicie (gw., daw.) — potraficie. [przypis autorski]
obstrukcję (med.) — zatwardzenie. [przypis edytorski]
obstupuerunt omnes (łac.) — osłupieli wszyscy; wyrażenie używane dawniej w Polsce dla wyrażenia najwyższego zdumienia czymś przerażającym lub niezwykłym, zwykle żartobliwie; inspirowane słowami Eneidy (II 774), wypowiedzianymi przez Eneasza na widok cieni Kreuzy i Polidora: „osłupiałem, włosy stanęły mi na głowie i głos zamarł w ustach”. [przypis edytorski]
Obstupui (…) haesit (łac.) — „Zdrętwiałem, włos się zjeżył, głos zamarł w gardzieli” (Vergilius, Aeneida, II, 774; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
obstupui (łac.; 2 os. perfecti od obstupēsco) — oniemiałem. [przypis edytorski]
obstupui (łac.) — oniemiałem. [przypis edytorski]
obstupuit (łac.) — zdziwiła się, osłupiała. [przypis edytorski]
obstupuit (łac.) — zdziwił się, osłupiał. [przypis redakcyjny]
Obstupuit (…) tollit — Ovidius, Metamorphoses, X, 666. [przypis tłumacza]
obsuć (daw.) — obsypać. [przypis edytorski]
obsunął się był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: obsunął się wcześniej (w stosunku do innego przeszłego zdarzenia). [przypis edytorski]
obsydian — skała wulkaniczna złożona niemal wyłącznie ze szkliwa wulkanicznego, powstająca w wyniku natychmiastowego stygnięcia lawy. [przypis edytorski]
obszarnik — określenie właściciela ziemskiego, zazwyczaj pejoratywne. [przypis edytorski]
obszar przybrzeżny (…) pokrywa gęsty las — jeszcze dziś ma ten półwysep nazwę Aghacz Denis, Morze Leśne. [przypis tłumacza]
obszerna suknia (…) utkana przez (…) dla uciechy Ateny — peplos, wspaniała szata, jaką ofiarowywano bogini Atenie na Akropolu podczas Panatenajów, najważniejszego święta starożytnych Aten. [przypis edytorski]
obszerne studium Adriana Burggraeve'a — Études sur André Vésale, précédées d'une notice historique sur sa vie et ses écrits (1841) Adolphe'a Burggraeve'a. [przypis edytorski]
obszlag (z niem.) — obłoga, wyłoga, obłożenie u munduru. [przypis redakcyjny]
obsztorcować — skrzyczeć. [przypis edytorski]
obtaczający (daw.) — dziś: otaczający. [przypis edytorski]
obu Baptystów — Nicolas Anselme Baptiste, zw. Baptystą Starszym (1761–1835) oraz jego brat Paul Eustache Anselme Baptiste (1765–1839), zw. Baptystą Młodszym, francuscy aktorzy komiczni, występujący w Comédie-Française. [przypis edytorski]
obuć się — założyć buty. [przypis edytorski]
obuch — broń ręczna podobna do czekana. [przypis edytorski]
obuch — broń w kształcie zaostrzonego młotka, z wygiętym dziobem, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
obuch (daw.) — broń przypominająca siekierę, zazwyczaj reprezentacyjna. [przypis edytorski]
obuch — dziś popr.: obu. [przypis edytorski]
obuch — gatunek dawnej broni do uderzania, czekan, nadziak. [przypis redakcyjny]
obuch — laska z osadzonym młotem służąca do podpierania się i do obrony. [przypis redakcyjny]
obuch — rodzaj broni, siekiera osadzona na długim drzewcu. [przypis edytorski]
obuch — rodzaj broni, tu zdrob.: obuszek. [przypis edytorski]
obuch — tępa część siekiery a. topora, przeciwległa do ostrza. [przypis edytorski]
obuch — tępo zakończona część niektórych narzędzi (np. siekiery) położona po przeciwnej stronie niż ostrze. [przypis edytorski]
obuch — tępo zakończona część niektórych narzędzi, np. siekiery, znajdująca się po drugiej stronie ostrza. [przypis edytorski]
obudwóch (daw. forma) — dziś: obydwu. [przypis edytorski]
obudwóch — dziś: obydwu. [przypis edytorski]
obudwóch — dziś popr. forma: obydwu. [przypis edytorski]
obudwóch — dziś popr.: obydwóch. [przypis edytorski]
obudwoma (daw.) — dziś popr. forma: (nad) obydwoma (pawilonami). [przypis edytorski]
obudwom (daw.) — dziś popr. forma: obydwóm. [przypis edytorski]
obudwom (daw.) — dziś popr. forma: obydwóm (Rzeczpospolitej i szlachcie sanockiej). [przypis edytorski]
obudwom (daw.) — dziś popr.: obydwóm. [przypis edytorski]
obudwu (daw.) — dziś popr. forma: (po) obydwu (stronach). [przypis edytorski]
obudwu (daw.) — dziś popr.: obydwu. [przypis edytorski]
obudwu — dziś: obydwu. [przypis edytorski]
obudwu — dziś popr. forma: obydwu. [przypis edytorski]
obudwu — dziś popr.: obydwu lub obydwóch. [przypis edytorski]
obudwu — dziś popr.: obydwu. [przypis edytorski]
obudwu Neronów — cesarzy Tyberiusza i Nerona. [przypis redakcyjny]
obudzać — dziś: budzić. [przypis edytorski]
obudzać — dziś popr.: budzić. [przypis edytorski]
obudzać — dziś raczej: budzić. [przypis edytorski]
obudza się — dziś: budzi się. [przypis edytorski]
obu Frygii — Frygia Hellesponcka, czyli Mała (nad Propontydą), i Frygia Wielka (w głębi Azji Mniejszej, po lewej stronie rzeki Halys) od Alyattesa należą do Lidii, więc nie przyjmują zagranicznych posłów. [przypis tłumacza]
obuma — dziś popr. forma N. r.ż.: obu a. obiema. [przypis edytorski]
obu Millów — James Mill (1773–1836), szkocki filozof, historyk, polityk i ekonomista, oraz jego syn, John Stuart Mill (1806–1873), filozof, politolog i ekonomista, jeden z najbardziej wpływowych myślicieli w historii klasycznego liberalizmu. [przypis edytorski]
obu naszych podróżnych — są nimi: Kritilo, ojciec i Andrenio, syn. Odgadywaczem jest „Desengaño”, tj. Rozczarowanie: jest on drugim synem Prawdy, której pierworodnym jest Nienawiść: veritas odium parit [„Prawda rodzi Nienawiść”; przyp. tłum.]”. [przypis autorski]
O Buonapartem i o Burbonach — fr. De Buonaparte et des Bourbons (1814). [przypis edytorski]
obu praw — tj. prawa świeckiego i kanonicznego. [przypis edytorski]
obu rękoma — dziś popr. forma N.lm: obiema rękoma a. rękami. [przypis edytorski]
oburzyć — powstać, napaść. [przypis redakcyjny]
oburzyć się o kogo — powstać, wpaść na kogo. [przypis redakcyjny]
obuszek a. obuch — siekiera osadzona na długim drzewcu, wykorzystywana jako broń. [przypis edytorski]
obuszek — broń o kształcie zaostrzonego młotka, o dziobie bardziej zagiętym niż ostrze nadziaka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis redakcyjny]
obuszek — broń o kształcie zaostrzonego młotka, o dziobie bardziej zagiętym niż ostrze nadziaka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
obuszek — broń o kształcie zaostrzonego młotka, o dziobie bardziej zagiętym, niż ostrze nadziaka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
obuszek — broń o kształcie zaostrzonego młotka, o dziobie bardziej zagiętym, niż ostrze nadziaka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
obuszek (zdr.) — obuch, tępa część siekiery; pałka. [przypis edytorski]
obuty — noszący buty lub konkretny rodzaj obuwia, mający buty; por. odziany. [przypis edytorski]
obuva — avalynė. [przypis edytorski]
obuwie — dosłownie: sandały, ὑποδήματα, gdyż wedle Papego dopiero ὑπόδημα κοιλόν oznacza obuwie rzymskiego żołnierza, ale nie calceus (do togi używany, Lübker 632b), lecz caligae (Lübker 234a). Speculatoria caliga. Swetoniusz, Żywot Kaliguli 52; stąd przydomek Kaliguli: Swetoniusz, Żywot Kaliguli 9. [przypis tłumacza]
obuw — w istocie chodziło o nagolenniki, w archaicznej formie stanowiące coś pośredniego między wysokim obuwiem a prymitywnym pancerzem. [przypis edytorski]
obviam (łac.) — naprzeciw. [przypis redakcyjny]
obviously (ang.) — oczywiście, jak wiadomo. [przypis edytorski]
ob vorg Feind, Teufel, mit vorg zaubern, zusammenhängt, ist mir dunkel (niem.) — czy „vorg” wróg, diabeł, jest powiązane z „vorg” czarować, pozostaje dla mnie niejasne. [przypis edytorski]
obwarowywa — dziś: obwarowuje; gwarantuje. [przypis edytorski]
obwencyj — dochodów przypadkowych, obrywek. [przypis redakcyjny]
obwiązka (daw.) — opaska na głowę. [przypis edytorski]
obwiązujem — skrócona forma czasownika 1 os. lm; dziś: obwiązujemy. [przypis edytorski]
obwieścić lud (starop.) — rozgłosić wieść między ludem. [przypis edytorski]
obwieścił mieszkańcom Jerozolimy, że Bóg… — Henkel zamienia i te dwa wiersze na oratio recta: [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
obwieś — hultaj, nicpoń. [przypis edytorski]
obwieś — hultaj, osobnik podejrzany. [przypis edytorski]
obwieśta (gw.) — powieście. [przypis edytorski]
obwiesić się — dziś raczej: powiesić się. [przypis edytorski]
Obwiesić tych wszystkich! Są to zdrajcy, nie żołnierze! Wieczna to hańba, wieczna sromota stanu żołnierskiego! Każdy żołnierz, przysięgając na posłuszeństwo i na wierność, powinien na samo skinienie swojego pana, swojego monarchy, rznąć nie tylko obywatela, ale brata, żonę, dzieci, matkę i ojca. — Są to słowa jednego generała-lejtnanta Niemca w służbie cesarskiej. Ja sam słyszałem je z ust jego. [przypis autorski]
obwieszon (daw.) — powieszony. [przypis edytorski]
obwiniali go o zdradę floty — zarzut naturalny i zrozumiały, ale niesłuszny. Wobec rozluźnienia panującego na flocie ateńskiej, nie było co zdradzać. Fakt ten dla Lizandra nie był tajemnicą. [przypis tłumacza]
obwiśnięty — dziś popr.: obwisły. [przypis edytorski]
obwołać (daw.) — ogłosić coś publicznie. [przypis edytorski]
obwołać — tu: ogłosić. [przypis edytorski]
Obwołał pospolite ruszenie przez wici — Kiedy król miał zgromadzić pospolite ruszenie, rozkazywał zatykać w każdej parafii drąg wysoki z uwiązaną na wierzchu miotłą czyli wicią. I to się nazywało: rozdać wici. Każdy człowiek dorosły stanu rycerskiego obowiązany był, pod utratą szlachectwa, stawić się natychmiast pod chorągiew wojewódzką. [przypis autorski]
obwołanie — tu: obwieszczenie; ogłoszenie podane do publicznej wiadomości. [przypis edytorski]
obwołano go naczelnym wodzem z nieograniczoną władzą… — uprzednio uchwalono zwrócić mu skonfiskowany majątek i odwołać przekleństwo, jak podają Plutarch i Diodor z Sycylii (historyk z czasów Augusta, autor historii świata pt. Biblioteka, od początku aż do wojen galijskich Cezara; zachowało się ksiąg dziesięć, XI–XX). [przypis tłumacza]
obyć bluszczem nie powojem, Bóg ci dał rosnąć przed obliczem Swojem — znaczenie zdania, będącego formułą życzeń, można wyłożyć następująco: „oby ci Bóg dał rosnąć tak jak rośnie bluszcz, nie jak powój”. [przypis edytorski]
obyć — forma z partykułą -ci, skróconą do -ć; znaczenie: oby ci, niechże. [przypis edytorski]
