Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3895 przypisów.

la largeur de coeur (fr.) — szerokość serca. [przypis edytorski]

Lalewicz, Walenty Maciej (ok. 1760–po 1815) — adwokat, nobilitowany w 1791, regent magistratu warszawskiego w 1792; w czasie insurekcji kościuszkowskiej sekretarz Rady Zastępczej Tymczasowej. [przypis edytorski]

La ligue des rats, fable de La Fontaine (fr.) — bajka Związek Szczurów, której autorem jest francuski bajkopisarz, Jean de La Fontaine (1621–1695). [przypis edytorski]

Lalitavistara Sutra — buddyjska księga religijna zawierająca biografię Buddy Siakjamuni do czasu jego pierwszego kazania, w którym wyłożył swoją naukę. [przypis edytorski]

Lalla Rookh, właśc. Truganini (1812–1876) — Aborygenka tasmańska, uważana za ostatnią Aborygenkę czystej krwi na Tasmanii. [przypis edytorski]

la lune blanche (fr.) — biały księżyc. [przypis edytorski]

La lune — właśc. Ballade à la lune (Ballada do księżyca), wiersz francuskiego poety, dramaturga i prozaika Alfreda de Musseta [przypis edytorski]

Lamachos, Demostenes, Nikias — wodzowie ateńscy podczas wyprawy na Sycylię; Lamachos zginął w bitwie, Demostenes i Nikiasz trafili do niewoli spartańskiej i zostali straceni. [przypis edytorski]

Lamachos — generał ateński w okresie wojny peloponeskiej (od ok. 435 p.n.e.), jeden z trzech dowódców zakończonej klęską wyprawy na Sycylię (415 p.n.e.), gdzie zginął w bitwie. [przypis edytorski]

La maitresse noire (fr.) — Czarna kochanka. [przypis edytorski]

lama — jedwabna tkanina przetykana złotą nicią. [przypis edytorski]

La majesté de la bagatelle (fr.) — Majestat błahostki. [przypis edytorski]

Lamarck, Jean-Baptiste de (1744–1829) — francuski przyrodnik, jako pierwszy prowadził intensywne badania nad bezkręgowcami, zreformował systematykę zwierząt, wprowadzając podział na kręgowce i bezkręgowce oraz dzieląc te ostatnie na 10 gromad; w książce Philosophie zoologique (Filozofia zoologii, 1809) przedstawił pierwszą opartą na naukowych podstawach teorię ewolucji, zwaną lamarkizmem. [przypis edytorski]

Lamarck, Jean-Baptiste de (1744–1829) — francuski przyrodnik, jako pierwszy prowadził intensywne badania nad bezkręgowcami, zreformował systematykę zwierząt, wprowadzając podział na kręgowce i bezkręgowce; w książce Philosophie zoologique (Filozofia zoologii, 1809) przedstawił pierwszą opartą na naukowych podstawach teorię ewolucji, zwaną lamarkizmem. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse de (1790–1869) — francuski poeta, polityk liberalny; tradycyjnie uznawany za prekursora francuskiego romantyzmu; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse de (1790–1869) — francuski poeta romantyczny, polityk, zwolennik pacyfizmu. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse de (1790–1869) — polityk i pisarz francuski, uznawany za twórcę francuskiego romantyzmu. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse Marie Louis de (1790–1869) — francuski poeta, polityk liberalny; tradycyjnie uznawany za prekursora francuskiego romantyzmu; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse Marie Louis de (1790–1869) — fr. poeta, polityk liberalny; tradycyjnie uznawany za prekursora francuskiego romantyzmu; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse Marie Louis de (1790–1869) — poeta fr., polityk liberalny; tradycyjnie uznawany za prekursora francuskiego romantyzmu; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Lamartine i Wiktor Hugo, Kazimierz Delavigne i Canalis, Béranger i Chateaubriand, Villemain i pan Aignan, Soumet i Tissot, Beniamin Constant i Lamenais, Cousin i MichaudAlphonse de Lamartine (1790–1869): polityk i pisarz francuski, uznawany za twórcę francuskiego romantyzmu; Victor Hugo (1802–1885): francuski poeta, dramaturg, powieściopisarz i publicysta, czołowy prozaik francuskiego romantyzmu; Casimir Delavigne (1793–1843): francuski poeta i dramaturg, autor m.in. pieśni La Varsovienne (Warszawianka 1831 roku); Melchior de Canalis: postać literacka, pojawiająca się w różnych utworach cyklu Komedia ludzka Balzaca; Pierre Jean de Béranger (1780–1857): francuski poeta, autor piosenek; Chateaubriand, François-René de (1768–1848): francuski pisarz i polityk, inicjator romantyzmu w literaturze francuskiej; Abel-François Villemain (1790–1870): pisarz i polityk francuski; Étienne Aignan (1773–1824): francuski tłumacz, dramatopisarz; Alexandre Soumet (1788–1845): francuski poeta, autor tragedii i poematów epickich; Pierre François Tissot (1768–1854): francuski publicysta i tłumacz; Beniamin Constant (1767–1830): polityk i pisarz francuski, autor m.in. powiastki Adolf i licznych dzieł z zakresu filozofii politycznej; Félicité Robert de Lamennais (1782–1854): francuski pisarz i ideolog, propagator socjalizmu chrześcijańskiego; Victor Cousin (1792–1867): francuski filozof i historyk filozofii, popularyzator niem. filozofii klasycznej; Joseph François Michaud (1767–1839): francuski historyk i publicysta. [przypis edytorski]

lama — tkanina jedwabna przetykana złotą lub srebrną nicią. [przypis edytorski]

lama — tkanina o osnowie jedwabnej; szyto z niej dawniej wytworne stroje, szaty liturgiczne oraz używano do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

lama — tkanina o osnowie jedwabnej; szyto z niej daw. wytworne stroje, szaty liturgiczne oraz używano do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

lama — tkanina o osnowie jedwabnej, używana dawniej do ozdoby bogatych strojów, szat liturgicznych i do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

La Mattchiche — popularna melodia rozrywkowa, której twórcą był fr. kompozytor Charles Bozel-Clerc (1879–1959). [przypis edytorski]

lama — tu: ozdobny materiał. [przypis edytorski]

lama — tu: rodzaj materiału. [przypis edytorski]

lama — tybetański lub mongolski mnich buddyjski. [przypis edytorski]

lama — wstążka naszyta na krawędzi tkaniny. [przypis edytorski]

Lamb, Charles (1775–1834) — angielski pisarz i poeta. [przypis edytorski]

Lambert i Lulli — nadworni muzycy króla Francji Ludwika XIV: Michel Lambert (1610–1696): kompozytor, lutnista, mistrz śpiewu; Jean-Baptiste Lully (1632–1687) — francuski kompozytor włoskiego pochodzenia, urodzony jako Giovanni Battista Lulli, twórca francuskiej opery narodowej. [przypis edytorski]

Lambeth — dawna posiadłość w Anglii, nad Tamizą, naprzeciw miast Londynu i Westminsteru; poświadczona od XII w. jako własność arcybiskupa Canterbury; ob. dzielnica w płd. części Londynu. [przypis edytorski]

Lambeth — dzielnica południowej części Londynu. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski ksiądz, pisarz i ideolog; prekursor katolicyzmu liberalnego i społecznego; początkowo ultramontanin, później propagator odnowy Kościoła katolickiego w duchu egalitaryzmu; w 1841 zerwał z Kościołem i poświęcił się polityce. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski pisarz i ideolog, na początku opowiadał się za ultramontanizmem, później został propagatorem odnowy Kościoła katolickiego, by w 1841 zerwać z Kościołem. Autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski pisarz i ideolog, propagator socjalizmu chrześcijańskiego. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — pisarz i ideolog fr., początkowo zwolennik ultramontanizmu, później propagator odnowy Kościoła; w 1841 r. zerwał z Kościołem katolickim; autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — pisarz i ideolog fr., początkowo zwolennik ultramontanizmu, później propagator odnowy kościoła; w 1841 r zerwał z kościołem katolickim; autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

lamentacja (daw.) — płacz, lament. [przypis edytorski]

lamenta — dziś popr.: lamenty. [przypis edytorski]

lamentarz (gw.) — elementarz. [przypis edytorski]

Lamia (mit. gr.) — potwór pod postacią pięknej kobiety, porywający i zjadający dzieci i młodych mężczyzn. [przypis edytorski]

la mia povera bestiolina (wł.) — moje biedne zwierzątko. [przypis edytorski]

lamie a. empuzy (mit. rzym.) — upiory ukrywające się pod postacią pięknych kobiet, porywające i zjadające dzieci oraz młodych mężczyzn. [przypis edytorski]

Laminge — Lemminge, Wandermäuse, die stets geradeaus ziehen, ohne Hindernissen auszuweichen. [przypis edytorski]

LammermoorBride of Lammermoor, tj. Narzeczona z Lammermoor Waltera Scotta. [przypis edytorski]

Lamm Pasibrzuch a. Lamme Goedzak — bohater powieści Charles'a De Costera (1827–1879) (fr.) La Légende et les Aventures héroïques, joyeuses et glorieuses d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandres et ailleurs, najlepszy przyjaciel Dyla Sowizdrzała (Ulenspiegel), rozpoznawalna postać flamandzkiego folkloru. [przypis edytorski]

la Molé (fr.) — ta Molé; w języku francuskim rodzajnikiem określonym la poprzedza się rzeczowniki określające osoby lub przedmioty już znane, w szczególności te, które są jedyne w swoim rodzaju. [przypis edytorski]

La morale est dans la nature des choses (fr.) — Moralność jest z natury rzeczy (słowa Neckera w rozmowie z Mirabeau, z książki Madame de Staël Considérations sur les principaux événements de la Révolution française, 1818). [przypis edytorski]

l'amore altissimo, l'amore supremo (wł.) — miłość najwyższa, miłość ostateczna. [przypis edytorski]

la mort de la Marquise de Ganges, autrement madame Castellane (fr.) — śmierć markizy de Ganges, inaczej pani Castellane. [przypis edytorski]

La mort extraordinaire d'un savant russe (fr.) — niezwykła śmierć rosyjskiego uczonego. [przypis edytorski]

La Motte, Antoine Houdar de (1672–1731) — fr. poeta i dramaturg, należący do grona tzw. „nowożytników”, wiodących spór ze zwolennikami form antycznych. [przypis edytorski]

la mouche (fr.) — muszka, plamka. [przypis edytorski]

la mouche (fr.) — muszka. [przypis edytorski]

L'amour c'eśt la vie (fr.) — Miłość to życie. [przypis edytorski]

L'amour en AllemagneMiłość w Niemczech. [przypis edytorski]

L'amour est un oiseau rebelle… (fr.) — Miłość jest wolnym ptakiem; słowa słynnej arii wykonywanej przez główną, tytułową postać opery Carmen Georges'a Bizeta, kobietę często zmieniającą kochanków, niezdolną do stałego uczucia. [przypis edytorski]

L'amour sacré de la patrie (fr.) — święta miłości ojczyzny (zwrot w W.lp). [przypis edytorski]

lampa Argranda — rodzaj lampy olejowej z knotem w postaci pustej w środku rurki oraz podwójnym obiegiem powietrza, dającej kilkakrotnie więcej światła niż tradycyjne, skonstruowany ok. 1782 przez genewskiego fizyka, chemika i wynalazcę Ami Argranda (1750–1803). [przypis edytorski]

lampadario (wł.) — świecznik, żyrandol. [przypis edytorski]

lampa Davy'ego — lampa benzynowa, służąca w kopalniach do wykrywania metanu. [przypis edytorski]

lampart (daw. reg.) — urwis, łobuz. [przypis edytorski]

lampart (daw.) — urwis, łobuz. [przypis edytorski]

lampartka (daw.) — hulanka, rozrywkowy i niemoralny styl życia. [przypis edytorski]

lampartka — hulanka, imprezowanie. [przypis edytorski]

Lampart na moim kolanie — szaty lub zbroje rycerskie zdobiono, umieszczając na ramionach, łokciach lub kolanach wizerunki głów lwów lub lampartów. [przypis edytorski]

lampartować (daw.) — oddawać się rozpuście. [przypis edytorski]

lampartować się (daw.) — prowadzić hulaszcze, próżniacze, niemoralne życie. [przypis edytorski]

lampartować się (daw.) — prowadzić rozpustne życie. [przypis edytorski]

lampartować się (daw.) — prowadzić rozpustne życie; tu: forma dk.cz.przesz.lm: polampartowali się. [przypis edytorski]

Lampecja, (…) Featuza (mit. gr.) — córki Heliosa, które strzegły jego świętych stad. [przypis edytorski]

Lampedusa — wyspa położona na Morzu Śródziemnym; podczas II wojny światowej Lampedusa była okupowana przez siły włoskie i niemieckie. Pełniła dla nich rolę strategicznej bazy wojskowej. W 1943 roku alianci przeprowadzili operację o kryptonimie „Corkscrew”, mającą na celu odbicie wyspy państwom Osi. 10 czerwca 1943 brytyjskie siły wylądowały na Lampedusie i po szybkim zwycięstwie wyspa przeszła pod kontrolę aliantów. Zdobycie Lampedusy było istotnym krokiem w kampanii aliantów mającej na celu przejęcie kontroli nad Morzem Śródziemnym i utworzenie bazy do dalszych operacji w regionie, w tym w alianckiej inwazji na Sycylię. [przypis edytorski]

lamperia — dekoracyjna okładzina lub listwa zdobiąca ścianę, wykonana z drewna, marmuru itp. [przypis edytorski]

lamperia (z niem.) — kolorowy pas zdobiący od podłogi do pewnej wysokości płaszczyznę ścian wewnątrz budynku. [przypis edytorski]

Lampetia z Faetusą — imiona oznaczające jasność i blask. [przypis edytorski]

Lampito — w oryginale mówi dialektem spartańskim, w tłumaczeniu zaś — góralskim. [przypis edytorski]

lampka olejna — lampa, w której światło daje spalany olej lub oliwa; znana już w starożytności. [przypis edytorski]

Lampos — koń z rydwanu Jutrzenki, imię oznacza „błyszczący”. [przypis edytorski]

lampryska — węgorz. [przypis edytorski]

Lampsakos — staroż. portowe miasto greckie na azjatyckim brzegu Hellespontu, niedaleko wylotu cieśniny na Propontydę (morze Marmara); ob. Lapseki. [przypis edytorski]

lamus — budynek gospodarczy, składzik. [przypis edytorski]

lamus — daw. biblioteka; składzik. [przypis edytorski]

La musique est une chose étrange! — Muzyka jest rzeczą nadzwyczajną. [przypis edytorski]

lamus — skład starych rzeczy; rupieciarnia. [przypis edytorski]

lamus — składzik; budynek gospodarczy do przechowywania narzędzi, sprzętów gospodarczych i rzadko używanych rzeczy. [przypis edytorski]

lamus — składzik starych rzeczy, rupieciarnia; daw.: budynek gospodarczy do przechowywania narzędzi, sprzętów gospodarczych i rzadko używanych rzeczy. [przypis edytorski]

lamus — tu: składowisko rzeczy starych i niepotrzebnych. [przypis edytorski]

lamus (z niem.) — budynek, potem pomieszczenie, do przechowywania cennych przedmiotów. [przypis edytorski]

Lamy, Bernard (1640–1715) — francuski zakonnik (oratorianin), teolog i matematyk, kartezjanin, przyjaciel Malebranche'a; autor licznych pism, m.in. Entretiens sur les Sciences (Rozmowy o umiejętnościach, 1684). [przypis edytorski]

Lamy, Bernard (1640–1715) — matematyk, filozof i lekarz fr.; autor dzieł z dziedziny matematyki i filozofii (Traité de Mécanique 1679, Traité de la grandeur en général 1680, Les Éléments de géométrie 1685), a także biblistyki (Apparatus ad Biblia Sacra 1687 i in.) i retoryki (wielokrotnie wznawiana i popularna La Rhétorique ou l'art de parler, 1675). [przypis edytorski]

Lana — miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. [przypis edytorski]