Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | zoologia

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3649 przypisów.

gędziebny (daw.) — tu: śpiewny. [przypis edytorski]

gędziebny — dotyczący opowieści, związany z opowieścią; por. gędźba: opowieść, legenda. [przypis edytorski]

gędzie — tu: gada, woła. [przypis edytorski]

Gély, Marc-Antoine — ojciec Louise Danton, członek Klubu Kordelierów [przypis edytorski]

Gémier, Firmin, właśc. Firmin Tonnerre (1869–1933) — aktor i reżyser. [przypis edytorski]

gêné (fr.) — skrępowany. [przypis edytorski]

Général, ce sont (…) académicien — Panie Generale, czy to Pańskie słowa? — Tak jest. — Winszuję ich Panu. — Te kuplety są naprawdę bardzo ucieszne, co za ton satyryczny i zabawny! — Za pański niezrównany talent zrobiłbym Pana członkiem akademii.DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]

Géraldy, Paul (1885–1983) — właśc. Paul Le Fèvre; fr. poeta i dramaturg; sławę przyniósł mu tom sentymentalnych liryków miłosnych Toi et moi wyd. w 1913 r.; pisał także psychologiczne sztuki teatralne. [przypis edytorski]

Gérard, Étienne Maurice (1773–1852) — francuski wojskowy i polityk, generał wojen napoleońskich; marszałek Francji (od 1830). [przypis edytorski]

gęś chińska a. łabędzionosa, Anser cygnoides (biol.) — gatunek gęsi zamieszkujący płn. Chiny, Mongolię i wsch. Rosję, od którego pochodzi azjatycka forma gęsi domowej (Anser cygnoides domesticus). [przypis edytorski]

gęśla a. gęśle — ludowy instrument strunowy, smyczkowy. [przypis edytorski]

gęśl a. gęśle — ludowy instrument smyczkowy. [przypis edytorski]

gęślarz — grający na gęślach, tj. instrumencie strunowym używanym w Słowiańszczyźnie (po białorusku: husli). [przypis edytorski]

gęślarz — muzyk grający na gęślach; gęśle: archaiczny instrument smyczkowy. [przypis edytorski]

gęślarz — muzyk grający na gęślach, prymitywnym ludowym instrumencie smyczkowym, podobnym do skrzypiec. [przypis edytorski]

gęśle — daw. ludowy instrument smyczkowy; rodzaj skrzypiec. [przypis edytorski]

gęśle — dawny instrument smyczkowy, używany wśród ludów słowiańskich i na Bliskim Wschodzie. [przypis edytorski]

gęśle (muz.) — ludowy instrument smyczkowy, podobny do skrzypiec. [przypis edytorski]

gęśliczkowy — od: gęśliczki, gęśle (tradycyjny ludowy instrument muzyczny). [przypis edytorski]

gęśliki — zdr. od: gęśle: archaiczny instrument smyczkowy. [przypis edytorski]

gęśl — słowiański instrument strunowy. [przypis edytorski]

gęś pospolita — tu: gęś gęgawa (Anser anser) lub jej udomowiona forma: europejska gęś domowa (Anser anser domesticus). [przypis edytorski]

gęś winczesterska — eufemizm oznaczający chorobę weneryczną; domy publiczne w Southwark podlegały jurysdykcji biskupa Winchesteru. [przypis edytorski]

gęś z czarnym sosem — gęś w sosie śliwkowym podana konkurentowi oznaczała odrzucenie oświadczyn; kiedy indziej taki sygnał stanowiła zupa, tzw. czarna polewka. [przypis edytorski]

gésiers (fr.) — żołądki (ptaków). [przypis edytorski]

gęsi (…) siodłate — o upierzeniu niejednolitym, innym na skrzydłach, a innym na grzbiecie. [przypis edytorski]

gęste mają miny (daw. przen.) — są pewni siebie lub takich udają. [przypis edytorski]

gęstemi między gałęziami (starop.) — szyk przestawny; inaczej: między gęstymi gałęziami. [przypis edytorski]

gęstemi sploty — dziś popr. forma N. lm: gęstymi splotami. [przypis edytorski]

gęste — tu: liczne. [przypis edytorski]

gęstniejszy — dziś popr. formy stopnia wyższego przymiotnika gęsty: gęstszy a. gęściejszy. [przypis edytorski]

gęsto jędzą — często dokuczają, nękają. Proponowana była także poprawka, w myśl której powinno tu widnieć słowo „jedzą”. [przypis edytorski]

gęstwinia — dziś popr.: gęstwina. [przypis edytorski]

gęsty kamień (…) ciskała (starop.) — gęsto ciskała kamieniami. [przypis edytorski]

gęstymi pułki — dziś: gęstymi pułkami (popr. forma N.lm); tu: forma skrócona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

gęstymi włosy — dziś popr. N.lm: (…) włosami. [przypis edytorski]

gęszcz — dziś: gąszcz a. gęstwina. [przypis edytorski]

Gebal-Taher, czyli (…) Gibraltar — arab. gebel-al-Tarik: góra Tarika; Tarik (nie: Taher) dowodził wojskami arabskimi, które zdobyły Toledo i Kordobę w VIII w. [przypis edytorski]

Gebethner i Wolff — właściciele znanego przedwojennego wydawnictwa. [przypis edytorski]

Gebeut — Gebiete. [przypis edytorski]

Gebrauchsanwajzung (niem.) — fonet. zapisane Gebrauchsanweisung: instrukcja obsługi. [przypis edytorski]

gebrowie, właśc. gwebrowie (z pers. ghebr': niewierny) — dawna nazwa wyznawców zaratusztrianizmu nadana im przez muzułmanów, którzy nazywali ich także czcicielami ognia. Zaratusztrianizm wywodzi się z pierwotnych wierzeń mieszkańców płn. Iranu i stanowił państwową religię w istniejącym na terenie współczesnego Iranu i Iraku perskim imperium Sasanidów. Szczególnym obiektem kultu w tej religii jest stworzony przez najwyższe bóstwo, Ahura Mazdę, oczyszczający, święty ogień. Po podboju arabskim większość Irańczyków zmieniła wiarę, część w VIII–X w. uciekła przed muzułmańskimi prześladowaniami i osiedliła się w Indiach. [przypis edytorski]

Geburah — jedno z imion ducha ciemności występujące w żydowskiej Kabale. [przypis edytorski]

Geburt der Tragödie (niem.) — Narodziny tragedii; tytuł dzieła F. Nietschego. [przypis edytorski]

geckie niwy — ziemie Getów, sąsiadujących przez Dunaj z Trakami. [przypis edytorski]

Gedenktafeln (niem.) — tablice pamiątkowe. [przypis edytorski]

Gedeon — postać biblijna, zwycięski wódz i sędzia izraelski. [przypis edytorski]

gedilim właśc. gidilim (hebr.) — frędzel; również cyces a. cicit. [przypis edytorski]

Gedymin a. Giedymin (1275–1341) — wielki książę litewski, dziad Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]

Gedymin a. Giedymin, litew. Gediminas (ok. 1275–1341) — wielki książę litewski, ojciec m.in. Olgierda i Kiejstuta, dziadek Witolda i Jagiełły. [przypis edytorski]

Gees Gwardafuy — przylądek na krańcu Płw. Somalijskiego, u wejścia do Zatoki Adeńskiej. [przypis edytorski]

Gefangnis (niem.) — więzienie. [przypis edytorski]

gefrajter — starszy szeregowy w wojsku niemieckim lub austriackim. [przypis edytorski]

gefrajter — stopień wojskowy w armiach państw niemieckojęzycznych, a także w armii rosyjskiej, odpowiednik starszego szeregowego. [przypis edytorski]

gegzametras — hegzametras. lit. metrinio eiliavimo forma, kur eilutė susideda iš šešių pėdų — daktilių ir spondėjų: K. Donelaičio „Metai” parašyti hegzametru. [przypis edytorski]

gehabt haben (niem.) — miałem. [przypis edytorski]

Gehazes właśc. Gehazi — postać występująca w Biblii, w Księgach Królewskich jako sługa proroka Elizeusza. Kiedy Elizeusz uleczył z trądu dowódcę aramejskiego Naamana i odmówił przyjęcia za to darów, Gehazi postanowił wykorzystać sytuację, wrócił do Naamana i twierdząc, że Elizeusz zmienił zdanie, sam zawłaszczył ofiarowane dobra, a następnie je ukrył, zaś przed swoim panem kłamliwie zataił swoją wyprawę i działania. Za fałsz, chciwość i oszustwo prorok ukarał Elizeusza, zsyłając na niego i jego potomstwo trąd (2Krl 5,20–27). [przypis edytorski]

Geheimrat (niem.) — tajny radca. [przypis edytorski]

Gehenna — dolina pod Jerozolimą, w starożytności wysypisko śmieci i miejsce pochówku przestępców; symbolicznie: miejsce potępienia, piekło. [przypis edytorski]

Gehenna — dolina, znajdująca się pod Jerozolimą, gdzie podobno składano ofiary z dzieci; przenośnie: miejsce potępienia, piekło. [przypis edytorski]

Gehenna — dolina, znajdująca się pod Jerozolimą, gdzie podobno składano ofiary z dzieci; przenośnie: miejsce potępienia, piekło. [przypis edytorski]

gehenna (gehenom) (hebr.) — piekło. [przypis edytorski]

Gehenna (hebr.) — piekło. [przypis edytorski]

gehenna — piekło. [przypis edytorski]

gehen Sie zum Kuckuck (niem.) — niech pan idzie do diabła. [przypis edytorski]

Geige? Ach so, interessieren Sie sich für Musik (niem.) — Skrzypce? A więc interesuje się pan muzyką? [przypis edytorski]

Geist der Schwere (niem.) — duch ciężkości z Tako rzecze Zaratustra Nietzschego (1883 r.). [przypis edytorski]

Geisterkenner — hier: Kenner der menschlichen Seele. [przypis edytorski]

Geist hab' ich selbst genug (niem.) — ducha mam już osobiście dość. [przypis edytorski]

geizen — gierig streben. [przypis edytorski]

geizigen — gierigen. [przypis edytorski]

gej (jid.) — idź, idźcie. [przypis edytorski]

gej (jid.) — idź, idźcie; tu: dalej. [przypis edytorski]

gejsza — w Japonii: kobieta zawodowo zajmująca się dotrzymywaniem towarzystwa i zapewnianiem rozrywki mężczyznom na przyjęciach, bawiąca gości rozmową, tańcem, śpiewem i grą na instrumentach. [przypis edytorski]

gelateria (wł.) — lodziarnia. [przypis edytorski]

gelati (wł.) — lody. [przypis edytorski]

gelda — iš vieno medžio išskobtas pailgas indas, niekotė. [przypis edytorski]

Geldhab — postać z komedii Aleksandra Fredry z 1818 roku: Pan Geldhab. [przypis edytorski]

geld (niem. das Geld) — pieniądze. [przypis edytorski]

Gelon — członek staroż. ludu Gelonów, zamieszkującego północno-zachodnią Scytię, tereny dzisiejszej centralnej Ukrainy. [przypis edytorski]

Geloni — może Ukraińcy, nazwani tu tak od wspomnianego przez Herodota miasta Gelon, utożsamianego z Grodziskiem Bielskim (Bielskiem), największym starożytnym osiedlem obronnym wschodniej Europy z okr. scytyjskiego, obejmującym powierzchnię 4400 ha, a położonym na prawym brzegu rz. Worskły, w jej środkowym biegu, 35 km na płn. od Połtawy, na granicy obwodów połtawskiego i sumskiego Ukrainy. [przypis edytorski]

Gelonowie — szczep scytyjski zamieszkały nad Donem. [przypis edytorski]

gelungen (niem.) — udany, zakończony powodzeniem. [przypis edytorski]

Gelwy — dziś: Dżerba, miasto w Tunezji. [przypis edytorski]

gelžis — geležis. [przypis edytorski]

gelžkelis — geležinkelis. [przypis edytorski]

gema — čia: gimsta. [przypis edytorski]