ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 593 przypisów.

cadaver, cadaveris (łac.) — trup, ruina; tu M. lm cadavera: trupy, ruiny. [przypis edytorski]

cadaver (łac.) — trup. [przypis edytorski]

cadaver (łac.) — trup. [przypis redakcyjny]

caeca (łac.) — ślepa. [przypis redakcyjny]

Caedebant (…) illis (łac.) — „Obie strony jednako prą naprzód lub w odwrót,/ Obie to zwyciężają, to są zwyciężane:/ O ucieczce nie myśli nikt” (Vergilius, Aeneida, X, 756; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

caesariani (łac.) — cesarscy. [przypis redakcyjny]

caetera fusius (łac.) — o innych rzeczach obszerniej. [przypis redakcyjny]

caeterum censeo (łac.) — niezmiennie twierdzę. [przypis edytorski]

caeterum censeo (łac.) — poza tym uważam… (aluzja do rzymskiego polityka, Katona Starszego, każde przemówienie w Senacie kończącego zdaniem „poza tym sądzę, że Kartaginę należy zniszczyć”). [przypis edytorski]

caeterum censeo (łac.) — uporczywe twierdzenie. [przypis edytorski]

calamitas, calamitatis (łac.) — nieszczęście; tu M. lm calamitates: nieszczęścia. [przypis edytorski]

calamitas (łac.) — szkoda, nieszczęście; klęska. [przypis edytorski]

Calamitosus (…) anxius (łac.) — „Nieszczęśliwy jest wszelki umysł troskający się o przyszłość” (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 98; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

calus (łac.) — kostnina, grubowłóknista kość powstająca w okresie gojenia się kości, np. po złamaniu, pęknięciu. [przypis edytorski]

Camera horroris (łac.) — komnata horroru, sala tortur. [przypis edytorski]

camera lucida (łac.) — XIX-wieczne narzędzie optyczne ułatwiające pracę rysownikom i malarzom, rzutujące obraz rysowanego przedmiotu na pulpit albo podobrazie. [przypis edytorski]

camera obscura (łac.) — ciemna komnata; nazwa prototypu aparatu fotograficznego: światłoszczelnej skrzynki z otworkiem, rzutującej obraz na jedną ze ścian. [przypis edytorski]

camera obscura (łac.) — ciemna komnata; także nazwa prototypu aparatu fotograficznego: światłoszczelnej skrzynki z otworkiem, rzutującej obraz na jedną ze ścian. [przypis edytorski]

Canariam vocari a multitudine canum ingentis magnitudinis… (łac.) — nazywa się Canaria z przyczyny mnóstwa psów niezmiernej wielkości, z których Jubie dwa przyprowadzono (Pliniusz, Historia naturalna VI 37, tłum. J. Łukaszewicz). [przypis edytorski]

cancellariatus (łac.) — kanclerski. [przypis redakcyjny]

candidatus theologiae (łac.) — kandydat nauk teologicznych. [przypis edytorski]

cand. med. (łac.) — skrót od: candidat medicinae; nazwa stopnia naukowego w zakresie medycyny. [przypis edytorski]

canis fidelis (łac.) — wierny pies. [przypis edytorski]

cannabis (łac.) — konopie; sznur konopny. [przypis edytorski]

Canonicae praeces (łac.) — modlitwy kanoniczne. [przypis edytorski]

Cantate Domino canticum novum (łac.) — Śpiewajcie Panu pieśń nową; Psalm 98. [przypis edytorski]

Canticum coanticorum (łac.) — Pieśń nad pieśniami, księga mądrościowa Starego Testamentu, w warstwie dosłownej stanowiąca utwór miłosny, lecz zazwyczaj interpretowana jako alegoria miłości duszy do Boga. [przypis edytorski]

canticum (łac.) — pieśń; partia śpiewana. [przypis edytorski]

cantu (łac.) — cantus: poezja, muzyka, piosenka. [przypis edytorski]

capax, capacis (łac.) — zdolny, zdatny; tu M lm capaces. [przypis edytorski]

capere (łac.) — objąć. [przypis redakcyjny]

capita (łac.) — głowy. [przypis redakcyjny]

capitale (łac.) — sprawa gardłowa. [przypis redakcyjny]

capitale (łac.) — zbrodnią. [przypis redakcyjny]

Capite semper pectoreque laboro (…) serves amorem (łac.) — „Cierpię ustawicznie na głowę i piersi. Lecz niełatwo wypowiedzieć, ile bólu jest w mem sercu; brak mi obecności przyjaciela, któremu mógłbym wyśpiewać żałobne zwrotki i część ciężaru zrzucić na jego piersi. Bywaj zdrów! Proszę Cię, abyś mi zachował swą wdzięczną miłość!”. [przypis redakcyjny]

capitulum capitulantes (łac.) — Zebranie mnichów mających prawo głosu w kapitule, z wykluczeniem braciszków. [przypis tłumacza]

caprifolium (łac., bot.) — wiciokrzew przewiercień, ozdobne pnącze o różowawych kwiatach i pomarańczowych owocach. [przypis edytorski]

captatio benevolentiae (łac.) — zjednanie sobie względów. [przypis edytorski]

captivare (łac.) — ująć. [przypis redakcyjny]

captivatio ex consilio (łac.) — uwięzienie z nakazu rady, tj. senatorów. [przypis redakcyjny]

caput et princeps Senatus (łac.) — głowa i pierwszy w Senacie. [przypis edytorski]

caput (łac.) — głowa; w tekście chodzi raczej nie o samą głowę, ale jej pozbawienie w sposób gwałtowny (tj. dekapitację: ścięcie); por. też niem. kaputt: zepsuty, zniszczony, stracony oraz kaputt gehen zniszczyć się, zatracić się. [przypis edytorski]

caput mortuum (łac.) — martwa głowa; przen. coś bezwartościowego. [przypis edytorski]

Caput mortuum… (łac.) — Martwa głowo! Niechaj ci rozkaże Pan przez żywego i poświęconego węża!… Cherubie! Niechaj ci rozkaże Pan przez Adama-Jotchavah! Orle błędny! Niech ci rozkaże Pan przez skrzydła Byka!.. Wężu! Niech ci rozkaże Pan w znaku tetragramu przez anioła i lwa! Michale! Gabrielu! Rafaelu! Anaelu! Niechaj spłynie wilgoć przez ducha Eloim. — Niechaj trwa susza ziemi przez Adama-Jotchavahl — Niech się stanie przeźrocze niebios przez Jahve-Zebaoth. — Niech się stanie sąd przez ogień w mocy Michała! [przypis autorski]

carcinoma ventriculi (łac., med.) — rak żołądka. [przypis edytorski]

caret (łac.) — nie ma; jest pozbawiony; obchodzi się (bez). [przypis edytorski]

caries tuberculosa (med., łac.) — gruźlicze próchnienie kości. [przypis edytorski]

carissima (łac.) — najdroższa. [przypis edytorski]

carissime frater (łac.) — najdroższy bracie. [przypis edytorski]

carissime (łac.) — najdroższy. [przypis edytorski]

carissimo filio (łac.) — najdroższemu synowi. [przypis redakcyjny]

carissimus (łac.) — najdroższy; tu: forma W. lp: carissime. [przypis edytorski]

caritatis (łac.) — miłosierdzia. [przypis edytorski]

carmina scribentis secessum et otia quaerunt (łac.) — pieśni wymagają samotności i spokoju piszącego. [przypis redakcyjny]

carnifex (łac.) — oprawca, kat. [przypis edytorski]

carnificina (łac.) — katownia. [przypis redakcyjny]

caro facta (łac.) — [ma stać się] ciałem. [przypis redakcyjny]

caro infirma (łac.) — ciało słabe. [przypis edytorski]

Carolum Gustavum captivabimus (łac.) — pojmamy Karola Gustawa. [przypis edytorski]

Carpamus (…) fies (łac.) — „Pij słodycze! Dopóki żyjesz, twoje będą:/ Wnet staniesz się popiołem, cieniem i legendą” (Aulus Persius Flaccus, Satirae, V, 151; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

carpe diem (łac.) — chwytaj dzień, przen.: używaj życia (formuła z Pieśni Horacego). [przypis edytorski]

carpo (łac.) — używam, zbieram. [przypis edytorski]

Carus amicus Mussoeus… (łac.) — Drogi przyjacielu Muzejosie, ach, dobry Boże, co za pora, tralala, zginiemy w deszczu. [przypis edytorski]

castellum (łac.) — zamczysko. [przypis autorski]

Castellum Neptuni (łac.) — Zamek Neptuna. [przypis edytorski]

castigat ridendo mores (łac.) — śmiejąc się, poprawia obyczaje; autor cytatu: J. Santeul, francuski poeta wczesnorenesansowy. [przypis edytorski]

castrum doloris (łac.) — twierdza boleści. [przypis edytorski]

casus belli (łac.) — powód do wypowiedzenia wojny. [przypis edytorski]

casus cognoscere meos (łac.) — poznać mój przypadek, moją historię. [przypis edytorski]

casus foederis (łac.) — przypadek, w którym sprzymierzeńcy zobowiązani są do wspólnej akcji. [przypis edytorski]

casus (łac.) — przypadek. [przypis redakcyjny]

casus nominum cum temporibus et modis verborum (łac.) — przypadki imion [rzeczowników] oraz czasy i tryby słów (czasowników). [przypis redakcyjny]

catalogus desideratorum (łac.) — katalog pragnień. [przypis edytorski]

cauda (łac.) — świta (dosł. ogon). [przypis edytorski]

causa efficiens (łac.) — powód wywołujący skutek. [przypis edytorski]

causa finalis (łac.) — ostateczna przyczyna. [przypis edytorski]

causa finalis movet non secundum suum esse reale, sed secundum esse cognitum (łac.) — przyczyna ostateczna (celowa: cel, pobudka) nie działa wedle swojego bytu realnego, ale wedle poznanego (pomyślanego). [przypis tłumacza]

causam criminalem (łac.) — sprawę gardłową. [przypis redakcyjny]

causanda (łac.) — jest tego przyczyną. [przypis redakcyjny]

causa sui (łac.) — przyczyny własnej; będący sam dla siebie przyczyną. [przypis edytorski]

causa turpis (łac.) — brzydka sprawa; coś, o czym się głośno nie mówi. [przypis edytorski]

causavit (łac.) — sprawiło. [przypis redakcyjny]

causavit (łac.) — ustroiła, spowodowała. [przypis redakcyjny]

causis principalitatis in integrum restitutis (łac.) — i sprawy przeciw głównym sprawcom przywrócono do pierwotnego stanu. [przypis redakcyjny]

Caveant consules [ne quid respublica detrimenti capiat] (łac.) — Niechaj konsulowie czuwają [aby rzeczpospolita nie doznała uszczerbku]. [przypis edytorski]

caveant (łac.) — niechaj baczą. [przypis autorski]

Caveas ne quid nimis… (łac.) — Miej na względzie nic ponad miarę (Terencjusz, Dziewczyna z Andros, I, 1, z dodanym początkiem zdania). [przypis edytorski]

cave hominem (łac.) — strzeż się [domyślnie: tego] człowieka. [przypis redakcyjny]

cave (łac.) — strzeż się. [przypis redakcyjny]

cave (łac.) — strzeż się, uważaj. [przypis edytorski]

cave musicam (łac.) — strzeż się muzyki. [przypis edytorski]

Caxton me fieri fecit (łac.) — Caxton sprawił, że mnie uczyniono. [przypis edytorski]

c. c. Homo existens, te Deum facis (łac.) — J 10, 33. „Będąc człowiekiem, czynisz się Bogiem”. [przypis tłumacza]