ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 669 przypisów.

pachołki (starop.) — sługi. [przypis redakcyjny]

pagórkami plac między gęstemi (starop.) — szyk przestawny; inaczej: plac między gęstymi pagórkami. [przypis edytorski]

paisz, właśc. paiż a. paiża (starop.) — krótka tarcza metalowa używana przez rycerzy konnych. [przypis edytorski]

paiż (starop.) — tarcza. [przypis redakcyjny]

paliwoda (starop.) — zawadiaka; człowiek gwałtowny, nerwowy, niepohamowany w swych reakcjach. [przypis edytorski]

panacea (starop.) — lekarstwo na wszystko; panaceej (D.lp.r.ż): panacei, tj. lekarstwa. [przypis redakcyjny]

pani duszka (starop.) — [tu] wyr. pogardliwy: miłośnica. [przypis redakcyjny]

panię (starop.) — paniątko [pańskie dziecko; red. WL]. [przypis redakcyjny]

panosza (starop.) — drobny szlachcic; dworzanin, giermek. [przypis edytorski]

parać się (starop.) — zajmować [się czym]. [przypis redakcyjny]

parać się (starop.) — zajmować się. [przypis redakcyjny]

parają się (starop.) — rządzą [się]. [przypis redakcyjny]

para (starop.) — opary, zapach. [przypis edytorski]

pardus (starop.) — lampart. [przypis redakcyjny]

pastele (starop.) — pasztety. [przypis redakcyjny]

paszczeka (starop.; tu forma Msc, lp, r.ż.: w paszczece) — szczęka. [przypis edytorski]

pater (starop.) — ojciec. [przypis redakcyjny]

pczoła (starop.) — pszczoła. [przypis edytorski]

pczoły (starop.) — pszczoły. [przypis redakcyjny]

pęto (starop.) — okowy na nogi, sznury. [przypis redakcyjny]

pełna jeś (starop.) — jesteś pełna. [przypis edytorski]

pewnie (starop.) — z pewnością, nieomylnie. [przypis edytorski]

pewnikiem (starop.) — z pewnością. [przypis redakcyjny]

piciać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; piciać bych ci dała: dałabym ci picia. [przypis edytorski]

picowanie (starop.) — szukanie i dostarczanie żywności. [przypis redakcyjny]

picownik (starop.) — osoba wyszukująca i dostarczająca żywność; aprowizator. [przypis redakcyjny]

pięć set (starop.) — dziś: pięćset. [przypis edytorski]

piędzią nigdziej nie chodziła (starop.) — ani na piędź nigdzie nie wychodziła; ani na krok nigdzie nie wychodziła; piędź: daw. miara długości, równa ok. 20 cm. [przypis edytorski]

piędzią wyniść (starop.) — wyjść na piędź; wyjść na krok. [przypis edytorski]

piec (starop.) — tu: loch. [przypis edytorski]

piecza (starop.) — wzgląd. [przypis redakcyjny]

pierwej niż (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]

pierwey był (…) nie bił (starop.) — nie biłbyś się wcześniej. [przypis edytorski]

pierwszą drogą (starop.) — drogą, którą przyszli wcześniej. [przypis edytorski]

pierwsza krew (starop.) — tu: młodość, dawna krewkość. [przypis edytorski]

pierwszej siły teraz nie zna (starop.) — już nie czuje poprzedniej siły. [przypis edytorski]

pierwszy (starop.) — pierwotny, dawniejszy, poprzedni. [przypis redakcyjny]

pierzchliwe ukazować tyły (starop.) — prędko uciekać. [przypis edytorski]

pierzchliwy (starop.) — szybki. [przypis edytorski]

pierze (starop.) — [tu:] strzała. [przypis redakcyjny]

pieścidłki (starop.) — przysmaczki [tu: N.lm; dziś: pieścidłkami, pieścidełkami; red. WL]. [przypis redakcyjny]

pieszczony [strój] (starop.) — delikatny, wykwintny. [przypis edytorski]

pieszy (starop.) — piesi; piechota. [przypis edytorski]

pijane (starop.) — [tu:] połączone z pijatyką. [przypis redakcyjny]

pijany (starop.) — [tu: pełen] piany. [przypis redakcyjny]

piłułka (starop.) — pigułka. [przypis redakcyjny]

pilno (starop.) — pilnie; uważnie. [przypis edytorski]

pilśnianki (starop.) — buty filcowe (z pilśni). [przypis edytorski]

Piotrowin (starop.) — święty Piotr, apostoł, jeden z najbliższych uczniów Jezusa Chrystusa, cierpiał męki moralne po tym, jak ze strachu wyparł się trzykrotnie swojego mistrza po jego aresztowaniu. [przypis redakcyjny]

pirata (starop.) — zbójca morski. [przypis redakcyjny]

pirwego (starop.) — pierwszego. [przypis edytorski]

pisać się (starop.) — stawać do popisu; prezentować się. [przypis edytorski]

pisać się (starop.) — stawać do popisu. [przypis redakcyjny]

pisany* (starop.) — wzorzysty, barwny, malowany (pisankami nazywa się do dziś jajka malowane na Wielkanoc w różne wzory). [przypis redakcyjny]

piskać (starop.) — tu: grać. [przypis edytorski]

piton (starop.) — [tu:] smok. [przypis redakcyjny]

płaciś (starop.) — pewnieś. [przypis redakcyjny]

płaczliwe wojny (starop.) — płacz, łzy wyciskające, opłakane. [przypis redakcyjny]

płatnerz (starop.) — rzemieślnik kujący zbroję. [przypis redakcyjny]

pławić się (starop.) — tu: płynąć. [przypis edytorski]

pław (starop.) — [tu:] żegluga. [przypis redakcyjny]

płochy (starop.) — niestały, posiadający małą wartość. [przypis redakcyjny]

płochy (starop.) — płochliwy, ostrożny; tu: marny, znikomy, nietrwały, lichy. [przypis edytorski]

płodnemu tylko bliskich Egiptowi zebrał do kupy (starop.) — szyk przestawny; inaczej: zebrał do kupy tylko [ludzi] bliskich płodnemu Egiptowi. [przypis edytorski]

płod (starop.) — tu: dziecko, potomek. [przypis edytorski]

płonny a. płony (starop.) — jałowy, bezowocny, bezpłodny, daremny, zbyteczny; próżny, pusty; tu: nieprawdziwy, niepotwierdzający się w rzeczywistości. [przypis edytorski]

płonny (starop.) — próżny; tu: bezpodstawny. [przypis edytorski]

płono (starop.) — daremnie, na próżno (dziś mówi się: „płonne nadzieje”). [przypis redakcyjny]

płony a. płonny (starop.) — jałowy, bezpłodny, bezowocny, daremny, zbyteczny, próżny, pusty (przeciwieństwo: plenny, płodny). [przypis edytorski]

płony (starop.) — jałowy; tu: błahy, nieważny, bez wartości. [przypis edytorski]

płony (starop.) — niepotrzebny, daremny (dziś: „płonny”; por. „płonne marzenia”). [przypis redakcyjny]

plach (starop.) — blacha. [przypis redakcyjny]

plęsać (starop.) — tańcować. [przypis redakcyjny]

plemię (starop.) — dziecko, potomek. [przypis edytorski]

plemię (starop.) — tu: potomek; dziecko. [przypis edytorski]

pleura (starop.) — zapalenie opłucnej. [przypis edytorski]

plugawe krwią (starop.) — poplamione krwią. [przypis redakcyjny]

plugawy (starop.) — lichy. [przypis redakcyjny]

plugawy (starop.) — nieobyczajny. [przypis redakcyjny]

plundrować (starop., z niem.) — plądrować. [przypis redakcyjny]

pluta (starop.) — słota. [przypis redakcyjny]

pójdę odważony (starop.) — pójdę odważnie. [przypis edytorski]

pół łokcia (starop.) — daw. miara długości; łokieć dzielił się na dwie stopy, zatem pół łokcia to stopa (ok. 28–30 cm). [przypis edytorski]

półtrzecia (starop.) — dwa i pół. [przypis edytorski]

pobierzę k sobie (starop.) — zabiorę do siebie. [przypis edytorski]

poćwiczyć się (starop.) — nauczyć [ćwiczyć]. [przypis redakcyjny]

pochodzony (starop.) — [tu:] przechodzony, stary. [przypis redakcyjny]