Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 113613 przypisów.
Alkibiades a. Alcybiades (450–404 p.n.e.) — ateński strateg. [przypis edytorski]
Alkibiades a. Alcybiades (450–404 p.n.e.) — wódz i polityk ateński, w młodości uczeń Sokratesa, jako strateg odegrał dużą rolę w ostatnich 15 latach wojny peloponeskiej. [przypis edytorski]
Alkibiades a. z łac. Alcybiades (450–404 p.n.e.) — wódz i polityk ateński, w młodości uczeń Sokratesa; zwolennik agresywnej polityki zagranicznej, odegrał kluczową rolę w drugiej połowie wojny peloponeskiej; przystojny, bardzo uzdolniony i ambitny, prowadził wystawny tryb życia. [przypis edytorski]
Alkibiades był niewątpliwie podobnie chowany i kto wie, czy właśnie to się nie skrupiło później na posągach Hermesa — Hermesowi jako opiekunowi podróżnych stawiano przy drogach pomniki zwane hermami: słupki ozdobione rzeźbą głowy boga oraz wyobrażeniem fallusa (męskiego członka); w 415 p.n.e., tuż przed wypłynięciem ekspedycji wojennej na Sycylię, w nocy nieznani sprawcy poobtłukiwali z herm wyobrażenie fallusa, o co oskarżono m.in. Alkibiadesa. [przypis edytorski]
Alkibiades (gr.) a. Alcybiades (łac.) (450–404 p.n.e.) — wódz i polityk ateński, w młodości uczeń Sokratesa; odegrał kluczową rolę w drugiej połowie wojny peloponeskiej; przystojny, bardzo uzdolniony i ambitny, prowadził wystawny tryb życia. [przypis edytorski]
Alkibiades młodszy (ur. ok. 416) — syn słynnego polityka i wodza Alkibiadesa oraz jego żony Hipparety, córki bogatego Ateńczyka. [przypis edytorski]
Alkidamas z Elei (IV w. p.n.e.) — grecki sofista i retor, uczeń i kontynuator idei Gorgiasza; nauczał w Atenach w tym samym czasie, co Isokrates, którego był rywalem; w pracy Messeniakos popierał powstanie zniewolonych Meseńczyków, stwierdzając, że „Bóg stworzył wszystkich ludzi wolnymi, natura nie uczyniła nikogo niewolnikiem”. [przypis edytorski]
alkiermes (z arab.) — czerwony barwnik. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — boczny mały pokój, niewielka sypialnia. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — mała sypialnia. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — mały, boczny pokój, często sypialny. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — mały, boczny pokój. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — sypialnia. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — sypialnia w bocznym pokoju. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — ustronny pokoik; sypialnia. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — ustronny pokoik; sypialnia; tu: mniejsze pomieszczenie w karczmie dla lepszych gości. [przypis edytorski]
alkierz (daw.) — wysunięta część budynku, kryta osobnym dachem. [przypis edytorski]
alkierz — izba narożna, często reprezentacyjna. [przypis edytorski]
alkierz — izba narożna; tu: sypialnia. [przypis edytorski]
alkierz — mały, boczny pokój, często sypialny. [przypis edytorski]
alkierz — mały boczny pokój. [przypis edytorski]
alkierz — mały, boczny pokój. [przypis edytorski]
alkierz — osobna izba w rogu budynku; w domach mieszkalnych używana często jako sypialnia. [przypis edytorski]
alkierzowy (daw.) — sypialniany; alkierz: mały, boczny pokój, często sypialny. [przypis edytorski]
alkierz — sypialnia. [przypis edytorski]
alkierz — ustronny pokoik, często w narożniku budynku; garderoba. [przypis edytorski]
alkierz — w architekturze: czworoboczne pomieszczenie narożne, wyraźnie wyodrębnione z bryły budynku (również dachem); w staropolszczyźnie: popularne określenie małego, ustronnego pokoiku, bocznego gabineciku. [przypis edytorski]
alkierzyk (daw.) — sypialnia. [przypis edytorski]
alkierz (z niem. Erker: wykusz) — w architekturze: czworoboczne pomieszczenie narożne, wyraźnie wyodrębnione z bryły budynku (również dachem); w staropolszczyźnie: popularne określenie małego, ustronnego pokoiku, bocznego gabineciku. [przypis edytorski]
Alkimedon — myrmidoński wódz, który uratował nieśmiertelne konie Achillesa po śmierci Patroklosa. [przypis edytorski]
Alkinoos (mit. gr.) — król Feaków mieszkających na wyspie Scherii, ojciec Nauzykai; przyjął w gościnę powracającego spod Troi Odyseusza i wyprawił go na Itakę; na jego dworze Odyseusz opowiadał dzieje swojego powrotu spod Troi, co zajmuje księgi IX–XII Odysei. [przypis edytorski]
Alkmajon a. Alkmeon z Krotony (VI–V w. p.n.e.) — grecki filozof i medyk, uczeń Pitagorasa. [przypis edytorski]
Alkmena (mit. gr.) — żona Amfitriona, króla Teb, uwiedziona przez Zeusa który przybrał postać jej męża urodziła Heraklesa. [przypis edytorski]
Alkmena — w mitologii greckiej matka herosa Heraklesa. [przypis edytorski]
Alkmena — żona Amfitriona, matka Heraklesa (jego ojcem był Zeus, który przybrał postać męża Alkmeny). [przypis edytorski]
Alkmeon (mit. gr.) — syn Amfiaraosa i Eryfili; zgodnie z wolą ojca pomścił jego śmierć, zabijając matkę, za co był ścigany przez boginie zemsty, Erynie. [przypis edytorski]
Alkmeon (mit. gr.) — zabił własną matkę, Eryfilię. [przypis edytorski]
Alkmeon — syn Amfiaraosa i Eryfyli, zabił matkę mszcząc się za to, że wysłała ojca na wyprawę wojenną przeciw Tebom, wiedząc od wyroczni, że on stamtąd nie wróci. [przypis edytorski]
Alkmeon z Krotony, Alkmaíōn (VI–V w. p.n.e.) — wybitny grecki filozof i lekarz; twierdził, że zdrowie zależy od równowagi przeciwieństw w organizmie. [przypis edytorski]
alkówka — zdrobn. od: alkowa; pokój prywatny, sypialnia. [przypis edytorski]
alkoholiczny — przekręcone: melancholiczny (w oryg.: allycholly, zamiast melancholy). [przypis edytorski]
Alkoran (ar. al-Qur'an) — Koran, święta księga islamu. [przypis edytorski]
Alkoran, dziś Koran — święta księga islamu, przekazująca nauki Mahometa, zawiera nakazy religijne i podstawy prawa obowiązującego muzułmanów. [przypis edytorski]
Alkoran, dziś Koran — święta księga islamu, przekazująca nauki Mahometa, zawiera nakazy religijne i podstawy prawa obowiązującego muzułmanów; tu: biblia, księga święta. [przypis edytorski]
Alkoran, dziś Koran — święta księga islamu, przekazująca nauki Mahometa, zawiera nakazy religijne i podstawy prawa obowiązującego muzułmanów; tu: biblia, księga święta, zbiór praw. [przypis edytorski]
Alkoran, dziś: Koran — święta księga islamu. [przypis edytorski]
Alkoran — Koran, święta księga islamu. [przypis edytorski]
Alkoran — właśc. Koran, święta księga religii muzułmańskiej. [przypis edytorski]
Alkoran własc. Koran — święta księga muzułmanów, zawierająca naukę Mahometa; zbiór podstawowych przepisów rel. i prawnych oraz nakazów moralnych islamu; motyw hurys wyskakujących z gruszki występuje nie w Koranie, ale w baśniach arabskich. [przypis edytorski]
Alkoran (z arab.) — Koran, święta księga muzułmanów. [przypis edytorski]
alkowa (daw.) — pokój sypialny. [przypis edytorski]
alkowa (daw.) — sypialnia. [przypis edytorski]
alkowa (daw.) — sypialnia. [przypis edytorski]
alkowa (daw.) — wnęka lub pokoik sypialny. [przypis edytorski]
alkowa — mały pokoik bez okien, przylegający do większego pokoju, przeznaczony na sypialnię. [przypis edytorski]
alkowa — mały pokoik bez okien, przylegający do większego pokoju; przeznaczony na sypialnię. [przypis edytorski]
alkowa — pokoik, sypialnia. [przypis edytorski]
alkowa — pomieszczenie narożne; tu: sypialnia. [przypis edytorski]
alkowa — sypialnia. [przypis edytorski]
alkowa — ustronna izba; sypialnia. [przypis edytorski]
alkowa — wnęka sypialniana bez okna. [przypis edytorski]
alkr (port.) — miara powierzchni stosowana w Brazylii: około 2,5 hektara. [przypis edytorski]
Alla bella e soave signora Polacca (wł.) — do pięknej i delikatnej Polki. [przypis edytorski]
Allach a. Allach-Untermenzing — okręg administracyjny Monachium, w kraju związkowym Bawaria; w 1943 r. powstał tutaj obóz koncentracyjny Monachium-Allach, założony przez SS. [przypis edytorski]
Allach Kerim — Bóg jest miłosierny. [przypis edytorski]
Allach — podobóz w obozie koncentracyjnym w Dachau. [przypis edytorski]
alla fortuna della guerra (wł.) — na los wojny. [przypis edytorski]
Alla Madonna del Monte, signora? (wł.) — Do Madonny del Monte, pani? [przypis edytorski]
alla Madonna del Monte (wł.) — do Madonny dell Monte. [przypis edytorski]
Allan, częściej Alan — anglosaskie imię męskie. [przypis edytorski]
Alla nostra casa ben venuto, molto honorato, signor Petruchio (wł.) — witam w naszym domu, wielce dostojny panie Petruchio. [przypis edytorski]
alla polacca (wł.) — po polsku, na sposób polski. [przypis edytorski]
All devils! (ang.) — do wszystkich diabłów! [przypis edytorski]
alle, alle Menschen weg nach Madagaskar (niem.) — wszyscy, wszyscy ludzie precz, na Madagaskar. [przypis edytorski]
Allegheny — pasmo górskie w zach. części Appalachów. [przypis edytorski]
allegretto (muz; z wł.) — tempo wykonywania utworu w muzyce: ruchliwie, nieco wolniej niż w tempie allegro. [przypis edytorski]
allegro cantabile (muz.; wł.) — sposób wykonywania utworu w muzyce: żwawo i śpiewnie. [przypis edytorski]
allegro furioso alla polacca (muz.; wł.) — sposób wykonywania utworu w muzyce: energicznie, z pasją (z furią) na sposób polski. [przypis edytorski]
allegro ma non troppo (muz.; wł.) — sposób wykonywania utworu w muzyce: żwawo, ale nie zanadto. [przypis edytorski]
allegro (muz., wł.: radośnie) — tempo wykonywania utworu w muzyce: wesoło, żywo. [przypis edytorski]
allegro (muz., wł.: radośnie) — tempo wykonywania utworu w muzyce: wesoło, żywo; także utwór w takim tempie. [przypis edytorski]
allegro (muz.; wł.: radośnie) — tempo wykonywania utworu w muzyce: żwawo, energicznie. [przypis edytorski]
allegro sostenuto (muz.; wł.) — sposób wykonywania utworu w muzyce: żwawo, przedłużając. [przypis edytorski]
allegro — utwór muzyczny w szybkim tempie. [przypis edytorski]
allegro vivace (muz.) — w tempie bardzo szybkim. [przypis edytorski]
allegro (wł.) — dosł.: żywy, wesoły, radosny; muz.: szybkie tempo. [przypis edytorski]
alle Juden raus (niem.) — wszyscy Żydzi wyjść (dosł.: na zewnątrz; wulg.: wynocha). [przypis edytorski]
Allekta a. Alekto (mit. gr.) — jedna z Erynii; bogini nieubłaganego, niepohamowanego gniewu (jej imię znaczy tyle co: „niestrudzona”). [przypis edytorski]
Alleluja (rel., hebr. הַלְלוּיָהּ: hallelujah, halelu-Jáh) — chwalcie Pana; zwrot używany w Biblii i w liturgii kościelnej. [przypis edytorski]
alleluja (z hebr.) — chwała Panu; słowo używane w Biblii Starego i Nowego Testamentu oraz modlitwach judaizmu i chrześcijaństwa. [przypis edytorski]
Allemany (niem. Alle Männer: wszyscy mężowie) — właśc. Alemanowie a. Alamanowie, związek plemion germańskich (Semnonów, Hermundurów, Markomanów i in.) utworzony w początkach III w. na obszarze wyznaczonym biegiem rzek: Men, Neckar, Ren i Dunaj; po raz pierwszy najechali zach. prowincje cesarstwa rzym. w 213 r. i zostali pokonani przez Karakallę; z czasem stali się stałym zagrożeniem dla Rzymu. [przypis edytorski]
Allenby, Edmund Henry Hynman (1861–1936) — jeden z najwybitniejszych dowódców armii brytyjskiej, marszałek polny; dowódca Egipskiego Korpusu Ekspedycyjnego w kampanii na płw. Synaj i w Palestynie podczas I wojny światowej, w l. 1917–1918 przeprowadził śmiałą kampanię na Bliskim Wschodzie, łączącą działania piechoty, kawalerii i lotnictwa, uznawany z tego powodu za prekursora taktyki Blitzkriegu (tj. wojny błyskawicznej). [przypis edytorski]
aller causer (fr.) — iść porozmawiać. [przypis edytorski]
Allerdings. Ja. Leider. (niem.) — oczywiście, tak, niestety. [przypis edytorski]
Alles ist schon verloren, verloren (niem.) — Wszystko już stracone, stracone. [przypis edytorski]
alles ist weg (niem.) — wszystko poszło precz. [przypis edytorski]
alles (niem.) — wszyscy. [przypis edytorski]
alles (niem.) — wszystko. [przypis edytorski]
Alles Scheisse… Nimm den Dreck weg und schmeiss an die Seite (niem.) — Wszystko to gówno… Zabierz stąd to łajno i rzuć na bok. [przypis edytorski]
Alles verstehen (niem. zniekszt.) — zrozumiano. [przypis edytorski]