Jerzy Żuławski Moja piosnka Piosnko moja! cóż to tobie? narodzona ledwo wczora, dumasz dzisiaj już o grobie, płakać tylkoś ciągle skora? Śmiej się, piosnko, śmiej się przecie! popatrz: świat się śmieje cały, pachną zioła, pachnie kwiecie, bluszcz zieleni martwe skały… Śmiej się piosnko! śmiej koniecznie! wszakże ludzie śmiechu pragną! Cóż ty? myślisz płacząc wiecznie, że się do twej nuty nagną? Groby stroić — to za wcześnie, młodaś jeszcze, piosnko moja; ran odwiecznych zdzierać pleśnie — na co? po co? rzecz nie twoja! Piosnka mówi: Jam młoda, lecz widziałam wiele! więcej bólu niż szczęścia, więcej łez niż śmiechu: wielkie miasta widziałam leżące w popiele, wielkie płuca, dla których brakło już oddechu, i wielkie zbrodnie w sercach potężnych ukryte, wielkie węże widziałam w zwalonym kościele, i znaki wczesnej śmierci w młodych czołach ryte. Widziałam więcej: palmy sadzone na śniegu i lotosy na rzeki lodem ściętej brzegu, orły z skrzydłem bez pierza, tygrysy w okowach, myśli wielkie i jasne konające w słowach: widziałam ryby w piasku, jaskółki w piwnicy, niewinne gołębice w pazurach łasicy i zające jesienią kulawe i chore, wilki chlebem żyjące, kozice w równinach, i w cieplarniach jałowce, i lilie w kominach, i na gładkich kamieniach ziarna rosnąć skore, i bez pokarmu w zgliszczach gasnące płomienie, i wyschłe w dzień upału letniego strumienie, i słowiki niemotą dotknięte przed majem, i pelikany mrące nad suchym ruczajem. O, tak! Szłam przez to piekło, jak Dante straszliwe, lecz nie zbrodnicze, ale bardzo nieszczęśliwe… O, kiedyż łza miłości w ciemne piekło spadnie, kiedyż zbawi jęczące potępieńce na dnie? Straszne piekło! A przecież zeszłam głębiej jeszcze i widziałam rozpaczy najczarniejszej dreszcze! Widziałam syny z głodu zjadające ciało matki, które ich na świat z miłości wydało; zobaczyłam dojrzałe kobiety niepłodne, całe życie spragnione, pieszczot dzieci głodne; zobaczyłam na pustych ostrowach dziewice, którym serca paliły miłości tęsknice, i widziałam jak bladły z pragnienia i żalu, a nie było nikogo, by w usta z koralu pocałunkiem tchnął życie — więc gasły powoli, bo wiedziały, że nie masz końca ich niedoli… Widziałam dzieci, które wyrosły bez matek, smutne, dzikie, zbrodnicze potem na ostatek; anioły, z nędzy wielkiej przedające ciała, starce, którym się młodość świetna zmarnowała, i człowieka, co wiecznie w jasne dążył słońca, a z ciemności wyjść nie mógł i błądził bez końca. O, widziałam, widziałam, to wszystko widziałam! Wszystkie bóle w me serce, w duszę moją brałam, i dziś, młoda latami, jam cierpieniem stara! Już zagasa powoli w nucie mojej wiara i nadzieja przyszłości coraz więcej blednie, tylko trzecia z tej trójcy, świętsza niż poprzednie, miłość jeszcze się żarzy większa niźli kiedy, zakochana w otchłani bólu, nieszczęść, biedy! Nie ta miłość, co w róże przystraja się rada, ale której na czole napisano: biada! która przez to w zwątpieniu, że wątpiących kocha, przez to biedna, że razem z nieszczęśliwym szlocha! O! nie kwiaty są dla niej, lecz wieniec cierniowy, o! nie ramion uściski, lecz cierpień okowy, o! nie w niebie jej mieszkać, ale żyć w otchłani, bo tam zeszła, jak niegdyś owa jasna pani, anielica Eloe, która pokochała księcia bólu i cieniów… Ty chcesz, bym się śmiała? ----- Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest na stronie wolnelektury.pl. Wersja lektury w opracowaniu merytorycznym i krytycznym (przypisy i motywy) dostępna jest na stronie http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/zulawski-moja-piosnka. Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Wolne Lektury. Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur. Ten utwór jest w domenie publicznej. Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3: https://artlibre.org/licence/lal/pl/ Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur: https://wolnelektury.pl/info/zasady-wykorzystania/ Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki. Tekst opracowany na podstawie: Młoda Polska. Wybór poezyj, oprac. Tadeusz Boy-Żeleński, wyd. drugie, Wydawnictwo Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich, Wrocław 1947 Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez fundację Nowoczesna Polska z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów Łukasza Jachowicza. Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Wojciech Kotwica, Aneta Rawska, Aleksandra Sekuła.