Vincas Kudirka Laisvos valandos Artojaus skundas O, sielvartėli mano didžiausias! Tai aš apleistas ant margo svieto! Tiek turiu kęsti vargo taip kieto, Lyg už visus aš būčiau kalčiausias! Pats anksti kėlęs pjaut einu pievas, Pats taisau žagrę, pats ir akėju, Prakaitą savo prie darbo lieju Taip ve, kaip žmogui paliepė Dievas. O vienok žemė taip menkai dera, Kad ne už darbą man negrąžina, Ir kiekviens triūsas susigaišina, Rodos, Dievs davė ranką negerą. Man vargingiausia jau dalis lieka: Aš prieš kiekvieną traukiuos iš kelio, Neimu niekam menko krislelio, O mane skriaudžia, laiko per nieką. Vienas, lyg erkė, prakaitą mano Siurbia ir lobsta; to nepakanka: Da į kišenių įkiša ranką — Apvagia, apsuk, kaip kas išmano. O čia pilvočiai, ponai visoki, Tik krauju mano vien išmaitinti, Žmogum nenori mane vadinti, Niekin ir spardo lyg šunį kokį. O, sielvartėli mano didžiausias! Tai aš apleistas ant margo svieto! Tiek turiu kęsti vargo taip kieto, Lyg už visus aš būčiau kalčiausias! Broli, skundais tik — mokslas atsako — Nenuvarysi dvasios sunkumą, Ir neišrausi dagių nuo tako. Eik šian pas mane, rasi ramumą! Aš išmokysiu žemę priveikti, Kad užderėjims būtų geresnis, Nepatingėsiu rodą suteikti, Kad kiekviens triūsas būtų spartesnis. Aš tau išreikšiu mintį piktųjų, Kur tik išgriebt ką iš tavęs tyko, Aš tau žabangas perspėsiu jųjų, Jokio neslėpsiu pikto dalyko. Aš išvadžiosiu, kad tai yr monai, Jei ponu save esant kas mena, Kad visi sviete lygūs yr ponai, Nes visuos lygiai Kristus gyvena. ----- Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest na stronie wolnelektury.pl. Wersja lektury w opracowaniu merytorycznym i krytycznym (przypisy i motywy) dostępna jest na stronie http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/kudirka-laisvos-valandos-artojaus-skundas. Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Wolne Lektury. Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur. Ten utwór jest w domenie publicznej. Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3: https://artlibre.org/licence/lal/pl/ Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur: https://wolnelektury.pl/info/zasady-wykorzystania/ Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki. Tekst opracowany na podstawie: Vincas Kudirka, Vinco Kudirkos raštai, tomas I, 1909. Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska Utwór powstał w ramach konkursu ,,Współpraca w dziedzinie dyplomacji publicznej 2013", realizowanego za pośrednictwem MSZ RP w roki 2013. Zezwala się na dowolne wykorzystanie utworu, pod warunkiem zachowania ww. informacji, w tym informacji o stosowanej licencji, o posiadaczach praw oraz o konkursie ,,Współpraca w dziedzinie dyplomacji publicznej 2013". Publikacja wyraża jedynie poglądy autora i nie może byc utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Publikacija parengta įgyvendinant projektą ,,Wolne Lektury" (http://wolnelektury.pl). Skaitmeninė reprodukcija padaryta Fondo ,,Nowoczesna Polska"/Lietuvos kultūros paveldo --- virtualioje erdvėje (http://www.epaveldas.lt), pasitelkiant egzempliorių iš bibliotekos kolekcijos. Veikalas sukurtas konkurso, įgyvendinamo 2013 m. bendradarbiaujant su Lenkijos Respublikos Užsienio reikalų ministerija --- ,,Bendradarbiavimas viešosios diplomatijos srityje 2013" (,,Współpraca w dziedzinie dyplomacji publicznej 2013") ribose. Leidžiama laisvai naudoti veikalą, su sąlyga, jog bus išsaugota aukščiau pateikta informacija, taip pat informacija apie taikomą licenciją, teisės turėtojus bei konkursą. Publikacija išreiškia tik autoriaus pažiūras, todėl negali būti tapatinama su oficialiomis Lenkijos Respublikos Užsienio reikalų ministerijos pažiūromis. Opracowanie redakcyjne i przypisy: Monika Bogdziewicz, Paulina Ołtusek.