literature
Adam
Mickiewicz
Chłop i żmija
1926
pol
Mateusz
Gwardys
Aleksandra
Sekuła
Mateusz
Gwardys
book2fb2
2014-03-19
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/mickiewicz-bajki-chlop-i-zmija
0
Fundacja Nowoczesna Polska
Adam Mickiewicz
Chłop i żmija
Utwór opracowany został w ramach projektu
Wolne Lektury
przez fundację
Nowoczesna Polska.
Z Lafontaine'a
W pamiętnikach bestyjo-graficznych[1] Ezopa[2]
Jest wzmianka o uczynku miłosiernym chłopa
I o pewnego węża postępku łajdackim.
Chłop wyszedł zimnym rankiem po chrośniak[3] do sadu,
Aż tu pod bramą wąż mu do nóg pada plackiem:
Przeziębły, wpół skostniały, przysypany szronem,
Już zdychał, już ostatni raz kiwnął ogonem.
Chłop zlitował się nad tą mizeryją[4] gadu[5]:
Wziął go za ogon, niesie nazad[6] w chatę,
Kładzie go na przypiecku,
Podściela mu kożuszek jak własnemu dziecku
(Nie wiedząc, jaką weźmie od gościa zapłatę);
Póty dmucha, póty chucha,
Aż w nieboszczyku dobudził się ducha.
Nieboszczyk wąż jak ożył, tak się wnet nasrożył:
Rozkręcił się, do góry wyprężył się, syknął
I całym sobą w chłopa się wycela[7],
W swojego dobrodzieja, w swojego zbawiciela
I wskrzesiciela!
«A to co się ma znaczyć — zdziwiony chłop krzyknął —
To ty w nagrodę dobrego czynu
Jeszcze chcesz mnie ukąsić? A ty żmii synu!»
I wnet porwawszy dubasa[8],
Tnie węża raz pod ucho, drugi raz w pół pasa.
Odleciał ogon w jeden, a pysk w drugi kątek;
Rozpadło się żmijisko na troje żmijątek.
Darmo drgają
I biegają,
Ogon za szyją, za ogonem szyja;
Już nie zmartwychwstanie żmija.
Przytrafia się to często, że dobry człek jaki
Niewdzięcznika przygarnie;
Ale trafia się częściej, że niewdzięcznik taki
Przepada marnie.
bestyjo-graficzny — obrazujący zachowanie i zwyczaje bestii; bestia (daw.): zwierzę. [przypis edytorski]
Ezop — grecki bajkopisarz, żył w VI p.n.e [przypis edytorski]
chrośniak — chruśniak, chrust. [przypis edytorski]
mizeryja — dziś: mizeria; bieda, nieszczęście. [przypis edytorski]
gadu — dziś popr. forma D.lp: gada. [przypis edytorski]
nazad (daw., gw.) — z powrotem. [przypis edytorski]
wycelać — celować. [przypis edytorski]
dubas — z litewskiego: nóż wielki, siekacz. [przypis redakcyjny]