Motif: Żebrak,
motif: Cud

— Panie, już niedługo sądny dzień. Słońce ma się spotkać z ziemią. Bałtyk cały kraj zaleje. Wisła w górę płynąć zacznie i lodowiec ruszy zaraz w naszą stronę. Przyjdzie nam się chronić w góry i będziemy wołać do nich — do tych, znaczy, gór — by nas skryły. Trzeba być gotowym, panie. Ale ja modlitwę znam, która uratuje świat.

Czekam, kiedy znów „nie trzeba” krzyknie dziadek. A ten, słyszę, pyta cicho:

— Jaka to modlitwa?

— Panna czysta mi ją wyjawiła, gdym ją spotkał nocą w mieście.

— Bożą matkę? Tu, w Krakowie?

— Na Plantach, przy fontannie, nocą.

— Ale? — tak się rozciekawił dziadek. Czy na zwłokę gra, czekając aż zięciowie przygotują przeciw niemu zamach? Czy się boi? Kapeć dziadka wznosi się i opada kurz wzniecając. A bzik baje:

— Suknię miała białą, płaszcz błękitny i koronę złotą z gwiazd. Pusto było dookoła. Ja do pawilonu wszedłem, gdzie sprzedają krachle, ciastka, lody, pre­cle — pan wie.

— Wiem. Co dalej?

— Spać się położyłem popod kratą, w kątku, derką cały się przykryłem, o!

I pokazał burą szmatę, którą w kłąb zwiniętą niósł pod pachą.

Wyszedłem spod biurka, na kolanach dziadka sia­dłem. Bzik był młody, bluzę miał wojskową, starą, z guzikami blaszanymi w orły. Czaszkę mu zgolono z miesiąc temu, bo ją porastała niska, płowiejąca szczeć; twarz miał za to zarośniętą włosem grubym, rudym, lśniącym jak miedziany drut. Oczy miał błę­kitne, załzawione lekko; mówiąc rękami wymachiwał i słowa łykał jak ktoś, kto przybiegł zadyszany z wielką nowiną.

— No, i usłyszałem śpiew.

— Kobiety?

— Chóru chłopców albo dziewcząt.

— Co śpiewali?

— Chwalcie łąki umajone.

— W kościele może? U pijarów?

— Nocą? — zapytał drwiąco bzik.

— Bywa — ten bąknął niezbyt pewnie.

— Kościelne okna, co je nad murami widać, ciemne były.

— Bo drzewa zasłoniły światło.

— Dobrze patrzałem.

— Pielgrzymka mogła iść ulicą — do Kalwaryi lub Mogiły.

— Śpiew szedł z góry, jakby z drzew albo jeszcze z dalsza nawet — z chmur czy z gwiazd.

— Śniło ci się.

— Wstałem, zwinąłem moją derkę i wyszedłem z pawilonu. Patrzę: jasność bije od fontanny.

— Tam się przecie zawsze świci.

— Fontannę na noc zamykają i światła gaszą miej­skie draby dla oszczędności. A tam — blask, i na cem­browinie, z której woda tryska w dzień — coś bia­łego…

— Łabędź pewnie…

— Łabędzie w swoim domku spały. Podbiegłem bliżej, nad brzeg wody, i dalej, dalej aż na mostek, z którego zobaczyłem Pannę, tak jak pana widzę. Suk­nię miała złotą…

— Białą — mówiłeś.

— Ale wyszywaną złotem i perłami, i płaszcz błę­kitny na niej w czerwone róże haftowany. Koronę miała…

— Mówiła co?

Skinął głową i głos zniżył do szeptu:

— Znak mi dała, żebym ku niej szedł.

— Woda przecież?

— Też się bałem buty zmoczyć, ale mnie ten widok słodki tak pociągnął, że zeszedłem. A woda gładka była, twarda, jak lód lub szkło.

— I bliskoś podszedł?

— Jakby do pana. No, dalej troszkę, bo nie śmia­łem.

— Zapach czułeś pewnie?

— Róż i jaśminów. Alem czasu nie miał na za­chwyty, bom słuchać musiał, co mi mówiła. „Świat — powiedziała — cały zginie. Pożar będzie na całej ziemi taki, że woda w rzekach zawrze i liście spadną z drzew”.

— Mówiłeś, że się woda cofnie.

— To potem. Najsampierw będzie się gotować, a od tej gorącości wielkiej zrobią się nad światem chmury i deszcz z nich spadnie, który lać będzie nieprzerwanie przez niedziel sześć.

— No, dobrze, idź se już.

— Dziadku — krzyknąłem — niech dokończy.

— Ale, mówiła — podjął dziad — nie wszystko jeszcze utracone. Jeszcze was wiara może uratować.

— Ja tam wierzący jestem i cały mój dom — nie­pewnie rzekł właściciel końskiej remizy.

— Wiara, powiedziała, we mnie, w matuchnę wa­szą i w to, że tobie się zjawiłam. Niech uwierzą, mówi, że spośród wszystkich ludzi świata, ciebie wy­brałam na mojej łaski pośrednika. Chociażeś biedny dziad krakowski, chociażeś pijus jest i drań.

— „Drań” powiedziała? — krzyknął dziadek.

— Powiedz im, niechaj tu w tym miejscu — ze wzrastającą mocą mówił bzik — gdzie stoję teraz, figurę moją ufundują i niech co wieczór tu się zbiorą modlitwę mówić, której ty ich nauczysz wedle tego, co tobie teraz nakazuję. „Panno najłaskawsza, mają mówić — pisz pan czym prędzej, bo zapomnę — krzyknął, a dziadek chwycił pióro — coś się zjawiła biednemu włóczędze w miejscu, skąd zwykle woda tryska, spraw, niech to miejsce będzie odtąd źródłem miłości oraz przebaczenia dla wszystkich, którzy w to uwierzą. Przez Chrystusa Pana naszego amen”. I znik­nęła, i chór zaśpiewał Witaj Królowo.

— Hm — mruknął dziadek, laską kręcąc, aż cienko zapiszczała guma. — A gdzie masz dowód?

— Dowód? — zakrzyknął z gniewem żebrak. — A to, że władzę odzyskałem w mych członkach?

— Kaleką byłeś?

— To pan nie pamięta, jak na laskach tutaj przypełzałem po marny grosz, którym od śmierci nas ra­tujesz we wtorek każdy?

— Mówiłeś, żeś po wodzie chodził?

— Sam nie wiem, jak to mogło być?

— Idź se już. Opowiedz księżom, co się stało.

— Mnie, panie, księża nie uwierzą. W pańskie ręce składam teraz losy świata. Panu to mówię, co mi po­wiedziała królowa nasza i panu resztę pozostawiam.

To powiedziawszy dziad się skłonił i ku drzwiom ruszył, nogą włócząc.